Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Orzeczeniem z dnia 13 lutego 2017 r. (...) do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w S. postanowił zaliczyć wnioskodawczynię Z. M. (1) do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe i stwierdził, że ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 23 grudnia 2003 r. Ponadto ustalił, że przyczyną niepełnosprawności Z. M. (1) są schorzenia o symbolu 05-R. Jednocześnie uznał, że niepełnosprawność istnieje od 38-roku życia. Zespół orzekł, że wnioskodawczyni nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Orzeczenie Zespół oparł na dokumentacji medycznej oraz przeprowadzonych wywiadach lekarskich dochodząc do wniosku, że Z. M. (2) ze względu na rodzaj schorzeń i stan zdrowia ma znaczne ograniczenia w samodzielnym poruszaniu się i przemieszczaniu.

Orzeczeniem z dnia 4 kwietnia 2017 r. znak ON. (...).1.407.2017.US wydanym na skutek odwołania Z. M. (1) Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w S. utrzymał w mocy orzeczenie Zespołu (...), wskazując, iż zebrane w sprawie dowody w dalszym ciągu kwalifikują wnioskodawczynię do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Z. M. (1) wniosła odwołanie od powyższego orzeczenia domagając się zaliczenia do znacznego stopnia niepełnosprawności. W uzasadnieniu stwierdziła, że z uwagi na przebycie czterech operacji kręgosłupa oraz ograniczone możliwości poruszania się, wymaga opieki innych osób.

W odpowiedzi na odwołanie Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności wniósł o jego oddalenie wskazując, że zaskarżone orzeczenie zostało wydane zgodnie ze stanem faktycznym. W uzasadnieniu stanowiska organ rentowy przytoczył treść przepisów o orzekaniu o niepełnosprawności i przedstawił argumentację analogiczną do zaprezentowanej w zaskarżonym orzeczeniu. Stwierdził ponadto, że Z. M. (1) wymaga konieczności udzielania częściowej pomocy ze strony innych osób w funkcjonowaniu i pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych. Dodał, że Z. M. (1) nie wymaga konieczności sprawowania stałej lub długotrwałej opieki innych osób w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację, nie jest całkowicie zależna od otoczenia w zakresie higieny osobistej, karmienia, w wykonaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwianiu kontaktów ze środowiskiem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. M. (1), urodziła się (...), nie pracuje, korzysta ze świadczeń emerytalno-rentowych.

Niesporne.

W 2001 r. przebyła laminectomię L5 po stronie lewej oraz facetectomię lewostronną na poziomie L4-S1, a w 2002 r. dyscectomię C5/C6. Nadto w 2006r. wykonano (...)/C6. Natomiast 23 września 2015r. przeprowadzono rewizyjne leczenie operacyjne odcinka szyjnego kręgosłupa.

Dowód:

- akta rentowe, w szczególności: oceny stanu zdrowia – k.13,36,50,72,85,103,116, 129, zaświadczenia lekarskie o stanie zdrowia – k.8,32,41,66,67,80,98,111 dokumentacja medyczna – k.1-5,17-29, 46,55-63,75-77,88-95, 106-108,123-126 akt organu rentowego;

- dokumentacja medyczna – k.19,43 akt sprawy.

Aktualnie u Z. M. (1) rozpoznaje się przewlekły zespół bólowy kręgosłupa i stawów na podłożu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych bez cech mielopatii szyjnej i cech podrażnienia korzeni nerwowych wymagający monitoringu specjalistycznego, nadciśnienie tętnicze, łuszczycę, zaćmę oraz przebyte dwukrotne leczenie operacyjne kręgosłupa szyjnego z dobrym efektem klinicznym ze stabilizacją przednią od C4 do C7 oraz przebyty zabieg operacyjny na kręgosłupie L/S z dobrym efektem klinicznym.

U Z. M. (1) stwierdza się prawidłowe: wygląd, siła, napięcie mięśniowe kończyn górnych i dolnych. Próba R. jest ujemna. Chód prawidłowy, ale powolny. Zaników mięśniowych, asymetrii siły mięśniowej kończyn nie stwierdza się, obwody kończyn są jednakowe, stawy są o pełnej ruchomości, bez zniekształceń. Chwyt obu rąk jest zachowany. Objawy rozciągowe ujemne. Zakres ruchów w stawach pełen o prawidłowej ruchomości czynnej i biernej. S. i obrzęków nie stwierdza się. Układy krążenia i oddechowy są wydolne. Szmer pęcherzykowy prawidłowy. Tony serca miarowe. Tętno miarowe. Powłoki brzuszne wysklepione na poziomie/powyżej klatki piersiowej. Brzuch miękki, niebolesny. Wątroba niepowiększona. Natomiast u Z. M. (1) występuje ograniczona ruchomość w odcinku szyjnym kręgosłupa na boki w granicach do 30 stopni, bolesność palpacyjna kręgosłupa odcinka piersiowego i lędźwiowego oraz koślawość podudzi.

Z. M. (1) porusza się samodzielnie, chociaż funkcja lokomocyjna jest umiarkowanie zaburzona. Komunikuje się samodzielnie, nie wymaga pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia, nie jest całkowicie zależna od otoczenia w poruszaniu się, wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego i w kontaktach ze środowiskiem. Może przy pomocy osób trzecich zaspokajać podstawowe potrzeby życiowe.

Stan zdrowia Z. M. (1) w zakresie schorzeń ortopedycznych skutkuje umiarkowanym stopniem niepełnosprawności na stałe. Umiarkowany stopień wynika z konieczności okresowej pomocy osób drugich. Natomiast istniejące schorzenia z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych nie powodują niepełnosprawności w stopniu wyższym niż lekki. Nadciśnienie tętnicze trwające od siedmiu lat jest dobrze wyrównane lekami hipotensyjnymi, bez zmian w echokardiografii (brak przerostu mięśnia lewej komory, zaburzeń kurczliwości, zaburzeń relaksacji). Natomiast łuszczyca skóry kolan i łokci nie powoduje ograniczeń ruchomości w stawach.

Dowód:

- opinia biegłych sądowych z zakresu ortopedii A. K., neurologii B. M. wraz z opinią uzupełniającą– k. 20-24, 62,

- opinia biegłego sądowego z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych Z. B.– k.44.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione.

Orzekanie o stopniu niepełnosprawności jest regulowane przez ustawę z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (jednolity tekst – Dz. U. z 2016 r., poz. 2046) oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (jednolity tekst – Dz. U. z 2015 r., poz. 1110).

Art. 4 ust. 1-4 wyżej wymienionej ustawy stanowi, iż:

- do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji;

- do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającej czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych;

- do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Przy czym niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację.

Określone przez ustawę zasady ustalania stopnia niepełnosprawności precyzuje rozporządzenie z dnia z dnia 15 lipca 2003 r., zgodnie z którym:

- standardy w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające skutki naruszenia sprawności organizmu powodujące:

1)  niezdolność do pracy - co oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu;

2)  konieczność sprawowania opieki - co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem;

3)  konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.

Przy czym, przez długotrwałą opiekę i pomoc w pełnieniu ról społecznych rozumie się konieczność jej sprawowania przez okres powyżej 12 miesięcy w zakresie, o którym mowa w pkt 2 i 3.

- standardy w zakresie kwalifikowania do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające naruszenie sprawności organizmu powodujące:

1)  czasową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza konieczność udzielenia pomocy, o której mowa w pkt 3 powyżej, w okresach wynikających ze stanu zdrowia;

2)  częściową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o których mowa w pkt 3 powyżej.

Z przeprowadzonych przez przedstawicieli zarówno Powiatowego, jak i Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności wywiadów wynika, że Z. M. (1) nie wymaga w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Taką diagnozę zakwestionowała wnioskodawczyni podając, że z uwagi na przebyte operacje kręgosłupa potrzebuje opieki osoby trzeciej.

W celu zweryfikowania stanowisk stron Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów z zakresu ortopedii, neurologii oraz chorób wewnętrznych i kardiologii stosownie do rodzaju schorzeń ubezpieczonej.

W opinii sądowo-lekarskiej przedłożonej Sądowi w dniu 10 października 2017 r. (k. 20) biegli ortopeda A. K. oraz neurolog B. M. stwierdzili w sposób jednoznaczny, że rozpoznane u wnioskodawczyni schorzenia nie powodują niedowładów, porażeń, ani istotnej funkcji ruchowej odwołującej. Nie porusza się na wózku inwalidzkim, nie jest osobą leżącą, nie ma ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów. Wnioskodawczyni samodzielnie komunikuje się, wykonuje czynności samoobsługowe, nie wymaga pomocy przy pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia. Biegli podkreślili, że odwołująca się co prawda samodzielnie porusza się, aczkolwiek funkcja lokomocyjna jest umiarkowanie zaburzona. Dlatego też stan zdrowia Z. M. (1) w zakresie schorzeń ortopedycznych skutkuje umiarkowanym stopniem niepełnosprawności na stałe.

Biegła z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii Z. B. uznała, iż schorzenia z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych nie powodują u odwołującej się niepełnosprawności w stopniu wyższym niż lekki. Rozpoznając u Z. M. (1) nadciśnienie tętnicze oraz łuszczycę uznała, iż nadciśnienie tętnicze jest dobrze wyrównane lekami hipotensyjnymi, bez zmian w echokardiografii (nie ma przerostu mięśnia lewej komory, zaburzeń kurczliwości, ani zaburzeń relaksacji), a łuszczyca występująca u odwołującej nie ogranicza ruchomości stawów.

Żadna ze stron nie kwestionowała powyższych opinii.

Zdaniem Sądu, opinie biegłych charakteryzują się wszechstronnością, zrozumiałością i brakiem wewnętrznych sprzeczności, jak również wnikliwością w zakresie badania wnioskodawczyni i rozpoznania jej dolegliwości. Wnioski opinii zostały przez biegłych wyciągnięte w sposób logiczny i odpowiedni do wyników przeprowadzonych badań oraz gruntownej analizy dokumentacji medycznej. Sporządzone ekspertyzy zasługują, zdaniem Sądu, na przyjęcie za miarodajne dla wydania orzeczenia w sprawie w pełnym zakresie, tym bardziej, że zostały sporządzone przez wysokiej klasy fachowców o wieloletnim doświadczeniu klinicznym. Jak wskazano powyżej biegli trafnie ocenili stan zdrowia wnioskodawczyni, prawidłowo stosując przesłanki zaliczenia do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Strony nie kwestionowały treści dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i aktach rentowych Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w Województwie (...) w S.. Dlatego też stanowiły one miarodajny materiał do dokonania ustaleń faktycznych w sprawie jak również wnioskowań przez biegłych sądowych.

Wobec tak przeprowadzonych ustaleń należało uznać, iż niepełnosprawność wnioskodawczyni ma charakter umiarkowany stały i wynika ze schorzeń kręgosłupa.

Mając na uwadze powyższe sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...)