Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z 22 kwietnia 2024 r. znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił A. T. prawa do zasiłku opiekuńczego za okres od 21 lutego 2024 roku do 8 marca 2024 roku na podstawie art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy wskazał, że przeszkodą dla uwzględnienia wniosku A. T. było wystawienie zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy rozpoczynające się drugiego dnia po dniu wizyty lekarskiej. Zaświadczenie lekarskie obejmujące okres od 21 lutego 2024 r. do 8 marca 2024 roku, seria (...) wystawione zostało 19 lutego 2024 roku, przez co nie spełnia warunków określonych w § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim (Dz.U. z 2015 r. poz. 2013).

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła ubezpieczona A. T., wskazując, że zwolnienie od pracy otrzymała z koniecznością opieki nad chorą onkologicznie córką podczas hospitalizacji w U. Centrum (...) w G.. Argumentowała, że zwolnienie zostało wystawione przez lekarza rodzinnego 19 lutego 2024 roku, ponieważ ze względu na wzmożoną zachorowalność oraz dużą populację przychodni, wizyta kolejnego dnia była niemożliwa, a 21 lutego 2024 roku ubezpieczona była w podróży do G. z córką, co także wykluczało wizytę lekarską tego dnia.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania w całości wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. T. jest zatrudniona w Zakładzie (...) w N. pełnym wymiarze czasu pracy. Z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu.

Niesporne, nadto: zaświadczenie płatnika składek – k. 2-5 akt rentowych organu.

L. T., córka A. T. ma aktualnie 3 lata. Od 6 miesiąca życia dziecko diagnozowano w związku ze zmianą ogniskową wątroby. L. T. pozostaje pod stałą kontrolą poradni onkologicznej. W dniu 24 lutego 2024 roku dziecko poddano zabiegowi całkowitej resekcji guza. Zabieg był przeprowadzony w U. Centrum (...) w G.. L. T. musiała zostać przyjęta parę dni wcześniej przed zabiegiem do kliniki, ponieważ konieczne było podanie czynnika oddzielającego guza od tkanki. A. T. w związku z koniecznością wyjazdu do G. i opieki nad córką podczas zabiegu oraz hospitalizacji umówiła się na wizytę lekarską do lekarza rodzinnego. Był to okres wzmożenia infekcji. Liczba chorych powodowała trudności w dostępie do lekarza. A. T. udała się do lekarza 19 lutego 2024 r. i poinformowała o wyznaczonym terminie zabiegu usunięcia guza i konieczności podróży do G. 21 lutego 2024 roku.

Niesporne, nadto: przesłuchanie ubezpieczonej – k. 31-31v.

W dniu 19 lutego 2024 r. A. T. wystawiono zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy na okres od 21 lutego 2024 roku do 8 marca 2024 roku.

Niesporne, nadto: zaświadczenie lekarskie seria (...) – k. 1 akt rentowych organu.

W dniu 4 marca 2024 roku A. T. złożyła wniosek o przyznanie jej zasiłku opiekuńczego na okres od 21 lutego 2024 roku do 8 marca 2024 roku.

Niesporne, nadto: zaświadczenie płatnika składek – k. 2-5 akt rentowych organu, wniosek – k. 7-16 akt rentowych organu.

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został w oparciu o zgromadzone dokumenty i korespondujące z nimi zeznania ubezpieczonej. Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia wiary wskazanym dowodom. Rzetelność i autentyczność dokumentów nie były podważane przez strony i nie budziły wątpliwości. Zeznania ubezpieczonej korespondowały z dokumentami, a organ rentowy nie naprowadził żadnych dowodów pozostających z nimi w sprzeczności. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia zeznań odwołującej się w żadnym zakresie.

Na tle dokonanych ustaleń faktycznych istniały podstawy do przyznania ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za cały sporny okres.

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należy zasiłek opiekuńczy, regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. – Dz. U. z 2025 r. poz. 501), zwanej dalej ustawą zasiłkową. Ustawa ta wymienia w art. 32 ust. 1 sytuacje, w których ubezpieczony zwolniony od wykonywania pracy z powodu sprawowania opieki nad inną osobą, ma prawo do zasiłku opiekuńczego i wskazuje między innymi na chorobę dziecka, chorobę domownika, poród oraz chorobę lub hospitalizację stałego opiekuna dziecka lub niani, nieprzewidywane zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko do lat 8 uczęszcza. Maksymalny okres pobierania zasiłku wynosi 60 dni w roku kalendarzowym (art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy).

Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy zasiłkowej przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne albo konieczność osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny są zaświadczenia lekarskie, o których mowa w art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7, albo wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6.

Zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim (Dz.U. z 2015 r. poz. 2013):

1. Zaświadczenie lekarskie wystawia się na okres od dnia, w którym przeprowadzono badanie, lub od dnia bezpośrednio następującego po dniu badania;

2. Zaświadczenie lekarskie może być wystawione na okres rozpoczynający się po dniu badania, nie później jednak niż 4. dnia po dniu badania, jeżeli:

1) bezpośrednio po dniu badania przypadają dni wolne od pracy;

2) badanie jest przeprowadzane w okresie wcześniej orzeczonej czasowej niezdolności do pracy.

3. Okres orzeczonej czasowej niezdolności do pracy może obejmować okres nie dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień, w którym przeprowadzono badanie, jeżeli jego wyniki wykazują, że ubezpieczony w tym okresie niewątpliwie był niezdolny do pracy;

4. Okres orzeczonej czasowej niezdolności do pracy przez lekarza psychiatrę może obejmować okres wcześniejszy niż określony w ust. 3, w przypadku stwierdzenia lub podejrzenia zaburzeń psychicznych ograniczających zdolność ubezpieczonego do oceny własnego postępowania.

W niniejszej sprawie bezsprzecznie zaświadczenie lekarskie wystawione w dniu 19 lutego 2024 r. seria (...) zostało wystawione w sposób niezgodny z § 7 ust. 1, ponieważ okres czasowej niezdolności do pracy ubezpieczonej rozpoczynał się drugiego dnia po dniu badania, tj. w dniu 21 lutego 2024 r. Sąd przyznał w tym względzie słuszność argumentacji organu rentowego. Jednak Sąd zważył, że w niniejszej sprawie podstawą przyznania świadczenia w postaci zasiłku opiekuńczego nie jest prawidłowość wystawienia zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy, a fakt pozostawania przez ubezpieczoną niezdolną do pracy podczas okresu spornego. Organ podczas trwania niniejszego procesu słusznie podważał prawidłowość wystawienia zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy, a Sąd argumentację organu w tym zakresie przyjmuje za własną. Nie kwestionował jednak jednocześnie, że ubezpieczona w okresie od 21 lutego do 8 marca 2024 roku pozostawała niezdolna do pracy.

Należy w tym miejscu przywołać treść postanowienia Sądu Najwyższego – Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 lipca 2021 r., sygn. akt II USK 250/21. Zgodnie z treścią uzasadnienia przywoływanego postanowienia, ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa konsekwentnie odróżnia stan niezdolności do pracy od zaświadczenia lekarskiego, które ma ten stan dowodzić. Świadczy o tym nie tylko treść art. 53 ust. 1 ww. ustawy, ale także konstrukcja przepisów art. 6-9 tej ustawy, w których ustawodawca posługuje się pojęciem „niezdolności do pracy”, a nie używa sformułowania „orzeczona niezdolność do pracy” czy też „niezdolność do pracy stwierdzona zaświadczeniem lekarskim”. Sąd podziela powyższy pogląd Sądu Najwyższego wskazując, że zaświadczenie lekarskie jest jedynie dowodem potwierdzającym okres niezdolności do pracy z art. 53 ust. 1 ustawy zasiłkowej a nie przesłanką uzyskania świadczenia, gdyż tą pozostaje sam stan niezdolności do pracy osoby ubezpieczonej.

W niniejszej sprawie organ nie podważył ani faktu pozostawania przez ubezpieczoną niezdolną do pracy w okresie spornym ani tego, że ubezpieczona była jedyną osobą zdolną do opieki nad córką. Sąd również nie znalazł podstaw, aby poddać powyższe w wątpliwość. Z przesłuchania ubezpieczonej jednoznacznie wynikało, że w spornym okresie nie świadczyła pracy, a opiekowała się chorą onkologicznie córką podczas hospitalizacji w U. Centrum (...) w G..

W konsekwencji, Sąd uwzględnił odwołanie w całości i w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z 22 kwietnia 2024 roku przyznając A. T. prawo do zasiłku opiekuńczego za sporny okres.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S., (...)