Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z 20 lipca 2016 r. znak (...)-07- (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał ubezpieczonemu S. S. prawo jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, jakiemu ubezpieczony uległ w dniu 12 marca 2015 r., w wysokości 28.080 złotych, przyjmując, że następstwem zdarzenia jest uszczerbek na zdrowiu ubezpieczonego wynoszący 36%. Rozstrzygnięcie co do uszczerbku oparto na orzeczeniu Komisji Lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 12 lipca 2016 r. (decyzja – k. 53 akt wypadkowych ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony S. S.. W uzasadnieniu odwołania przywołał szereg urazów, których doznał w wyniku wypadku przy pracy. Wskazał, że organ rentowy orzekając o odszkodowaniu za wypadek przy pracy nie wziął pod uwagę wszystkich jego urazów, a te które wziął pod uwagę ocenił procentowo na zbyt niskim poziomie (odwołanie – k. 2-3).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o jego oddalenie w całości. Organ powołał się na opinię Członka Komisji Lekarskich Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz brak nowych dowodów i okoliczności mogących mieć wpływ na zmianę zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie – k. 5-5v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. S. był zatrudniony w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na stanowisku kierowcy wywrotki. Z tytułu zatrudnienia podlegał ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu wypadkowemu.

W dniu 12 marca 2015 r. S. S. pracę wykonywał na terenie betoniarni L. w S.. Jego praca poległa na transporcie ziemi z posesji znajdującej się obok betoniarni na jej teren. Około godziny 8.00 S. S. ustawił samochód ciężarowy na placu składowym tyłem do bariery i rozpoczął wyładunek. Podczas opuszczania przyczepy kierowca udał się na jej tył, w celu sprawdzenia czy ziemia całkowicie osunęła się i opróżniła przyczepę. W pewnym momencie S. S. znalazł się między opuszczającą się naczepą, a znajdującą się na hałdzie ziemi burtą. Opuszczająca się naczepa poluzowała burtę, która swobodnie opadła na naczepę uderzając kierowcę w głowę.

Na miejsce zdarzenia zostało wezwane pogotowie ratunkowe, które przewiozło S. S. do szpitala, gdzie została mu udzielona pomoc. W dniu 12 marca 2015 r. S. S. przeszedł operację mózgu i twarzoczaszki, a 9 kwietnia 2015 r. operację stabilizacji złamania jarzmowo-oczodołowego.

Niesporne, a nadto:

- protokół powypadkowy – k. 3 – 6 akt wypadkowych ZUS;

- oświadczenia świadków – k. 11 – 12v akt wypadkowych ZUS.

W wyniku wypadku przy pracy w dniu 12 marca 2015 r. S. S. doznał ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego z mnogimi złamaniami kości czaszki i twarzoczaszki, z wgłobieniem kości lewej okolicy skroniowej, ostrym krwiakiem pod i nadtwardówkowym lewej półkuli mózgu, stłuczeniem mózgu lewej okolicy skroniowej.

Dowód:

- zaświadczenie o stanie zdrowia – k. 1-1v, 24, 36 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS;

- karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 5-9, 16-17 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS;

- historia choroby – k. 2-4, 12-16, 40, 42, 45-46 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS;

- opinia konsultanta psychologa – k. 30-32 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS;

- zaświadczenie – k. 41;

- dokumentacja medyczna – k. 4, 134-141, 144.

Obecnie u S. S. rozpoznaje się stan po ciężkim urazie czaszkowo-mózgowym z mnogimi złamaniami w obrębie czaszki i twarzoczaszki, kraniektomii lewej okolicy skroniowej z ewakuacją krwiaków nad i podtwardówkowego (12 marca 2015 r.), stan po osteosyntezie płytkowej złamania grzebienia jarzmowo-zębodołowego lewego (9 kwietnia 2015 r.), padaczkę pourazową oraz zespół stresu pourazowego.

Podczas wypadku przy pracy w dniu 12 marca 2015 r. u S. S. doszło do złamania przegrody nosa w części tylnej, które jest przyczyną zaburzeń drożności nosa i dysfunkcji trąbek słuchowych prowadzącej do „przytykania się” uszu i problemów z oddychaniem. Uszkodzenie to powoduje 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Ciężkość przebytego urazu czaszkowo-mózgowego, związane z nim powikłania pourazowe oraz długotrwałość objawów w postaci zawrotów głowy i stanów lękowych (zespół stresu pourazowego) powoduje 8% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Padaczka pourazowa powstała u S. S. po wypadku przy pracy w dniu 12 marca 2015 r. ze względu na dobre opanowanie napadów w monoterapii lekiem przeciwpadaczkowym powoduje 20% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Przebyte uszkodzenie czaszki i twarzoczaszki wymagające interwencji chirurga szczękowego oraz neurochirurga powoduje 10% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

W zakresie układu wzrokowego S. S. doznał stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 7% wskutek uszkodzenia nerwu odwodzącego lewego (VI), w związku z którym lewa gałka oczna ubezpieczonego ustawiona jest w zezie zbieżnym.

Oszpecenie twarzy jakiego doznał S. S. w wyniku wypadku przy pracy powoduje 3% stałego uszczerbek na zdrowiu.

Złamanie jarzmowo-oczodołowe z przemieszczeniem odłamków wymagające dodatkowego leczenia operacyjnego powoduje 4% stałego uszczerbku na zdrowiu.

W wyniku wypadku przy pracy w dniu 12 marca 2015 r. S. S. doznał łącznie stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 57%.

Dowód:

- opinia biegłej sądowej z zakresu otolaryngologii E. B. – k. 15-16;

- opinia uzupełniająca – k. 81, 162;

- opinia biegłej sądowej z zakresu neurologii A. R. – k. 58-58v;

- opinia biegłej sądowej z zakresu psychiatrii K. P. – k. 116-117;

- opinia biegłej sądowej z zakresu chorób oczu D. P. – k. 146-147;

- opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii szczękowej A. W. – k. 196-197.

U S. S. nie doszło do uszkodzenia narządów wewnętrznych ani nie powstały schorzenia narządów wewnętrznych. Wypadek przy pracy nie spowodował także uszkodzeń narządu ruchu. U ubezpieczonego nie stwierdzono upośledzenia funkcji kręgosłupa ani stawów kończyn górnych i dolnych.

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu chorób wewnętrznych G. K. – k. 30;

- opinia biegłego z zakresu ortopedii H. M. – k. 88.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie S. S. okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst – Dz. U. z 2015 r., poz. 1242) ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Stały uszczerbek na zdrowiu stanowi takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy, natomiast uszczerbek długotrwały naruszenie czynności organizmu powodujące upośledzenie jego czynności na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie (art. 11 ust. 2 i 3 ustawy). Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: 1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, 2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, 3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy (art. 3 ust. 1 ustawy). W myśl przepisu art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy, na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż związanych z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań.

W rozpoznawanej sprawie poza sporem był fakt, że zdarzenie, jakie miało miejsce w dniu 12 marca 2015 r. z udziałem S. S. miało charakter wypadku przy pracy, toteż nie było potrzeby w niniejszym postępowaniu szczegółowego analizowania, przy wykonywaniu czynności jakiego rodzaju ubezpieczony doznał w tym dniu obrażeń.

Żadna ze stron nie kwestionowała rzetelności sporządzenia i prawdziwości treści zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym dokumentacji dotyczącej okoliczności zdarzenia z dnia 12 marca 2015 r. i dokumentacji medycznej związanej z leczeniem ubezpieczonego po tym zdarzeniu, stąd też Sąd uznał je za miarodajne dla przyjęcia właściwych ustaleń faktycznych w sprawie.

Sporną w sprawie pozostawała okoliczność, w jakiej wysokości S. S. doznał uszczerbku na zdrowiu na skutek wypadku przy pracy w dniu 12 marca 2015 r. Ubezpieczony kwestionował bowiem orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS, które było podstawą wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. zaskarżonej decyzji, a w którym Komisja ustaliła 36% uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego w związku z przedmiotowym zdarzeniem.

Orzekanie o uszczerbku na zdrowiu następuje w oparciu o przepisy odpowiednich aktów wykonawczych wydanych na podstawie powołanej wyżej ustawy. Takim aktem wykonawczym jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. z 2013 r., poz. 954), wydane na podstawie art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i zawierające tabelę oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu. Poszczególne punkty tej tabeli odpowiadają rodzajom różnym rodzajom urazów i przypisują im stosowną do następstw urazów ocenę procentową uszczerbku na zdrowiu.

Z uwagi na fakt, że ocena stanu zdrowia S. S. wymagała wiadomości specjalnych, Sąd dopuścił w sprawie dowody z opinii biegłych z zakresu właściwego dla rodzaju urazów doznanych przez ubezpieczonego i zgłaszanych przez nią dolegliwości, a mianowicie biegłych lekarzy specjalistów otolaryngologii, chorób wewnętrznych, neurologii, ortopedii, psychiatrii, chorób oczu oraz chirurgii szczęki.

W ocenach biegłych (opinie – k. 15-16, 30, 58-58v, 88, 116-117, 146-147, 196-197) wydanych po przedmiotowym i podmiotowym badaniu S. S. oraz analizie dokumentacji medycznej łączna wysokość długotrwałego i stałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego spowodowanego wypadkiem przy pracy mającym miejsce w dniu 12 marca 2015 r. wynosi 57%. Swoją ocenę stopnia uszczerbku biegli oparli odpowiednio na punktach 20b, 10a, 13a, 8c, 2, 13c i 24a oceny procentowej stosowanie do dokonanych rozpoznań w postaci złamania przegrody nosa z zaburzeniami oddychania, nerwicy pourazowej, oszpeceń, padaczki, złamania kości sklepienia czaski, uszkodzenia nerwów oka oraz złamania szczęki.

Biegły z zakresu chorób wewnętrznych G. K. stwierdził, że w wyniku ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego nie doszło do uszkodzenia narządów wewnętrznych ani nie powstały schorzenia narządów wewnętrznych, które wymagałyby leczenia internistycznego. Biegły z zakresu ortopedii H. M. stwierdził, że urazy jakich doznał ubezpieczony nie spowodowały uszkodzeń narządu ruchu. Biegły w trakcie badania nie stwierdził upośledzenia funkcji kręgosłupa ani funkcji stawów kończyn górnych i dolnych.

Należy zauważyć, że chociaż biegła sądowa z zakresu psychiatrii rozpoznała u ubezpieczonego zespół stresu pourazowego i orzekła w związku z tym schorzeniem 7% uszczerbku na zdrowiu, to Sąd dla łącznej oceny uszczerbku uwzględnił orzeczenie biegłej z zakresu naurologii, która stwierdziła, że w wyniku nerwicy pourazowej ubezpieczony doznał 8% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jako że obie biegłe oceniały uszczerbek w oparciu o tożsamy punkt oceny procentowej.

Ubezpieczony nie kwestionował opinii biegłych.

Zastrzeżenia do opinii biegłej z zakresu otolaryngologii wniosła Przewodnicząca Komisji Lekarskich ZUS (k. 44) wskazując, że ustalenia biegłej pozostają w sprzeczność z dokumentacją medyczną zawartą w aktach, w której nie udokumentowano zaburzeń drożności nosa i dysfunkcji trąbek słuchowych. Dodała, że objawy przytykania się uszu jest objawem subiektywnym, którego wnioskodawca nie zgłaszał orzecznikom.

W uzupełnieniu na wniosek Sądu opinii sądowo-lekarskiej (k. 81) biegła E. B. wyjaśniła, że informacje o zaburzeniu drożności nosa i przytykaniu się uszu biegła uzyskała od wnioskodawcy w trakcie badania sądowo-lekarskiego. Wskazała, że w aktach sprawy znajdują się audiogram oraz tympanogram z 16 kwietnia 2015 r. wskazujące na dyskretny niedosłuch przewodzeniowy, który może być objawem zaburzeń drożności trąbek słuchowych.

Również do opinii uzupełniającej zastrzeżenia wniosła Przewodnicząca Komisji Lekarskich ZUS (k. 111) wskazując, że na dzień wydania spornej decyzji badania opisane przez biegłą nie były w dyspozycji organu rentowego. Dodała, że samo uszkodzenie struktur organizmu w wyniku wypadku przy pracy nie może być podstawą do orzekania o uszczerbku na zdrowiu, a taką podstawą może być tylko i wyłącznie upośledzenie funkcji tych uszkodzonych struktur. Zaznaczyła, że dyskretny niedosłuch przewodzeniowy bez danych dla jego obecności po zakończonym leczeniu nie dają podstaw do ustalenia uszczerbku na zdrowiu.

W odpowiedzi (k. 162) biegła z zakresu otolaryngologii wskazała, że informacje zawarte w opisie konsultacji laryngologicznej potwierdzają fakt urazu nosa w postaci złamania przegrody nosa w części tylnej, a w konsekwencji zaburzenia drożności nosa. Dodała, że wyniki badań nie wskazują na zaburzenia słuchu mimo poczucia ich „zatykania”.

Sąd uznał tak uzupełnioną opinię otolaryngologiczną za wyczerpującą i miarodajną dla poczynienia ustaleń fatycznych w sprawie. Została ona bowiem oparta na dokumentacji medycznej zawartej w aktach sprawy a jej wnioski w sposób prawidłowy uargumentowane.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd podzielił wnioski wszystkich opinii biegłych uznając ekspertyzy za rzetelne, jasne, pełne i spójne, a ich wnioski za logicznie skorelowane z postawionymi rozpoznaniami i wynikami badań. Opinie zostały wydane po badaniu ubezpieczonego i analizie dokumentacji medycznej dotyczącej stanu jego zdrowia, odnoszą się też do przesłanek, które należy wziąć pod uwagę przy ocenie ustalania uszczerbku na zdrowiu zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania. Wnioski biegłych korespondują z wynikami przeprowadzonych badań szczegółowo opisanymi w opiniach. Powyższe, przy uwzględnieniu, że biegli to wysokiej klasy fachowcy o wieloletnim doświadczeniu klinicznym i specjalnościach odpowiednich do schorzeń ubezpieczonego, przemawiało za uznaniem przedmiotowych opinii za miarodajne dla podjęcia rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd orzekający w sprawie przyjął podobnie jak Komisja Lekarska ZUS, że padaczka powoduje u ubezpieczonego 20% uszczerbku na zdrowiu oraz, że oszpecenia twarzy powodują 3% uszczerbku na zdrowiu. Inaczej niż Komisja Sąd ocenił skutki złamania przegrody nosa z zaburzeniami oddychania, nerwicę pourazową, złamania kości sklepienia czaszki, uszkodzenie nerwów oka oraz złamanie szczęści. Odpowiednio Sąd przyjął wyższy procentu uszczerbku przy nerwicy pourazowej (o 3%) i przy złamaniu kości sklepienia czaszki (o 2%). Dodatkowo Sąd uwzględnił, czego nie zrobił organ rentowy, 5% uszczerbku za złamanie przegrody nosa z zaburzeniami oddychania, 7 % uszczerbku za uszkodzenie nerwów oka oraz 4% uszczerbku za złamanie szczęki.

Dlatego też, Sąd w pełni podzielił stanowisko biegłych i przyjął, że ubezpieczony w wyniku wypadku przy pracy w dniu 12 marca 2015 r. doznał 57 % uszczerbku na zdrowiu. Zauważył przy tym, że opisane przez biegłych następstwa zdarzenia mają charakter stały, albowiem jak dotychczas nie rokują istotnego zmniejszenia zakresu.

Mając na uwadze wszystko powyższe, Sąd, w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu S. S. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w dniu 12 marca 2015 r. w wysokości odpowiadającej 57% stałego uszczerbku na zdrowiu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)