Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 5 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Dariusz Plewczyński

Protokolant:Karolina Mateja

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 marca 2016 r. w S.

sprawy z powództwa M. R., F. S.

przeciwko (...) spółce akcyjnej w W.

zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz powodów M. R., F. S. solidarnie kwotę 502zł (pięciuset dwóch złotych) wraz z odsetkami ustawowymi (od dnia 1 stycznia 2016 roku odsetkami ustawowymi za opóźnienie) od dnia 29 września 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza solidarnie od powodów na rzecz pozwanej kwotę 407zł (czterystu siedmiu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

XI GC 906/15

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu „zwykłym”

Dnia 8 maja 2015 roku powodowie F. S. i M. R. wnieśli przeciwko pozwanej (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W. pozew o zapłatę kwoty 1.600,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 2 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz złożyli wniosek o zasądzenie kosztów postępowania sądowego wg norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 600,00 złotych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 34,00 złotych. W uzasadnieniu swego żądania powodowie wskazali, iż w wyniku kolizji drogowej uszkodzony został samochód marki M. o numerze rejestracyjnym (...), należący do J. B., zaś sprawca wypadku był ubezpieczony u pozwanej. Powodowie wskazali, iż poszkodowana wynajęła pojazd zastępczy, który był jej niezbędny w życiu prywatnym. Wskazali, iż dochodzą kwoty stanowiącej rekompensatę kosztów wynajmu pojazdu zastępczego pomniejszonej o wcześniej dokonaną wypłatę odszkodowania z tego tytułu.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 8 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych, pozwana wskazała, że średni koszty wynajmu pojazdu wynosi ok. 0,25% ceny takiego pojazdu. Zakwestionowała stawkę czynszu za wynajem oraz długość okresu naprawy.

W toku postępowania powodowie zaprzeczyli jakoby wypłacona przez pozwaną kwota stanowiła kompletną rekompensatę szkody i podtrzymali stanowisko w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 maja 2014 r. doszło do kolizji, w której samochód marki M. o nr rej. (...) należący do J. B., został uszkodzony przez sprawcę posiadającego polisę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej w (...) spółce akcyjnej w W..

W przedmiotowym okresie poszkodowana nie dysponowała pojazdem, którym mogłaby zastąpić pojazd uszkodzony.

Poszkodowana własnym pojazdem nie jeździła dużo. Nie wyjeżdżała za granicę. Nie miała także dodatkowego ubezpieczenia.

Bezsporne, a nadto dowód:

- harmonogram naprawy, k. 8

- dowód rejestracyjny, k. 10 – 10 v,

- zeznania świadka J. B., k. 49 – 50.

dokumenty z akt szkody w formie zapisu na płycie

Poszkodowana dokonała wynajmu pojazdu zastępczego od powodów w dniu 1 lipca 2014 r. Tego samego dnia poszkodowanej został wydany pojazd zastępczy. Strony umowy ustaliły, iż rozliczenie z tytułu czynszu najmu będzie miało formę bezgotówkową.

Ustalono wynagrodzenie za każdą rozpoczętą dobę najmu bez limitu kilometrów na kwotę 250 zł netto. Przedmiotowy pojazd był poszkodowanej potrzebny do dojazdu do pracy, odwiedzin matki w szpitalu w K.. Pojazd został zwrócony w dniu 17 lipca 2014 r.

Dowód:

- oświadczenie, k. 8v,

- umowa najmu, k.11,

- potwierdzenie zwrotu, k. 12,

- zeznania świadka J. B., k. 49 – 50.

Zgodnie z fakturą VAT nr (...) z dnia 17 lipca 2014 r. należność za wynajem pojazdu stanowi kwotę 5.227,50 zł brutto za 17 dni najmu.

Dowód:

- faktura VAT, k. 11v.

W dniu 17 lipca 2014 r. poszkodowana zawarła z M. R. i F. S. umowę cesji wierzytelności przysługującej poszkodowanej z tytułu polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy, w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 20 maja 2014 r. Powodowie jako cesjonariusze przyjęli powyższą wierzytelność.

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności, k. 9.

Pismem z dnia 18 sierpnia 2014 r. wysłanym w dniu 22 sierpnia 2014r powodowie dokonali zgłoszenia roszczeń z tytułu zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.

Strona pozwana decyzją z dnia 17 września 2014 r. przyznała odszkodowanie w wysokości 2.091 zł tytułem kosztów najmu pojazdu (17 dni przy stawce 100 zł netto za dobę).

Powodowie pismem z dnia 9 października 2014 r. wezwali pozwaną do zapłaty pełnej rekompensaty poniesionej szkody majątkowej. W odpowiedzi na wezwanie pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko.

Dowód:

- pismo z 17.09.2014 r., k. 9v,

- pismo z 18.08.2014 r., k. 12v,

- potwierdzenie odbioru, k. 13 – 13v,

- wezwanie do zapłaty, k. 14 – 15,

- pismo z dnia 21.11,14, k. 16.

-dokumenty z akt szkody w formie zapisu na płycie

Uzasadniony czas naprawy pojazdu marki M. o nr rej. (...) wynosił 17 dni. Na okres naprawy składały się: technologiczny czas naprawy w wymiarze 2 dni, czas organizacyjny w wymiarze 7 dni; dni wolne od pracy – w wymiarze 4 dni i okres 4 dni z uwagi na uchybienia pozwanej. Uszkodzenia pojazdu umożliwiały poruszanie się pojazdem do czasu oddania go do naprawy.

Średnia stawka najmu dla pojazdu tego typu to 124zł netto za dobę bez opcji dodatkowych.

Dowód:

- opinia pisemna biegłego sądowego M. M. i ustne wyjaśnienia, k. 76 – 80, k. 115-117

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w części.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowił art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu należącego do poszkodowanego ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Również bezsporne jest nabycie wierzytelności odszkodowawczej przez powodów.

Niezbędność najmu pojazd zastępczego jednoznacznie wynika z zeznań świadka J. B.. W przypadku uszkodzenia pojazdu własnego, poszkodowany ma pełne prawo skorzystać z pojazdu zastępczego.

Faktura wystawiona przez powodów za najem pojazdu zastępczego nie odzwierciedla wysokości należności, jaką za najem miałby uiścić powodom zlecający (poszkodowany). W zamian za udostępnienie pojazdu poszkodowany miał przelać na powoda przysługujące mu względem ubezpieczyciela roszczenie o odszkodowanie. Zatem świadczeniem wzajemnym poszkodowanego w niniejszej sprawie nie było świadczenie pieniężne, lecz przeniesienie wierzytelności.

Podobnych spraw przed tutejszym Sądem, w których powodowie dochodzą nabytych wierzytelności odszkodowawczych jest znacznie więcej.

Zawarcie tego typu umowy nie budzi wątpliwości w płaszczyźnie normy art. 353 ¹ k.p.c. Umowa taka spotykana jest często w praktyce tzw. likwidacji szkód komunikacyjnych. Zaletą tego rodzaju rozliczenia (określanego często w praktyce jako „bezgotówkowa likwidacja szkody") jest atrakcyjna dla poszkodowanego forma, która ogranicza ryzyko uzyskania odszkodowania nie pokrywającego w całości poniesionych kosztów.

Powodowie oferują kompleksowe usługi na rzecz poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych, pośrednicząc w rozliczeniach z ubezpieczycielami, organizując naprawę uszkodzonych pojazdów i wynajmując pojazdy zastępcze oraz występując w imieniu poszkodowanego w procesie likwidacji szkody. W niniejszej sprawie o szerszym, niż ograniczony wyłącznie do najmu pojazdu zastępczego, udziale powodów w procesie likwidacji szkody świadczą już choćby dokumenty złożone do akt niniejszej sprawy, obrazujące przebieg tzw. postępowania likwidacyjnego i zawarte w formie zapisu na płycie CD .

Stawkę najmu i uzasadniony okres naprawy (uzasadniony czas przebywania pojazdu w warsztacie), a w konsekwencji okres wynajmu pojazdu zastępczego Sąd ustalił uwzględniając opinię biegłego .

Biegły ustalił uzasadniony czas naprawy, w okolicznościach sprawy na 17 dni szczegółowo wyjaśniając jakie elementy i dlaczego uwzględnił. W tym zakresie do opinii żadna ze stron zarzutów nie zgłosiła. Co więcej w postępowaniu likwidacyjnym przy wyliczeniu odszkodowania również pozwany taki okres aprobował. Przywołany okres uznać należy więc za uzasadniony i uwzględnić go do dalszych wyliczeń.

W przypadku stawki najmu wskazać należy, że jej wysokość powinna wykazać strona powodowa. Biegły ustalił że średni czynsz najmu pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego na lokalnym rynku to 124zł netto (152,52zł brutto) za dobę. Powodowie zgłosili zarzuty, co do przyjętej przez biegłego stawki najmu. Biegły na rozprawie w sposób logiczny uzasadnił dlaczego odrzucił wypożyczalnie podane przez powodów. Wskazywał, że nie są to wypożyczalnie miarodajne dla ustalenia średnich cen najmu . Sąd w tym zakresie w pełni podziela wywody biegłego. Oczywistym jest bowiem, że rozsądny poszkodowany, gdyby tylko miał pokrywać koszty najmu ze środków własnych, na taką ofertę by nie przystał.

