Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XI GC 850/19 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2020-07-10

Sygn. akt XI GC 850/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 kwietnia 2019 r. A. R. jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym wniosła przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 25 419,05 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 13 marca 2019 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Żądaniem pozwu objęte zostało niewypłacone przez pozwanego odszkodowanie, na które składają się kwota 10.351,55 zł tytułem różnicy pomiędzy kosztem naprawy przyznanym przez pozwanego a kosztem naprawy ustalonym w kalkulacji S. S. oraz kwota 15.067,50 zł tytułem części kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 49 dni od 13 marca do 30 kwietnia 2016 r. za kwotę 250 zł netto dziennie. Powódka podniosła, że w pozostałym zakresie obejmującym zwrot kosztów najmu zastępczego za okres od 18 lutego do 12 marca 2016 roku w kwocie 7072,50 zł oraz zwrot kosztów kalkulacji naprawy w kwocie 184,50 zł będzie dochodziła roszczeń w odrębnym postępowaniu.

Nakazem zapłaty z dnia 23 kwietnia 2019 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Zakwestionował roszczenie z tytułu kosztów naprawy co do wysokości. Podniósł zarzut przedawnienia roszczenia z tytułu najmu pojazdu zastępczego, wskazując, że 3-letni termin przedawnienia minął z końcem 17 lutego 2019 r., licząc od daty szkody w dniu 17 lutego 2016 r. Z ostrożności zakwestionował okres i stawkę najmu pojazdu zastępczego jako rażąco wygórowane.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 17 lutego 2016 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) należący do J. O.. Sprawca zdarzenia ubezpieczony był od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń.

J. O. zlecił naprawę pojazdu S. S.. Dnia 18 lutego 2016 r. poszkodowany zawarł ze S. S. umowę najmu pojazdu zastępczego marki C. (...). W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 250 zł netto. Poszkodowany wykorzystywał wynajęty pojazd m.in. w celu przewożenia materiałów budowalnych do remontu swojego mieszkania.

Dnia 18 lutego 2016 r. poszkodowany zawarł ze S. S. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbył na jego rzecz wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 17 lutego 2016 r. w stosunku do ubezpieczyciela sprawcy szkody.

Tego samego dnia S. S. telefonicznie zgłosił szkodę pozwanemu ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

W dniu 22 lutego 2020 roku odbyły się oględziny uszkodzonego pojazdu z udziałem rzeczoznawcy pozwanego.

W dniu 25 lutego 2020 roku pozwany sporządził kalkulację naprawy, ustalając jej koszt na 6026,69 zł, którą wysłał pod adres poczty elektronicznej, którym posługuje się S. S..

Dnia 28 lutego 2016 r. S. S. sporządził własną kalkulację naprawy pojazdu poszkodowanego, ustalając jej wysokość na kwotę 12 388,04 zł brutto, przy uwzględnieniu wymiany całych drzwi, podczas gdy pozwany zakwalifikował do wymiany tylko poszycie drzwi przednich lewych.

Dowód:

- umowa najmu k. 23-24;

- umowa cesji k. 25;

- zlecenie naprawy k. 26;

- dokumentacja fotograficzna, protokół szkody - płyta CD k. 93;

- kalkulacja k. 35-38;

- wiadomość e-mail – k. 83;

- kalkulacja naprawy k. 28-30;

- opinia biegłego sądowego – k. 151;

- zeznania świadka J. O. k. 130-132;

- zeznania świadka S. S. k. 132-134.

Decyzją z dnia 29 lutego 2016 r. ubezpieczyciel sprawcy przyznał poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 6026,69 zł tytułem kosztu naprawy.

Dowód:

- decyzja k. 21-22.

Pismem z dnia 29 lutego 2016 r., doręczonym pozwanemu 3 marca 2016 r., S. S., powołując się na cesję wierzytelności, wezwał ubezpieczyciela sprawcy do zapłaty kwoty 12 388,04 zł w terminie 14 dni tytułem kosztu naprawy.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty k. 27;

- dowód nadania k. 33;

- druk zgłoszenia szkody k. 31-32;

- zeznania świadka S. S. k. 132-134.

Dnia 3 marca 2016 r. S. S. sporządził zamówienie na części potrzebne do naprawy w (...) V., w tym na obudowę lusterka zewnętrznego w cenie 122 zł. Następnie S. S. zrezygnował z zamówienia w (...) i dnia 7 marca 2016 r. zamówił takie same części u A. R., za wyjątkiem obudowy lusterka zewnętrznego.

Dowód:

- zamówienie k. 40, 43;

- zeznania świadka S. S. k. 132-134.

Decyzją z dnia 30 marca 2016 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody odmówił S. S. wypłaty dalszego odszkodowania tytułem kosztów naprawy.

Dowód:

- decyzja k. 39;

- kalkulacja k. 35-38;

- pismo k. 34.

Dnia 22 kwietnia 2016 dealer części V. wystawił na rzecz S. S. fakturę VAT tytułem nabytych osłon na kwotę 286,66 zł.

Dnia 25 kwietnia 2016 r. dealer V. poinformował S. S. o cenie jednego lusterka wynoszącej 1402 zł brutto.

S. S. zrezygnował z zamówionej nakładki na lusterko u dealera V. i zamówił u A. R. lusterko zewnętrzne lewego po cenie 1402 zł.

Po zakończonej naprawie w dniu 30 kwietnia 2016 roku poszkodowany zwrócił najmowany pojazd zastępczy S. S..

Dnia 2 maja 2016 r. A. R. wystawiła na rzecz S. S. fakturę VAT tytułem części blacharskich nabytych w celu przeprowadzenia naprawy na kwotę 8397,01 zł, w tym na kwotę 1.139,84 zł netto tytułem obudowy lusterka zewnętrznego lewego.

Dowód:

- zamówienie k. 48;

- faktury VAT k. 42, 44;

- korespondencja e-mail k. 45-46,47;

- zeznania świadka S. S. k. 132-134.

Dnia 2 maja 2016 r. S. S. wystawił na poszkodowanego fakturę VAT na łączną kwotę 36 320,98 zł brutto, w tym tytułem naprawy pojazdu na kwotę 13 688,98 zł, najmu pojazdu zastępczego przez okres 75 dób w okresie 18 lutego do 30 kwietnia 2016 r. na kwotę 22 447,50 zł oraz tytułem sporządzenia kalkulacji naprawy na kwotę 184,50 zł.

Dowód :

- faktura VAT k. 52.

Dnia 13 maja 2016 r. dealer części V. wystawił na rzecz S. S. korektę faktury VAT na kwotę 286,66 zł tytułem zwróconych osłon.

Dowód:

- faktury VAT k. 41.

Dnia 29 maja 2016 r. S. S. sporządził kolejną kalkulację naprawy pojazdu poszkodowanego, ustalając jej koszt na kwotę 13 688,98 zł.

Dowód:

- kalkulacja k. 49-51.

Wiadomością e-mail z dnia 21 lutego 2019 r. S. S. przesłał ubezpieczycielowi sprawcy szkody wezwanie datowane na 20 maja 2016 roku o zapłatę kwoty 30294,29 zł tytułem kosztów naprawy samochodu, wykonania kalkulacji naprawy oraz najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- wiadomość e-mail – k. 58;

- wezwanie do zapłaty k. 59.

Również wiadomością e-mail z dnia 21 lutego 2019 r. S. S. przesłał ubezpieczycielowi sprawcy szkody wezwanie do zapłaty kwoty 15 701,79 zł tytułem dalszego odszkodowania w terminie 14 dni, wobec sporządzenia kolejnej kalkulacji naprawy na kwotę 21 728,69 zł brutto.

Dowód:

- wiadomość e-mail k. 53;

- wezwanie do zapłaty k. 54;

- kalkulacja naprawy k. 55-56.

Dnia 26 lutego 2019 r. S. S. zawarł z poszkodowanym umowę zwrotnej cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na J. O. wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 17 lutego 2016 r.

Tego samego dnia J. O. zawarł z powódką A. R. umowę cesji, na podstawie której przelał przysługującą mu wierzytelność z tytułu zdarzenia z dnia 17 lutego 2016 r. na powódkę.

Dowód:

- umowa cesji k. 60;

- umowa cesji k. 61;

- przesłuchanie powódki A. R. k. 134-135.

Decyzją z dnia 12 marca 2019 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody uznał roszczenie S. S. z tytułu kosztów naprawy w kwocie 11.377,14 zł i przyznał S. S. dopłatę w kwocie 5350,45 zł do wcześniej wypłaconego odszkodowania. Odmówił zapłaty odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego i kalkulacji naprawy wobec przedawnienia roszczenia w tym zakresie.

Dowód:

- decyzja k. 62.

Średni koszt naprawy pojazdu marki V. (...) nr rej. (...), we w pełni wyposażonym, nieautoryzowanym warsztacie naprawczym z terenu S. i z użyciem do niej wyłącznie oryginalnych części zamiennych pochodzących od producenta pojazdu O wynosił 11.357,16 zł brutto.

Zasadny był wynajem przez poszkodowanego pojazdu zastępczego od dnia początku tego najmu, czyli od dnia 18 lutego 2016 r. do dnia 10 marca 2016 r., kiedy to przy zachowaniu przez warsztat naprawczy należytej staranności naprawa uszkodzonego pojazdu, a wraz z nią i wynajem przez poszkodowanego pojazdu zastępczego powinny się zakończyć. Łącznie stanowi to 22 dni kalendarzowe uzasadnionego czasu trwania najmu pojazdu zastępczego.

Stawki za wynajem aut typu „kombivan z segmentu C” przy zniesionym udziale własnym w szkodach zawierały się w I połowie 2016 r. w przedziale 144-200 zł netto/doba. Przeciętna cena netto za dobę wynajmu pojazdu zastępczego w klasie pojazdów odpowiadających marce C. (...) w opcji bez limitu kilometrów i ze zniesionym udziałem własnym w szkodach wynosiła około 174 zł netto.

Stawka 250 zł za dobę wynajmu pojazdu zastosowana przez warsztat naprawczy w umowie najmu oraz fakturze za wynajem nie mieściła się w przedziale stawek stosowanych ówcześnie na rynku lokalnym przy wynajmach pojazdów podobnych do wynajętego, dlatego można ją uznać za zawyżoną.

Dowód:

- wydruk z systemu A. – k. 204;

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 140-164, 183-184, 205-206.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został oparty o przedłożone dokumenty, których autentyczności strony zasadniczo nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Jako wiarygodne, a tym samym szczere i prawdziwe Sąd ocenił zeznania przesłuchanego w sprawie świadka J. O., gdyż korespondują one z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym. Natomiast zeznania świadka S. S., który przeprowadzał naprawę, wynajął pojazd zastępczy i jako pierwotny nabywca wierzytelności zajmował się likwidacją szkody, a z uwagi na treść umowy cesji z dnia 26 lutego 2019 roku w sposób oczywisty jest zainteresowany wynikiem procesu, sąd uznał częściowo. Mianowicie w zakresie, w jakim znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dokumentarnym, w tym dokumentami przedłożonymi przez pozwanego ubezpieczyciela. W szczególności na podstawie zebranego materiału dowodowego, na zasadzie domniemań faktycznych (art. 231 k.p.c.) przyjęto, że kalkulacja naprawy sporządzona przez pozwane towarzystwo ubezpieczeń po oględzinach w warsztacie, wysłana została do świadka drogą elektroniczną w dniu 25 lutego 2016 roku (k. 83), pod adres e-mail, którym konsekwentnie posługiwał się S. S. w toku likwidacji szkody (k. 53, 58). Jak bowiem słusznie zauważył biegły sądowy w opinii pisemnej (k. 145, 151), ocena techniczna pozwanego musiała być świadkowi wcześniej znana, gdyż dnia 28 lutego 2016 r. S. S. sporządził własną kalkulację naprawy pojazdu poszkodowanego, w którym w sposób podobny zakwalifikowane zostały uszkodzenia pojazdu. Różnica dotyczyła wymiany całych drzwi, podczas gdy pozwany uwzględnił wymianę poszycia. Również w ocenie sądu zbieżność ta nie jest przypadkowa, dlatego Sąd przychyla się do opinii biegłego, że w związku z przesłaniem warsztatowi kalkulacji pozwanego już w dacie 25 lutego 2016 roku ustalony został zakres i sposób realizacji naprawy. Dowód z przesłuchania powódki sąd traktował jedynie posiłkowo, zważywszy ze wiedza (i pamięć) powódki ograniczała się do zawartej z poszkodowanym umowy przelewu i zasadniczo nie pamiętała szczegółów likwidacji przedmiotowej szkody.

Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, bowiem strony oszacowały wartość szkody na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Zwraca uwagę, że powódka domagała się dopłaty do kosztów naprawy w oparciu o ostatni kosztorys sporządzony przez S. S., który, jak zeznał sam świadek (k. 183), jest obarczony błędami n.in. w zakresie kosztów lakierowania zderzaków i bagażnika. Ponadto, wyliczona przez niego kwota naprawy znacząco odbiega od dwóch wcześniejszych kalkulacji. Biegły sądowy zresztą potwierdził m.in. ww. mankamenty kosztorysu, wskazując, że w wyniku zdarzenia z dnia 17 lutego 2016 r. w omawianym pojeździe nie doszło do uszkodzenia ani pokrywy komory silnika, ani też pokrywy komory silnika i ich kwalifikowanie do lakierowania w kosztorysie warsztatu z dnia 21 lutego 2019 r. było niezasadne. Podobnie niezasadne było lakierowanie zderzaka przedniego, tym bardziej że nie był on w ogóle pokryty lakierem. Wyjaśnił również, że nie zachodziła potrzeba wymiany błotnika tylnego lewego pojazdu, a wystarczała jego naprawa, co zresztą zostało zrealizowane przez warsztat, tym bardziej że element ten był już wcześniej naprawiany. Błotnik ten był uszkodzony w części tylnej i do jego naprawy nie było konieczności wycinania szyby bocznej, a wystarczające było jej oklejenie, dlatego niezasadne było użycie kleju do montażu wspomnianej szyby. Ponieważ drzwi przednie lewe pojazdu zostały zdeformowane na dużej powierzchni zasadna była ich wymiana, tym bardziej że także rzeczoznawca pozwanej zakwalifikował je do wymiany, choć ograniczył się tylko do poszycia. Biegły w swojej opinii powołał się na raport optymalizacji, iż spośród zakwalifikowanych do wymiany elementów omawianego pojazdu żadne nie były dostępne jako alternatywne o potwierdzonej jakości co najmniej porównywalnej do części oryginalnych. Z uwagi na prawie 12-letni czas eksploatacji pojazdu i znaczny jego przebieg wynoszący 286790 km, a zatem znaczny już stopień wyeksploatowania, w pełni zasadne było użycie do naprawy alternatywnych części zamiennych pod warunkiem, że były by to części o potwierdzone jakości co najmniej porównywalnej do jakości części oryginalnych. Użycie do naprawy takiej jakości części pozwoliłoby w pełni na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. W dacie szkody spośród zakwalifikowanych do wymiany elementów pojazdu niektóre dostępne były jako części alternatywne, ale tylko o jakości (...) i P, czyli części o niepotwierdzonej jakości, które nie zapewniały przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego. Stąd przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody było możliwe wyłącznie poprzez jego naprawę z użyciem oryginalnych części zamiennych sygnowanych przez producenta pojazdu, jakości O.

Ustosunkowując się do zarzutów powódki, biegły w sposób logiczny i przekonywający wyjaśnił zasadność oszacowania kosztów naprawy przy użyciu dostępnej wówczas dla uszkodzonego modelu pojazdu części – osłony lusterka, na co złożył na rozprawie wydruk z systemu A. (k. 202), a nie kosztów całego lusterka, zasadności zakupu którego nie wykazani. Ponadto składając opinię ustną, uwzględnił uwagę powódki w zakresie ujęcia dodatkowo zestawu mocowania drzwi tylnych lewych, co spowoduje wzrost kosztu naprawy wyliczonego w opinii pisemnej na 11 194,80 zł brutto (9101,46 zł netto) o kwotę 132 zł netto (k. 205v). Biegły bazując na dostępnym materiale dowodowym, odniósł się również do kwestii czasu niezbędnego do przeprowadzenia naprawy, uwzględniając również średni czas na zorganizowanie niezbędnych materiałów. Podtrzymał, że na realizację właściwej naprawy omawianego pojazdu konieczny był okres 6 dni roboczych, począwszy od 3 marca 2016 roku, kiedy to warsztat mógł przystąpić do właściwej naprawy. Sąd podziela uwagę biegłego, że nie wykazano daty dostarczenia zamówionych części, a ponadto zeznania świadka o powodach rezygnacji z części zamówionych w (...) z uwagi na zbyt okres oczekiwania nie zostały niczym uprawdopodobnione, w szczególności poprzez wskazanie przewidywanej daty ich dostarczenia. Podobnie przyjęta przez biegłego metodologia w zakresie średnich stawek najmu pojazdu zastępczego nie budziła zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy. Dla porządku wskazać należy, że z uwagi na ograniczone ramy czasowe ostatniej rozprawy i szczegółowość ustnej opinii biegłego sądowego, protokół pisemny został sporządzony w wersji skróconej i może nie odzwierciedlać pełnej wypowiedzi biegłego, zarejestrowanej w protokole elektronicznym.

Sąd nie znalazł przy tym podstaw, aby uwzględnić zgłoszony na ostatniej rozprawie wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego przy uwzględnieniu stawek stosowanych przez warsztat S. S. na poziomie 190 zł za rbg. Zważywszy że niniejszym pozwem powódka będąc nabywcą roszczeń, domagała się dopłaty do odszkodowania zgodnie z hipotetycznymi kosztami naprawy i w toku procesu nie sprzeciwiała się przeprowadzeniu dowodu z uwzględnieniem obowiązujących na rynku lokalnym stawek średnich. Stąd wniosek w tym przedmiocie sąd pominął jako niemający znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a nadto spóźniony i prowadzący do przedłużenia postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo (mając na uwadze, że powódka dochodzi części roszczenia z tytułu kosztów najmu pojazdu za okres 49 dni od 13 marca do 30 kwietnia 2016 r.) okazało się w całości niezasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c. Legitymacja powódki, która nie była przez pozwaną kwestionowana, wynikała z art. 822 § 4 k.c. oraz przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania w związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 17 lutego 2016 roku, przysługującemu poszkodowanemu (art. 509 k.c.). Legitymacja czynna nie budziła także wątpliwości sądu, który w tej kwestii podziela argumentację prawną wyrażoną w wyrokach Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19 oraz z dnia 23 stycznia 2020 r., sygn. VIII Ga 536/19. W niniejszej sprawie nie zachodzą również podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną, w szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c.

Nie budziła wątpliwości sądu odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu w toku likwidacji szkody, albowiem ubezpieczyciel sprawcy wypłacił kwotę ogółem 11.377,14 zł, uznając, że zachodzi szkoda częściowa i taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Przedmiotem sporu była wysokość odszkodowania – powódka skalkulowała je jako hipotetyczny koszt naprawy. Zdaniem powódki wartość naprawy szkody ustalona w oparciu o kosztorys sporządzony przez S. S. wynosiła 21.728,69 zł, inaczej niż przyjął to ubezpieczyciel sprawcy. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

W świetle ustalonego stanu faktycznego poszkodowany naprawił pojazd w prowadzonym przez S. S. warsztacie samochodowym, a wartość przeprowadzonej przez niego naprawy oszacowana została na podstawie ostatniego z kosztorysów na kwotę 21.728,69 zł brutto. Zwraca uwagę, że S. S. w toku likwidacji szkody sporządził trzy kosztorysy naprawy, a wezwanie do zapłaty odszkodowania z dnia 21 lutego 2019 r. tytułem kosztów naprawy sporządzone zostało w oparciu o kalkulacje wariantowe. Przedmiotowe wezwanie do zapłaty zostało wystosowane po naprawie, która została przeprowadzona 3 lata wcześniej.

Sąd kierując się wnioskami biegłego, przyjął za biegłym sądowym, iż uzasadniony jest koszt naprawy pojazdu po szkodzie z użyciem części oryginalnych oraz według średnich stawek za rbg warsztatów nieautoryzowanych na rynku lokalnym (jak warsztat S. S.). Uwzględniając dodatkowy koszt zestawu mocowania drzwi w kwocie 132 zł netto, tj. 162,36 zł brutto, koszt naprawy wynosił ostatecznie 11,357,16 zł brutto (11.194,80 + 162,36 zł=11,357,16 zł). Wobec wypłaty przez ubezpieczyciela kwoty ogółem 11.377,14 zł, która przenosi zasadny koszt naprawy ustalony przez biegłego, żądanie pozwu co do kwoty 10.351,55 zł dopłaty odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu oddalono.

Nieuzasadnione okazało się także żądanie pozwu co do kwoty 15.067,50 zł tytułem zwrotu części kosztów najmu pojazdu zastępczego. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało zasadność zarzutu pozwanej co do zawyżenia stawki i wygórowanego okresu najmu. Stawka w wysokości 250 zł netto/doba zastosowana w umowie najmu i fakturze za wynajem nie zawierała się w przedziale stawek stosowanych na rynku (od 144 do 200 zł), biorąc pod uwagę koszt najmu pojazdu kombivan segmentu C, co potwierdza opinia biegłego sądowego.

Sąd przyjął za biegłym, że biorąc pod uwagę okres niezbędny na zorganizowanie materiałów i na przeprowadzenie naprawy najem winien zakończyć się w dniu 10 marca 2016 r, gdyż zgodnie z poczynionymi ustaleniami po dokonanych oględzinach, które miały miejsce w dniu 22 lutego 2016 r., warsztat w dniu 25 lutego 2016 r. otrzymał drogą elektroniczną od ubezpieczyciela kosztorys naprawy, z którego wynikał uznany przez ubezpieczyciela zakres naprawy. Powódka w niniejszym procesie nie wykazała, dlaczego warsztat S. S., który sporządził własną kalkulację 28 lutego 2016 r., zwrócił się do (...) o części do naprawy dopiero w dniu 3 marca 2016 r. Nie wykazała przyczyn rezygnacji przez S. S. z zamówionych z (...) części, w szczególności z powodu długotrwałości na czas realizacji zamówienia, po to, aby zamówić je u powódki w dniu 7 marca 2016 r. Nie wykazała także dat dostarczenia zakupionych u powódki części. Ciężar dowodu spoczywał w tym zakresie na powódce (art. 6 k.c.). W tych okolicznościach Sąd przyjął za biegłym, że warsztat mógł przystąpić do właściwej naprawy 3 marca 2016 roku , a niezwłocznie wykonana naprawa powinna zostać zakończona najpóźniej 10 marca 2016 r. W takiej sytuacji Sąd ocenił, że roszczenie w zakresie kosztów najmu powinno podlegać uwzględnieniu nie za cały okres, do którego trwała umowa najmu z J. O., a jedynie za okres 22 dni od dnia 18 lutego 2016 r. do 10 marca 2016 r., kiedy powinna w ocenie sądu zakończyć się naprawa.

Powódka niniejszym pozwem dochodzi jedynie części roszczenia z tego tytułu w kwocie 15.067,50 zł tytułem części kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 49 dni od 13 marca do 30 kwietnia 2016 r. Powódka reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika wyraźnie zastrzegła, że w pozostałym zakresie obejmującym zwrot kosztów najmu zastępczego za okres od 18 lutego do 12 marca 2016 roku w kwocie 7072,50 zł będzie dochodziła roszczeń w odrębnym postępowaniu. Sąd jest związany żądaniem pozwu, w tym jego podstawą faktyczną i dotyczy to również okresu, za jaki domaga się zwrotu kosztów najmu. Sąd nie może orzekać ponad żądanie pozwu, nawet przy założeniu, że zasadny był najem pojazdu za wcześniejszy okres, to jest do dnia 10 marca 2016 roku.

W związku z czym cała kwota objęta niniejszym pozwem z tego tytułu nie zasługuje na uwzględnienie.

Przy czym w ocenie Sądu zarzut pozwanej przedawnienia roszczenia w związku z upływem trzyletniego terminu okazał się nieuzasadniony.

Mając na uwadze treść art. 118 k.c. oraz art. 819 § 1 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej z dniem 9 lipca 2018 r. i przepisów przejściowych noweli (art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z dnia 8 czerwca 2018 r., poz. 1104) roszczenie powódki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą stron, o zwrot odszkodowania wypłaconego z umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego przedawniają się z upływem trzech lat. Pozwany podnosił, że bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym nastąpiło zdarzenie objęte ubezpieczeniem. Przepis art. 819 §2 k.c., który o tym wprost stanowił, został jednak uchylony w 2007 roku. W takiej sytuacji roszczenie do ubezpieczyciela podlega takim samym przepisom dotyczącym przedawnienia, co roszczenia skierowane od sprawcy szkody , a zatem roszczenie to przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do naprawienia (art. 442 1 k.c.). Poszkodowany o poniesionej szkodzie z tytułu kosztów najmu pojazdu dowiedział się 2 maja 2016 roku, kiedy to S. S. wystawił wobec niego fakturę z tego tytułu. W ocenie sądu od tej daty należy liczyć bieg 3-letniego terminu przedawnienia.

Bieg przedawnienia przerywa się z przyczyn określonych w art. 123 k.c., a ponadto w myśl § 4 art. 819 k.c. „bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia”. Celowość tej normy kryje się w ochronie słabszej strony tej relacji prawnej, pokrzywdzonej zdarzeniem spowodowanym przez sprawcę objętego ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej (tak SN w wyroku z dnia 6.10.2017 r., V CSK 685/16). Konstrukcja przepisu § 4 art. 819 k.c. wskazuje, że ustawodawca w stosunku do umowy ubezpieczenia rozszerza katalog przyczyn przerwania biegu przedawnienia wymienionych w art. 123 §1 k.c. Każda z wymienionych w nim czynności przerywa bieg przedawnienia niezależnie od tego, czy wcześniej został on przerwany przez inną ze wskazanych czynności. Zawsze po przerwie bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo (art. 124 § 1 k.c.), a § 4 art. 819 k.c. wskazuje, od jakiej daty to następuje (por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 1.09.2015 r., I ACa 882/15, publ. LEX nr 2337543).

W rozpoznawanej sprawie S. S. powołując się na cesję z poszkodowanym, dokonał po raz pierwszy zgłoszenia roszczenia w zakresie kosztów najmu pojazdu ubezpieczycielowi sprawcy pismem doręczonym pozwanemu drogą elektroniczną w dniu 21 lutego 2019 r., przerywając tym samym trzyletni termin przedawnienia tego roszczenia. Pozwanemu skutecznie doręczono zgłoszenie wierzytelności, a w międzyczasie roszczenie nabyła powódka. Pozwany dnia 12 marca 2019 roku wydał decyzję o odmowie wypłaty świadczenia w tym zakresie, powołując się właśnie na przedawnienie roszczeń. Termin przedawnienia zaczął bieg na nowo od daty otrzymania pisemnej decyzji ubezpieczyciela w przedmiocie odmowy wypłaty świadczenia (art. 819 § 4 k.c.). Skoro została wydana przez ubezpieczyciela sprawcy decyzja, od której bieg przedawnienia rozpoczął się na nowo, to w dacie wniesienia powództwa w dniu 8 kwietnia 2019 r. dochodzona pozwem należność w tym zakresie nie była jeszcze przedawniona, a zatem czynność ta spowodowała przerwania biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c. ).

Mając jednak na uwadze, że pozostałe zarzuty pozwanego okazały się uzasadnione, powództwo oddalono w całości, o czym orzeczono jak w pkt I sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto o treść art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Dlatego też w pkt. II sentencji wyroku zasądzono od powódki na rzecz pozwanego, który sprawę wygrał, kwotę 4246,76 zł, na które złożyło się 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ustalonych na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 629,76 złotych.

W pkt III sąd zwrócił stronom nadpłacone zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego (art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c.).

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

2.(...)

3. (...)

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Gabriela Wierzgacz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: