Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 października 2021 r. M. R. i F. S. wnieśli przeciwko (...) spółce akcyjnej w W. (wcześniej A.) oraz przeciwko (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę solidarnie na ich rzecz kwoty po 2 550 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 lipca 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powodowie na podstawie umowy cesji wierzytelności zawartych z poszkodowanym zdarzeniem drogowym, którego sprawcy objęci byli ochroną ubezpieczeniową na podstawie ważnych polis ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartych z pozwanymi, niniejszym pozwem dochodzili dopłaty do odszkodowania z tytułu kosztów najmu samochodu zastępczego.

Nakazem zapłaty z dnia 26 października 2021 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana (...) spółka akcyjna w W. wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwana zakwestionowała okres i stawkę najmu samochodu zastępczego.

Pozwana (...) spółka akcyjna w W. także wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwana zakwestionowała okres najmu, stawkę oraz legitymację czynną powodów.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska, a nadto pismem procesowym z dnia 7 czerwca 2022 r. powodowie rozszerzyli powództwo o kwotę 3382,50 zł w stosunku do pozwanej (...) spółce akcyjnej w W. oraz o kwotę 4920 w stosunku do pozwanej (...) spółce akcyjnej w W..

Postanowieniem z dnia 15 czerwca 2022 r. sąd oddalił wniosek powodów o rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym i na podstawie art. 505 ⁴§ 1 k.p.c. uznał rozszerzenie powództwa za niedopuszczalne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 kwietnia 2018 r. doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...) należący do D. T. (1), prowadzącego szkołę nauki jazdy. Uszkodzony pojazd był przystosowany do nauki jazdy, wyposażony był w instalację gazową. Po kolizji pojazd był jezdny. Sprawca tego zdarzenia, kierujący pojazdem o nr rej. (...) posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. w W. (dawniej (...) S.A. w W.).

Następnego dnia, tj. 27 kwietnia 2018 r. doszło do kolejnego zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ ten sam pojazd należący do D. T. (1). Z uwagi na zakres i rodzaj uszkodzeń, po tej kolizji pojazd nie mógł być bezpiecznie eksploatowany. Sprawca tego zdarzenia, kierujący pojazdem o nr ZS 406CF posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. w W.. W treści oświadczenia uczestników zdarzenia pojawiła się omyłka pisarska w zakresie numeru rejestracyjnego pojazdu sprawcy zdarzenia.

Poszkodowany likwidował szkodę u swojego ubezpieczyciela (...) S.A. w W. (dawniej jako (...) S.A. w Ł.) w ramach bezpośredniej likwidacji szkód.

Dowód:

- akta szkody nr U/067827/2018 i U/068915/2018 wraz dokumentacją koperta k.58

Poszkodowany zwrócił się do powodów o pomoc w uzyskaniu należnego odszkodowania. Powodowie wnieśli o wypłatę odszkodowania z tytułu szkody w pojeździe, jak również o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, który wynajął poszkodowany celem prowadzenia działalności gospodarczej w formie szkoły nauki jazdy.

(...) S.A. w W. wskazał poszkodowanemu kontakt do wypożyczalni, w celu zorganizowania mu pojazdu zastępczego. Po skontaktowaniu się ze wskazaną wypożyczalnią, okazało się, że nie dysponuje ona pojazdami przystosowanymi do nauki jazdy. Po powiadomieniu o tym fakcie infolinii ubezpieczyciela konsultant podał, że poszkodowany może nająć pojazd z wypożyczalni zewnętrznej.

W związku z tym D. T. (1) zwrócił się do powodów, którzy dysponowali pojazdem marki T. (...) przystosowanym do nauki jazdy. D. T. (1) oddał uszkodzone auto do (...) T. celem przeprowadzenia naprawy uszkodzeń pojazdu.

W dniu 27 kwietnia 2018 r. poszkodowany zawarł z powodami umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...), przy dobowej stawce najmu wynoszącej 400 zł netto.

W dniu 27 kwietnia 2018 r. pojazd został przyjęty do warsztatu naprawczego. W tymże dniu również miały miejsce oględziny pojazdu za strony pozwanego. Warsztat jeszcze tego samego dnia przesłał pozwanemu własny kosztorys naprawy, który został zweryfikowany przez (...) S.A. w W. w dniu 7 maja 2018 r. W dniu 9 maja 2018 r. pozwana przyjęła odpowiedzialność gwarancyjną z tytułu jednej szkody, zaś w dniu 16 maja 2018 r. uczyniła tak samo w odniesieniu do drugiej ze szkód w pojeździe. W tymże dniu warsztat mógł zatem zamówić części zamienne, co też uczynił. Jednocześnie pojazd poszkodowanego został przetransportowany do warsztatu blacharsko-lakierniczego. W dniu 18 maja 2018 r. odebrano zamówione części zamienne i rozpoczęto technologiczną naprawę pojazdu, a zakończono ją w dniu 23 maja 2018 r. i wówczas przetransportowano pojazd z powrotem do warsztatu T. na ul. (...) I 25B w S., gdzie wydano ją poszkodowanemu w dniu 25 maja 2018 r.

W dniu 25 maja 2018 r. poszkodowany zwrócił pojazd zastępczy, albowiem w tym dniu zakończyła się naprawa jego pojazdu.

W tym samym dniu powodowie wystawili na D. T. (1) fakturę (...) na kwotę 9.840,00 zł z tytułu wynajmu samochodu przez 20 dni po stawce najmu 400 zł netto za dobę.

Dowód:

- 2x pismo powodów z dnia 21.06.2018 r. k.11,12,

- umowa najmu pojazdu zastępczego z dnia 27.04.2018 r. k.13,

- potwierdzenie zwrotu pojazdu k.14,

- faktura VAT nr (...) k. 15,

- harmonogram naprawy pojazdu z dnia 05.06.2018 r. k.18,

- 2 x oświadczenie poszkodowanego z dnia 25.05.2018 r. k.16,17,

- kalkulacja naprawy nr (...) z dnia 07.05.2018 r. k.19-21,

- kalkulacja naprawy nr (...) z dnia 27.04.2018 r. k.22-24,

- zestawienie ofert wynajmu pojazdów zastępczych k.25-27,

- akta szkody nr (...) wraz dokumentacją;

Dnia 31 maja 2018 r. poszkodowany zawarł z powodami umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbył na rzecz powodów przysługującą mu wierzytelność z tytułu faktury wystawionej za najem pojazdu zastępczego ( (...)) w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela (...) S.A. w W..

Dnia 27 sierpnia 2021 roku poszkodowany zawarł z powodami umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbył na rzecz powodów przysługującą mu wierzytelność z tytułu faktury wystawionej za najem pojazdu zastępczego ( (...)) w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela (...) S.A. w W..

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności z dnia 31.05.2018 r. k.33,,

- umowa cesji wierzytelności z dnia 27.08.2021 r. k.10-10v,

- zeznania świadka D. T. k. 88-88v,

Decyzją z dnia 28 czerwca 2018 r. ubezpieczyciel (...) S.A. w W. likwidujący szkodę przyznał kwotę 1.537,50 zł tytułem odszkodowania za zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego uznając stawkę 250,00 zł netto + VAT za dobę i okres 5 dni wynajmu.

Wobec powyższego powodowie pismem z dnia 8 grudnia 2018 r. wezwali ubezpieczyciela likwidującego szkodę do zapłaty pełnej kwoty odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Powodowie raz jeszcze wezwali ubezpieczyciela do zapłaty brakującej kwoty odszkodowania, jednakże pozwany po raz kolejny odmówił dopłaty odszkodowania.

Dowód:

- decyzja (...) S.A. z dnia 28.06.2018 r. k.28-28v,

- ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 19.01.2019 r. k.32-32v,

- decyzja (...) S.A. z dnia 08.02.2019 r. k.34,

- wezwanie do zapłaty z dnia 08.03.2019 r. k.35-36v,

- decyzja (...) S.A. z dnia 20.12.2018 r. k.31,

- wezwanie do zapłaty z dnia 08.12.2018 r. k.29-30v,

Z uwagi na identyczny zakres czynności naprawczych dotyczących tej samej tylnej części pojazdu, możliwa była jedynie łączna naprawa uszkodzeń, wynikając z obu ww. szkód.

Zasadny czas trwania najmu wynosił 27 dni, licząc od daty 27 kwietnia 2018 roku, kiedy nastąpiła druga szkoda, do dnia 23 maja 2018 roku. Po szkodzie z dnia 26 kwietnia 2018 roku samochód był jezdny, po szkodzie z dnia następnego nie mógł być bezpiecznie eksploatowany do czasu zrealizowania naprawy. Stawki na rynku (...) za dobę wynajmu pojazdu zastępczego przystosowanego do nauki jazdy zawierały się ówcześnie w przedziale 300 do 400 zł netto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 92-101.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powodów podlegało uwzględnieniu w części tj. uwzględnieniu w całości w stosunku do pozwanej (...) spółce akcyjnej w W. i oddaleniu w całości w stosunku do pozwanej (...) spółki akcyjnej w W..

Stan faktyczny albo był bezsporny – w zakresie dat poszczególnych czynności przy likwidacji szkody, faktu najmu pojazdu zastępczego albo Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, zeznań D. T. (1) oraz pisemnej opinii biegłego sądowego W. S.. Sąd w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznań świadka.

Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter roszczenia odszkodowawczego, znajdującego oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c. Okoliczności kolizji z dnia nie były sporne pomiędzy stronami.

Legitymacja bierna pozwanych spółek do występowania w niniejszym procesie, mająca za podstawę art. 19 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, nie pozostawała przedmiotem sporu. Było bowiem okolicznością niekwestionowaną, iż sprawca szkody z dnia 26 kwietnia 2018 r. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) spółce akcyjnej w W., a sprawca szkody z dnia 27 kwietnia 2018 r. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanej (...) spółki akcyjnej w W..

Pozwana (...) S.A. w W. likwidująca szkodę nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności – przyznała i wypłaciła kwotę 1.537,50 zł tytułem odszkodowania za zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego uznając stawkę 250,00 zł netto + VAT za dobę i okres 5 dni wynajmu.

Legitymacja procesowa czynna powodów wynika, poza wskazanymi powyżej przepisami, ponadto z treści art. 509 § 1 i 2 k.c., jako że wierzytelność przysługująca poszkodowanemu w stosunku do pozwanej (...) S.A. w W. została przelana na rzecz powodów.

(...) spółka akcyjna w W. kwestionowała legitymację czynną powodów podnosząc, że brak jest umowy cesji wierzytelności pomiędzy poszkodowanym a powodami przenoszącej na nich wierzytelność w stosunku do tej pozwanej. Zarzut ten został wyartykułowany w sprzeciwie od nakazu zapłaty, który to sprzeciw został doręczony stronie powodowej i strona powodowa na ten zarzut w ogóle nie zareagowała.

Niezależnie od powyższego spór będący przedmiotem niniejszego postępowania rozgrywał się na płaszczyźnie ustalenia rozmiaru i wysokości szkody poniesionej w związku z zaistniałą kolizją, a w konsekwencji, co do wysokości należnego odszkodowania związanego z kosztami wynajęcia pojazdu zastępczego.

W niniejszej sprawie sam fakt konieczności najmu pojazdu zastępczego był niekwestionowany. Sporny był okres najmu tj. 20 dni i stawka najmu, czyli wysokość szkody.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność określenia przeciętnych stawek najmu pojazdu zastępczego o klasie odpowiadającej pojazdowi uszkodzonemu. Dodatkowo istotną kwestia było ustalenie jaki wpływ dwie kolizje miały zakres czynności naprawczych, a konwekcji jakie jest zasadny okres najmu pojazdu zastępczego związany z każda z ww. szkód tak z osobna, ja i łącznie. Biegły wskazał, że naprawa mogła być przeprowadzona tylko łącznie, a w związku z tym że była ona wynikiem dwóch niezależnych od siebie zdarzeń, a każdy ze sprawców (lub odpowiadających za nich ubezpieczycieli), w zakresie najmu był obowiązany do poniesienia połowy jego kosztów. Opinia była przekonywująca, biegły ją uzasadnił. Biegły ustalił, że zasadny czas trwania najmu wynosił 27 dni, licząc od daty 27 kwietnia 2018 roku, kiedy nastąpiła druga szkoda, do dnia 23 maja 2018 roku. Po szkodzie z dnia 26 kwietnia 2018 roku samochód był jezdny, po szkodzie z dnia następnego nie mógł być bezpiecznie eksploatowany do czasu zrealizowania naprawy. Stawki na rynku (...) za dobę wynajmu pojazdu zastępczego przystosowanego do nauki jazdy zawierały się ówcześnie w przedziale 300 do 400 zł netto.

Jednakowoż istnieje też obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

W niniejszej sprawie ubezpieczyciel (...) spółka akcyjna w W. wskazała poszkodowanemu D. T. (1) kontakt do wypożyczalni w celu zorganizowania mu pojazdu zastępczego, jednak po skontaktowaniu się ze wskazaną wypożyczalnią okazało się, że nie dysponuje ona pojazdami przystosowanymi do nauki jazdy. Po powiadomieniu o tym fakcie infolinii ubezpieczyciela konsultant podał, że poszkodowany może nająć pojazd z wypożyczalni zewnętrznej. W tej sprawie nie ma zatem dowodów, aby ubezpieczyciel skutecznie zaproponował organizację najmu. Świadek D. T. (1), na tą okoliczność zeznawał w sprawie XI GC 206/20 i zaprzeczył, aby tak faktycznie było. Zeznał on: Ubezpieczyciel a konkretnie konsultant z infolinii dał mi jakiś nr telefonu do wypożyczalni. Ja zadzwoniłem oni jakieś samochody mieli. Ja bym wziął każdy jeden samochód nie zależało mi na marce, byle tylko miał dodatkowe pedały i zapis w dowodzie rejestracyjnym że jest przystosowany do nauki jazdy. A wypożyczalnia wskazana przez ubezpieczyciela takiego samochodu nie miała. Ja wówczas zadzwoniłem na infolinie ubezpieczyciela poinformowałem że wypożyczalnia przez niego wskazana nie ma samochodów do nauki jazdy. Wskazano że mogę wynajął samochód z innej wypożyczalni, wymieniono jakąś kwotę, czy to było 100 czy 500 zł nie jestem w stanie powiedzieć. ja zadzwoniłem do Cito czy mają wolne samochody do nauki jazdy. Wypożyczyłem od nich ale nie pamiętam za jaką stawkę dobową. Nie jestem w stanie powiedzieć czy ja się zmieściłem w tej kwocie wskazanej przez ubezpieczyciela(…). W podanych okolicznościach poszkodowany dążył do zmniejszenia zakresu szkody, współdziałał w tym zakresie z ubezpieczycielem sprawcy, jednak nie było faktycznej możliwości otrzymania samochodu zastępczego za pośrednictwem tego ubezpieczyciela.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał za biegłym za uzasadnioną stawkę najmu zastosowaną przez powodów 400 zł netto. Koszt najmu według ww. stawki za 20 dni najmu wynosił 9840 zł brutto (6888 zł netto). Koszt ten należałoby podzielić pomiędzy pozwane towarzystwa po połowie, to jest po 4920 zł.

Pozwana (...) spółka akcyjna w W. wypłaciła dotychczas odszkodowanie w kwocie 1537,50 zł, zatem różnica stosunku do tej pozwanej wynosi 3382,50 zł, przy czym niniejszym pozwem powodowie dochodzili kwoty od tej pozwanej kwoty 2 550 zł i taką kwotę należało zasądzić.

W stosunku do drugiej pozwanej - (...) spółki akcyjnej w W. powództwo podlegało oddaleniu w całości, bowiem jak słusznie podniosła ta pozwana brak jest umowy cesji wierzytelności, na mocy której poszkodowany skutecznie przeniósłby wierzytelność na powodów w stosunku do tej pozwanej.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.p.c. od 29 lipca 2018 r. zgodnie z żądaniem pozwu. Powodowie jako dzień zgłoszenia szkody przyjęli datę wydania przez pozwanego pierwszej decyzji w sprawie, tj. 28 czerwca 2018 r. W związku z tym zasadne uzasadnione jest domaganie się przez powodów odsetek za opóźnienie od dnia 29 lipca 2018 r., tj. po upływie 30-dniowego terminu ukończenia postępowania likwidacyjnego.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Na poniesione przez powodów koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika 2 x 900 – zł, zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, opłata od pełnomocnictw w kwocie 34 zł, opłata od pozwu w kwocie 400 zł oraz koszt sporządzenia opinii w kwocie 288,64 zł – łącznie 2 522,64 zł, który to koszt należało podzielić na pół, co daje kwotę 1 261,32 zł od (...) spółki akcyjnej w W..

Pozwana (...) spółka akcyjna w W. poniosła następujące koszty: 900 zł wynagrodzenie pełnomocnika i 288,64 zł koszt opinii biegłego – łącznie 1 188,64 zł. Ponieważ ta pozwana wygrała sprawę w całości, to powodowie winni zwrócić jej te koszty o czym orzeczono w pkt. IV wyroku.

W punkcie V, VI i VII sąd na podstawie art. 81 ust. 1 i 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c. zwrócił stronom nadpłacone koszty sądowe (zaliczki) w kwocie po 911,36 zł. Wynagrodzenie biegłego wyniosło 865,92 zł i pokryte zostało ono w częściach z uiszczonych przez strony zaliczek w kwotach po 1200 zł. Skoro wydatkowano z zaliczek stron kwoty po 288,64 zł, to różnica wynosi 911,36 zł i takie są kwoty niewykorzystanych zaliczek do zwrotu.

SSR Jakub Idziorek

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...) A. ;

3.  (...)

(...)