Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2017 roku

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie X Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący:	SSR Jarosław Kłosowski
Protokolant:	stażysta Magdalena Wyrąbkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2017 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w S.

przeciwko M. Ł.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego M. Ł. na rzecz powódki (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w S. kwotę 1273,92 zł (tysiąc dwieście siedemdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt dwa grosze), w tym kwotę 1174,74 zł (tysiąc sto siedemdziesiąt cztery złote siedemdziesiąt cztery grosze) tytułem należności głównej oraz kwotę 99,18 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć złotych osiemnaście groszy) tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie,

II.  świadczenie określone w punkcie I rozkłada na 6 rat płatnych w następujący sposób;

1)  5 rat w kwotach po 200 zł (dwieście złotych) płatnych z góry do 15go dnia każdego miesiąca, poczynając od dnia uprawomocnienia się orzeczenia

2)  ostatnia rata w kwocie 273,92 zł (dwieście siedemdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt dwa grosze) płatna do 15-go dnia kolejnego miesiąca,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 317 zł (trzysta siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt X GC 2562/17 upr

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym

Pozwem złożonym w dniu 13 czerwca 2017 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w S. wniosła przeciwko M. Ł. o zapłatę kwoty 1174,74 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 1000 zł od dnia 16 sierpnia 2016 roku i od kwoty 174,74 zł od dnia wniesienia pozwu oraz o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu powódka wskazała, że pozwany zlecił jej wykonanie usługi transportowej, jednak nie uregulował całej należności z tego tytułu i mimo wezwań do zalega z zapłatą kwoty 1000 zł. Wyjaśniła, że pozwem dochodzi również kwoty 174,74 zł stanowiącej równowartość kwoty 40 euro z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

W dniu 4 sierpnia 2017 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt X GNc 1692/17).

W sprzeciwie od przedmiotowego nakazu, którym nakaz zaskarżony został w całości, pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania. Zarzucił, że powództwo jest przedwczesne, a żądanie pozwu nie wykazane co do wysokości. Wskazał, że z uwagi na dramatyczną sytuację materialną i życiową wnosi o rozłożenie zasądzonej należności na 24 raty. Dodał, że kilka miesięcy temu popadł w zadłużenie na skutek braku zapłaty należnego mu wynagrodzenia przez klienta, a to skutkowało nieuregulowaniem należności wobec innych podmiotów, z którymi współpracował. Oświadczył, że chce spłacić swoje zobowiązania jednak z uwagi na ilość wszczynanych wobec niego postępowań sądowych nie jest w stanie uczynić tego jednorazowo. Wniósł o przeprowadzenie rozprawy, aby mógł wyjaśnić swoją sytuację finansową.

W replice na sprzeciw powódka podtrzymała żądanie pozwu. W jej ocenie zgłoszone przez pozwanego zarzuty są całkowicie bezzasadne. Powódka stwierdziła, że należność objęta fakturą stała się wymagalna w dniu 15 sierpnia 2016 roku, a zatem nie może być mowy o przedwczesności roszczenia objętego pozwem wniesionym w dniu 13 czerwca 2017 roku. Wskazała, że pozwany zarzucając nieudowodnienie roszczenia co do wysokości w żaden sposób nie uzasadnia swoich twierdzeń. Podniosła, że pozwany spłacił należność co do kwoty 2.599,45 zł, a zatem uznał roszczenie. Dodała, że nie odpowiada za zadłużenie pozwanego i nie powinien on przerzucać na nią skutków swojej działalności gospodarczej.

W piśmie z dnia 5 grudnia 2017 roku pozwany wniósł o zawieszenie postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że Prokuratura Rejonowa w Inowrocławiu wszczęła śledztwo w sprawie przywłaszczenia środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach jego firmy. Podniósł, że brak zapłaty na rzecz powódki wynika właśnie z tego przestępstwa popełnionego na jego szkodę, a zatem rozstrzygnięcie sprawy karnej może wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej.

Na rozprawie w dniu 14 grudnia 2017 roku powódka oświadczyła, że wyraża zgodę na rozłożenie należności na raty w kwotach po 200 zł miesięcznie, płatne do 15go dnia każdego miesiąca. Podtrzymała wniosek o zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniach od 6 do 7 czerwca 2016 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w S. wykonała na zlecenie pozwanego M. Ł., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Usługowo-Handlowa (...) przewóz towaru na trasie M. – H. an S. (Niemcy).

Bezsporne, nadto dowód:

- dokument CMR k. 9

Po wykonaniu zlecenia powódka wystawiła pozwanemu fakturę VAT na kwotę 3774,19 zł brutto (3068,45 zł netto) tytułem usługi transportowej przy frachcie ustalonym na kwotę 700 euro (przy kursie 1 euro – 4,3835 zł).

Dowód:

- faktura VAT nr (...)

W związku z tym, że M. Ł. uregulował jedynie część należności i pozostawał w opóźnieniu w zapłacie kwoty 1000 zł, pismem z dnia 30 listopada 2016 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty tej kwoty wraz z równowartością kwoty 40 euro z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty k.11-11v.

W dniu 31 marca 2016 roku Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził od K. L. na rzecz M. łukomskiego kwotę 41.697 zł z odsetkami i kosztami procesu. Komornik poinformował pozwanego, że postępowanie egzekucyjne prowadzone na podstawie tego tytułu wykonawczego będzie umorzone.

Bezsporne, nadto dowód:

- kserokopia odpisu nakazu zapłaty k.35—36

- wysłuchanie wierzyciela k.37

W dniu 7 listopada 2017 roku Prokuratura Rejonowa w Inowrocławiu poinformowała M. Ł. o wszczęciu śledztwa w sprawie przywłaszczenia w okresie od 12 maja 2014 roku do 28 lutego 2017 roku środków finansowych zgromadzonych na jego rachunku na kwotę 360.000 zł.

Bezsporne, nadto dowód:

- zawiadomienie Prokuratury k.54

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne.

Żądanie pozwu obejmowało zapłatę nieuregulowanej części wynagrodzenia za wykonany przewóz w kwocie 1000 zł wraz z kwotą 174,74 zł stanowiącą równowartość kwoty 40 euro z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności i odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Roszczenie o zapłatę przewoźnego zgłoszone przez stronę powodową znajduje oparcie w umowie stron oraz w przepisach kodeksu cywilnego dotyczących umowy przewozu i unormowaniach Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów CMR sporządzonej w G. w dniu 19 maja 1956 roku. Konwencja nie zawiera przy tym przepisu stanowiącego podstawę prawną domagania się przewoźnego, w związku z tym sięgnąć należy do uregulowania zawartego w ustawie Prawo przewozowe z dnia 15 listopada 1984 roku (Dz.U. z 2000, nr 50, poz. 601) oraz ustawie Kodeks cywilny. Zgodnie bowiem z treścią art. 1 ust 3 Prawa przewozowego, przepisy tejże ustawy stosuje się do przewozów międzynarodowych, jeżeli umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej. Zgodnie zaś z art. 90 Prawa przewozowego, w sprawach nieuregulowanych w ustawie Prawo przewozowe stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Podstawę prawną przedmiotowego roszczenia stanowił zatem przepis art. 774 k.c. Zgodnie z jego brzmieniem przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy.

Roszczenie o zapłatę kwoty 174,74 zł opiera się natomiast o treść art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2016 r., poz. 684 – t.jedn.), który stanowi, że wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Pozwany nie kwestionował zawarcia umowy z powódką. Nie przeczył też, że nie uregulował należności z tytułu wykonanej usługi w całości. Jego stanowisko było jednak wewnętrznie sprzeczne, gdyż z jednej strony twierdził, że kwestionuje roszczenie co do wysokości – nie przedstawiając jednak żadnej argumentacji w tym zakresie, w szczególności nie wskazując w jaki sposób roszczenie, które częściowo uregulował miałoby być zawyżone i w jakiej części - z drugiej natomiast powoływał się na swoją trudną sytuację finansową i wnosił o rozłożenie należności na raty, a wniosek taki stanowi tzw. uznanie roszczenia w sposób niewłaściwy. Podkreślenia wymaga, że pozwany - mimo deklarowanej woli ugodowego zakończenia sprawy - nie stawił się na rozprawę w dniu 14 grudnia 2017 roku bez usprawiedliwienia, uniemożliwiając Sądowi poznanie motywacji w przy składanych deklaracjach, a jednocześnie pozbawiając się możliwości zawarcia ugody sądowej - polubownego rozwiązania sporu w oparciu o wzajemne ustalenia stron.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że nie było podstaw do zawieszenia postępowania. Po pierwsze, pozwany sam przyznał, że brak zapłaty powódce wynika wyłącznie z trudności finansowych spowodowanych popełnionym wobec niego przestępstwem, a nie tym przestępstwem (w sprzeciwie od nakazu zapłaty powoływał się natomiast jedynie na brak zapłaty przez innego kontrahenta). Stanowisko procesowe pozwanego było zatem uzasadniane tym, że nie uregulował należności wobec powódki z braku środków pieniężnych, a nie tym, że przy realizacji umowy stron popełniono przestępstwo. Przepis art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. normuje natomiast jedynie tę drugą sytuację. Stanowi on, że Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego. W analizowanym przypadku rozstrzygnięcie sprawy cywilnej w żaden sposób nie jest związane z postępowaniem karnym. Z oświadczenia pozwanego wynika bowiem, że gdyby środki finansowe posiadał, to uregulowałby roszczenie. Rozstrzygnięcie sprawy cywilnej, a więc ustalenie, że roszczenie dochodzone pozwem – w tym przypadku roszczeni o zapłatę - jest lub nie jest zasadne, w żaden sposób nie zależy natomiast od tego, czy strona pozwana deklaruje, że posiada lub nie posiada środków pieniężnych – bez względu na przyczynę tego stanu rzeczy. Po drugie, sam fakt wszczęcia postępowania przygotowawczego nie oznacza automatycznie, że przestępstwo takie zostało popełnione (nie zapadł prawomocny wyrok skazujący jakąkolwiek osobę). W świetle powyższego Sąd uznał, że brak jest przesłanek do zawieszenia postępowania.

Mając na uwadze zgromadzony materiał dowodowy i stanowisko pozwanego, który nie przeczył, że jego zadłużenie wobec powódki istnieje, a jednocześnie nie przedstawił argumentów odnośnie bezzasadnej wysokości żądania, a nawet wnosił o jego rozłożenie na raty, roszczenie powódki Sąd uwzględnił w całości - zarówno co do należności z tytułu przewozu, jak i rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, jako że zaktualizowały się przesłanki określone w art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Dotyczyło to również żądania odsetek, którego podstawę stanowił przepis art. 481 § 1 i 2 k.c., przy czym z uwagi na rozstrzygnięcie Sądu, który - mając na uwadze trudną sytuację pozwanego i stanowisko procesowe powódki – zdecydował o rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty, Sąd obowiązany był dokonać kapitalizacji tych odsetek i ich doliczenia do sumy głównej przed rozłożeniem na raty (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 roku sygn. III PZP 11/70, opubl. w OSNC z 1971, z.4, poz. 61, uchwałę SN z dnia 15 grudnia 2006 roku sygn. III CZP 126/06).

Wobec powyższego, do dochodzonej pozwem kwoty 1174,74 zł należało doliczyć skapitalizowane odsetki ustawowe w kwocie 99,18 zł i sumę - tj. 1273,92 zł rozłożyć na raty.

Sąd uwzględnił stanowisko powódki, aby rata miesięczna wynosiła co najmniej 200 zł i była płatna 15go każdego miesiąca. Nie było możliwe uwzględnienie sposobu rozłożenia na raty zgłoszonego przez pozwanego w sprzeciwie, albowiem nie zostały przez pozwanego przedstawione na rozprawie szczegóły jego sytuacji majątkowej, dla których roszczenie miałoby być rozłożone aż na 24 raty.

Sąd obowiązany był przy tym mieć na uwadze nie tylko sytuację pozwanego, ale również interes wierzyciela, dla którego wysokość wpłacanych rat musi mieć wartość wymierną.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu (pkt III sentencji wyroku) znajduje postawę prawną w art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Pozwany przegrał spór w całości, wobec czego zobowiązany był do pełnego zwrotu powódce kosztów procesu w kwocie 317 zł, na które złożyły się; opłata od pozwu w kwocie 30 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 270 zł (ustalone zgodnie z §2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

Z przedstawionych przyczyn orzeczono jak wyżej.