Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 czerwca 2022r. (...) Oddział w S. odmówił M. K. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okresy niezdolności do pracy: 6 marca 2020r. – 10 kwietnia 2020r., 22 – 29 maja 2020r., 23 czerwca 2020r. – 10 lipca 2020r., 7 – 21 września 2020r., 5 – 20 października 2020r. wskazując, iż wymieniony nie podlegał w datach powstania niezdolności do pracy ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w (...) w S., z którego to tytułu wystąpił o świadczenia, co stwierdzone zostało odrębną decyzją.

M. K. (1) wniósł odwołanie od tej decyzji domagając się jej uchylenia i zasądzenia na jego rzecz od organu kosztów procesu kwestionując stanowisko o braku ubezpieczenia w tym poprzez powołanie się na szereg sporów toczonych przed sądami ze spółką (...), również takich, w których wydano wyroki pośrednio potwierdzające zatrudnienie.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie na jego rzecz od ubezpieczonego kosztów procesu.

Na rozprawie w dniu 29 czerwca 2023r. ubezpieczony wskazał, iż dochodzi zmiany decyzji poprzez przyznanie mu zasiłku chorobowego za okresy nią objęte z tytułu zatrudnienia pracowniczego w spółce (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

M. K. (1) pozostawał niezdolny do pracy w okresach: 6 – 11 marca 2020r., 12 – 20 marca 2020r., 21 marca 2020r. – 10 kwietnia 2020r., 22 – 29 maja 2020r., 23 czerwca 2020r. – 10 lipca 2020r., 7 – 15 września 2020r., 16 – 21 września 2020r. i 5 – 20 października 2020r.

Niesporne, nadto zaświadczenia (...) k. 7 – 13 akt zasiłkowych

Wnioski o zasiłek chorobowy ubezpieczony złożył do(...) elektronicznie za pośrednictwem (...) w dniu 28 stycznia 2022r.

Niesporne, nadto wnioski – k. 2 – 3, 5 - 6 akt zasiłkowych, informacja m.in. o dacie złożenia pism – 1, 4 akt zasiłkowych

W wystawionych ubezpieczonemu za wyżej wskazane okresy zaświadczeniach lekarskich o niezdolności do pracy jako płatnik składek wymieniana była (...) (bez oznaczenia siedziby).

Niesporne, nadto zaświadczenia (...) k. 7 – 13 akt zasiłkowych

W istocie M. K. (1) został zgłoszony przez (...) spółkę (...) w S. do ubezpieczeń społecznych jako pracownik od 1 sierpnia 2006r. i nie został z tych ubezpieczeń przez wskazany podmiot wyrejestrowany.

Niesporne, nadto zgłoszenie (...) k. 39

Podstawą zgłoszenia do ubezpieczeń była podpisana przez ubezpieczonego i płatnika składek umowa o pracę z dnia 1 sierpnia 2006r.

Niesporne, nadto umowa – k. 19

Łącznie umowy o pracę podpisane przez spółkę i ubezpieczonego wraz z modyfikacjami obejmowały okres do 31 grudnia 2008r.

Dowód: umowy o pracę i porozumienie zmieniające – k. 52, 55, 56 akt (...)

(...) Oddział w S. przeprowadził postępowanie wyjaśniające w przedmiocie podlegania M. K. (1) ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w spółce (...). Efektem tego postępowania było wydanie przez organ w dniu 6 czerwca 2022r. decyzji nr (...) stwierdzającej, iż M. K. (1) nie podlega od 1 sierpnia 2006r. ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w(...) spółce (...) w S..

Organ uznał bowiem, iż w istocie nie doszło do zawarcia stosunku pracy między ubezpieczonym a spółką, podjęte przez wymienionych działania miały li tylko pozorować powstanie tego stosunku, a ich celem było uniknięcie opłacania przez M. K. (1) składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu działalności pozarolniczej prowadzonej od 1999r.

Niesporne, nadto decyzja – k. 17 – 22 akt zasiłkowych

Sprawa zainicjowana odwołaniem M. K. (1) od tej decyzji toczy się przed S. O. w S. pod sygn. akt (...).

Niesporne, nadto odpisy dokumentów z akt(...)– k. 77

Od wielu lat M. K. (1) nie wykonywał żadnych czynności faktycznych na rzecz spółki (...). Ubezpieczony od dłuższego czasu pozostaje w konflikcie z udziałowcem i ostatnim prezesem zarządu tej spółki J. M. tocząc i z nim i ze spółką szereg sporów sądowych.

Spory te m.in. prowadzone były przed sądem pracy i kończyły się orzeczeniami zasądzającymi na rzecz M. K. (1) wynagrodzenie za okresy zatrudnenia wynikające z podpisanych umów o pracę.

Niesporne, nadto orzeczenia w sprawach pracowniczych – k. 57, 116 akt (...)

W dniu 21 kwietnia 2017 r. powód wystąpił do tutejszego sądu przeciwko spółce (...) z pozwem o wydanie świadectwa pracy, w którym wskazał okres zatrudnienia do 31 grudnia 2008r. W pozwie tym powoływał się na okoliczność, iż brak dokumentu utrudniał mu znalezienie innego zatrudnienia oraz staranie się o świadczenie rentowe.

Zeznając w sprawie ubezpieczony wskazywał, iż pozostawał ze spółką (...) w stosunku pracy do końca grudnia 2008r.

Tocząca się pod sygn. akt (...) sprawa zakończyła się w dniu 2 października 2018r. wyrokiem nakazującym spółce wydanie powodowi świadectwa pracy.

Wyrok ten, niezaskarżony przez żadną ze stron, stał się prawomocny w dniu 24 października 2018r.

Dowód: dokumenty w aktach(...)tutejszego sądu – pozew – k. 2 – 3, protokół rozprawy z dnia 2 listopada 2017 – k. 40, wyrok – k. 138, zarządzenie o prawomocności – k. 147 tych akt

W wykonaniu tego wyroku M. K. (1) otrzymał podpisane przez udziałowca spółki (...) świadectwo pracy z dnia 22 kwietnia 2020r., w którym wyszczególniono cztery – częściowo pokrywające się – okresy zatrudnienia przypadające łącznie w okresie 1 sierpnia 2006r. – 31 grudnia 2008r.

Dowód: świadectwo pracy – k. 8 – 9 akt(...) tutejszego sądu,

Obecnie przez tutejszym sądem pod sygn. akt (...) toczy się spór sądowy o sprostowanie tego świadectwa, w którym to sporze M. K. (1) podnosi żądanie ewentualne związane z ustaleniem dalszego trwania stosunku pracy w związku z przekształceniem się umowy terminowej w umowę o pracę na czas nieokreślony.

Dowód: dokumenty w aktach(...) tutejszego sądu – pozew – k. 3 – 4, protokół posiedzenia przygotowawczego – k. 50 – 51 tych akt.

Po wydaniu wyroku w sprawie (...) M. K. (1) nie wykonywał pracy na rzecz spółki (...). Nie informował przedstawicieli spółki o zwolnieniach lekarskich w 2020r. Nie upoważniał ich do działań w sprawie zasiłku chorobowego.

Dowód: przesłuchanie ubezpieczonego (zapis skrócony – k. 73 – 74)

Ubezpieczony uznawał, że wniosek o zasiłek winna złożyć spółka, skoro nie wyrejestrowała go z ubezpieczeń, co wskazuje na trwanie stosunku pracy. Nie monitował jednak spółki w sprawie takiego wniosku wobec braku z nią kontaktu mailowego i telefonicznego.

Ubezpieczony wystąpił samodzielnie do (...) w styczniu 2022r. wobec pozbawienia J. M. postanowieniem tutejszego sądu gospodarczego z dnia 9 listopada 2021r. sygn. akt (...)prawa prowadzenia działalności gospodarczej.

Dowód: postanowienie – k. 30, przesłuchanie ubezpieczonego (zapis skrócony – k. 73 – 74)

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie nie podlegało uwzględnieniu.

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należy zasiłek chorobowy regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (na dzień wydania zaskarżonej decyzji Dz.U.2021.1133 ze zm.), zwanej dalej ustawą zasiłkową.

Roszczenia o wypłatę świadczeń z ubezpieczenia chorobowego ulegają przedawnieniu. Dotyczy to także zasiłku chorobowego. Zgodnie z art. 67 ustawy zasiłkowej roszenie o wypłatę zasiłku chorobowego, wyrównawczego, macierzyńskiego oraz opiekuńczego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje (art. 67 ust. 1). Jeżeli jednak niezgłoszenie roszczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od uprawnionego termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia (art. 67 ust. 3), natomiast jeśli niewypłacenie zasiłku w całości lub w części było następstwem błędu płatnika składek będącego płatnikiem zasiłku albo (...) roszczenie to przedawnia się po upływie 3 lat. (art. 67 ust. 4).

W tej sprawie M. K. (1) wystąpił do (...) o zasiłek chorobowy w dniu 28 stycznia 2022r., a więc po upływie ponad roku od ostatniego dnia ostatniego z objętych zaskarżoną decyzją okresów niezdolności do pracy, co oznacza, że w przypadku każdego z tych okresów doszło do przedawnienia roszczenia o zasiłek. Przedawnienie takie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych następuje z mocy prawa i sąd bierze je pod uwagę i bez zarzutu organu rentowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2008r. II UK 114/07, opubl. Legalis).

Ubezpieczony zatem nie może skutecznie domagać się świadczeń objętych decyzją, co czyni zbytecznym oczekiwanie na prawomocne rozstrzygnięcie sądowe w sprawie o podleganie ubezpieczeniom społecznym czy w sprawie o sprostowanie świadectwa pracy, ewentualnie ustalenie.

Zgodnie z art. 61b ust. 1 ustawy zasiłkowej w brzmieniu obowiązującym w okresach, za jakie organ odmówił ubezpieczonemu zasiłku chorobowego, postępowanie w sprawie przyznania i wypłaty zasiłku wszczyna się na wniosek złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, osobistym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez (...) na elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu. Wniosek taki powinien zawierać dane ubezpieczonego, płatnika składek i informacje mające wpływ o okolicznościach rzutujących na prawo lub wysokość zasiłku (art. 61b ust. 3)

Jeśli płatnikiem zasiłku jest (...) to wszczęcie postępowania następuje:

- na wskazany wyżej wniosek przekazany przez ubezpieczonego albo upoważnionego przez ubezpieczonego płatnika składek, albo

- na podstawie wydruku z systemu teleinformacyjnego zaświadczenia lekarskiego udostępnionego ubezpieczonemu przez lekarza, gdy płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego, albo

- zaświadczenia lekarskiego na formularzu, gdy wystawienie dokumentu elektronicznego było niemożliwe.

W tej sprawie płatnikiem świadczeń z ubezpieczenia chorobowego pozostawał organ rentowy ( spółka (...) faktycznie nie działa, wedle danych(...) przytoczonych chociażby w decyzji o niepodleganiu M. K. ubezpieczeniu pracowniczemu wyrejestrowanie z ubezpieczeń pozostałych pracowników nastąpiło jeszcze w 2007r.), zastosowanie zatem znajduje wskazana regulacja. Ubezpieczony (któremu wystawiono zaświadczenie o niezdolności do pracy w formie elektronicznej) nie złożył wniosku o zasiłek chorobowy przed styczniem 2022r. ani nie upoważnił (wobec braku kontaktu z płatnikiem) do złożenia takiego wniosku spółki (...) nie dopełniając tym samym warunków wszczęcia postępowania.

Okoliczność, iż płatnik zatrudniający do 20 osób przekazuje do (...) dokumentację niezbędną do przyznania i wypłaty zasiłku, nie zwalnia ubezpieczonego od złożenia wniosku o zasiłek czy udzielenie w zakresie tego wniosku stosownego upoważnienia płatnikowi, skoro wśród dokumentów, które ten musi przekazać do (...) jest także wniosek (art. 61 b ust. 5).

Nie sposób uznać, by zachodziła w sprawie jedna z sytuacji określonych w art. 67 ust. 3 i 4 ustawy zasiłkowej rzutująca na sposób liczenia czy długość okresu przedawnienia.

Toczące się spory sądowe między ubezpieczonym, a płatnikiem czy jego udziałowcem nie stanowiły przeszkody do złożenia wniosku do (...) bezpośrednio przez ubezpieczonego. Powoływana przez M. K. (1) niemożność działania nie występowała, nawet bowiem przy trwającym bez cienia wątpliwości zatrudnieniu ubezpieczony ma prawo samodzielnie wystąpić z wnioskiem o świadczenie. W tej sprawie ubezpieczony miał pełną świadomość, że płatnik składek nie podejmie żadnych działań w sprawie zasiłku, skoro uznaje zatrudnienie za zakończone (o czym świadczy chociażby treść wydanego świadectwa pracy). Każda osoba o przeciętnej przezorności nie wykonując przez wiele lat pracy na rzecz innego podmiotu i nie mając kontaktu z organami tego podmiotu powinna zdawać sobie sprawę z wątpliwości co do trwania wcześniejszego zatrudnienia, zwłaszcza gdy sama, jak ubezpieczony, uznawała je w przeszłości za zakończone. To z kolei powinno szczególnie motywować ją do podjęcia samodzielnych działań celem uzyskania zasiłku. Podnoszone przez ubezpieczonego przekonanie o tym, że działać będzie płatnik składek nie znajdowało żadnego racjonalnego uzasadnienia.

Z kolei art. 67 ust. 4 ustawy zasiłkowej, przedłużający termin przedawnienia do trzech lat dotyczy wyłącznie błędów tego płatnika składek, który jest płatnikiem zasiłku. Bezcelowym pozostaje zatem rozważanie, czy ze strony spółki (...) doszło do określonych uchybień.

W tych warunkach na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. sąd oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.

Sygn. akt IX U 399/22

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)