XI GC 907/19 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2020-02-07
Sygnatura akt XI GC 907/19
UZASADNIENIE
Powód S. A. wniósł przeciwko (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 23 993,09 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:
- 22 993,09 zł od dnia 31 marca 2018 r. do dnia zapłaty;
- 1000 zł od dnia 23 maja 2018 r. do dnia zapłaty
oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, że doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...). W dniu zdarzenia pojazd objęty był dobrowolnym ubezpieczeniem (...) (...) na podstawie ważnej polisy ubezpieczenia zawartej z (...) spółką akcyjną w W.. Pojazd stanowił własność (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Powód jako nabywcę wierzytelności, zgłosił szkodę ubezpieczycielowi, który łącznie wypłacił 43206,91zł. Powód dochodzi pozostałej kwoty odszkodowania, wskazując iż łączny koszt naprawy wyniósł 66 200 zł netto, w tym zakup nowego żurawia.
Nakazem zapłaty z dnia 10 kwietnia 2019 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu, pozwany przyznał, że tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu wypłacił łączną kwotę 43 206,91 zł, wskazując iż strony łączyła dobrowolna umowa (...) (...) w wariancie serwisowym. Wobec czego zgodnie z warunkiem OWU istniała możliwość rozliczenia szkody w oparciu o kosztorys pozwanego sporządzony na podstawie oględzin bądź rozliczenia szkody na podstawie rachunków za naprawę pojazdu. Nadto pozwany podniósł zarzut niewykazania roszczenia co do jego wysokości, zawyżenia kosztów naprawy, a także zakwestionował roszczenie zwrotu kosztów prywatnej kalkulacji naprawy oraz roszczenie w zakresie dochodzonych odsetek.
W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Dnia 1 grudnia 2017 r. S. A. zawarł z (...) umowę ubezpieczeń komunikacyjnych nr (...) dotyczącą pojazdu marki M. (...) nr rej. (...), stanowiącego własność (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Umowa obejmowała ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz Autocasco z ochroną od wszystkich ryzyk w wariancie serwisowym. Ochrona została udzielona na okres od 1 grudnia 2017 r. do 30 listopada 2018 r.
W załączniku nr 1 do polisy potwierdzono, że łącząca strony polisa obejmuje likwidację szkód w wariancie warsztatowym, zniesienie wszystkich udziałów własnych we wszystkich szkodach częściowych i kradzieżowych, zniesienie udziału własnego w szkodach w zależności od wieku właściciela pojazdu bądź osoby zawierającej umowę ubezpieczenia lub osoby korzystającej z pojazdu.
Zgodnie z §15 OWU odszkodowanie nie mogło być wyższe niż suma ubezpieczenia tj. kwota 166 000 zł. Natomiast zgodnie z §17 ust. 1 koszty naprawy pojazdu ustalane były na podstawie cen części zamiennych zakwalifikowanych do wymiany w wariancie serwisowym- cen części oryginalnych.
Zgodnie z § 17 ust. 3 pkt 2 OWU stawki za roboczogodzinę ubezpieczyciel ustalał w wariancie serwisowym i optymalnym w oparciu o średnie ceny usług stosowane przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działających na terenie miejsca naprawy pojazdu. Ubezpieczyciel ustalał odszkodowanie w sposób przewidziany jw. pod warunkiem przedstawienia rachunków lub faktur VAT dotyczących robocizny, części zamiennych, materiałów lakierniczych i normaliów.
Dowód:
- polisa nr (...) k. 10;
- zał. nr 1 k. 11;
- OWU k. 13-30;
Dnia 14 lutego 2018 r. doszło do zdarzenia wywołującego szkodę w pojeździe marki M. (...) nr ej. (...). (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. dokonała zgłoszenia szkody pozwanemu (...) spółce akcyjnej w W. w ramach zawartej polisy Autocasco, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.
Dnia 19 lutego 2018 r. ubezpieczyciel poszkodowanego sporządził kalkulację naprawy, w której ustalił wysokość szkody na kwotę 28 565,75 zł brutto.
Dowód:
- kalkulacja (...) k. 47-54;
- druk zgłoszenia szkody, akta szkody (...), płyta CD k. 107;
- akta szkody (...), płyta CD k. 107;
- dokumentacja fotograficzna, płyta CD k. 107;
- zeznania S. A. k. 124-125.
Dnia 15 marca 2018 r. S. A. zakupił główny elementu uszkodzonego żurawia tj. ramię żurawia (...), w związku z tym sprzedawca wystawił fakturę VAT na kwotę 34 440 zł brutto (28 000 zł netto)
Dowód:
- faktura VAT nr (...) k. 68, 106;
- zeznania S. A. k. 124-125.
Decyzją z dnia 30 marca 2018 r. ubezpieczyciel poszkodowanego przyznał odszkodowanie w kwocie 23 224,19 zł netto.
Dowód:
- decyzja (...) z dnia 30 marca 2018 r. k. 45;
- zeznania S. A. k. 124-125.
Poszkodowany kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania zwrócił się do rzeczoznawcy samochodowego K. G. o ustalenie kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. W sporządzonej dnia 2 maja 2018 r. kalkulacji naprawy ustalono koszt naprawy na kwotę 80 134 zł brutto (67 371,34 zł netto).
Dnia 2 maja 2018 r. wystawiono na rzecz powoda S. A. fakturę VAT nr (...) na kwotę 1000 zł brutto tytułem sporządzenia kosztorysu naprawy powypadkowej pojazdu do szkody nr (...).
Dowód:
- kalkulacja z dnia 2 maja 2018 r. wraz z opinią k. 55-66;
- faktura VAT nr (...) k. 67;
- zeznania S. A. k. 124-125.
Dnia 9 maja 2018 r. powód wniósł odwołanie od kalkulacji naprawy sporządzonej dnia 19 lutego 2018 r, przez ubezpieczyciela wskazując na koszt naprawy ustalony w wysokości 67 371,34 zł netto, wnoszą o wyrównanie odszkodowania w kwocie 44 147,15 zł netto oraz koszt sporządzenia opinii technicznej w wysokości 1000 zł netto.
Dowód:
- pismo z dnia 9 maja 2018 r. k. 71;
- wiadomość e-mail z dna 9 maja 2018 r. k. 72
Wiadomością e-mail z dnia 4 czerwca 2018 r. ubezpieczyciel poszkodowanego odesłał kosztorys naprawy z dnia 2 maja 2018 r. weryfikując go do kwoty 43 204,91 zł.
Dowód:
- wiadomość e-mail z dnia 4 czerwca 2018 r. k. 73;
- kosztorys k. 74-84.
Dnia 4 czerwca 2018 r. zakończyła się naprawa pojazdu powoda i wystawiono na jego rzecz fakturę VAT nr (...) na kwotę 46 986 zł tytułem kosztów przeprowadzonej naprawy pojazdu marki M. (...) nr rej. (...), wskazując w załączniku koszt nabytych części w kwocie 18 050 zł netto – poza zakupionym odrębnie ramieniem dźwigu - przy koszcie robocizny wynoszącym 20 150 zł netto. Za prace mechaniczne przyjęto stawkę 150 zł, a za lakiernicze 167,50 zł.
Dowód:
- faktura VAT nr (...) k. 69, 105;
- załącznik do faktury k. 70;
- zeznania S. A. k. 124-125.
Decyzją z dnia 24 lipca 2018 r. ubezpieczyciel poszkodowanego ustalił wysokość odszkodowania na kwotę 43 206,91 zł przyznając poszkodowanemu dopłatę do odszkodowania w kwocie 19 982,72 zł.
Dowód:
- decyzja (...) z dnia 24 lipca 2018 r. k. 85;
- zeznania S. A. k. 124-125;
Pismem z dnia 25 lipca 2018 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 43 975,81 zł w terminie 7 dni. Na wskazaną kwotę, składały się kwoty: 42 975,81 zł tytułem odszkodowania uzupełniającego oraz 1000 zł tytułem kosztów sporządzenia kalkulacji.
Dowód:
- wezwanie do zapłaty z dnia 25 lipca 2018 r. k. 86-89.
Decyzją z dnia 3 września 2018 r. ubezpieczyciel poszkodowanego odmówił wypłaty dalszego odszkodowania.
Dowód:
- decyzja (...) z dnia 3 września 2018 r. k. 90-91.
Pismem z dnia 28 września 2018 r. pełnomocnik powoda wniósł odwołanie, wnosząc o zapłatę w terminie 7 dni łącznej kwoty 23 993,09 zł na która składały się kwoty: 22 993,09 zł tytułem kosztów naprawy oraz 1000 zł tytułem kosztów sporządzenia kalkulacji.
Dowód:
- odwołanie z dnia 28 września 2018 r. k. 92-93.
Decyzją z dnia 6 listopada 2018 r. pozwany podtrzymał swoją dotychczasową decyzję.
Dowód:
- decyzja (...) z dnia 6 listopada 2018 r. k. 94-95;
Dnia 14 grudnia 2018 r. (...) ((...)) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. zawarła z powodem S. A. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelała na rzecz powoda wierzytelności przysługującą jej w stosunku do pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. w związku ze zdarzeniem z dnia 14 lutego 2018 r., w którym uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...).
Dowód:
- umowa cesji z dnia 14 grudnia 2018 r. k. 31;
- pełnomocnictwo k. 32-36;
- (...) k. 37-44;
Uszkodzenia pojazdu polegały na uszkodzeniu żurawia typu (...), osprzętu hydraulicznego i elektrycznego żurawia, podestów, systemu mocowania żurawia oraz ściany przedniej skrzyni ładunkowej. Wysokość uzasadnionego kosztu naprawy uszkodzonego pojazdu, który zgodnie z umową AC, w tym OWU powinien być zwrócony jako odszkodowanie wyniósł 66200 zł netto, w tym 28000 zł netto wartości nowego ramienia do dźwigu. W czasie zdarzenia i naprawy średnia rynkowa stawka za naprawę samochodu ciężarowego dla prac blacharskich i mechanicznych wynosiła 164 zł, a dla prac lakierniczych 168 zł. Hipotetyczny koszt naprawy mógł wynieść nawet 66 668,05 zł netto.
Dowód:
- opinia biegłego sądowego M. M. k. 136-149, 174-175;
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się uzasadnione w całości.
Przepis art. 805 § 1 k.c. stanowi, że przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Stosownie natomiast do art. 805 § 1 pkt 1 k.c. przy ubezpieczeniu majątkowym świadczenie ubezpieczyciela polega na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.
Podstawę prawną żądania pozwu stanowi również art. 361 k.c., zgodnie z którym zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Natomiast § 2 art. 361 k.c. stanowi, iż w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Legitymacja powoda do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez niego umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Nie jest trafne utożsamianie przez pozwanego umowy cesji wierzytelności z umową zawsze odpłatną, jej istotnym elementem jest przeniesienie wierzytelności, a nie odpłatne przeniesienie wierzytelności. Dodatkowo na etapie likwidacji szkody ubezpieczyciel nie podnosił zarzutu braku legitymacji czynnej, co dodatkowo świadczy o prawidłowości i skuteczności umowy.
Niesporne było również istnienie pomiędzy stronami umowy dobrowolnego ubezpieczenia AC, jej treść, a także wystąpienie zdarzenia wyrządzającego szkodę.
Sporna była wysokość szkody, w tym rzeczywistych kosztów naprawy wnikających z faktur Vat przedłożonych przez powoda, jak i średnich stawek za roboczogodzinę oraz celowości kosztu związanego z prywatną ekspertyzą.
W zakresie pierwszego z zarzutów pozwanego tj. co do konieczności wykazania kosztów naprawy przez powoda „specyfikacją zweryfikowanych pozycji na fakturze Vat”, po pierwsze zgodnie z § 17 ust. 3 OWU pozwany powinien był ustalić odszkodowanie należne poszkodowanemu przy założeniu użycia części oryginalnych oraz średnich stawek usług stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, po przedstawieniu rachunków lub faktur VAT. Żadne postanowienie OWU nie nakładało na powoda obowiązku przedkładania „specyfikacji”, o której stwierdza pozwany w sprzeciwie. Co więcej powód wypełnił postanowienia OWU przedkładając faktury Vat obrazujące zarówno dokonany przez niego (nie przez zakład naprawczy) zakup nowego ramienia żurawia uszkodzonego dźwigu (k. 68) na kwotę 28000 zł netto, jak również przedłożył fakturę VAT wraz z załącznikiem obrazującą koszt robocizny, pozostałych części zamiennych i materiałów lakierniczych. Już więc na tej podstawie pozwany był zobowiązany do wypłaty odszkodowania pokrywającego rzeczywiście poniesiony koszt naprawy, wykonanej zgodnie z OWU. Co więcej jak wynikało z opinii biegłego sądowe koszt ten w żaden sposób nie odbiegał od hipotetycznie ustalonego przez biegłego kosztu naprawy, a wręcz był od niego niższy. W tym również zastosowania przez warsztat stawka za roboczogodzinę pracy, była nawet niższa niż średnia stawka rynkowa na którą wskazywał biegły. Tym samym w żaden sposób nie można było przyjąć, że powód niezasadnie zawyżył koszt naprawy i żądanie odszkodowania.
