Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 sierpnia 2016r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił G. G. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od 29 maja 2016r. do 11 sierpnia 2016r. wskazując, iż adresat decyzji nie podlegał we wskazanym okresie ubezpieczeniu chorobowemu z powodu nieopłacenia części składek w ogóle i opłacenia ich nieterminowo za szereg miesięcy (szczegółowo wymienionych w decyzji), o czym był pisemnie informowany przed wydaniem decyzji.

Od powyższej decyzji odwołał się G. G. (1), wskazując, iż z uwagi na problem ze skrzynką pocztową przy ulicy (...), gdzie zamieszkuje, pismo informujące go o zaległościach do niego nie dotarło, uniemożliwiając mu stosowną reakcję.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji. Zawnioskował o zwrot kosztów postępowania.

Niniejsze postępowanie zostało zawieszone w dniu 17 stycznia 2019r. z uwagi na toczące się przed Sądem Okręgowym w S. Wydziałem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postępowanie z odwołania G. G. (2) od decyzji organu rentowego z dnia 6 lipca 2018r. nr (...) ustalającej, że nie podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom, w tym chorobowemu od 3 maja 2016r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

G. G. (1) od dnia 14 lipca 2009r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...) pod adresem ul. (...) w S.. Jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność zgłosił się do ubezpieczenia chorobowego i był nim objęty od 1 stycznia 2013r. do 28 lutego 2013r., od 1 maja 2013r. do 30 czerwca 2013r. do 30 czerwca 2013r., od 1 sierpnia 2013r. do 31 stycznia 2015r., od 1 maja 2015r. do 31 lipca 2015r., od 1 września 2015r. do 30 września 2015r. oraz od 1 marca 2016r. do 31 marca 2016r.

W miesiącach marzec, kwiecień i lipiec 2013r., luty, marzec, kwiecień, sierpień, październik, listopad i grudzień 2015r. oraz styczeń i luty 2016r. składki zostały opłacone po obowiązującym terminie, natomiast za kwiecień i maj 2016r. składki nie zostały w ogóle opłacone.

Dowód: pismo z dnia 26.09.2016r. k. 11 akt organu, pismo z dnia 3 listopada 2016r. k. 20

Pismem z dnia 27 czerwca 2016r. G. G. (1) został poinformowany przez organ o możliwości wystąpienia z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po obowiązującym terminie. Pismo to zostało skierowane na adres prowadzonej działalności ul. (...) S.. Nie wystąpił do organu z takim wnioskiem.

Dowód: wydruk wiadomości e-mail z dnia 13.10.2016r. k. 12 akt organu, pismo z dnia 14.10.2016r. k. 13 akt organu, pismo z dnia 3 listopada 2016r. k. 20

Nadto G. G. (1) został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych od dnia 3 maja 2016r. z tytułu zatrudnienia w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S..

Niesporne, a nadto dowód: wydruk wiadomości e-mail z dnia 18.10.2016r. k. 15 akt organu, pismo z dnia 27.10.2016r. k. 16

G. G. (1) przebywał na zwolnieniach lekarskich nieprzerwanie od 29 maja 2016r. do 31 grudnia 2016r.

Niesporne

Spółka (...) wypłaciła mu wynagrodzenie chorobowe.

Dowód: pismo z dnia 28.10.206r. k. 17 akt organu

W dniu 8 czerwca 2016r. G. G. (1) zawnioskował o przyznanie zasiłku chorobowego za okres od 29 maja 2016r. do 10 lipca 2016r., składając bezpośrednio w organie rentowym zaświadczenie płatnika składek z tytułu prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Dowód: zaświadczenie płatnika składek k. 2-4

Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 9 sierpnia 2016r. organ rentowy odmówił G. G. (1) prawa do zasiłku chorobowego za tenże okres, wskazując, iż w miesiącach marzec, kwiecień i lipiec 2013r., luty, marzec, kwiecień, sierpień, październik, listopad i grudzień 2015r. oraz styczeń i luty 2016r. zostały opłacone po obowiązującym terminie, natomiast za kwiecień i maj 2016r. składki nie zostały w ogóle opłacone, co skutkuje niepodleganiem dobrowolnemu ubezpieczaniu chorobowemu w tym okresie.

Niesporne

Następnie organ rentowy przeprowadził postępowanie wyjaśniające dotyczące zatrudnienia G. G. (1) w spółce (...). Ostatecznie zaś w lipcu 2018 r. uznał, iż G. G. (1) nie spełnia przesłanek podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia pracowniczego.

Niesporne

Efektem tego uznania było wydanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w dniu 6 lipca 2018r. decyzji ustalającej, iż G. G. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu jako pracownik u płatnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w okresie od 3 maja 2016r.

Niesporne, nadto dowód: decyzja organu z dnia 6 lipca 2018r. – k. 32-34 akt zasiłkowych

Decyzja z 6 lipca 2018 r. o wyłączeniu G. G. (1) z ubezpieczeń społecznych została przez niego zaskarżona.

Wyrokiem z dnia 11 czerwca 2019r. sygn. akt VIU 1913/18 Sąd Okręgowy w S. oddalił odwołanie i zasądził od odwołującego się na rzecz organu 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy uznał, iż podpisanie umowy o pracę i zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych nastąpiło wyłącznie z uwagi na stan zdrowia G. G. (1), który jeszcze przed podpisaniem umowy o prace wiedział, że jest chory, miał pełną świadomość tego, iż będzie się leczył i korzystał z długotrwałego zwolnienia lekarskiego, a jednocześnie nie regulował terminowo należności z tytułu składek na ubezpieczenia w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Powyższe, a nadto bliskie relacje z przedstawicielem płatnika K. M. (G. G. (1) jest ojcem dziecka K. M.) przyznanie wynagrodzenia znacząco wysokiego (13 252,01 zł brutto) przy faktycznym braku świadczenia pracy, wskazują na pozorność stosunku pracy.

Niesporne, nadto dowód: wyrok Sądu Okręgowego w S. z dnia 9 grudnia 2015r. wraz z uzasadnieniem k. 51, 61-66

Wyrokiem z dnia 27 lutego 2020 r. sygn. akt III AUa 465/19 Sąd Apelacyjny w S. oddalił apelacje ubezpieczonego od powyższego wyroku Sądu Okręgowego.

Niesporne, nadto dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w S. k. 52

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie podlegało uwzględnieniu.

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należą zasiłek chorobowy regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (obecnie Dz.U.2020.870 j.t.), zwanej dalej ustawą zasiłkową.

Zgodnie z art. 6 ustawy zasiłkowej zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu (czyli zgodnie z art. 1 ustawy osobie objętej ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych), który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu unormowane są w ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (obecnie t.j. Dz.U.2020.266 j.t.) , zwanej dalej ustawą systemową. Zgodnie z art. 11 ust. 1 i 2 ustawy systemowej ( w brzmieniu obowiązującym w okresie objętym zaskarżoną decyzją) ubezpieczeniu chorobowemu podlegają obowiązkowo ubezpieczeni wymienieni w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12 tej ustawy tj. pracownicy z wyłączeniem prokuratorów, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osoby odbywające służbę zastępczą, a dobrowolnie ubezpieczeni wymienieni w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10 czyli wykonujący pracę nakładczą, wykonujący pracę na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia, umowy o świadczenie usług, prowadzący działalność pozarolniczą i osoby z nimi współpracujące, wykonujący pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania oraz duchowni.

Ubezpieczenie chorobowe może mieć charakter obowiązkowy lub dobrowolny. Ten ostatni występuje w przypadku osób prowadzących działalność pozarolniczą. Dla objęcia dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym niezbędne jest zgłoszenie się do tego ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy systemowej objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. G. G. (1) podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej od 14 lipca 2009r., przy czym jedynie okresowo był objęty ubezpieczeniem chorobowym. G. G. (1) nie kwestionował w niniejszym postępowaniu okoliczności nieterminowego uiszczania składek, jak i braku ich opłacenia za szereg miesięcy, w tym co do kwietnia i maja 2016r., a więc co do miesięcy bezpośrednio poprzedzających niezdolność do pracy. Nie wystąpił do organu o przywrócenie terminu na ich opłacenie. Wskazywał jedynie na swoją niewiedzę o nieprawidłowościach w zakresie składek, co wobec okoliczności iż korespondencja organu kierowana była na adres inny niż przywołany przez ubezpieczonego w odwołaniu i wobec znacznej liczby miesięcy, w których wystąpiły nieprawidłowości w płatności składek, jawi się jako niewiarygodne. W ocenie Sądu odwołujący się miał pełną świadomość takiego stanu rzeczy, za czym przemawia zawarcie pozornej umowy o pracę w maju 2016r. mającej zapewnić mu dostęp do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Odwołujący się zdawał sobie sprawę, iż świadczeń tych nie uzyska w tytułu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W niniejszym postępowaniu Sąd nie dysponuje żadnym dowodem potwierdzającym uiszczenie zaległych składek za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji, a to na wnioskodawcy spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie zgodnie z regułą wyrażoną w art. 6 k.c. Przyjąć więc należało, iż ubezpieczony nie dokonał wyrównania składek. Podkreślenia wymaga, że dobrowolne ubezpieczenie społeczne ustanowione art. 14 ust. 2 wyżej cytowanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustaje z mocy samej ustawy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono składki w terminie, nawet jeżeli w terminie późniejszym składka została uiszczona. Tego rodzaju ubezpieczenie powstaje ponownie dopiero wówczas, gdy osoba korzystająca z tego uprawnienia złoży wyraźną deklarację o przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia. Ubezpieczony na taką okoliczność nie wskazywał.

Przedmiotem postępowania była także prawo do zasiłku chorobowego G. G. (1) w związku z zawartą przez niego umową o pracę ze spółką (...). Podleganie przez G. G. (1) pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu u płatnika składek (...) spółki z o.o. w S. stanowiło przedmiot postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w S. VI Wydziałem Ubezpieczeń Społecznych pod sygn. akt VI U 1913/18 zainicjowanego odwołaniem ubezpieczonego od decyzji organu z dnia 6 lipca 2018r. ustalającej, że zgłoszony jako pracownik do ubezpieczeń społecznych w istocie im nie podlega od 3 maja 2016r. Prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w S. z dnia 27 lutego 2020r. sygn. akt III AUa 465/19 oddalono odwołanie. Prawomocny wyrok sądu korzysta z powagi rzeczy osądzonej, co oznacza niemożność poczynienia w innym toczącym się postępowaniu ustaleń pozostających z nim w sprzeczności. Zgodnie bowiem z art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i organy państwowe. Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd Rejonowy związany przytoczonym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w S. nie mógł dokonywać samodzielnie ustaleń w zakresie podlegania odwołującego się ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu zatrudnienia (stosunku pracy) w spółce (...). Wyrok, o jakim mowa, prowadzić musiał do uznania, iż ubezpieczony nie posiadał wskazanego tytułu ubezpieczenia.

Wobec powyższego Sąd, przyjmując, iż G. G. (1) nie podlega ubezpieczeniom społecznych z żadnego tytułu, w myśl art. 477 (14) § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach wydane zostało w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu), do których zalicza się wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach. Koszty te odpowiadają w stawce minimalnej – 360 zł - przewidzianej w § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. 2018.265) w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia odwołania.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)