XI GC 1278/15 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2018-02-28
XI GC 1278/15
UZASADNIENIE
Dnia 25 kwietnia 2014 roku powódka (...) spółka akcyjna w S. wniosła przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T. pozew o zapłatę kwoty 52.388,20 złotych wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 15 czerwca 2013r. do dnia zapłaty, a także złożyła wniosek o zasądzenie kosztów postępowania sądowego.
W uzasadnieniu swego żądania powódka wskazała, iż w ramach prowadzonych działalności wynajmowała pozwanej podnośnik teleskopowy M. (...)-T. Sprzęt został pozwanej wydany i był przez nią wykorzystywany na terenie budowy. Strona pozwana wpłaciła kaucję w wysokości 10.000 zł, która łącznie z wpłatą własną pozwanej została zaliczona na poczet należnego czynszu najmu za luty-marzec 2013r. Pozwana jednakże nie zapłaciła za naprawę uszkodzeń podnośnika. Przy jego zwrocie stwierdzono bowiem liczne uszkodzenia, związane z nieprawidłową eksploatacją przedmiotu najmu. Powódka zleciła naprawę ww. sprzętu. Pozwana nie zgadzała się ze stanowiskiem powódki i stwierdziła, iż nie akceptuje kosztów związanych z naprawą.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 maja 2014 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin - Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Powyższemu nakazowi została nadana klauzula wykonalności.
W dniu 19 stycznia 2015r. pozwana złożyła skargę o wznowienie postępowania sądowego. Wskazała, iż powódka błędnie wskazała siedzibę pozwanej, korespondencja nie została przez nią odebrana, a w konsekwencji pozwana nie miała wiedzy odnośnie wydanym przeciwko niej nakazie zapłaty.
Zarządzeniem z dnia 29 lipca 2015r. Sąd uchylił zarządzenie z dnia 21 sierpnia 2014r. w przedmiocie stwierdzenia prawomocności nakazu zapłaty i ponownie doręczył nakaz zapłaty.
W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwana wskazała, iż na skutek wszczęcia przez powódkę postępowania egzekucyjnego, na podstawie wydane nakazu zapłaty, komornik wyegzekwował od niej całą należność wskazaną w przedmiotowym nakazie zapłaty. Wskazała również, iż wnosi o przekazanie sprawy zgodnie z właściwością miejscową do Sądu w Toruniu. Nadto wskazała, iż wynajęta przez nią maszyna była maszyną starą, używaną, ubezpieczoną w ramicasco i nie została zniszczona przez pozwaną. Po odbiorze maszyny można było ją w dalszym ciągu używać.
W dniu 20 stycznia 2016r. pozwana (powódka wzajemna) złożyła pozew wzajemny o zwrot wyegzekwowanej przez komornika kwoty na rzecz powódki (pozwanej wzajemnej).
W odpowiedzi na pozew wzajemny powódka (pozwana wzajemna) wniosła o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu podniosła zarzut przedwczesności żądania pozwanej, gdyż powództwo główne nie zostało jeszcze prawomocnie rozstrzygnięte.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 18 września 2012r. (...) spółka akcyjna w S. (Wynajmujący) zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w T. (Najemca) ramową umowę najmu sprzętu budowlanego nr (...). Zgodnie z § 3 ust. 2 lit. a Najemca zobowiązany jest do użytkowania (...) z należytą starannością, zgodnie z instrukcją obsługi, przeznaczeniem i właściwościami w celu utrzymania sprzętu w stanie nie gorszym ponad stopień normalnego zużycia eksploatacyjnego, w tym do codziennej kontroli i obsługi sprzętu w zakresie jego prawidłowej eksploatacji wynikającej z instrukcji obsługi, w szczególności sprawdzania i w razie potrzeby uzupełniania poziomu oleju w silnikach i innych płynów, niezbędnych do prawidłowej eksploatacji (...) (...). Zgodnie z lit. g najemca zobowiązany jest także do zapewnienia uczestnictwa osób upoważnionych przy czynnościach odbioru/zwrotu przedmiotu najmu w celu kontroli jego stanu technicznego, sporządzenia oraz podpisywania odpowiednich dokumentów zdawczych (w tym dokumenty WZ-PZ, protokoły). Niewywiązanie się Najemcy z powyższego obowiązku skutkowało będzie upoważnieniem Wynajmującego do jednostronnej oceny stanu technicznego i ilościowego przekazywanego zwracanego (...).
Zgodnie z pkt I.4 Ogólnych Warunków Umowy czas trwania Umowy Najmu liczy się od dnia odbioru (...) (...) przez Najemcę do dnia jego zwrotu włącznie. Zgodnie z pkt III.14 OWU wraz z wygaśnięciem lub rozwiązaniem Umowy Najmu, Najemca zobowiązany jest do zwrotu (...) (...). Za zwrot (...) (...) uważać się będzie jedynie oddanie Wynajmującemu (...) (...) w takim stanie, w jakim zostało ono wynajęte. W przeciwnym razie Wynajmujący ma prawo przedłużyć Umowę Najmu do dnia przywrócenia (...) (...) do stanu poprzedniego, tj. z dnia jego wydania Najemcy oraz naliczyć z tego tytułu dodatkowy czynsz najmu. Zgodnie z pkt IV.1 Najemca ponosi pełną odpowiedzialność za Sprzęt Budowlany od chwili jego załadunku u Wynajmującego do momentu zwrotu w miejsce wskazane przez Wynajmującego w stanie niepogorszonym, a ryzyko utraty lub uszkodzenia (...) (...) niezależnie od jego przyczyny przechodzi na najemcę z chwilą protokolarnego odbioru przez niego (...) (...). Zgodnie z pkt IV.4 w razie uszkodzenia, zniszczenia lub utraty (...) (...) Najemca zobowiązany jest do zapłaty odszkodowania odpowiadającego jego wartości, określonej w Umowie Najmu lub dokumentach wydania (protokołach zdawczo-odbiorczych lub WZ/PZ), którą Najemca akceptuje. Najemca ma obowiązek uiszczenia ustalonego w Umowie Najmu czynszu za okres od dnia zajścia tego zdarzenia do dnia zapłaty wspomnianego odszkodowania. Zgodnie z pkt IV.5 OWU w razie uszkodzenia przedmiotu najmu Najemca zobowiązany jest do pokrycia kosztów naprawy, tj. robocizny oraz części zamiennych. Wartość uszkodzenia będzie wyceniona przez Wynajmującego na podstawie aktualnych cen części zamiennych i robocizny niezbędnej do jej usunięcia.
Dowód:
- umowa ramowa, k. 20-22;
- OWU, k.23-24.
W związku z zawartą ramową umową najmu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. wynajęła w dniu 26 lutego 2013r. od (...) spółki akcyjnej w S. podnośnik teleskopowy M. (...)- (...) na okres 1 miesiąca. Wartość sprzętu budowlanego wynosiła 250.000 zł, natomiast wartość kosza narzędziowego do (...) wynosiła 18.000 zł.
Stan powyższego sprzętu w momencie wydania określony był jako dobry, bez uszkodzeń. W momencie odbioru sprzętu, tj. w dniu 27 marca 2013r., stwierdzono w protokole zdawczo-odbiorczym, iż doszło do uszkodzeń, m.in. uszkodzone i wygięte siłowniki, pogięte łapy, uszkodzony adapter łyżki, ponacinane opony, uszkodzony kosz narzędziowy, pogięte widły, brak tylnej wycieraczki. Stan licznika motogodzin w chwili wynajmu wynosił 3 110, natomiast w momencie zwrotu (...). Protokół zdawczo-odbiorczy został podpisany przez M. K., tj. prezesa zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T..
W trakcie korzystania z przedmiotowego podnośnika, przez cały okres najmu, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. nie zgłaszała wynajmującemu żadnych uwag co do jakości czy sprawności urządzenia.
W protokole serwisowym sporządzonym w dniu 29 marca 2013r. stwierdzono, iż uszkodzenia miały charakter mechaniczny. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. nie zgadzała się z opisem uszkodzeń i nie akceptowała kosztów związanych z naprawą.
Dowód:
- zamówienie, k.25, 101;
- wydanie, k.26, 102;
- protokół, k.27, 100;
- protokół serwisowy, k.28;
- pismo z dnia 29 marca 2013r., k.29;
- korespondencja e-mail, k.85-87;
- dokumentacja fotograficzna, płyta CD, k.145;
- dokumentacja fotograficzna, k.146-158, 89;
- zeznania R. D., k.220-221;
- zeznania M. M., k.222-223;
- zeznania S. G., k.238-239, 240, 245-251;
- zeznania K. B., k.286-286v, 315;
- zeznania M. S., k.286v-287, 315;
- zeznania M. C., k.296-296v, 315;
- zeznania M. K., k.344-346.
(...) spółka akcyjna w S. wystawiała (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T. faktury tytułem najmu przedmiotowego podnośnika, ramicasco oraz odbioru zewnętrznego:
-faktura nr (...) na łączną kwotę 10.794,97 zł za okres od dnia 01 marca 2013 do dnia 26 marca 2013r.;
- faktura nr (...) na łączną kwotę 2.003,18 zł za okres od dnia 26 lutego 2013r. do dnia 28 lutego 2013r.
Dowód:
- faktury, k.96, 99.
W dniu 03 kwietnia 2013r. została sporządzona przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w N. ofertowa serwisowa 08-2013Mb dotycząca usługi naprawy ładowarki (...) na kwotę 17.068,59 euro oraz kwotę 7.460 zł tytułem robocizny, materiałów pozostałych oraz dojazdu. W ofercie tej wskazano, iż podczas wykonywania naprawy może wyniknąć konieczność wymiany innych części, co może spowodować zmianę ceny świadczonej usługi.
Przedmiotowy sprzęt został naprawiony częściowo w ramach własnych środków przez (...) spółkę akcyjną w S., a częściowo przez firmę (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w N..
Dowód:
- oferta, k.30-31;
- zeznania M. M., k.222-223.
W dniu 29 kwietnia 2013r. został sporządzony protokół ze spotkania przedstawicieli stron umowy najmu, a które to spotkanie dotyczyło omówienia uszkodzeń w przedmiotowym podnośniku. W treści protokołu znajdują się zapisy, iż „maszynę zgłaszany do ubezpieczalni; wynajmujący nie zgadza się z uszkodzeniem podpory przedniej prawej; klient potwierdza uszkodzenia takie jak uszkodzenie kosza, adaptera (po próbie naprawy), siłownika hydraulicznego; co do opon oddajemy do weryfikacji”.
Dowód:
- protokół, k.32;
- zeznania R. D., k.220-221;
- zeznania M. M., k.222-223;
- zeznania M. K., k.344-346.
W dniu 31 maja 2013r. (...) spółka akcyjna w S. wystawiła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T. fakturę VAT (...) na kwotę 34.388,20 zł tytułem naprawy sprzętu (...) NR (...), z terminem płatności do dnia 14 czerwca 2013r. W tym samym dniu wystawiła również notę obciążeniową NOTA/ (...)/(...) na kwotę 18.000 zł tytułem kosza narzędziowego do MT, z terminem płatności do dnia 14 czerwca 2013r.
Pismem z dnia 06 czerwca 2013r. (...) spółka akcyjna w S. wezwała (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w T. do zapłaty kwoty 52.388,20 zł tytułem należności wynikających z faktury (...) na kwotę 34.388,20 oraz noty (...) na kwotę 18.000 zł. W odpowiedzi pismem z dnia 14 czerwca 2013r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. wskazała, iż nie zapłaci powyższej kwoty, gdyż brak jest ku temu podstaw faktycznych, jak i prawnych.
Dowód:
- faktura, k.33, 97, 160;
- nota, k.34, 98, 159;
- wezwanie z dnia 06 czerwca 2013r. wraz z dowodem doręczenia, k.35-36, 103;
- zapisy nabywców, k.19;
- pismo z dnia 14 czerwca 2013r., k.90-92.
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Toruniu G. S., na podstawie wniosku egzekucyjnego złożonego przez (...) spółkę akcyjną w S., wyegzekwował od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. należność główną wynikającą z nakazu zapłaty z dnia 28 maja 2014r. (XI GNc 1202/14) w kwocie 52.388,20 zł oraz orzeczone w nakazie koszty procesu w kwocie 4.272 zł.
Bezsporne, nadto dowód:
- pisma komornicze, k.93, 94, 95.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo główne zasługiwało na uwzględnienie, natomiast powództwo wzajemne podlegało w całości oddaleniu.
Powódka (pozwana wzajemna) swoje roszczenie wywodziła z zawartej umowy najmu sprzętu budowlanego w postaci podnośnika teleskopowego M. (...)-T. Wskazała, iż w momencie zakończenia najmu odnotowano liczne uszkodzenia, a za naprawę i zakup nowych części obciążyła pozwaną (powódkę wzajemną).
Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Bezspornym jest, iż pozwana (powódka wzajemna) wynajęła od powódki (pozwanej wzajemnej) sprzęt budowlany w postaci podnośnika teleskopowego. Do niej zatem należało zdanie go kompletnym i w odpowiednim stanie. Przepis art. 6 k.c. wskazuje, iż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Wobec tego to na pozwanej ciążył obowiązek wykazania faktu należytego wykonania umowy w obciążającym ją zakresie.
Strony łączyła ramowa umowa najmu sprzętu budowlanego z dnia 18 września 2012r., w ramach której doszło w dniu 26 lutego 2013r. do wynajmu przedmiotowego podnośnika. Pozwana (powódka wzajemna) nie zaprzecza temu, iż zawarła powyższą umowę, a także, iż wynajęła od powódki przedmiotowe urządzenie. Była zatem świadoma treści łączącej strony umowy, jej postanowień, a także obowiązków z niej wynikających. Zgodnie z pkt IV Ogólnych Warunków Umowy w razie uszkodzenia, zniszczenia lub utraty sprzętu najemca zobowiązany będzie do zapłaty odszkodowania odpowiadającego jego wartości określonej w umowie lub dokumentach wydania, którą najemca akceptuje. Nadto w razie uszkodzenia przedmiotu najmu najemca zobowiązany był do pokrycia kosztów naprawy, a wartość uszkodzenia będzie wyceniona przez wynajmującego na podstawie aktualnych cen części zamiennych i robocizny niezbędnej do jej usunięcia. Powyższe wprost wskazuje na możliwość obciążenia najemcę kosztami naprawy oraz żądaniem odszkodowania – i to określonymi przez samą spółkę (...). Niezbędne zatem było ustalenie, czy doszło do uszkodzenia wynajmowanego sprzętu przez pozwaną (powódkę wzajemną).
Strona powodowa (pozwana wzajemna) wskazywała, iż stan sprzętu w chwili wydania był w stanie dobrym, co potwierdza również protokół zdawczo-odbiorczym, którym brak jest wskazanych uszkodzeń w momencie wydania urządzenia. Sam prezes pozwanej (powódki wzajemnej) na rozprawie w dniu 06 lutego 2018r. potwierdził, iż stan maszyny był dobry (k.344-345), jednakże chwilę później zeznał, iż „podnośnik przyjechał na budowę i był złożony na naczepie. Nie można było go wyładować przed podpisaniem protokołu, dlatego jego stan został określony jako dobry”. Powyższe wskazuje na niespójność w jego zeznaniach. Z jednej strony potwierdza dobry stan urządzenia, a z drugiej wskazuje na niemożność zapoznania się z dostarczonym urządzeniem. Rzutuje na wiarygodność zeznań strony. Nie można jednak uwzględniać ewentualnych zarzutów co do niemożności zapoznania się ze sprzętem w chwili jego wydania. Strona pozwana (powodowa wzajemna) jest podmiotem profesjonalnym, działającym na rynku usług budowlanych, wymagany jest zatem od takiego podmiotu profesjonalizm, czyli dokładność i rzetelność w dokonywanych czynnościach. Przedstawiciel pozwanej podpisał protokół wydania sprzętu bez uwag i potwierdził jego stan jako dobry. Nawet gdyby przyjąć, że pozwana nie miała możliwości zapoznania się ze stanem podnośnika w chwili wydania, to nie ma w aktach sprawy żadnej informacji na temat zgłaszanych przez pozwaną (powódkę wzajemną) uwag co do jakości czy stanu wynajmowanego sprzętu. Jest nieprawdopodobne aby podnośnik w chwili wydania był w złym stanie technicznym, w sytuacji gdy profesjonalny podmiot obrotu gospodarczego odebrał ten sprzęt określając jego stan jako dobry, i bez zgłoszenia jakichkolwiek uwag co do stanu technicznego, użytkował go przez 122 motogodziny. Gdyby nawet, jak twierdzi prezes pozwanej spółki (powodowej wzajemnej), nie miał możliwości zapoznania się ze sprzętem w chwili jego wydania, to już po jego oględzinach lub w trakcie jego użytkowania, mógł zgłosić, że stan techniczny sprzętu różni się od tego wskazanego w protokole. Do akt nie zostały załączone na powyższą okoliczność dokumenty, nie ma pisma, w którym byłyby zgłoszone jakiekolwiek zastrzeżenia do wynajętego sprzętu, a sam prezes wskazał, iż „podnośnik pracował, dlatego nikt z nas nie zgłaszał tych uszkodzeń” (k.345). Wzorzec należytej staranności zakłada, że w sytuacji gdy sprzęt pierwotnie określany jako w dobrym stanie technicznym, jest faktycznie zdewastowany (bo w takim stanie został zwrócony powódce), najemca okoliczność tą zgłosi. W sprawie takiej reakcji brak, co wskazuje zę zarzut złego stanu technicznego w momencie wydania jest nieprawdziwy. Zgodnie z art. 355 § 1 k.c. dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność). Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności (§ 2). Pozwany wykorzystywał sprzęt przez okres miesiąca, w znacznym wymiarze czasu, o czym świadczy stan licznika motogodzin wskazany w protokole zdawczo-odbiorczym. Przy wynajmie stan tego licznika określony był na 3110, natomiast przy zwrocie na (...) motogodzin. Powyższe wskazuje na duże eksploatowanie sprzętu co daje możliwość szczegółowego zapoznania się z nim i zauważenia uszkodzeń, które zdaniem pozwanej (powodowej wzajemnej) występowały już w chwili wydania. Nic takiego miejsca nie miało.
Strona pozwana (powodowa wzajemna) nie sprostała obowiązkowi nałożonemu przez art. 6 k.c. i nie wykazała, iż w należytym stanie zwróciła powódce (pozwanej wzajemnej) przedmiot najmu. Z zeznań wnioskowanych przez nią świadków nie wynika, iż sprzęt nie został przez pozwaną (powódkę wzajemną) uszkodzony. Świadkowie Ci, jak np. K. B. (k.286-286v) albo już nie pamiętają szczegółów w sprawie, albo też, jak świadek M. S. (k.286v-287) oraz M. C. (k.296-296v), wskazywali, iż maszyna była oddana w takim samym stanie, w jakim została dostarczona. Jednakże, zeznania tych świadków są bardzo ogólne, nie wskazują na żadne szczegóły eksploatacji i co najważniejsze osoby te pracowały na tym podnośniku. Jeżeli zatem sprzęt wydany był w stanie dobrym, to za zniszczenie podnośnika odpowiadają właśnie ci świadkowie. Z tego powodu ich zeznania są mało przekonywujące. Prezes zarządu pozwanej całą wiedzę na temat eksploatacji sprzętu opiera – co przyznał – na relacji swoich pracowników. Zatem nie ma on osobistych spostrzeżeń co do sposobu wykorzystywania podnośnika przez cały okres najmu. Nie ma podstaw aby zarzucić M. K. zeznawanie nieprawdy, ale są podstawy do przyjęcia, że faktycznie nie wie on jak jego pracownicy ze sprzętu korzystali. Skoro sprzęt wydany był jako dobry, nikt nie zgłosił przez cały okres użytkowania uwag co do jego stanu technicznego, a następnie podnośnik został zwrócony w stanie nie nadającym się do dalszej eksploatacji, to oznacza, że za dewastację odpowiadają wskazani wyżej pracownicy pozwanej. Trudno w tej sytuacji oczekiwać aby we swoich zeznaniach przyznali się do zniszczenia sprzętu. Ich zeznania nie korespondują też w żaden sposób z innymi dokumentami złożonymi do akt sprawy. Zwrócić należy uwagę na istotną w tej sprawie dokumentację fotograficzną k.147-158, które bezsprzecznie obrazują uszkodzenia wynajmowanego sprzętu. Opis tych uszkodzeń szczegółowo wyjaśnia świadek M. M. (k.222-223). Również zeznania pozostałych świadków - R. D. oraz S. G., potwierdzają stanowisko strony powodowej (pozwanej wzajemnej), Sąd dał im wiarę i nie uznał ich za sprzeczne czy nielogiczne.
Sąd zatem uznał, iż roszczenie powódki (pozwanej wzajemnej) zasługiwało na uwzględnienie co do zasady. Sąd nie znalazł także podstaw do zakwestionowania wysokości dochodzonego roszczenia, ponieważ w świetle zawartej umowy w przypadku uszkodzeń, koszt naprawy określać mogła sama powódka. Niniejszym pozwem powódka (pozwana wzajemna) dochodziła od pozwanej (powódki wzajemnej) zapłaty łącznie kwoty 52.388,20 zł, na którą to kwotę składał się koszt naprawy podnośnika w wysokości 34.388,20 zł, wynikający z faktury oraz koszt kosza narzędziowego w wysokości 18.000 zł wynikający z noty obciążeniowej. Należy jeszcze raz zwrócić uwagę na regulacje zawarte w OWU, które przewidywały zobowiązanie najemcy do zapłaty odszkodowania za uszkodzenie, zniszczenie lub utratę sprzętu, w wysokości odpowiadającej jego wartości. Dokument wydania (k.26) określał wartość zarówno samego podnośnika- 250.000 zł, jak i kosza narzędziowego, tj. 18.000 zł. Strona pozwana (powodowa wzajemna) była zaznajomiona z powyższym dokumentem, znała jego treść. W związku z uszkodzeniem kosza, powódka (pozwana wzajemna) zobowiązana była do jego zakupu (nie było możliwości jego naprawy), którymi to kosztami obciążyła pozwaną (powódkę wzajemną). W związku z ustaleniem odpowiedzialności pozwanej (powódki wzajemnej) za spowodowane uszkodzenia, zasadnym było obciążenie jej powyższym kosztem. Natomiast co do zasadności wystawienia pozwanej (powódce głównej) faktury tytułem kosztów naprawy podnośnika Sąd wskazuje, iż OWU również przewidywały taką możliwość. W razie uszkodzenia sprzętu najemca zobowiązany był do pokrycia kosztów naprawy. Wartość tego uszkodzenia będzie wyceniona przez wynajmującego na podstawie aktualnych cen części zamiennych i robocizny. Powódka wskazała, iż firma (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w N. sporządziła ofertę naprawy przedmiotowego, w której koszty zostały ustalone na kwotę 17.068,59 euro oraz na kwotę 7.460 zł tytułem robocizny, materiałów pozostałych i dojazdu. Są to koszty znacznie przewyższające kwotę, do której uiszczenia została zobowiązania strona pozwana (powodowa wzajemna). Strona powodowa podjęła działania zmierzające do minimalizacji szkody, gdyż jak wynika z zeznań M. M. częściowo naprawa została dokonana przez stronę powodową (pozwaną wzajemną) we własnym zakresie. Powódka (pozwana wzajemna) nie obarczyła zatem pozwanej (powódki wzajemnej) kosztami przedstawionymi przez spółkę dokonującą naprawy, a jednakże, w związku z jej dążeniem do obniżenia tych kosztów, wystawiła pozwanej (powódce wzajemnej) fakturę opiewającą na kwotę, która zdaniem Sądu, przy uwzględnieniu samej wartości sprzętu w wysokości 250.000 zł, nie może zostać uznana za wygórowaną.
Z powyższych względów Sąd uznał, iż roszczenie powódki (pozwanej wzajemnej) zasługiwało na uwzględnienie w całości z tym zastrzeżeniem, iż, co jest bezsporne, należność ta została już przez stronę wyegzekwowaną na podstawie uzyskanego w trakcie postępowania tytułu wykonawczego. W zakresie tym aktualne jest stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym „w razie uchylenia na skutek rewizji nadzwyczajnej prawomocnego wyroku zasądzającego świadczenie pieniężne wyegzekwowane na podstawie tego wyroku sąd, któremu sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania, zasądzając ponownie to świadczenie, zaznacza w wyroku, że zostało ono już wyegzekwowane” (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 04 stycznia 1979r., III CZP 91/78, Legalis numer 21271). Strona powodowa, na skutek prawomocnego nakazu zapłaty opatrzonego w klauzulę wykonalności, złożyła wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, które doprowadziło do wyegzekwowania kwoty z powyższego nakazu, tj. 52.388,20 zł jako należność główna oraz kwoty 4.272 zł jako koszty procesu zawarte w nakazie zapłaty. Ponowna analiza akt sprawy w wyniku złożenia przez pozwaną sprzeciwu od nakazu zapłaty doprowadziła do wniosku, iż powództwo jest zasadne, zasługuje na uwzględnienie z przyczyn omówionych w poprzedniej części rozważań. Jednakże, w celu uniknięcia sytuacji ponownego egzekwowania roszczenia, należało w wyroku umieścić wzmiankę, iż świadczenie zasądzone zostało już wyegzekwowane. Dla uzasadnienia takiego rozstrzygnięcia wskazać należy argumentację przedstawioną przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie III CZP 118/16, która – w ocenie tut. Sądu – zmieniła linię orzeczniczą zaprezentowaną w uchwale z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie III CZP 119/13. W uchwale z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie III CZP 119/13 Sąd Najwyższy uznał, że jeżeli powód po spełnieniu świadczenia przez pozwanego po doręczeniu pozwu nie cofnął pozwu, sąd oddala powództwo. W ocenie Sadu Rejonowego stanowisko to dotyczyło każdej sytuacji gdy dłużnik spełnił świadczenie, niezależnie od jego motywacji. Takie rozumienie tego rozstrzygnięcia zaprezentowane został też w piśmiennictwie (glosa E. G.). Wskazana glosa też zaaprobowała ww. uchwałę, podkreślono w niej ugruntowany pogląd o braku możliwości zasądzenie dochodzonego roszczenia w sytuacji gdy zostało ono spełnione, uwypuklono też treść art. 316 § 1 ab initio k.p.c, zgodnie z którym po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, wreszcie zakwestionowano możliwość zasądzenia ponownego roszczenia z zastrzeżeniem jego spełnienia – jako pozbawionego podstawy prawnej.
W uchwale z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie III CZP 118/16 Sąd Najwyższy zmienił jednak swoje stanowisko. W ogóle wskazana uchwała zapadała w efekcie pytania prawnego zadanego na gruncie zażalenia na koszty zawartego w postanowieniu o umorzeniu postepowania, wydanego na skutek cofnięcia powództwa (w identycznym jak w sprawie niniejszej stanie faktycznym), gdzie strona powodowa wprost wskazała że cofa powództwo z uwago na uzasadnienie uchwały III CZP 119/13. W sprawie III CZP 118/16 Sąd Najwyższy odwołał się do poglądu przedstawianego w orzeczeniu Sądu Najwyższego z 14 marca 1955 r. w sprawie II CR 1449/54 (OSNC 1956/1/12) i uznał, że nie każde zachowanie dłużnika, odpowiadające treści zobowiązania, musi być uznane za spełnienie świadczenia skutkujące zaspokojeniem wierzyciela i wygaśnięciem roszczenia. (…) i trzeba przyjąć, że gdy pozwany kwestionuje roszczenie w postępowaniu rozpoznawczym, a świadczenie zostaje przymusowo wyegzekwowane, wbrew jego woli, z perspektywy toczącego się procesu nie dochodzi do zaspokojenia powoda. Pozwany nie świadczy wtedy w celu definitywnego zaspokojenia wierzyciela (solvendi causa) i - konsekwentnie - nie podnosi w procesie zarzutu spełnienia świadczenia. Przeciwnie, podważa materialnoprawny tytuł wierzyciela do otrzymania świadczenia, chcąc zachować wszelkie procesowe możliwości zwalczania zasadności żądania. Idąc tym torem, dochodzone przez powoda roszczenie materialnoprawne - jako objęte żądaniem - nie powinno być traktowane jak wygasłe i pozostaje przedmiotem sporu z wszystkimi tego następstwami, z czego powód musi zdawać sobie sprawę. Nie ma wtedy podstawy do oddalenia powództwa na skutek zmiany stanu faktycznego; proces toczy się w dalszym ciągu, a o tym, czy świadczenie istotnie należy się powodowi, rozstrzyga sąd w prawomocnym orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, uwzględniając albo oddalając powództwo, stosownie do wyników postępowania dowodowego. Dopiero wówczas - jeżeli powództwo zostanie prawomocnie uwzględnione - spełnienie świadczenia uzyskuje definitywny charakter. Przedmiotem dalszego postępowania jest w takim przypadku pierwotnie zgłoszone żądanie, a pozwany zachowuje możliwość podnoszenia wszelkich zarzutów związanych z istnieniem roszczenia powoda i możliwością jego sądowego dochodzenia, w tym zarzutu potrącenia dochodzonej wierzytelności z własną wierzytelnością.
Słabością wskazanego poglądu jest brak odniesienia do treści art. 316 § 1 k.p.c., skutkujące konicznością zasądzenie roszczenia w sytuacji gdy zostało ono spełnione. Jedynym wyjściem zastosowanie wskazanego poglądu jest użycie krytykowanej formuły zastrzeżenia o spełnieniu świadczenia, w innym bowiem przypadku pozwany nie miałby się jak bronić przed ponowną egzekucją spornego świadczenia.
Mając na uwadze powyższe, Sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz powódki (pozwanej wzajemnej) całą kwotę dochodzoną niniejszym pozwem, tj. 52.388,20 zł z tym zastrzeżeniem, że kwota ta została już od strony wyegzekwowania. Podstawą prawną orzeczenia o odsetkach stanowi norma zawarta w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którą jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Faktura, jak i nota, które określają wysokość dochodzonego roszczenia, wskazywały termin zapłaty do dnia 14 czerwca 2013 r., zatem zasadne było zasądzenie należności od dnia następnego, tj. 15 czerwca 2013r.
W pkt II wyroku Sąd analogicznie orzekł o kosztach procesu dochodzonych w niniejszym postępowaniu, a które zostały zasądzone w nakazie zapłaty, a następnie przez stronę wyegzekwowane.
W pkt III natomiast Sąd zasądził od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz powódki (pozwanej wzajemnej) nadto kwotę 1.965 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Koszty orzeczone w nakazie zapłaty są niższe niż te, które są następnie ustalane w trakcie postępowania zwykłego, na skutek sprzeciwu od nakazu zapłaty. Należne więc koszty, które strona powodowa poniosła w niniejszym postępowaniu to: 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 2.620 zł opłata od pozwu oraz 3600 tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika- łącznie 6237 zł. W związku z tym, iż koszty procesu zostały już wyegzekwowane w kwocie 4.272 zł, należało zasądzić na rzecz powódki (pozwanej wzajemnej) nadto kwotę 1965 zł. Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w normie zawartej w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z normą zawartą w art. 98 § 1 k.p.c., która stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.
Konsekwencją uznania powództwa głównego za zasadne było oddalenie powództwo wzajemnego w całości. Pozwana (powódka wzajemna) żądała zwrotu wyegzekwowanej kwoty. Sąd natomiast uznał, iż dochodzone przez powódkę (pozwaną wzajemną) roszczenie zasługiwało na uwzględnienie zarówno co do zasady, jak i wysokości, a o podstawach takiego rozstrzygnięcia wypowiedział się w poprzedniej części rozważań. Niezasadne zatem było dochodzenie przez pozwaną (powódkę wzajemną) kwoty wyegzekwowanej przez powódkę (pozwaną wzajemną) na podstawie wszczętej egzekucji, o czym orzeczono w pkt IV.
W pkt V natomiast Sąd, w związku z oddaleniem w całości powództwa wzajemnego, zasądził od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz powódki (pozwanej wzajemnej) koszty procesu w kwocie 7.200 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)
28.02.2018
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: