XI GC 63/22 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2022-04-13
Sygn. akt XI GC 63/22
UZASADNIENIE
Powód Skarb Państwa- Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwoty 28 721,82 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 21 sierpnia 2020 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, tytułem dopłaty do wynagrodzenia za 2017 r. za ustanowioną na rzecz pozwanej służebność przesytu, wynikającego ze skorygowanych faktur VAT, odpowiadającemu uiszczonym przez powoda należnościom podatkowym.
Nakazem zapłaty z dnia 21 grudnia 2021 r. sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
Pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu. Podniosła m.in., że strony zgodnie ustaliły zasadę rozliczenia wynagrodzenia zarówno na gruncie umowy wykonawczej, jak i umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a znaczenie ma treść i kontekst zawieranych z powodem umów, także umowy ramowej.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 16 sierpnia 2012 r. Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. ramową umowę o współpracy nr (...), na mocy której strony ustaliły zasady i warunki współdziałania stron w zakresie prowadzonych przez pozwaną lub inny podmiot działający w imieniu pozwanej eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji linii i urządzeń elektroenergetycznych stanowiących własność pozwanej a pozostawionych na gruntach powódki. Umowa została zawarta na czas określony 2 lat, tj. do momentu ustanowienia przez powoda na rzecz pozwanej służebności przesyłu. Nadto w terminie 3 miesięcy, strony zobowiązały się do zawarcia umów wykonawczych, na mocy których określone zostaną zasady utrzymywania urządzeń przez pozwaną posadowionych na gruntach powoda.
Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy strony wyraziły wolę ustanowienia przez powoda - jako właściciela nieruchomości - odpłatnej służebności przesyłu dla linii i urządzeń posadowionych na gruntach pozostających w jego zarządzie, a umowa miała określać zasady i warunki współdziałania pomiędzy stronami do czasu ustanowienia tej służebności (§ 1 ust. 3 umowy).
Strony ustaliły, że z tytułu umożliwienia pozwanej dostępu do linii i urządzeń elektroenergetycznych dla wykonywania tych czynności powodowi przysługiwać będzie wynagrodzenie jednorazowe za okres od roku 2006 do roku 2011, a za okres od 2012 roku wynagrodzenie roczne ustalone według zasad określonych w § 4 i 5 umowy (§ 3 umowy).
Wielkość powierzchni dla ustalenia wynagrodzenia rocznego określać miał wykaz stanowiący załącznik nr 1 do umowy, wykonany na podstawie inwentaryzacji istniejących pasów technicznych oraz wymaganych zgodnie z polskimi normami (§ 4 ust. 1 umowy).
Zgodnie z § 4 ust. 2 umowy, przy ustalaniu powierzchni strony przyjęły następujące zasady:
- trasa linii oraz lokalizacja urządzeń elektroenergetycznych została ustalona w oparciu o stan istniejący,
- szerokość pasa technicznego pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi, powodująca ograniczenia prowadzenia gospodarki leśnej ustalona została w oparciu o stan określony w załączniku nr 1 do umowy: szerokość pasa istniejącego, w przypadku gdy szerokość pasa istniejącego jest mniejsza niż szerokość pasa wymaganego. Postanowiono, że dostosowanie pasa technicznego do szerokości wymaganej powoduje konieczność podjęcia działań przez pozwaną zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w terminie przed ustanowieniem służebności przesyłu,
- szerokość pasa wymaganego, w przypadku gdy szerokość pasa wymaganego jest mniejsza niż szerokość pasa istniejącego (załącznik nr 1);
- rodzaje gruntów występujących na trasie linii elektroenergetycznych zostały sklasyfikowane zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie ewidencji gruntów i budynków, w podziale na poszczególne gminy,
- dla elektroenergetycznych linii kablowych, przyjęto pas techniczny o szerokości 1 m na trasie linii kablowej, w których powód oświadczył, że nie będzie prowadzić nasadzeń.
Strony postanowiły, że oświadczenie Nadleśniczego sporządzone w formie wykazu o wysokości deklarowanych w poszczególnych gminach kwotach podatku od nieruchomości podatku leśnego oraz podatku rolnego odpowiednich dla kategorii gruntów stanowić będzie załącznik nr 2 do umowy (§ 4 ust. 4 umowy).
Strony uzgodniły, że roczne wynagrodzenie należne powodowi za 1m 2 gruntu skalkulowane zostanie na podstawie równowartości podatku od nieruchomości lub podatku leśnego i rolnego, zależnej od kategorii „gruntów” wynikających z ewidencji gruntów i budynków, zadeklarowanych przez powoda w deklaracjach złożonych właściwemu organowi podatkowemu za dany rok podatkowy dla powierzchni określonej zgodnie z §4 umowy (§ 5 ust. 1 umowy).
Załącznik do umowy stanowiła inwentaryzacja linii i urządzeń oraz wzór zapisów w akcie notarialnym ustanowienia służebności przesyłu.
Bezsporne, nadto dowód:
- ramowa umowa współpracy k.26-41,
W dniu 7 listopada 2012 roku powód Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. zawarł z pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (Operatorem) umowę wykonawczą nr (...), ZG- (...)-17/12 dotyczącą Rejonu W. Napięć w Oddziale (...) S., Rejon W. Napięć w S., której przedmiotem było ustalenie szczegółowych zasad i warunków współdziałania w zakresie prowadzenia przez pozwaną eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji linii i urządzeń elektroenergetycznych stanowiących własność pozwanej, posadowionych na gruntach pozostających w zarządzie powoda oraz prowadzenia uzgodnień budowy na tych gruntach przez pozwaną nowych linii i urządzeń elektroenergetycznych. Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy strony wyraziły wolę ustanowienia przez powoda - jako właściciela nieruchomości - odpłatnej służebności przesyłu dla linii i urządzeń posadowionych na gruntach pozostających w jego zarządzie, a umowa miała określać zasady i warunki współdziałania pomiędzy stronami do czasu ustanowienia tej służebności (§ 1 ust. 3 umowy).
Strony ustaliły, że z tytułu umożliwienia pozwanej dostępu do linii i urządzeń elektroenergetycznych dla wykonywania tych czynności powodowi przysługiwać będzie wynagrodzenie jednorazowe za okres od roku 2006 do roku 2011, a za okres od 2012 roku wynagrodzenie roczne ustalone według zasad określonych w § 4 i 5 umowy (§ 3 umowy).
Wielkość powierzchni dla ustalenia wynagrodzenia rocznego określać miał wykaz stanowiący załącznik nr 1 do umowy, wykonany na podstawie inwentaryzacji istniejących pasów technicznych oraz wymaganych zgodnie z polskimi normami (§ 4 ust. 1 umowy).
Zgodnie z § 4 ust. 2 umowy, przy ustalaniu powierzchni strony przyjęły następujące zasady:
- trasa linii oraz lokalizacja urządzeń elektroenergetycznych została ustalona w oparciu o stan istniejący,
- szerokość pasa technicznego pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi, powodująca ograniczenia prowadzenia gospodarki leśnej ustalona została w oparciu o stan określony w załączniku nr 1 do umowy: szerokość pasa istniejącego, w przypadku gdy szerokość pasa istniejącego (załącznik nr 1, kol. 12) jest mniejsza niż szerokość pasa wymaganego (załącznik nr 1, kol. 13). Postanowiono, że dostosowanie pasa technicznego do szerokości wymaganej powoduje konieczność podjęcia działań przez pozwaną zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w terminie przed ustanowieniem służebności przesyłu,
- szerokość pasa wymaganego, w przypadku gdy szerokość pasa wymaganego (załącznik nr 1, kol. 13) jest mniejsza niż szerokość pasa istniejącego (załącznik nr 1, kol. 12);
- rodzaje gruntów występujących na trasie linii elektroenergetycznych zostały sklasyfikowane zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie ewidencji gruntów i budynków, w podziale na poszczególne gminy,
- dla elektroenergetycznych linii kablowych, przyjęto pas techniczny o szerokości 1 m na trasie linii kablowej, w których powód oświadczył, że nie będzie prowadzić nasadzeń.
Strony postanowiły, że oświadczenie Nadleśniczego sporządzone w formie wykazu o wysokości deklarowanych w poszczególnych gminach kwotach podatku od nieruchomości podatku leśnego oraz podatku rolnego odpowiednich dla kategorii gruntów stanowić będzie załącznik nr 2 do umowy (§ 4 ust. 3 umowy).
Strony uzgodniły, że roczne wynagrodzenie należne powodowi za 1m 2 gruntu skalkulowane zostanie na podstawie równowartości podatku od nieruchomości lub podatku leśnego i rolnego, zależnej od kategorii „gruntów” wynikających z ewidencji gruntów i budynków, zadeklarowanych przez powoda w deklaracjach złożonych właściwemu organowi podatkowemu za dany rok podatkowy dla powierzchni określonej zgodnie z §4 umowy (§ 5 ust. 1 umowy).
W przypadku gruntów zakwalifikowanych jako użytki rolne, do wyliczenia wynagrodzenia rocznego strony przyjęły, że odpowiednio na każdy 1km długości linii elektroenergetycznej przypada powierzchnia 40m 2. Wynagrodzenie to miało być należne powodowi począwszy od roku 2012 (§ 5 ust. 1 umowy), przy czym nie przysługiwało za tereny stanowiące grunty pod wodami oraz grunty zakwalifikowane jako nieużytki (§ 5 ust. 2 umowy). Wysokość opodatkowania gruntów miała być określona na podstawie oświadczeń Nadleśnictw, o których mowa w § 4 ust. 3 umowy, uzgodnionych z pozwaną (§ 5 ust. 3 umowy).
Stosownie do treści §5 ust. 4 umowy, strony zadeklarowały, że w granicach obowiązującego prawa podejmować będą działania zmierzające do kwalifikacji gruntów jako gruntów leśnych, opodatkowanych podatkiem leśnym.
Strony ustaliły, że w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda decyzję administracyjną, wykonalną lub natychmiast wykonalną, określającą pozwaną jako zobowiązanego z tytułu podatku od nieruchomości w zakresie gruntów objętych umową i w rezultacie tej decyzji pozwana zapłaci ten podatek, to roczne wynagrodzenie powoda skorygowane zostanie o kwotę podatku zapłaconego przez pozwaną (§ 5 ust. 5 umowy). Strony zdecydowały, że w tej sytuacji, zostaną przeprowadzone kolejno następujące czynności: pozwana pisemnie powiadomi powoda o otrzymanej decyzji administracyjnej i uregulowaniu zobowiązania podatkowego, załączając do pisma kserokopię decyzji oraz dowód uiszczenia przez pozwaną kwoty podatku wynikającej z tej decyzji, w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma, powód dokona aktualizacji załączników nr 1 i 2 do umowy, zgodnie z § 4 ust. 4 umowy, niezwłocznie po przeprowadzeniu aktualizacji wystawi fakturę korygującą do faktury VAT, wystawionej zgodnie z §6 ust. 1 umowy.
Według postanowień umowy, w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda ostateczną decyzję administracyjną, od której wniesione zostaną wszelkie przewidziane prawem zwyczajne środki odwoławcze, obciążającą powoda inną wartością niż kwota zadeklarowanego podatku dla pasów gruntów wyszczególnionych w załączniku nr 1 do umowy, roczne wynagrodzenie powoda ulegnie skorygowaniu o wartość wynikającą z tej decyzji z tym zastrzeżeniem, że zasada konieczności wykorzystania środków odwoławczych nie obowiązywała w sprawach, w których ich wniesienie byłoby oczywiście nieuzasadnione (§5 ust. 7 umowy). Strony ustaliły, że powód będzie przedstawiać pozwanej w terminie 4 dni od daty doręczenia decyzji administracyjnej (wydanej w I bądź II instancji) opinię co do braku zasadności składania środków odwoławczych wraz ze stosownym uzasadnieniem, a w terminie kolejnych 4 dni pozwana przekaże powodowi swoje stanowisko w tej sprawie, przy czym brak stanowiska pozwanej we wskazanym terminie miał być równoznaczny ze stanowiskiem negatywnym, tj. brakiem zasadności składania odwołania od decyzji administracyjnej (§ 5 ust. 8 umowy). W przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia, co do którego stanowisko pozwanej było pozytywne, miała ona zwrócić powodowi poniesione koszty postępowania w wysokości określonej w orzeczeniu kończącym sprawę, przy czym zasada zwrotu kosztów postępowania nie obowiązywała w przypadkach, w których odwołanie/skarga zostaną sporządzone z pominięciem argumentów/zarzutów proponowanych przez pozwaną bądź w przypadkach istotnych braków formalnych środka zaskarżenia albo innych ewidentnych błędów i zaniechań, które skutkowały odrzuceniem/oddaleniem odwołania/skargi (§ 5 ust. 10 umowy).
W myśl § 5 ust. 11 i 12 umowy, korekta rocznego wynagrodzenia, o której mowa w ust. 7, wymagała aktualizacji załączników nr 1 i 2 do umowy zgodnie z § 4 ust. 4 oraz wystawienia przez powoda faktury korygującej do faktury VAT, wystawionej zgodnie z § 6 ust. 1 umowy, przy czym czynności te winny być przeprowadzone w terminie 14 dni od daty uzyskania przez powoda decyzji administracyjnej, o której mowa w ust. 7 - gdy powód nie skorzysta ze środków odwoławczych lub w terminie 14 dni od daty niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia.
Strony uzgodniły, że na okoliczność obciążenia z tytułu wynagrodzenia, o którym mowa w § 5 ust. 1, powód wystawiać będzie kwartalne faktury VAT w terminie 7 dni od daty uzgodnienia z pozwaną załączników nr 1 i 2 do umowy, nie później jednak niż do dnia kończącego drugi miesiąc danego kwartału, z terminem płatności przypadającym na ostatni dzień tego kwartału, a do kwoty wynagrodzenia zostanie doliczony podatek VAT.
Umowa została zawarta na czas określony niezbędny do ustanowienia służebności przesyłu dla wszystkich objętych nią gruntów. Strony postanowiły, że w przypadku ustanowienia ostatniej służebności przesyłu, umowa wykonawcza ulegnie rozwiązaniu (§12 ust. 3 umowy).
Załącznik do umowy stanowiło oświadczenie Nadleśnictwa o wysokości deklarowanych stawek podatkowych za rok 2012, dla gruntów pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi, a także zestawienie zapłaconych podatków za okres od 1 stycznia 2006 roku do 31 grudnia 2011 roku, protokół uzgodnień powierzchni gruntów dla wyliczenia wynagrodzenia jednorazowego.
Bezsporne, nadto dowód:
- umowa (...) z załącznikami pełnomocnictwem, oświadczeniem o wysokości deklarowanych podatków oraz zestawieniem zapłaconych podatków za okres od 1.01.2006 r. do 31 grudnia 2011 r., k. 42-49;
Dnia 13 listopada 2012 r. strony sporządziły protokoły uzgodnień nr (...) i (...), zgodnie z którymi postanowiły, iż protokołem uzgodnień o którym mowa w §7 ust. 4 umowy ramowej i w §7 ust. 3 umów wykonawczych, jest załącznik nr 3 stanowiący integralną część umowy.
Bezsporne, nadto dowód:
- protokół uzgodnień z dnia 13 listopada 2012 r. k. 50, 57;
Również dnia 13 listopada 2012 r. powód Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. zawarł z pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (Operatorem) umowę wykonawczą nr (...)-2/DZ/ZM, ZG- (...)-18/12 dotyczącą Rejonu (...) M. Oddział (...) S., której przedmiotem było ustalenie szczegółowych zasad i warunków współdziałania w zakresie prowadzenia przez pozwaną eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji linii i urządzeń elektroenergetycznych stanowiących własność pozwanej, posadowionych na gruntach pozostających w zarządzie powoda oraz prowadzenia uzgodnień budowy na tych gruntach przez pozwaną nowych linii i urządzeń elektroenergetycznych. Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy strony wyraziły wolę ustanowienia przez powoda - jako właściciela nieruchomości - odpłatnej służebności przesyłu dla linii i urządzeń posadowionych na gruntach pozostających w jego zarządzie, a umowa miała określać zasady i warunki współdziałania pomiędzy stronami do czasu ustanowienia tej służebności (§ 1 ust. 3 umowy).
Strony ustaliły, że z tytułu umożliwienia pozwanej dostępu do linii i urządzeń elektroenergetycznych dla wykonywania tych czynności powodowi przysługiwać będzie wynagrodzenie jednorazowe za okres od roku 2006 do roku 2011, a za okres od 2012 roku wynagrodzenie roczne ustalone według zasad określonych w § 4 i 5 umowy (§ 3 umowy).
Wielkość powierzchni dla ustalenia wynagrodzenia rocznego określać miał wykaz stanowiący załącznik nr 1 do umowy, wykonany na podstawie inwentaryzacji istniejących pasów technicznych oraz wymaganych zgodnie z polskimi normami (§ 4 ust. 1 umowy).
Zgodnie z § 4 ust. 2 umowy, przy ustalaniu powierzchni strony przyjęły następujące zasady:
- trasa linii oraz lokalizacja urządzeń elektroenergetycznych została ustalona w oparciu o stan istniejący,
- szerokość pasa technicznego pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi, powodująca ograniczenia prowadzenia gospodarki leśnej ustalona została w oparciu o stan określony w załączniku nr 1 do umowy: szerokość pasa istniejącego, w przypadku gdy szerokość pasa istniejącego (załącznik nr 1, kol. 12) jest mniejsza niż szerokość pasa wymaganego (załącznik nr 1, kol. 13). Postanowiono, że dostosowanie pasa technicznego do szerokości wymaganej powoduje konieczność podjęcia działań przez pozwaną zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w terminie przed ustanowieniem służebności przesyłu,
- szerokość pasa wymaganego, w przypadku gdy szerokość pasa wymaganego (załącznik nr 1, kol. 13) jest mniejsza niż szerokość pasa istniejącego (załącznik nr 1, kol. 12);
- rodzaje gruntów występujących na trasie linii elektroenergetycznych zostały sklasyfikowane zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie ewidencji gruntów i budynków, w podziale na poszczególne gminy,
- dla elektroenergetycznych linii kablowych, przyjęto pas techniczny o szerokości 1 m na trasie linii kablowej, w których powód oświadczył, że nie będzie prowadzić nasadzeń.
Strony postanowiły, że oświadczenie Nadleśniczego sporządzone w formie wykazu o wysokości deklarowanych w poszczególnych gminach kwotach podatku od nieruchomości podatku leśnego oraz podatku rolnego odpowiednich dla kategorii gruntów stanowić będzie załącznik nr 2 do umowy (§ 4 ust. 3 umowy).
Strony uzgodniły, że roczne wynagrodzenie należne powodowi za 1m 2 gruntu skalkulowane zostanie na podstawie równowartości podatku od nieruchomości lub podatku leśnego i rolnego, zależnej od kategorii „gruntów” wynikających z ewidencji gruntów i budynków, zadeklarowanych przez powoda w deklaracjach złożonych właściwemu organowi podatkowemu za dany rok podatkowy dla powierzchni określonej zgodnie z §4 umowy (§ 5 ust. 1 umowy).
W przypadku gruntów zakwalifikowanych jako użytki rolne, do wyliczenia wynagrodzenia rocznego strony przyjęły, że odpowiednio na każdy 1km długości linii elektroenergetycznej przypada powierzchnia 40m 2. Wynagrodzenie to miało być należne powodowi począwszy od roku 2012 (§ 5 ust. 1 umowy), przy czym nie przysługiwało za tereny stanowiące grunty pod wodami oraz grunty zakwalifikowane jako nieużytki (§ 5 ust. 2 umowy). Wysokość opodatkowania gruntów miała być określona na podstawie oświadczeń Nadleśnictw, o których mowa w § 4 ust. 3 umowy, uzgodnionych z pozwaną (§ 5 ust. 3 umowy).
Stosownie do treści §5 ust. 4 umowy, strony zadeklarowały, że w granicach obowiązującego prawa podejmować będą działania zmierzające do kwalifikacji gruntów jako gruntów leśnych, opodatkowanych podatkiem leśnym.
Strony ustaliły, że w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda decyzję administracyjną, wykonalną lub natychmiast wykonalną, określającą pozwaną jako zobowiązanego z tytułu podatku od nieruchomości w zakresie gruntów objętych umową i w rezultacie tej decyzji pozwana zapłaci ten podatek, to roczne wynagrodzenie powoda skorygowane zostanie o kwotę podatku zapłaconego przez pozwaną (§ 5 ust. 5 umowy). Strony zdecydowały, że w tej sytuacji, zostaną przeprowadzone kolejno następujące czynności: pozwana pisemnie powiadomi powoda o otrzymanej decyzji administracyjnej i uregulowaniu zobowiązania podatkowego, załączając do pisma kserokopię decyzji oraz dowód uiszczenia przez pozwaną kwoty podatku wynikającej z tej decyzji, w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma, powód dokona aktualizacji załączników nr 1 i 2 do umowy, zgodnie z § 4 ust. 4 umowy, niezwłocznie po przeprowadzeniu aktualizacji wystawi fakturę korygującą do faktury VAT, wystawionej zgodnie z §6 ust. 1 umowy.
Według postanowień umowy, w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda ostateczną decyzję administracyjną, od której wniesione zostaną wszelkie przewidziane prawem zwyczajne środki odwoławcze, obciążającą powoda inną wartością niż kwota zadeklarowanego podatku dla pasów gruntów wyszczególnionych w załączniku nr 1 do umowy, roczne wynagrodzenie powoda ulegnie skorygowaniu o wartość wynikającą z tej decyzji z tym zastrzeżeniem, że zasada konieczności wykorzystania środków odwoławczych nie obowiązywała w sprawach, w których ich wniesienie byłoby oczywiście nieuzasadnione (§5 ust. 7 umowy). Strony ustaliły, że powód będzie przedstawiać pozwanej w terminie 4 dni od daty doręczenia decyzji administracyjnej (wydanej w I bądź II instancji) opinię co do braku zasadności składania środków odwoławczych wraz ze stosownym uzasadnieniem, a w terminie kolejnych 4 dni pozwana przekaże powodowi swoje stanowisko w tej sprawie, przy czym brak stanowiska pozwanej we wskazanym terminie miał być równoznaczny ze stanowiskiem negatywnym, tj. brakiem zasadności składania odwołania od decyzji administracyjnej (§ 5 ust. 8 umowy). W przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia, co do którego stanowisko pozwanej było pozytywne, miała ona zwrócić powodowi poniesione koszty postępowania w wysokości określonej w orzeczeniu kończącym sprawę, przy czym zasada zwrotu kosztów postępowania nie obowiązywała w przypadkach, w których odwołanie/skarga zostaną sporządzone z pominięciem argumentów/zarzutów proponowanych przez pozwaną bądź w przypadkach istotnych braków formalnych środka zaskarżenia albo innych ewidentnych błędów i zaniechań, które skutkowały odrzuceniem/oddaleniem odwołania/skargi (§ 5 ust. 10 umowy).
W myśl § 5 ust. 11 i 12 umowy, korekta rocznego wynagrodzenia, o której mowa w ust. 7, wymagała aktualizacji załączników nr 1 i 2 do umowy zgodnie z § 4 ust. 4 oraz wystawienia przez powoda faktury korygującej do faktury VAT, wystawionej zgodnie z § 6 ust. 1 umowy, przy czym czynności te winny być przeprowadzone w terminie 14 dni od daty uzyskania przez powoda decyzji administracyjnej, o której mowa w ust. 7 - gdy powód nie skorzysta ze środków odwoławczych lub w terminie 14 dni od daty niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia.
Strony uzgodniły, że na okoliczność obciążenia z tytułu wynagrodzenia, o którym mowa w § 5 ust. 1, powód wystawiać będzie kwartalne faktury VAT w terminie 7 dni od daty uzgodnienia z pozwaną załączników nr 1 i 2 do umowy, nie później jednak niż do dnia kończącego drugi miesiąc danego kwartału, z terminem płatności przypadającym na ostatni dzień tego kwartału, a do kwoty wynagrodzenia zostanie doliczony podatek VAT.
Umowa została zawarta na czas określony niezbędny do ustanowienia służebności przesyłu dla wszystkich objętych nią gruntów. Strony postanowiły, że w przypadku ustanowienia ostatniej służebności przesyłu, umowa wykonawcza ulegnie rozwiązaniu (§12 ust. 3 umowy).
Załącznik do umowy stanowiło oświadczenie Nadleśnictwa o wysokości deklarowanych stawek podatkowych za rok 2012, dla gruntów pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi, a także zestawienie zapłaconych podatków za okres od 1 stycznia 2006 roku do 31 grudnia 2011 roku, protokół uzgodnień powierzchni gruntów dla wyliczenia wynagrodzenia jednorazowego.
Bezsporne, nadto dowód:
- umowa (...) z załącznikami pełnomocnictwem, oświadczeniem o wysokości deklarowanych podatków oraz zestawieniem zapłaconych podatków za okres od 1.01.2006 r. do 31 grudnia 2011 r., k. 51-56, 58-65;
Dnia 21 listopada 2014 r. powód w formie aktu notarialnego rep. A nr (...) ustanowił na rzecz pozwanej odpłatną służebność przesyłu na czas nieoznaczony na działkach gruntu opisanych w treści tego aktu notarialnego dotyczących nieruchomości położonych w:
- gminie R. : P., P., P.,
- gminie T.: P., L., G., M.,
- gminie B.: S., P., T., P.,
- gminie G.: R., L., P., S., D., G., G., S., S.-S., B., L., B., B., R., B., K., G., Ś.,
- gminie K.: D., N., G., S., L.,
- gminie Ś.: C., D., G., M., Ś., K., B., K., J., M.,
- gminie G.: M., G. numer 3, G.,
- gminie K.: G., R., B.,
- gminie D.: Ł.,
polegającą na znoszeniu istnienia linii i urządzeń elektroenergetycznych oraz na prawie korzystania z działek w zakresie wskazanym w akcie oznaczonym na załącznikach do aktu kolorem czerwonym w zakresie niezbędnym do dokonywania prac eksploatacyjnych, konserwacji, remontów, modernizacji, usuwania awarii oraz przebudowy i rozbudowy linii i urządzeń elektroenergetycznych posadowionych na tym gruncie, na prawie wycinki drzew bądź krzewów lub ich podkrzesywaniu w zakresie niezbędnym dla utrzymania linii i urządzeń elektroenergetycznych w należytym stanie celem uniknięcia zagrożenia dla funkcjonowania tych linii i urządzeń wraz z prawem wejścia i wjazdu na teren odpowiednim sprzętem przez pracowników (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., jej następców prawnych oraz przez wszystkie podmioty i osoby, którymi uprawniona Spółka posługuje się w związku z prowadzoną działalnością. Na tych nieruchomościach posadowione zostały linie elektroenergetyczne eksploatowane przez Rejon (...) w G..
Służebność przesyłu opisana w § 5 tego aktu ustanowiona została za wynagrodzeniem w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat poniesionych przez Nadleśnictwo G. od części działek wyszczególnionych w akcie, a pozwana zobowiązała się płacić wynagrodzenie z tytułu powyższej służebności w kwotach, terminach wynikających z faktur oraz na rachunek bankowy wskazanych w fakturach VAT wystawianych przez Nadleśnictwo G.. Nadleśniczy Nadleśnictwa G. oświadczył, że wynagrodzenie z tytułu służebności przesyłu pod linie napowietrzne za rok 2014 wynosi 68.504,87 zł.
W § 7 aktu strony postanowiły, że wynagrodzenie, o którym mowa w § 6 płatne będzie corocznie z dołu w okresach kwartalnych, na podstawie faktur VAT wystawionych przez Nadleśnictwo G., wynagrodzenie kwartalne stanowić będzie 1/4 części wynagrodzenia rocznego, faktury VAT płatne będą na wskazany w fakturach rachunek bankowy najpóźniej w ostatnim dniu kwartału, Nadleśnictwo G. wystawi fakturę VAT i doręczy ją spółce (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. - Oddział (...) S. najpóźniej do końca drugiego miesiąca danego kwartału, do ustalonego wynagrodzenia zostanie doliczony podatek od towarów i usług w wysokości obowiązującej w dniu wystawienia faktury VAT.
Wysokość rocznego wynagrodzenia z tytułu służebności przesyłu miała być ustalana na podstawie oświadczenia Nadleśnictwa G. o wysokości zadeklarowanych w danym roku podatkowym podatkach i opłatach od części nieruchomości, do której ograniczone jest wykonywanie ustanowionej służebności przesyłu, które w formie wykazu w podziale na gminy, rodzaj podatku, obowiązujące stawki podatkowe oraz wartość podatku będzie przesyłane przez Nadleśnictwo G. do spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. - Oddział (...) S. w terminie do 15 lutego każdego roku kalendarzowego.
Zapisano, że spółce (...) z graniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. - Oddział (...) S. przysługuje prawo do bieżącej weryfikacji zgodności oświadczenia ze stanem faktycznym, a w przypadku likwidacji istniejących linii i urządzeń elektroenergetycznych, objętych służebnością przesyłu, Nadleśnictwu G. przysługuje, do dnia wykreślenia służebności z księgi wieczystej, wynagrodzenie proporcjonalne do okresu istnienia służebności przesyłu, określonego w miesiącach i dniach, przy czym strony zobowiązują się w tym przypadku do współdziałania w celu niezwłocznego wykreślenia służebności z księgi wieczystej.
Strony postanowiły, że w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda decyzję administracyjną, wykonalną lub natychmiast wykonalną, określającą pozwaną jako zobowiązanego z tytułu podatku od nieruchomości w zakresie gruntów, na których ustanowiona została służebność przesyłu i w rezultacie tej decyzji pozwana zapłaci ten podatek, roczne wynagrodzenie powoda zostanie skorygowane o kwotę podatku zapłaconego przez pozwaną. Określono, że w tej sytuacji przeprowadzone zostaną kolejno następujące czynności: pozwana pisemnie powiadomi powoda o otrzymanej decyzji administracyjnej i uregulowaniu zobowiązania podatkowego, załączając do pisma kserokopię decyzji oraz dowód uiszczenia przez nią kwoty podatku wynikającej z tej decyzji, w terminie 14 dni od daty otrzymania tego pisma, powód dokona aktualizacji oświadczenia, a następnie wystawi fakturę korygującą do faktury VAT wystawionej zgodnie z § 7 lit. a), b) (§ 8 pkt 1 umowy).
Strony uzgodniły, że w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda ostateczną decyzję administracyjną, od której wniesione zostaną wszelkie przewidziane prawem zwyczajne środki odwoławcze, zmieniającą wysokość zapłaconego podatku w danym roku podatkowym od gruntów, na których ustanowiona została służebność przesyłu, pozwana zobowiązuje się do wyrównania powodowi kwoty zapłaconego podatku za okres ustalony decyzją, a roczne wynagrodzenie powoda ulegnie skorygowaniu o wartość wynikającą z decyzji z terminie 30 dni od dnia powiadomienia przez niego na piśmie o tym fakcie pozwanej. Do powiadomienia miała być załączona kopia ostatecznej decyzji administracyjnej potwierdzona przez powoda za zgodność z oryginałem. W takim przypadku powód miał przedstawiać pozwanej w terminie 4 dni od daty doręczenia decyzji administracyjnej (wydanej w I bądź II instancji) opinię co do braku zasadności składania środków odwoławczych wraz ze stosownym uzasadnieniem, przy czym zasada konieczności wykorzystania środków odwoławczych nie obowiązywała w sprawach, w których ich wniesienie byłoby oczywiście nieuzasadnione. W myśl postanowień umowy, w terminie kolejnych 4 dni pozwana miała przekazać powodowi swoje stanowisko w tej sprawie, a brak jej stanowiska we wskazanym terminie był równoznaczny ze stanowiskiem negatywnym, tj. brakiem zasadności składania odwołania od decyzji administracyjnej (§8 pkt 4).
Korekta rocznego wynagrodzenia, o której mowa w § 8 pkt 2) i 3), wymagała aktualizacji oświadczenia, o którym mowa w § 7 lit. f) oraz wystawienia przez powoda faktury korygującej do faktury wystawionej. Czynności te miały być przeprowadzone w terminie 14 dni od daty uzyskania przez powoda decyzji administracyjnej, o której w § 8 pkt 2), gdy powód nie skorzysta ze środków odwoławczych lub w terminie 14 dni od daty niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia.
Bezsporne, nadto dowód:
- akt notarialny 5764/2014 k. 66-99.
Nadleśnictwo do organu podatkowego gminy G. złożyło deklarację podatkową w podatku od nieruchomości za 2017 r. oraz dokonało zapłaty rat podatku od nieruchomości na rachunek bankowy urzędu wskazanej gminy.
Dowód:
- deklaracja na podatek od nieruchomości za 2017 r. złożona do Burmistrza G. z dnia 27 stycznia 2017 r. k. 100-101;
- deklaracja na podatek od nieruchomości za 2017 r. złożona do Burmistrza G. z dnia 13 stycznia 2017 r. k. 103;
- pismo z dnia 13 stycznia 2017 r. k. 104 wraz z załącznikiem k. 105-113;
- deklaracja na podatek od nieruchomości za 2017 r. złożona do Burmistrza G. z dnia 14 lutego 2017 r. k. 113;
- pismo z dnia 14 lutego 2017 r. k. 114 wraz z załącznikiem k. 115-;
W dniu 10 lutego 2017 r. Nadleśnictwo sporządziło i następnie przesłało do Spółki oświadczenia o wysokości deklarowanych stawek podatkowych na rok 2017 dla gruntów pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi należącymi do Spółki, położonych na terenie gmin G., G., K., K., Ś., T..
Oświadczenie zawierało wskazanie gminy, rodzaju podatku, obowiązującej stawki (w zakresie podatku od nieruchomości), powierzchni w metrach kwadratowych oraz wartości rocznej podatku. Łączna wartość podatku wyniosła 17 026,19 zł.
Dowód:
- oświadczenia Nadleśnictwa N. z dnia 10 lutego 2017 r. k. 124-125;
W dniu 28 lutego 2017 r. Nadleśnictwo wystawiło na pozwaną Spółkę faktury VAT:
- nr (...) na kwotę 130,80 zł brutto (106,34 zł netto);
- nr (...) na kwotę 5104,75 zł brutto (4150,20 zł netto).
Faktury obejmowały wynagrodzenie należne Nadleśnictwu z tytułu ustanowienia na rzecz Spółki służebności przesyłu w zakresie wynikającym z powołanej wyżej umowy, w części obejmującej pierwszy kwartał 2017 roku. Wymienione faktura została doręczone pozwanej.
Dowód:
- faktury VAT k. 119, 123;
W dniu 31 maja 2017 r. Nadleśnictwo wystawiło dla Spółki faktury VAT:
- nr (...) na kwotę 130,80 zł brutto (106,34 zł netto);
- nr (...) na kwotę 5104,75 zł brutto (4150,20 zł netto).
Faktury obejmowały wynagrodzenie należne Nadleśnictwu z tytułu ustanowienia na rzecz Spółki służebności przesyłu w zakresie wynikającym z powołanej wyżej umowy, w części obejmującej drugi kwartał 2017 roku. Wymienione faktura została doręczone pozwanej.
Dowód:
- faktury VAT k. 117, 122;
W dniu 31 sierpnia 2017 r. Nadleśnictwo wystawiło dla Spółki faktury VAT:
- nr (...) na kwotę 130,80 zł brutto (106,34 zł netto);
- nr (...) na kwotę 5104,75 zł brutto (4150,20 zł netto).
Faktury obejmowały wynagrodzenie należne Nadleśnictwu z tytułu ustanowienia na rzecz Spółki służebności przesyłu w zakresie wynikającym z powołanej wyżej umowy, w części obejmującej trzeci kwartał 2017 roku. Wymienione faktura została doręczone pozwanej.
Dowód:
- faktury VAT k. 117, 121;
W dniu 30 listopada 2017 r. Nadleśnictwo wystawiło dla Spółki faktury VAT:
- nr (...) na kwotę 130,82 zł brutto (106,36 zł netto);
- nr (...) na kwotę 5104,76 zł brutto (4150,21 zł netto).
Faktury obejmowały wynagrodzenie należne Nadleśnictwu z tytułu ustanowienia na rzecz Spółki służebności przesyłu w zakresie wynikającym z powołanej wyżej umowy, w części obejmującej czwarty kwartał 2017 roku. Wymienione faktura została doręczone pozwanej.
Dowód:
- faktury VAT k. 116, 120;
Decyzją z dnia 23 stycznia 2020 r, Burmistrz G. określił wysokość podatku od nieruchomości za 2017 r. na kwotę 19 420 zł, obciążając nadleśnictwo podatkiem od nieruchomości jak dla gruntów wiązanych z działalnością gospodarczą.
Dowód:
- decyzja z dnia 23 stycznia 2020 r. k. 126-129;
Pismem z dnia 29 stycznia 2020 r. Nadleśnictwo przesłało decyzje Spółce, wskazując, iż wnoszenie odwołania w ocenie Nadleśnictwa jest oczywiście nieuzasadnione.
Dowód:
- pismo z dnia 29 styczna 2020 r. k. 130;
Zgodnie z rekomendacją pozwanej pismem z dnia 6 lutego 2020 r. powód wniósł odwołanie od ww. decyzji Burmistrza G. z dnia 23 styczna 2020 r. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. wg wzoru przygotowanego przez pozwaną.
Bezsporne, a nadto dowód:
- pismo z dnia 6 lutego 2020 r. k. 131-139;
Decyzją z dnia 29 maja 2020 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Burmistrza G. z dnia 23 stycznia 2020 r., która stała się ostateczna.
Bezsporne, a nadto dowód:
- decyzja SKO z dnia 29 maja 2020 r. k. 139-142;
W związku z ostateczną decyzją SKO dnia 10 czerwca 2020 r. powód uiścił na rzecz organu podatkowego kwotę ogółem 23 608 zł tytułem różnicy w wysokości ustalonego podatku przez Burmistrza G., a kwotą dotychczas uiszczonego podatku od nieruchomości za 2017 r., wraz z odsetkami od zaległości podatkowej.
Pismem z tego samego dnia Nadleśnictwo przesłało Spółce decyzję SKO, wraz z opinią o bezzasadności jej dalszego skarżenia do WSA.
Bezsporne, a nadto dowód:
- potwierdzenie przelewu z dnia 10 czerwca 2020 r. k. 143;
- wydruk kalkulatora odsetek k. 144-155;
- pismo z dnia 10 czerwca 2020 r. wraz z opinią k. 156-159;
Pismem z dnia 22 czerwca 2020 r. Spółka wniosła o zaskarżenie decyzji SKO do WSA.
Dowód:
- pismo z dnia 22 czerwca 2020 r. k. 160;
Pismem z dnia 2 lipca 2020 r. Nadleśnictwo poinformowało Spółkę o potrzymaniu decyzji dotyczącej bezzasadności skarżenia decyzji do sądów administracyjnych, argumentując to utrwaloną linią orzeczniczą NSA.
Dowód:
- pismo z dnia 2 lipca 2020 r. wraz z opinią i załącznikiem k. 161-172;
Dnia 17 lipca 2020 r. powód wystawił na pozwaną Spółkę i doręczył jej korekty faktury VAT:
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 28 lutego 2017 r., na kwotę 2613,44 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni;
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 maja 2017 r., na kwotę 2613,45 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni;
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 sierpnia 2017 r., na kwotę 2613,45 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni;
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 30 listopada 2017 r., na kwotę 2613,44 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni;
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 28 lutego 2017 r., na kwotę 4567,01 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni;
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 maja 2017 r., na kwotę 4567,01 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni;
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 sierpnia 2017 r., na kwotę 4567,01 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni;
- nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 30 listopada 2017 r., na kwotę 4567,01 zł z terminem płatności wynoszącym 30 dni.
Dowód:
- korekty faktur VAT k. 173-176, 178-181;
- oświadczenia o wysokości podatku z dnia 14 lipca 2020 r. k. 177;
- potwierdzenie nadania k. 183;
Pismem z dnia 29 lipca 2020 r. pozwana Spółka zakwestionowała korekty faktur VAT, wskazując, iż zostały one wystawione przedwcześnie, bez wyczerpania przewidzianej w umowie drogi odwoławczej.
Dowód:
- pismo z dnia 29 lipca 2020 r. k. 184-185;
Pismem z dnia 6 sierpnia 2020 r. pozwana zakwestionowała korektę oświadczeń o wysokości podatku, podnosząc, iż zostały wystawione niezgodnie z umową.
Dowód:
- pismo z dnia 6 sierpnia 2020 r. k. 186-190;
Pismem z dnia 18 sierpnia 2020 r. pozwana odesłała korekty faktur VAT, wskazując, iż zostały one wystawione przedwcześnie.
Dowód:
- pismo z dnia 18 sierpnia 2020 r. k. 190-193;
Pismem z dnia 11 czerwca 2021 r. Nadleśnictwo ponownie wezwało Spółkę do zapłaty w terminie 7 dni. Wezwanie okazało się bezskuteczne.
Dowód:
- pismo z dnia 11 czerwca 2021 r. k. 194-195, 198-199;
- dowód nadania i doręczenia k. 196-197, 200-201;
- zestawienie faktur VAT k. 202;
Sąd w spornym zakresie ustalił stan faktyczny w oparciu o treść przedłożonych do akt dowodów z ww. dokumentów. Żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, autentyczności, wyciągając jedynie częściowo odmienne wnioski.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo było uzasadnione w całości.
W rozpoznawanej sprawie powód dochodził od pozwanej należności obejmującej wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i wywodził swoje roszczenie z umowy zawartej z pozwaną w formie aktu notarialnego ustanawiającego służebności przesyłu, mającej swoje źródło w art. 305 1 k.c., jak i art. 39a ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach (Dz.U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59, dalej jako ustawa o lasach). W świetle ust. 1 ostatnio przywołanego przepisu nadleśniczy może za zgodą dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych obciążyć, za wynagrodzeniem, nieruchomości pozostające w zarządzie Lasów Państwowych służebnością przesyłu, z uwzględnieniem zasad gospodarki leśnej.
W sprawie niesporne było zawarcie przez strony trzech rodzajów umów – ramowej, wykonawczych i służebności – oraz ich treść, a także uiszczenie przez powoda deklarowanych podatków od nieruchomości w 2017 r., za wszystkie nieruchomości pod liniami objętymi umowami, jak i częściowe uregulowanie przez pozwanego żądanego wynagrodzenia.
Spór dotyczył obowiązywania umów, poprawności naliczenia wynagrodzenia za służebność przesyłu w 2017r. w zakresie rodzaju zadeklarowanego podatku oraz procedury związanej z jego ustalaniem.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii obowiązywania umów, a przez to i wykładni każdej z umów o ustanowienie służebności, należało wskazać, że zgodnie z § 12 ust. 2 umowy ramowej została ona zawarta na czas określony niezbędny do ustanowienia służebności przesyłu dla wszystkich gruntów objętych „Umowami wykonawczymi”. Podobnie w § 12 ust. 3 umów wykonawczych przewidziano wygaśnięcie każdej z nich w przypadku ustanowienia służebności przesyłu. Jak wynikało ze zgormadzonego materiału dowodowego - co zresztą nie było kwestionowane przez pozwanego - doszło do zawarcia wszystkich umów o ustanowienie służebności. Tym samym niewątpliwie zarówno umowa ramowa, jak i wykonawcze przestały obowiązywać. Co więcej jest logiczne, że umowy późniejsze, szczegółowo ustalające relację między stronami, zastępują wcześniej obowiązujące. Utrzymywanie stanu, w którym miałyby obowiązywać trzy rodzaje umów dotyczące tej samej kwestii, ale różniące się nieznacznie, nie znajduje żadnego uzasadnienia. Co więcej, jak wynikało z niekwestionowanego materiału dowodowego, od czasu zawarcia umów o ustanowienie służebności powód ustalając wynagrodzenie, a pozwana uiszczając je, kierowali się właśnie umowami ustanawiającymi służebności.
Kwestie wynagrodzenia określa treść art. 39a ust. 2 ustawy o lasach. Zgodnie z nim wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej ustala się w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat ponoszonych przez Lasy Państwowe od części nieruchomości, z której korzystanie jest ograniczone w związku z obciążeniem tą służebnością.
Tożsame zapisy znalazły się w umowach łączących strony, gdzie postanowiono, że wynagrodzenie odpowiadać miało wysokości podatków i opłat poniesionych przez powoda od części wskazanych tam nieruchomości, z których korzystanie jest ograniczone w związku z obciążeniem nieruchomości służebnością przesyłu. Podobnie postanowiono, że wysokość rocznego wynagrodzenia z tytułu służebności przesyłu ustalana będzie na podstawie oświadczenia powoda o wysokości zadeklarowanych w danym roku podatkowym podatkach i opłatach od części nieruchomości, na których ustanowiona będzie służebność przesyłu.
Mając na uwadze powyższe zapisy i dokonując wykładni oświadczeń woli stron stosownie do art. 65 § 1 i 2 k.c. przyjęto, że zgodnym zamiarem stron, było takie ukształtowanie należnego powodowi od pozwanej wynagrodzenia, za ustanowienie służebności przesyłu, które zapewni pokrycie ponoszonych przez powodowe Nadleśnictwo kosztów podatkowych zaistniałych z uwagi na posadowienie na jego gruncie linii elektroenergetycznej. Umówione wynagrodzenie w istocie odpowiadać miało faktycznie ponoszonym przez powoda kosztom podatków od zajętej pod linie energetyczne części nieruchomości.
Nie można zatem pominąć tego, że istotą postanowień umownych było zagwarantowanie powodowi zwrotu rzeczywiście ponoszonych opłat publicznoprawnych w związku z ustanowieniem na pozostających w jego zarządzie gruntach służebności na potrzeby napowietrznych linii energetycznych wchodzących w skład przedsiębiorstwa pozwanej.
Co więcej należy podkreślić, że każde inne postanowienie umowy i interpretacja w tym zakresie, powodowałaby jej nieważność w tym względzie, jako sprzeczne z ustawą, tj. art. 39a ust. 2 ustawy o lasach. Skoro bowiem jest to przepis bezwzględnie obowiązujący, z którego literalnie wynika, że wynagrodzenia ma być w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat ponoszonych przez powoda, to nie sposób uznawać, że strony mogły postanowić odmiennie.
Również z aksjologicznego punktu widzenia brak jest uzasadnienia dla sytuacji, w której powód, który obciąża swoją nieruchomość na rzecz innego podmiotu, miałby ponosić koszty wyższego podatku od nieruchomości – jako związanego z zastosowaniem stawki dla gruntów, na których prowadzona jest działalność gospodarcza - skoro nie on jest podmiotem wykonującym tego rodzaju działalność. Podmiotem takim jest pozwana, której status przedsiębiorcy energetycznego doprowadził do przyjęcia takiej wysokości stawki, a w konsekwencji obciążenia powoda wyższą kwotą podatku. Kwestia ta zresztą była przedmiotem wielu wypowiedzi w judykaturze, a podsumowanie dotychczasowego orzecznictwa administracyjnego stanowi uchwała NSA (7) z dnia 9 grudnia 2019 r. w sprawie II FPS 3/19 (publ. na orzeczenia.nsa.gov.pl). Zgodnie z nią przedsiębiorca przesyłowy, który zawarł z (...) Lasy Państwowe umowę o ustanowienie służebności przesyłu na gruntach Skarbu Państwa, nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości od tych gruntów w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2018 roku. Co istotne, NSA w uchwale tej zwrócił m.in. uwagę na przepis art. 39a ust. 2 ustawy o lasach, podkreślając, że to unormowanie ma na celu zapewnienie stosownej rekompensaty finansowej jednostce organizacyjnej Lasów Państwowych, jako podatnikom podatku od nieruchomości w wysokości niezależnej od treści obowiązującej umowy, na co wskazuje zwrot legislacyjny „ustala się w wysokości”. Ma ono zatem gwarantować podatnikowi środki na zapłatę danin i nie stwarza możliwości do niedozwolonego modyfikowania treści obowiązku podatkowego i podmiotu obarczonego obowiązkiem zapłaty podatku od nieruchomości.
W świetle powyższego chybiona była argumentacja pozwanej, związana z nowelizacją przepisów z dniem 1 stycznia 2019 roku, gdyż nie odnosi się do stanu faktycznego, ani prawnego sprawy.
Dla rozstrzygnięcia więc kwestii wysokości podatku zapłaconego przez powoda w 2017r. zastosowanie znalazły przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, sprzed tej nowelizacji. W tym zakresie w pełni podzielić należy stanowisko wyrażone w przywołanej wyżej uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9.12.2019 r., (...) 3/19, gdzie jednoznacznie przesądzono, że grunty leśne usytuowane pod napowietrznymi liniami energetycznymi, są gruntami zajętymi na prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Jednocześnie art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1821) w brzmieniu sprzed nowelizacji stanowił, że opodatkowaniu podatkiem leśnym podlegają określone w ustawie lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna. Zdaniem jednak sądu nie sposób nie zgodzić się z wykładnią NSA, zgodnie z którą wyjątek od opodatkowania podatkiem od nieruchomości zawarty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku leśnym należy interpretować w ten sposób, że jeżeli w posiadaniu przedsiębiorcy jest las, to wówczas co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, chyba że nie jest zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej, co ma miejsce wtedy, gdy pomimo posiadania lasu przez przedsiębiorcę jest on wykorzystywany zgodnie z przeznaczeniem klasyfikacyjnym, a więc na działalność leśną.
Zdaniem sądu nie sposób również przyjąć, że powód uchybił postanowieniom umów, czy też działał nielojalnie względem pozwanej. Powód bowiem z dotychczas realizowaną praktyką za 2017 rok zadeklarował podatek w niższej wysokości. Następnie decyzją organu podatkowego z 23 stycznia 2020 roku został obciążony dodatkową kwotą zobowiązania podatkowego w zakresie gruntów pod liniami energetycznymi pozwanej. Co więcej, zgodnie z rekomendacją pozwanej zaskarżył decyzję do organu II instancji, czyli SKO, które utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Powód zatem w całości wyczerpał tok kontroli decyzji organu podatkowego, przewidziany § 8 pkt 2 umowy (k. 91 akt sprawy) w zakresie zaskarżenia decyzji organu podatkowego I instancji zwyczajnymi środkami odwoławczymi, na skutek czego zaskarżona decyzja stała się ostateczna. Rekomendowana przez pozwaną , mimo ugruntowanego już orzecznictwa sądów administracyjnych, w tym NSA, skarga do sądu administracyjnego od ostatecznej decyzji organu podatkowego nie jest natomiast zwyczajnym środkiem odwoławczym przewidzianym prawem, jak o tym mowa w § 8 pkt 2 umowy. Powód natomiast dokonując analizy obowiązujących wówczas przepisów podatkowych, jak i bogatego orzecznictwa sądów, mógł dojść i doszedł do zasadnego przekonania o konieczności uiszczenia należności uwzględniającej wyższy podatek wynikającej z ostatecznej decyzji podatkowej, wraz z odsetkami podatkowymi od tej należności. Raz jeszcze należy więc podkreślić, że w świetle obowiązującego wówczas prawa podatkowego oraz orzecznictwa sądów administracyjnych za grunt, na którym posadowione były linie energetyczne pozwanej należny był podatek od nieruchomości wykorzystywanej jak dla celów gospodarczych. W uzupełnieniu dodać tylko należy, że w świetle § 8 pkt 4 umowy (k. 91 v) wyłączono również konieczność wnoszenia jakichkolwiek środków odwoławczych, w sprawach, w których ich wniesienie byłoby oczywiście nieuzasadnione, co z uwagi na linię orzeczniczą sądów administracyjnych miałoby także zastosowanie w niniejszej sprawie.
W tym miejscu należy także podkreślić, że nawet nowelizacja przepisów, która weszła w życie 1 stycznia 2019r., nie może zmieniać dotychczasowej interpretacji art. 2 ust 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wyłączenie bowiem przez ustawodawcę wprost na mocy art. 2a dodano pkt 4 lit. a-c tej ustawy gruntów wykorzystywanych w celu prowadzenia działalności gospodarczej będącej działalnością przesyłową oraz w art. 1 ustawy o podatku leśnym ust. 4 pkt 1-3, z gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tym samym ustawodawca postanowił wprowadzić wyjątek i uznać, że mimo to, korzystanie z tych gruntów przez przedsiębiorcę (który nie jest ich właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem) nie jest traktowane jako zajęcie ich na prowadzenie działalności gospodarczej.
Jednak trzeba wyraźnie wskazać, że przepisy te wywołują skutek dopiero na przyszłość w sferze obowiązków podatkowych , począwszy od dnia 1 stycznia 2019 r. Powyższe oznacza, że nowelizacja nie miała wpływu na obowiązek podatkowy istniejący w poprzednim okresie. Tymczasem obowiązek podatkowy objęty sporem, jaki ciążył na powodzie, dotyczył roku podatkowego 2017 r. W zakresie powierzchni, czy samych wyliczeń strony powodowej, pozwana nie zgłaszała zarzutów. Wynikają one także ze składanych dokumentów.
Argumentacja zgodna z wyżej przedstawioną znajduje pełną aprobatę w orzecznictwie sądów wyższej instancji. Tytułem przykładu wskazać jedynie można ostatnie orzeczenia w tym przedmiocie, tj. wyroki Sądu Okręgowego w Szczecinie w Wydziale VIII Gospodarczym z dnia 22 grudnia 2021 r. (sygn. akt: VIII Ga 326/21, VIII Ga 324/21, VIII Ga 241/21).
W związku z opóźnieniem w zapłacie kwoty dochodzonej pozwem powodowi należne są odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych, w tym zakresie zarzut pozwanej również nie był zasady. Źródłem zobowiązania pozwanej była bowiem transakcja handlowa – umowa o ustanowienie służebności zawarta z powodem w zw. z art. 39a ustawy o lasach. Roszczenie odsetkowe od niekwestionowanej co do wysokości kwoty 28.721,82 zł, na jaką opiewały sporne faktury - korekty, znajduje podstawę prawną w treści art. 7 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, zgodnie z którym w transakcjach handlowych - z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie,
2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie,
co miało miejsce w niniejszej sprawie.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w treści art. 98 § 1 – 1 1 k.p.c. Powód wygrał spór w całości. Na koszty poniesione przez powoda (który jako Skarb Państwa był podmiotem zwolnionym od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i opłaty skarbowej) złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości stawki minimalnej, adekwatnie do w.p.s., tj. 3600 zł wraz z odsetkami, sąd nie znalazł bowiem podstaw do zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości stawki minimalnej.
W pkt III sentencji wyroku Sąd, mając na względzie treść art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obciążył pozwaną jako przegrywającą sprawę opłatą od pozwu, od której zwolniony był powód.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: