Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 stycznia 2019 r. J. W. wniósł przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W. o zapłatę kwoty 5100 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot cząstkowych oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powód jako nabywca wierzytelności przysługujących poszkodowanym zdarzeniem drogowym z dnia 29 sierpnia 2018 r. dochodzi od pozwanego dalszego odszkodowania tytułem kosztów naprawy w kwocie 4650 zł, a nadto kwoty 450 zł tytułem kalkulacji naprawy zleconej rzeczoznawcy P. O.. Powód dochodzi niniejszym pozwem części roszczenia.

Nakazem zapłaty z dnia 13 lutego 2019 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Zakwestionował legitymację czynną powoda, koszty naprawy w przedłożonej przez powoda kalkulacji, która jest znacznie zawyżona i nie uwzględnia przy naprawie części zamiennych, jak również konieczność zlecenia prywatnej ekspertyzy.

Pismem z dnia 9 marca 2020 r. powód rozszerzył powództwo wnosząc o zasądzenie od pozwanego kwoty 9167,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 450 zł od dnia 21 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty;

- 8717,75 zł od dnia 1 października 2018 r. do dnia zapłaty.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 29 sierpnia 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ należący do S. i D. G. pojazd marki P.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) Spółką Akcyjną V. (...) w W..

Poszkodowani dokonali zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne, w którym przyznał i wypłacił poszkodowanym odszkodowanie w kwocie 3361,08 zł.

Bezsporne, a nadto dowód:

- informacja o kosztach naprawy k. 9;

- kalkulacja k. 10-12;

- decyzja C. k. 13;

- akta szkody 71-130, płyta CD k. 131;

- zeznania świadka S. G. k. 144-146;

- zeznania świadka D. G. k. 146-147.

Poszkodowani kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania, które było za niskie, aby przeprowadzić naprawę, zwrócili się o pomoc do powoda.

Dnia 27 września 2018 r. poszkodowana zleciła niezależnemu rzeczoznawcy sporządzenie kosztorysu naprawy uszkodzonego pojazdu. W sporządzonej dnia 27 września 2018 r. przez P. O. kalkulacji naprawy ustalono koszt naprawy pojazdu poszkodowanych na kwotę 11 805,47 zł. Tego samego dnia P. O. wystawił na rzecz S. G. fakturę VAT nr (...) na kwotę 450 zł tytułem sporządzenia kalkulacji naprawy.

Dnia 27 września 2018 r. poszkodowani zawarli z J. W. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbyli na rzecz powoda wierzytelność przysługującą im z tytułu zdarzenia z dnia 29 sierpnia 2018 r. w stosunku do (...) spółki akcyjnej V. (...) w W. w zamian za ustaloną cenę, którą powód na ich rzecz uiścił.

Dowód:

- kalkulacja k. 14-16;

- dokumentacja fotograficzna k. 17-19;

- faktura VAT k. 20;

- umowa cesji k. 23-25;

- zeznania świadka S. G. k. 144-146;

- zeznania świadka D. G. k. 146-147;

Pismem z dnia 26 listopada 2018 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty w terminie 30 dni kwoty 8894,39 zł, na którą składały się kwoty: 8444,39 zł tytułem dalszego kosztu naprawy oraz kwota 450 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty k. 27;

- dowód nadania k. 28;

- upoważnienie k. 26;

Decyzją z dnia 8 stycznia 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody odmówił spełnienia roszczenia.

Dowód:

- decyzja C. k. 21-22.

Pojazd poszkodowanych po zdarzeniu z dnia 29 sierpnia 2018 r. został naprawiony w warsztacie w N., przy użyciu części zakupionych przez poszkodowanego w Internecie. Dowód:

- zeznania świadka S. G. k. 144-146;

- zeznania świadka D. G. k. 146-147;

Koszt naprawy pojazdu poszkodowanych z uwzględnieniem nowych i oryginalnych części zamiennych i naprawie przeprowadzonej w nieautoryzowanym serwisie wynosił 12 522,42 zł w sierpniu 2018 r. Naprawa pojazdu z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych nie doprowadziłaby do wzrostu wartości rynkowej pojazdu, zatem nie spowodowałaby wzbogacenia poszkodowanych. Z uwagi na okres eksploatacji pojazdu, nie wystąpił ubytek wartości rynkowej pojazdu.

Koszt naprawy pojazdu poszkodowanych, z uwzględnieniem również części zamiennych pochodzących od alternatywnych dostawców i naprawie przeprowadzonej w nieautoryzowanym serwisie, wynosił 12 478,83 zł w sierpniu 2018 r. Tak przeprowadzona naprawa przywróciłaby pojazd do stanu sprzed szkody.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k. 174-191.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny, został oparty o przedłożone dokumenty, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, zważywszy że strony oszacowały wartość szkody na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Biegły sporządził opinię wariantową, w sposób logiczny i przekonywający wyjaśnił zasadność oszacowania kosztów naprawy przy użyciu dostępnych części zamiennych klasy. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy. Strony nie kwestionowały opinii biegłego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo (również po jego rozszerzeniu) okazało się w całości zasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c.

Legitymacja powoda do dochodzenia roszczeń na własną rzecz, która została zakwestionowana przez pozwanego, bez żadnego rozwinięcia tego zarzutu, wynika z przedłożonej przez niego umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się nieważności umowy przelewu z uwagi na normę wynikającą z art. 510 § 2 k.c. Sąd odnośnie do legitymacji czynnej powoda wynikającej z umowy przelewu w pełni podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 stycznia 2020 r., sygnatura akt VIII Ga 536/19, niepubl. W ocenie sądu wymienione w art. 509 k.c. elementy przelewu wierzytelności zostały zawarte w umowie cesji załączonej do pozwu. Poszkodowani przelali bowiem (świadczenie polegające na działaniu) na powoda (strony stosunku zobowiązaniowego) wszelkie swoje prawa do odszkodowania, które przysługiwały im wobec pozwanego towarzystwa ubezpieczeń w związku ze zdarzeniem z dnia 29 sierpnia 2018 r., która to szkoda zarejestrowana została u pozwanego pod oznaczonym w umowie numerem (dostatecznie zindywidualizowany przedmiot świadczenia). Kodeks cywilny nie przewiduje wymogu wskazywania w umowie przeniesienia wierzytelności zobowiązania, w którego wykonaniu dochodzi do przelewu. Wskazuje to na formalnie oderwany charakter samoistnej umowy przelewu (tak J. Mojak, Obrót wierzytelnościami, W-wa 2001, s. 57; K Zagrobelny (w:) E. Gniewek, Komentarz, 2006, s. 883) (Kidyba Andrzej (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, wyd. II). „Cedent i cesjonariusz w ramach łączącego ich stosunku prawnego zobowiązani są uzgodnić kauzę w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie muszą jej ujawniać na zewnątrz, zwłaszcza dłużnikowi.” (wyrok SN z 6 kwietnia 2016 r., IV CSK 403/15). Przelana wierzytelność poszkodowanych jest w sposób dostateczny oznaczona, a nadto powód uiścił na ich rzecz z tego tytułu cenę, a zatem zachowany jest element odpłatności. Powód był więc czynnie legitymowany do dochodzenia niniejszym pozwem roszczenia z tytułu szkody w pojeździe należącym do S. i D. G..

Nie była przy tym kwestionowana odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu w toku likwidacji szkody, albowiem ubezpieczyciel sprawcy wypłacił na rzecz poszkodowanych kwotę 3761,08 zł, uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Przedmiotem sporu była wysokość odszkodowania – powód skalkulował je jako hipotetyczny koszt naprawy. Zdaniem powoda wartość naprawy szkody ustalona w oparciu o prywatną opinię wynosiła 11.805,47 zł, inaczej niż przyjął to ubezpieczyciel poszkodowanego. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Tym samym podnoszona w sprzeciwie kwestia, że w przypadku naprawy przez poszkodowanych pojazdu odszkodowanie powinno odpowiadać faktycznie poniesionym kosztom naprawy, nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że zoptymalizowany koszt naprawy z zastosowaniem alternatywnych części zamiennych wynosi 12.478,83 zł. Powód uwzględnił powyższy koszt w rozszerzonym powództwie.

Uzasadnione okazało się również żądanie pozwu co do kwoty 450 zł tytułem sporządzonej na zlecenie powoda kalkulacji naprawy. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 wskazał, że nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Podobnie Sąd Najwyższy wskazał w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. (III CZP 68/18, OSNC 2019/10/98). Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodzie. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie wyliczenia biegłego wykazały, że pozwany około trzykrotnie zaniżył zasadny koszt naprawy w swoim kosztorysie. W takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę, w której wyliczenia rzeczoznawcy były nawet niższe od wyliczeń biegłego, był wydatkiem koniecznym i uzasadnionym.

Z tych przyczyn zasądzono kwotę 9.167,75 zł, na którą składają się: kwota 8.717,75 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy ustalonym przez Sąd odszkodowaniem za szkodę w pojeździe (to jest 12.478,83 zł) a kwotą dotychczas wypłaconego odszkodowania z tego tytułu (3.761,08 zł) oraz koszt prywatnej kalkulacji naprawy wynoszący 450 zł brutto.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c., a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 k.p.c. Na koszty poniesione przez powoda składają się opłata od pozwu 255 zł, od pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 1.800 złotych oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 556,20 złotych, w sumie 2626,20 zł.

W pkt III sentencji sąd obciążył pozwanego, który przegrał proces, pokrytymi przez Skarb Państwa kosztami stawiennictwa świadków (50 zł + 133,73 zł) oraz nieuiszczoną przez powoda opłatą od rozszerzonego powództwa (209 zł).

W pkt IV sentencji sąd na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c. zwrócił stronom niewykorzystanie zaliczki, z których pokryto po połowie wydatki na wynagrodzenie biegłego (1112,41 zł).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...);

4.(...)