Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 sierpnia 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił M. B. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 do 14 sierpnia 2018r., przyjmując za podstawę przepis art. 1 ust. 1, art. 6 ust. 1 oraz art. 67 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wskazując, iż M. B. dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu podlegała do dnia 28 stycznia 2018r.

Od powyższej decyzji odwołała się M. B. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do zasiłku chorobowego za ww. okres. Podała, iż niezdolność do pracy wystąpiła w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, a w opłacaniu składek nie wystąpiły żadne opóźnienia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania, wskazując iż wyłączenie M. B. z ubezpieczeń społecznych nastąpiło na skutek zaległości na koncie. W odpowiedzi na odwołanie zawnioskował o przyznanie kosztów postępowania.

W toku postępowania, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wywodził, iż podstawą wyłączenia M. B. z ubezpieczeń społecznych był nie tylko fakt zaległości na koncie za styczeń 2018r. i wyłączenie jej z ubezpieczenia chorobowego po dniu 28 stycznia 2018r., ale również fakt opłacenia składki za marzec 2018r. w zaniżonej wysokości. Organ rentowy podkreślił, iż M. B. nie złożyła wniosku o przywrócenie terminu.

Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2019r. zwrócono sprawę organowi rentowemu celem wydania decyzji w przedmiocie podlegania przez M. B. ubezpieczeniu społecznemu, w tym dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 kwietnia 2016r., w tym w okresie spornym (tj. od 1 do 14 sierpnia 2018r.) bądź o wyłączeniu z tych ubezpieczeń, a niniejsze postępowanie zawieszono do czasu uprawomocnienia się tejże decyzji.

Wobec uprawomocnienia się decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 8 marca 2019r. w przedmiocie podlegania przez M. B. ubezpieczeniom społecznym, postępowanie zostało podjęte z dniem 18 czerwca 2019r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. B., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą będąca (...) spółki partnerskiej (...).com” zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowego i wypadkowego oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z dniem 1 kwietnia 2016r.

Niesporne

Drugim wspólnikiem w tejże spółce jest A. B., matka M. B.. Do niej należą kwestie dokonywania rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w ramach prowadzonej spółki.

Dowód: zeznania świadka A. B. k. 71

M. B. pobierała zasiłek chorobowy za okres od 25 września 2017r. do 28 stycznia 2018r.

Dowód: zeznania świadka A. B. k. 71

Za grudzień 2018r. opłaciła składkę na ubezpieczenie zdrowotne w zaniżonej wysokości. Organ rentowy zaksięgował jej składkę z tytułu ubezpieczenia chorobowego za styczeń 2018r. jako wpłatę na pokrycie zaległości w składce zdrowotnej za grudzień 2018r.

Dowód: zeznania świadka A. B. k. 71, decyzja organu z dnia 26 marca 2018r. k. 6 akt zasiłkowych dołączonych do akt (...), rozliczenia konta wraz z raportami deklaracji i wpłat k. 16- 36v. i k. 43-47 akt (...)

Po jednodniowej przerwie w niezdolności do pracy, M. B. wystąpiła do organu rentowego o przyznanie zasiłku chorobowego za okres od 30 stycznia 2018r. do 30 marca 2018r., a decyzją z dnia 26 marca 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił jej prawa do zasiłku chorobowego za ten okres, powołując się na wyłączenie M. B. z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 29 stycznia 2018r. z powodu zaległości na koncie – braku opłacenia składki w pełnej wysokości. Wskazano, iż składka uiszczona za styczeń 2018r. pokryje wcześniejsze zaległości. Postępowanie z odwołania M. B. od tej decyzji toczy się przed tutejszym sądem pod sygnaturą (...).

Dowód: decyzja organu z dnia 26 marca 2018r. k. 6 akt zasiłkowych dołączonych do akt (...) zeznania świadka A. B. k. 71

Za miesiące luty i marzec 2018r. M. B. nie opłaciła składek na ubezpieczenie chorobowe.

Dowód: decyzja (...) w S. nr (...) z dnia 08.03.2019r. k. 50

Następnie M. B. zawnioskowała o wypłatę zasiłku chorobowego za okres od 1 do 14 sierpnia 2018r. i co do tego okresu wydana została decyzja odmowna, zaskarżona w niniejszym postępowaniu.

Niesporne

W dniu 8 marca 2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wydał decyzję nr (...) ustalającą, iż M. B., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem spółki partnerskiej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od dnia 1 kwietnia 2016r., zaś dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 kwietnia 2016r. do 28 stycznia 2018r. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż w toku kontroli ustalono, że składkę za styczeń 2018r. M. B. opłaciła po obowiązującym terminie, pomniejszając wpłatę o niewypłacony zasiłek chorobowy, zaś za luty i marzec 2018r. nie opłaciła składki.

Decyzja ta, zawierając stosowne pouczenie o terminie i sposobie odwołania się, uprawomocniła się z dniem 15 kwietnia 2019r.

Dowód: decyzja (...) w S. nr (...) z dnia 08.03.2019r. k. 50, pismo z dnia 23.05.2019r. k. 55

M. B. informowała matkę o wydanej wobec niej decyzji wyłączającej, ale się od niej nie odwoływała.

Dowód: zeznania świadka A. B. k. 71

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione.

Ubezpieczona, prowadząca działalność gospodarczą, domagała się przyznania zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego. Organ rentowy, nie kwestionując niezdolności do pracy ubezpieczonej, podnosił, iż niezdolność ta nie powstała w okresie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Okoliczność ta jest o tyle istotna, że stosownie do przepisu art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2019.645 j.t.), zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Zgodnie z treścią art. 11 ust. 2 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2019.300 j.t.), osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące podlegają dobrowolnie, na swój wniosek, ubezpieczeniu chorobowemu. Stosownie natomiast do treści art. 14 ust. 1 powyższej ustawy, objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony.

Decyzją z dnia 8 marca 2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. ustalił, iż M. B., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem spółki partnerskiej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od dnia 1 kwietnia 2016r., zaś dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 kwietnia 2016r. do 28 stycznia 2018r. Organ przyjął, iż M. B. składkę za styczeń 2018r. opłaciła po obowiązującym terminie, pomniejszając wpłatę o niewypłacony zasiłek chorobowy, zaś za luty i marzec 2018r. nie opłaciła składki. Decyzja ta w toku niniejszego postępowania stała się prawomocna (ostateczna).

Ostateczność decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie jest wprawdzie prawomocnością zastrzeżoną dla wyroków sądowych, korzystających z powagi rzeczy osądzonej, co oznacza bezwzględną niemożność czynienia w innym toczącym się postępowaniu ustaleń pozostających z nim w sprzeczności. Prawomocna decyzja organu nie stanowi formalnie prejudykatu w sprawie w rozumieniu art. 365 § 1 k.p.c. Niemniej jednak stanowi istotny fakt prawotwórczy w ramach łączącego strony stosunku ubezpieczenia społecznego i z tego względu jest miarodajna dla ustalenia stanu faktycznego tworząc ustalony stan prawny. Pomimo, iż ostateczna decyzja organu rentowego nie posiada cechy prawomocności przypisywanej wyrokom w myśl przepisu art. 365 § 1 k.p.c., tworzy pewien faktyczny stan prawny, który w postępowaniu odnoszącym się do innej decyzji nie może zostać podważony. Należy bowiem zauważyć, że zakres postępowania przed sądem w sprawie odwołania od decyzji organu rentowego jest zdeterminowany wyłącznie treścią decyzji zaskarżonej, której prawidłowość może być przedmiotem rozpoznawania przez sąd. Nie ma bowiem możliwości, wobec nieskorzystania przez stronę z drogi odwoławczej, dokonania przez Sąd kontroli zasadności innej ostatecznej decyzji. Stan taki gwarantuje zachowanie spójności i logiki działania organów publicznych, zapobiegając funkcjonowaniu w obrocie prawnym rozstrzygnięć nie do pogodzenia w całym systemie przyznanych im kompetencji. Jeśli ostateczna decyzja nie zostanie wzruszona w trybie prawem przewidzianym i funkcjonuje w obrocie prawnym, winna być bez żadnych wyjątków uwzględniana przez wszystkie podmioty.

Argumentacja przywoływana przez odwołującą się, wskazana w treści odwołania, nie mogła zostać uwzględniona przez Sąd. W toku niniejszego postępowania Sąd nie badał okoliczności dotyczących płatności składek w poszczególnych miesiącach poprzedzających okres sporny, lecz mając na uwadze brak zaskarżenia przez odwołującą się przez decyzji określającej daty podlegania poszczególnym tytułom ubezpieczenia, przyjął okoliczności ustalone w toku kontroli jako bezsporne. Skutkowało to brakiem przeprowadzenia postępowania dowodowego na okoliczność płatności składek i podlegania dobrowolnemu ubezpieczaniu chorobowemu. Zostało to bowiem rozstrzygnięte w decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 8 marca 2019r.

Brak zaskarżenia tejże decyzji przez odwołującą się skutkuje niemożnością badania przez Sąd w niniejszym procesie prawidłowości podstaw jej wydania. Badanie takie byłoby możliwe jedynie w postępowaniu odwoławczym od decyzji z dnia 8 marca 2019r. zainicjowanym bezpośrednio przez odwołująca się. Ostateczność decyzji wyłączającej prowadzi do przyjęcia, iż organ rentowy dokonał trafnych ustaleń, które nie mogą podlegać w tym postępowaniu zmianie. Decyzja ta na gruncie stanu faktycznego wiąże Sąd Rejonowy, w szczególności z uwagi także na okoliczność, iż M. B., znając jej treść, nie dążyła do jej zmiany.

Decyzja z dnia 8 marca 2019r. ustala, iż ubezpieczona nie jest objęta dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od dnia 29 stycznia 2018r. Te ustalenia dotyczą zarówno decyzji zaskarżonej w niniejszym postępowaniu, jak i decyzji z dnia 26 marca 2018r., dotyczącej okresu od 30 stycznia 2018r. do 30 marca 2018r., a będącej przedmiotem postępowania w sprawie (...). Z uwagi na omówione brzmienie decyzji z dnia 8 marca 2019r. Sąd nie miał żadnych podstaw, aby oczekiwać na prawomocne zakończenie postępowania w sprawie (...), bowiem nie ma ono dla niniejszej sprawy charakteru prejudycjalnego.

Przyjęty stan faktyczny, w przeważającej mierze bezsporny, powstał w oparciu o niekwestionowane dokumenty pochodzące od organu rentowego, jak również zeznania świadka A. B. w zakresie w jakim powołała się ona na okoliczności dotyczące niezdolności do pracy ubezpieczonej, wydawanych wobec niej w tym przedmiocie decyzji i kwestii ich zaskarżenia.

Zasiłek chorobowy przysługuje osobie, której niezdolność do pracy spowodowana chorobą powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. M. B. została z takiego ubezpieczenia prawomocnie wyłączona od dnia 29 stycznia 2018r. i nie skorzystała z możliwości zweryfikowania takiego stanu rzeczy w postępowaniu sądowym. Tym samym nie ma prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 do 14 sierpnia 2018r.

Wobec powyższego, Sąd uznał decyzję organu rentowego za prawidłową i na podstawie art. 477 (1) § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Rozstrzygnięcie o kosztach oparto na treści art. 98 k.p.c., w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie organ rentowy reprezentowany był przez profesjonalnego pełnomocnika, którego minimalne wynagrodzenie, w związku z przedmiotem sprawy, wynosi 180 złotych (§ 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)