W ocenie Sąd nie ma podstaw do podwyższania wskazanej stawki 124zł netto (152,52zł brutto) za dobę o żadne elementy dodatkowe. Z zeznać świadka J. B. wynika że swoim pojazdem nie jeździła dużo, ani za granicę, nadto jej pojazd nie miał dodatkowego ubezpieczenia. W takiej sytuacji nie ma podstaw do uwzględniania opcji dodatkowych w tym w szczególności doubezpieczenia. Zdaniem Sądu uwzględnić należy także stawkę przyjętą do rozliczenia gotówkowego. Przyjęcie wyższej stawki z uwagi na tzw. bezgotówkowe rozliczenie szkody jest nieuzasadnione. W istocie bowiem przy podwyższonej stawce z tego tytułu, dodatkowy koszt to nie koszt najmu ale koszt obsługi i ryzyka związanego z odzyskaniem należności, w tym sporu sądowego z ubezpieczycielem. Tak jak wskazano powyżej powodowie prowadzą kompleksową obsługę dochodzenia odszkodowań wobec zakładów ubezpieczeń. W gospodarce rynkowej w ramach swobody umów mają pełne prawo zawierać tego typu umowy, nie oznacza to jednak, że koszty dodatkowe wykraczające poza niezbędne (ekonomicznie uzasadnione) koszty najmu pozostają w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem i stanowią szkodę. Zwrócić należy uwagę, że poszkodowany „płaci” za najem zawierając umowę cesji. W niniejszej sprawie poszkodowana w czasie przesłuchania wskazała, że wiedziała, że forma zapłaty będzie bezgotówkowa w postaci przelewu , w związku z czym wysokość czynszu najmu w zasadzie była jej obojętna, bo i tak jej nie ponosiła. Nie ma też w tym kontekście znaczenia dla rozstrzygnięcia wywód powodów poświęcony prawu poszkodowanego do wyboru podmiotu, od którego najmował będzie pojazd (braku obowiązku poszukiwania przez poszkodowanego oferty najtańszej czy też przeciętnej). Poza tym, że wywody te dotyczą innej sytuacji (naprawy pojazdu) i związanych z tym kwestii dotyczących jakości usługi w aspekcie prawidłowego przywrócenia samochodu do stanu sprzed wypadku (z czym nie może być porównywana sytuacja czasowego korzystania z cudzego pojazdu w trakcie naprawy), należy wskazać, że kwestia wysokości dziennej stawki czynszu w niniejszej sprawie jest pochodną przyjętego sposobu rozliczenia, a nie wyboru oferty czy też negocjacji między wynajmującym i najemcą .

Przyjęty przez Sąd sposób rozumowania znajduje odzwierciedlenie w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 18 grudnia 2015r pomiędzy tymi samymi stronami, w którym Sąd Okręgowy zmienił rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego (sygn. akt VIII Ga 382/15).

Rozliczenie w kwocie brutto nie jest sporne między stronami (tak m.in. pozwana rozliczała szkodę), znajduje też potwierdzenie w obowiązujących przepisach podatkowych.

Reasumując należne powodom ogółem odszkodowanie to 2593zł (17x152,52zł) brutto. Powodowie przed procesem otrzymali kwotę 2091zł w związku z czym powództwo jest zasadne , co do kwoty 502zł (2593zł-2091zł)

Odsetki przyznano na podstawie 817 k.c. od dnia 29 września 2014r. Zgłoszenie szkody w zakresie najmu dokonane zostało pismem wysłanym dnia 22 sierpnia 2014r (k.12v) , czas na obieg korespondencji to 7 dni oraz 30 dni na przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego w tym zakresie.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów, dowód z zeznań świadka oraz dowód z opinii biegłego i jego wyjaśnień. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Zeznania świadka są wiarygodne i korespondują z pozostałym materiałem dowodowym. Przydatna do ustaleń była też opinia biegłego. Stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów dowód z opinii biegłego ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn.akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). W ocenie Sądu biegły sporządził prawidłowo opinię pisemną a dodatkowo odnosząc się do zarzutów powodów uzasadnił jej treść na rozprawie. Przy sporządzaniu opinii biegły uwzględnił materiał dowodowy znajdujący się w aktach sprawy. Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji i wyjaśnień opartych na wiedzy i doświadczeniu.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 100 zd.1 k.p.c. stosownie do którego w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą stosunkowo rozdzielone.

Powodowie wygrali w 31% i ponieśli następujące koszty: opłata od pozwu w kwocie 80zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 34zł, zaliczka na wynagrodzenie biegłego 532,80zł (pozostała część zaliczki zostanie zwrócona) oraz koszt wynagrodzenia pełnomocnika 600zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej tj. w kwocie 600zł na podstawie §6 pkt3 w zw. z §2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. 2002, nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Ogółem powodowie ponieśli koszty podlegające rozliczeniu w kwocie 1246,80zł. Pozwana powinna zwrócić 31% kosztów celowych poniesionych w celu dochodzenia należności, czyli kwotę 386zł.

Na uwzględnione do rozliczenia po stronie pozwanej koszty procesu składają się koszt zastępstwa procesowego w kwocie 600zł, który określono na podstawie §2 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1349 ze zm.), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17zł i kwota 532,80zł tytułem zaliczki na wynagrodzenie biegłego (pozostała część zaliczki zostanie zwrócona).

Pozwana wygrała w 69%. Powodowie powinni jej więc zwrócić 69% poniesionych kosztów tj. kwotę 793zł.

Po odjęciu od kwoty 793zł kwoty 386zł otrzymujemy kwotę 407zł tj. kwotę jaką zobowiązana jest uiścić strona powodowa.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie III sentencji.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

(...)

(...)

3. (...)