Na tle zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie zrozumiałe jest również stanowisko pozwanego, który w swoim ostatnim piśmie procesowym wskazywał, że naprawa powinna odbyć się wariancie „optymalnych” (tj. na częściach alternatywnych), a nie „serwisowym” (który był wykupiony przez powoda). Wbrew twierdzeniom pozwanego powód przedłożył fakturę za zakup ramienia żurawia, jak również fakturę za zakup pozostałych części. Tym samym nie mogły mieć zastosowania postanowienia OWU z § 17 ust. 5.
W tym miejscu nie sposób było zgodzić się z pozwaną, a także tą częścią opinii biegłego, w której przyjmowano, że to pozwany – w sposób dowolny – mógł przyjąć do kalkulacji stawki za roboczogodziny. O ile istotnie z ust. 3 pkt 2 § 17 OWU wynikało, że to pozwany ma ustalić stawki z roboczogodziny, o tyle dalsza część tego postanowienie, wyraźnie wskazuje, że miał to uczynić wyłącznie na podstawie średnich cen usług stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, na terenie miejsca naprawy. Jak zaś wynikało z jednoznacznych i niekwestionowanych ustaleń biegłego – średnia stawka w warsztatach zajmujących się naprawą samochodów ciężarowych wynosiła 164 zł (prace mechaniczne/blacharskie) i 168 zł (prace lakiernicze). Bez żadnych więc wątpliwości przyjęta przez pozwanego stawka 51 zł była całkowicie oderwana od realiów rynkowych, a tym samym była ustalona niezgodnie z OWU.
Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu należna wysokość odszkodowania wyniosła kwotę 22 993,09 zł stanowiącą różnicę pomiędzy kosztem naprawy poniesionym przez powoda 66 200 zł, a kwotą wypłaconego odszkodowania 43 206,91zł.
Nadto na uwzględnienie zasługiwało również żądanie powoda dotyczące zwrotu kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy w wysokości 1000 zł. Została ona sporządzona dla podmiotu nie zajmującego się dochodzeniem odszkodowań, który dokonał naprawy we własnym zakresie oraz z uwagi na niewystarczająca wiedzę do oceny wysokości szkód w pojazdach. Nadto podkreślenia wymaga okoliczność, iż uszkodzeniu uległ nie tylko pojazd ale również żuraw, który jako element specjalistyczny pojazdu, nie został wyceniony przez ubezpieczyciela. Niewątpliwie więc powód celem weryfikacji rzetelności i realność odszkodowania musiał zasięgnąć wiedzy specjalistycznej.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 2 września 2019 r. (III CZP 99/18), poszkodowanemu oraz cesjonariuszowi roszczeń odszkodowawczych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot kosztów tzw. prywatnej opinii (ekspertyzy) rzeczoznawcy, jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Podobnie wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 roku (III CZP 68/18), nabywcy - w drodze przelewu - wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania.
Mając powyższe na uwadze powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości o czym orzeczono w pkt I wyroku.
Podstawą prawną orzeczenia o odsetkach od kwot zasądzonych w pkt I stanowią normy zawarte w art. 481 § 1 k.c. i w art. 817 § 1 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Skoro więc pozwany już 30.03.2018r. był w stanie wydać decyzję w zakresie wysokości odszkodowania, to już wówczas powinien był to uczyć rzetelnie, zgodnie z warunkami umowy i przedłożonymi rachunkami.
O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 100 k.p.c. Koszty poniesione przez powoda to opłata od pozwu 1200 zł, opłata od pełnomocnictwa 17 zł, zaliczka na poczet opinii biegłego 695,26 zł i wynagrodzenie pełnomocnika – radcy prawnego 3600 zł (§2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych).
Koszt opinii biegłego wyniósł 1390,52zł. Na poczet opinii strony uiściły zaliczki po 800 złotych, stąd nadpłaconą zaliczkę w myśl normy art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (pkt III wyroku) należało zwrócić stronom.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: