XI GC 63/25 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2025-10-17
Sygn. akt XI GC 63/25
UZASADNIENIE
W dniu 04 listopada 2024r. powód W. K. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 43.917,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie i kosztami postępowania.
W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 20 marca 2022 roku doszło do uszkodzenia pojazdu marki V. (...), który był wykorzystywany jako karetka. Pozwana, jako ubezpieczyciel z tytułu umowy ubezpieczenia AC, ponosiła odpowiedzialność za szkodę. Naprawa pojazdu wyceniona została na kwotę 98.258,94 zł, co przewyższało wycenioną wartość uszkodzonego pojazdu (97.000zł). Powód z racji zaistnienia szkody całkowitej pojazdu zrezygnował z możliwości wykupu wraku, pojazd został zbyty za kwotę 61.350 zł. Pozwana wypłaciła odszkodowanie z tytułu szkody całkowitej w wysokości 35.650 zł na konto (...) sp. z.o.o. Odszkodowanie okazało się zaniżone w świetle uzyskanej przez powoda prywatnej opinii rzeczoznawcy, gdzie wartość nieuszkodzonego pojazdu wynosiła 228.000 zł brutto zaś koszty naprawy, to 135.963,65 zł. Tym samym wysokość odszkodowania powinna być ustalana w oparciu o koszty naprawy, a nie z tytułu wystąpienia szkody całkowitej. Powód wezwał do ponownego wyliczenia należnego mu świadczenia oraz wypłaty odszkodowania w prawidłowej wysokości, co nie zostało uczynione. Uzasadniając swoją legitymację czynną powód powołał się na postanowienia zawartej z poszkodowanym leasingobiorcą umowy cesji wierzytelności.
W dniu 12 listopada 2024 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.
W sprzeciwie pozwana zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania. W uzasadnieniu uznała swoją odpowiedzialność co do zasady, zaprzeczyła jednak wysokość roszczenia z tytułu naprawy pojazdu żądanych przez stronę pozwaną zarówno co do zasady jak i co do wysokości, zaprzeczyła także, aby wypłacone przez nią odszkodowanie było zaniżone. Pozwana nie zgadza się ze stwierdzeniem, że pozostaje w opóźnieniu względem powoda z wypłatą odszkodowania. Wyjaśniła, że początkowo przyjęła, że w sprawie doszło do szkody całkowitej, jednak zostało to skorygowane i dnia 23 grudnia 2024 roku przyznała odszkodowanie w wysokości 18.912,33 zł, a wcześniej wypłaciła na rzecz powoda kwotę 400 zł. Kwota ta w całości pokrywa szkodę poniesioną przez powoda.
W piśmie przygotowawczym z dnia 10 lutego 2025 roku powód cofnął pozew w części objętej żądaniem pozwu co do kwoty 18.912,33 zł, podtrzymał natomiast żądanie zasądzenia na jego rzecz kwoty 25.005,43 zł oraz żądanie odsetkowe co do kwot 23.898,43 zł od dnia 21 kwietnia 2022 roku oraz 1.107 zł od dnia 29 października 2024 roku, oraz żądanie zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania wyliczonych na podstawie pierwotnej wartości przedmiotu sporu. Dodatkowo oznajmił, że wymienione przez powoda 400 zł nigdy nie wpłynęło na rachunek powoda, a wypłacona przez pozwaną kwota nie pokrywa w całości szkody poniesionej przez powoda.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód W. K. zawarł z pozwaną (...) spółką akcyjną z siedzibą w W. umowę ubezpieczenie autocasco (AC). Przedmiotem ubezpieczenia był pojazd specjalny marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), będący przedmiotem umowy leasingu operacyjnego zawartego pomiędzy powodem, a (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. z dnia 9 kwietnia 2018 roku, którego wartość rynkowa brutto (a zarazem suma ubezpieczenia pojazdu z tytułu umowy AC) została określona na 287.227 zł brutto.
Okres ochrony ubezpieczeniowej zaczynał się 13 kwietnia 2021 roku, a kończył z 12 kwietnia 2022 roku. Do umowy miały zastosowanie Ogólne Warunki Ubezpieczeń Komunikacyjnych (...) z dnia 1 września 2020 roku (OWU). Potwierdzeniem zawarcia umowy była polisa ubezpieczeń komunikacyjnych nr (...).
Bezsporne, a nadto dowód:
- Umowa Leasingu Operacyjnego z dnia 9 kwietnia 2018 roku – k. 15
- polisa ubezpieczeń komunikacyjnych nr (...) – k. 16-17v
- ogólne warunki ubezpieczeń komunikacyjnych (...) – k. 18-36v.
Zgodnie z OWU AC z 1 września 2020 roku szkoda całkowita to taka, dla której wyliczone koszty naprawy według cen nowych części oryginalnych oraz robocizny w (...) z uwzględnieniem VAT przekraczały 70% wartości pojazdu w chwili zaistnienia szkody (§ 3 pkt 59 lit. a ).
Stosownie do treści § 18 ust. 2 OWU, koszty naprawy pojazdu stanowiące podstawę do ustalenia czy zachodzi przypadek szkody całkowitej, ustala się na podstawie kalkulacji naprawy sporządzonej przez (...) według zasad zawartych w systemie A., E., lub DAT, z zastosowaniem: 1) Norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdów 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez (...) według cen usług obowiązujących w warsztatach w obrębie miejsca zamieszkania (lub siedziby) ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu 3) cen części zamiennych zawartych w systemie A., E. lub DAT, ustalonych według wariantu serwisowego 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub DAT.
Zgodnie z § 18 ust 4 w razie powstania szkody całkowitej wysokość odszkodowania ustala się w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania pomniejszonej o wartość rynkową jego pozostałości.
W myśl § 17 ust. 1 OWU koszty naprawy ustalane są na podstawie cen części zamiennych zakwalifikowanych do wymiany, w wariancie serwisowym – cen części oryginalnych, ust 3 przytoczonego par. wskazuje natomiast, iż wysokość odszkodowania ustala się z uwzględnieniem zasad określonych w ust. 1 i ust. 2 oraz w ust. 3 sposobu naprawy pojazdu w wybranym przez ubezpieczonego warsztacie wykonującym naprawę oraz w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E., lub DAT, z zastosowaniem 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez (...) – w wariancie serwisowym w oparciu o średnie ceny usług stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działające na terenie województwa, w którym znajduję się warsztat 3) cen części zamiennych ustalonych stosownie do ust. 1 i ust. 2 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. i DAT.
W myśl § 17 ust. 5 OWU w razie nieprzedstawienia rachunków lub faktur VAT, o których mowa w ust. 3, (...) wypłaca bezsporną część ustaloną na podstawie wyceny (...) sporządzonej w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub DAT, z zastosowaniem: 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez (...) w oparciu o średnie ceny usług stosowanych przez warsztaty działające na terenie miejsca zamieszkania ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu, 3) cen części zamiennych zawartych w systemie A., E. lub DA, ustalonych w oparciu o zasady określone w ust. 1 pkt 2; 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. i DAT.
Dowód:
-OWU (...) – k. 21, 24.
W dniu 20 marca 2022 roku doszło do kolizji drogowej z udziałem pojazdu będącego przedmiotem ubezpieczenia – tj. karetki sanitarnej marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W wyniku zdarzenia uszkodzona została karoseria pojazdu, w tym zderzak przedni, przednie reflektory, szyba czołowa, błotniki przednie, drzwi przednie, lusterka, drzwi przesuwne, obie ściany boczne. Powód zgłosił pozwanej szkodę z ubezpieczenia AC w dniu 21 marca 2022 roku. Dnia 28 marca został sporządzony protokół szkody w pojeździe nr (...).
Bezsporne, a nadto dowód:
- faktura za usługę adaptacji samochodu V. (...) na samochód specjalny sanitarny – M1 ambulans – k. 12 – 16v
- podsumowanie zgłoszenia szkody nr (...) wraz z dokumentacją zdjęciową – k. 36-41v
- protokół szkody w pojeździe nr (...) – k. 42-43.
W dniu 29 marca 2022 roku sporządzona została wycena pojazdu przez Centrum (...) SA na kwotę 97.000zł. Uszkodzony pojazd został wystawiony przez pozwaną na niejawną licytację z wartością progową oferty w kwocie 44.900 zł.
Dowód:
- Wycena pojazdu z dnia 29 marca 2022 roku – k. 46 – 51v
- Raport z wystawienia aukcji nr P. (...) – k. 54.
Dnia 12 kwietnia 2022 roku pozwana wystosowała do leasingodawcy informacje, że koszt naprawy pojazdu V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) przewyższają 70 % wartości rynkowej pojazdu, w związku z czym stwierdzono szkodę całkowitą.
Bezsporne, a nadto dowód:
- Pismo (...) z dnia 12 kwietnia 2022 roku – k. 45.
Dnia 15 kwietnia 2022 roku (...) sp. z o.o. poinformowała powoda o zakwalifikowaniu szkody pojazdu jako całkowitej oraz o wygaśnięciu umowy leasingu ze skutkiem natychmiastowym. Dodatkowo powód został poinformowany o wycenie pojazdu przed zdarzeniem na kwotę 97.000 zł brutto, po zdarzeniu na kwotę 61.350 zł oraz o odszkodowaniu w wysokości 35.650 zł. Oświadczono również, że został znaleziony oferent na pojazd.
Bezsporne, a nadto dowód:
- pismo Leasingodawcy z dnia 15 kwietnia 2022 roku – k. 43-44v.
Decyzją z dnia 20 kwietnia 2022 roku pozwana wypłaciła Leasingodawcy odszkodowanie w kwocie 35.650 zł.
Bezsporne, a nadto dowód:
- decyzja z dnia 20 kwietnia 2022 roku – k. 52-53v.
Dnia 22 kwietnia 2022 roku na zlecenie powoda została sporządzona opinia rzeczoznawcy J. M., który wskazał, że wartość rynkowa pojazdu przed szkodą wynosiła 228.000 zł brutto. Zgodnie z ekspertyzą rzeczoznawcy przewidywane koszty naprawy zgodnie z warunkami umowy AC wynosiłyby dla wariantu serwisowego 126.104,77 zł, a uwzględniając zużycie eksploatacyjne opony oraz franszyzę integralną w wysokości 300 zł wynosiłyby dla wariantu serwisowego 125.492,72 zł. Wskaźnik kosztów naprawy do wartości pojazdu nie przekraczał 70%, przez co nie zaistniała szkoda całkowita. Powód za sporządzenie niniejszej opinii poniósł kwotę 1.107zł.
Dowód:
- opinia techniczna nr J-2022/04/07 z dnia 22 kwietnia 2022 roku – k. 56 – 84v
- faktura VAT nr (...) z dnia 22 kwietnia 2022 roku - k. 84.
W drodze umowy przelewu wierzytelności z dnia 13 marca 2024 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przeniósł wszelkie wierzytelności wynikające z przedmiotowej szkody na powoda.
Bezsporne, a nadto dowód:
- umowa przelewu wierzytelności z dnia 13 marca 2024 roku – k.85.
W dniu 21 października 2024 roku powód wystosował do pozwanej wezwanie do zapłaty wraz z zawiadomieniem o przelewie wierzytelności na kwotę 42.810,76 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2022 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 1.107 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia opinii technicznej przez rzeczoznawcę.
Dowód:
- wezwanie do zapłaty z dnia 21 października 2024 roku – k. 98-99v.
Decyzją z dnia 23 grudnia 2024 roku pozwana wypłaciła powodowi dodatkowo 18.912,33 zł, łącznie zostało wypłacone odszkodowanie w wysokości 54.962,33 zł.
Bezsporne, a nadto dowód:
- decyzja z dnia 23 grudnia 2024 roku wraz z kosztorysem naprawy – k. 120 – 134v.
Koszt naprawy pojazdu po zdarzeniu wynosił 135654,60 zł brutto przy uwzględnieniu stawek za rbg w (...) i części oryginalnych, przy uwzględnieniu warunków OWU.
Przy uwzględnieniu średnich stawek obowiązujących w dobrze wyposażonych warsztatach naprawczych i części oryginalnych naprawa wynosiłaby 125795,72 zł brutto.
Przy uwzględnieniu zaś części zamiennych nieoryginalnych i średnich stawek za rbg naprawa wynosiłaby 78760,76 zł brutto.
Wartość pojazdu przed szkodą wynosiła 228500 zł brutto, a pojazdu uszkodzonego 126200 zł brutto, a przy zoptymalizowanych kosztach naprawy 148000 zł brutto.
Rynkowy koszt opracowania opinii rzeczoznawcy wynosi od 350 zł do 450 zł netto dla jego zakresu opracowania.
Dowód:
- opinia biegłego sądowego W. S. k. 158-173.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
Zgodnie z dyspozycją art. 805 § l k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający się zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę odszkodowania odpowiadającego wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody wskutek przewidzianego w umowie wypadku (§ 2 pkt 1).
Powód wywodził swoje roszczenie z zawartej z pozwaną umowy ubezpieczenia komunikacyjnego Autocasco.
W sprawie bezspornym był fakt zawarcia umowy ubezpieczenia, wypłata łącznie kwoty 54562,33 zł, w tym w dniu 23.12.2024r. (po złożeniu pozwu) kwoty 18912,33 zł, powstanie szkody częściowej.
Sporna była wysokości szkody, w tym wartość kosztów naprawy pojazdu, konieczność ponoszenia kosztów opinii prywatnej jak i wypłata odszkodowania co do kwoty 400 zł.
Badając z urzędu legitymację procesową powoda, ustalono, że wynika ona z przedłożonej umowy cesji oraz art. 509 kc i 510 kc, co zresztą nie było w sprawie kwestionowane.
Zgodnie z treścią art. 6 kc powód był zobowiązany do wykazania umowy łączącej strony, powstania szkody i jej wysokości. Jak już wskazano umowa oraz jej treść, nie były w sprawie sporne. Na okoliczność wysokości szkody, kosztów naprawy pojazdu powód zaoferował dowody z dokumentów – prywatną kalkulację – a w szczególności dowód z opinii biegłego sądowego. Przede wszystkim jak ustalił biegły, w samochodzie nie zaistniała szkoda całkowita. Opinia – potwierdzając tym samym ustalenia kalkulacji powoda – wykazała, że wartość pojazdu, przystosowanego do potrzeb karetki, przed szkodą wynosiła 228500 zł. Koszt naprawy pojazdu po wypadku komunikacyjnym wynosił od 135654,60 zł brutto do 78760,76 zł brutto. Opinia biegłego nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu, jak i sąd nie znalazł podstaw do jej podważania. Tym samym – nawet przy maksymalnym koszcie naprawy - nie przekraczał on ustalonego limitu wskazanego przez pozwaną na 70% wartości (k. 45). Co więcej pozwana w toku procesu zmieniła stanowisko wyrażane w postępowali likwidacyjnym i przyznała, że szkoda miała charakter częściowy, a nie całkowity jak wynikało z pierwotnej decyzji. W konsekwencji należało wskazać, że wartość odszkodowania – zgodnie z umową ubezpieczenia i OWU - winna być ustalono według przewidywanych kosztów naprawy, co zresztą nie było w sprawie sporne.
W myśl § 17 ust. 5 OWU w razie nieprzedstawienia rachunków lub faktur VAT, o których mowa w ust. 3, (...) wypłaca bezsporną część ustaloną na podstawie wyceny (...) sporządzonej w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub DAT, z zastosowaniem: 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez (...) w oparciu o średnie ceny usług stosowanych przez warsztaty działające na terenie miejsca zamieszkania ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu, 3) cen części zamiennych zawartych w systemie A., E. lub DA, ustalonych w oparciu o zasady określone w ust. 1 pkt 2; 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. i DAT. Kalkulacja pozwanej została poddania w wątpliwość przez poszkodowanego i istotnie z opinii biegłego sądowego wynikało przede wszystkim, że pozwana znacznie zaniżyła wartość roboczogodziny pracy naprawczej. Sama umowa nakazywała przyjęcie stawek w oparciu o średnie ceny usług stosowanych przez warsztaty działające na terenie miejsca zamieszkania ubezpieczonego. Tymczasem jak jednoznacznie wskazał biegły w opinii, co było zgodne z kalkulacją prywatną, stawka ta wynosiła 137,86 zł, a nie jak przyjęła pozwana 51 zł. Miało to zasadniczy wpływ na wadliwość kalkulacji pozwanej i wysokości wypłaconego odszkodowania. Różnica wynikające z zaniżenia stawki robocizny wynosiła łącznie 17 641,68 zł netto (19451,02 zł + 5804,94zł – k. 80 i 5349,90 zł i 2264,40 zł– k. 125). Tym samym powód przy pomocy opinii biegłego sądowego, wykazał wadliwie, niezgodnie z umową ustalona wysokości odszkodowania i zasadnie domagał zasądzenie pozostałej części należności o wartości 23898,43 zł. Ustalony przez biegłego sądowego koszt naprawy (zoptymalizowany) wynosiły 78760,76 zł, a do tej pory wypłacone odszkodowanie było w wysokości 54562,33 zł, roszczenie w pozostałym zakresie było zasadne. W tym miejscu należy wskazać, że co do zasady powód mógł domagać się odszkodowania uwzględniającego naprawę w wariancie serwisowym, co wynika z treści zawartej umowy ubezpieczenia, skoro jednak dochodził kwoty określonej w pozwie i dalszym piśmie procesowym, zasądzono świadczenie dochodzone.
Nadto pozwana nie wykazała – a na niej w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu – aby w rzeczywistości wypłaciła dodatkowo kwotę 400 zł. Nie było sporne, że stosownie do decyzji z 12.04.2022 r. (k. 45) wypłaciła 35650 zł, jak i w toku procesy, po wydaniu nakazu zapłaty, dodatkową kwotę 18912,33 zł (k. 139), jednakże co do 400 zł nie przedłożyła żadnego dowodu potwierdzającego kiedy, komu i czy w ogóle odszkodowanie takie zostało zapłacone. Dlatego też nie sposób było uwzględnić takiej kwoty przy ustaleniu odszkodowania.
Zasadne okazało się również żądanie zapłaty 1107 zł, wydatkowanej tytułem sporządzenie prywatnej ekspertyzy. W tym względzie sąd podziela w pełni stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 czy też z dnia 29 maja 2019 r. (III CZP 68/18, OSNC 2019/10/98), gdzie wskazano, że zwrot kosztów związanych z prywatną ekspertyza jest zasadny gdy jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia roszczenia. Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodzie. Tym samym, wobec kwestionowana w toku postępowania likwidacyjnego przez pozwaną zasadności domagania się odszkodowania w wyższej wysokości, które nie uwzględniało nawet całości uszkodzeń zaistniałych w pojeździe, niezbędne było skorzystanie przez powodów z fachowej wiedzy rzeczoznawcy. Co więcej gdyby pozwana sporządziła od razu kosztorys właściwy – uwzględniający szkodę częściową, a nie całkowitą, jak i zasadne koszty naprawy – to powodowie nie musieliby poszukiwać we własnym zakresie rynkowej wyceny. Sama zaś wartość wynagrodzenia rzeczoznawcy została zweryfikowana przez biegłego sądowego, który jednoznacznie wskazał, że koszt opinii co do jednego zakresu opracowania wynosi od 350 zł do 450 zł netto. Tym samym skoro rzeczoznawca prywatny sporządził opinię co do 4 zakresów, wynagrodzenie 1107 zł nie było zawyżone. Roszczenie w tej części uwzględniono więc w całości.
W zakresie cofniętej części powództwo – tj. kwoty 18912,33 zł postępowanie umorzono na podstawie art. 355 kpc w zw. z art. 203 § 1 kpc.
O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kpc, od dnia wymagalności roszczenia, związanej z datą wypłaty odszkodowania przez pozwaną.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Powód wygrał sprawę w całości, również co do cofniętej części powództwa, mając na uwadze, że wiązało się wyłącznie z częściowym spełnieniem przez pozwaną roszczenia w toku procesu. Na koszty powoda składało się: 3600 zł wynagrodzenia pełnomocnika, 2196zł opłaty, 17 zł opłaty skarbowej, 1000 zł zaliczki na biegłego, łącznie 6813 zł.
W pkt IV nakazano pobrać od pozwanego brakujące wydatki związane z opinią biegłego, łączny koszt opinii biegłego wyniósł 1623,60 zł, a z zaliczki powoda pokryto jedynie 1000 zł.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: