Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 grudnia 2022 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił A. L. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej w dniu 18 stycznia 2022 r. Organ wskazał, że do zdarzenia doszło podczas demontażu instalacji grzewczej, jednak odwołujący się nie przedłożył umowy potwierdzającej, że czynności te wykonywał w ramach zlecenia, więc ZUS nie mógł ustalić, czy do zdarzenia doszło w trakcie zwykłych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

A. L. wniósł o odwołanie od wymienionej decyzji domagając się jej zmiany poprzez uznanie zdarzenia z dnia 18 stycznia 2022 r. za wypadek przy prowadzeniu działalności gospodarczej oraz o przyznanie mu jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

A. L. w roku 2022 prowadził jednoosobową działalność gospodarczą
i zajmował się wykonywaniem robót remontowo-budowlanych. Swoją działalność prowadził na terytorium Niemiec i Polski. Działalność wykonywał osobiście, jedynie przy większych zleceniach zatrudniał inne osoby do pomocy. W roku 2022 r. pozyskał zlecenie dotyczące szykowania mieszkań w starym bloku mieszkalnym w lat 80-tych pod remont. Praca polegała na demontażu starej instalacji, zdarciu tapet ze ścian, ściągnięciu paneli, rozkuciu kafelków, czyli doprowadzeniu lokalu do tzw. „gołych ścian”. Ubezpieczony A. L. wykonywał usługi na rzecz (...) w M. w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. (...) była reprezentowana przez S. K., który zawarł ustną umowę z A. L.. W dniu 18 stycznia 2022 r. około godziny 13:30, podczas dokonywania demontażu urządzeń grzewczych (kaloryfera), doszło do następującego zdarzenia: A. L. najpierw odkręcił wszystkie grzejniki i odstawił na bok a później odcinał stalową rurę od grzejnika. Prace wykonywał przy pomocy szlifierki kątowej. W pewnym momencie tarcza szlifierki się zaklinowała (zakleszczyła tarczę szlifierki), pękła i się rozsypała. Spowodowało to nagłe odrzucenie trzymanej szlifierki, szarpnięcie prawego nadgarstka A. L.. Ubezpieczony poczuł ból w nadgarstku, ból był na tyle silny, że do końca dnia nie wykonywał już pracy.

Dowód: wydruk z (...) k. 9 pliku II akt rentowych; oświadczenie z dnia 01.09.2022 r. – k. 19 pliku II akt rentowych; przesłuchanie odwołującego się – k. 14-16; zapis wyjaśnień poszkodowanego – k. 5-8 pliku II akt rentowych; faktura wystawiona na rzecz (...) – k. 21 pliku II akt rentowych.

Ubezpieczony doznał urazu nadgarstka, odczuwał silny ból, nie mógł ruszać nadgarstkiem. Wykonane prześwietlenie wykazało, że wynikiem zdarzenia z dnia 18 stycznia 2022 r. było skręcenia nadgarstka prawego. Ubezpieczony pozostawał niezdolny do pracy przez trzy miesiące, w tym czasie chodził na rehabilitację nadgarstka. Pełnej sprawności ręki nie odzyskał do dnia wydania decyzji.

Dowód: dokumentacja medyczna w aktach organu – nienumerowane karty; opinia biegłego z zakresu ortopedii H. M., k. 24-26; przesłuchanie odwołującego się, k. 14-16.

A. L. ma ograniczoną ruchomość nadgarstka prawego. Ruchomość w stawie nadgarstkowym prawym wynosi przy zgięciu grzbietowym 50 stopni, przy zgięciu dłoniowym – 30 stopni. Podczas, gdy w stawie lewym odpowiednio 50 i 60 stopni. Stwierdzone obecnie ograniczenie ruchomości stawu nadgarstkowego prawego ma bezpośredni związek z urazem doznanym podczas wypadku z dnia 18 stycznia 2022 r. Ograniczenie ruchomości stawu nadgarstkowego A. L. skutkuje pięcioprocentowym długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu.

Dowód: opinia biegłego z zakresu ortopedii H. M., k. 24-26.

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2189, dalej „ustawa wypadkowa”) jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Definicję wypadku przy pracy zawiera art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Stosownie do ust. 3 pkt 8 wskazanego przepisu za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.

Definicja stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu zawarta została w art. 11 ust. 2 i 3 ustawy wypadkowej. Zgodnie z przywołanymi przepisami, stały uszczerbek na zdrowiu stanowi takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności nie rokujące poprawy, natomiast uszczerbek długotrwały naruszenie sprawności organizmu powodujące upośledzenie jego czynności na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie. Za wypadek przy pracy uważa się: nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, a także w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. (art. 3 ust. 1 ustawy).

Odmowa ubezpieczonemu prawa do jednorazowego odszkodowania była konsekwencją nieuznania przez organ rentowy zdarzenia z dnia 18 stycznia 2022 r. za wypadek przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w S. nie kwestionował nagłości zdarzenia, przyczyny zewnętrznej i skutku w postaci urazu ubezpieczonego, wskazywał natomiast na brak wykazania, że do zdarzenia doszło
w trakcie zwykłych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą ze względu na nieprzedłożenie przez ubezpieczonego umowy, na podstawie której wykonywał zlecenie.

Sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie na dokumentach (faktura wystawiona przez ubezpieczonego -przedsiębiorcę), pisemnych wyjaśnieniach i złożonych oświadczeniach i przesłuchaniu odwołującego się. Przebieg wydarzeń przedstawiony przez odwołującego się jest spójny i logiczny a nadto znajduje potwierdzenie w złożonych dokumentach. Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego. Odwołujący się prowadził działalność gospodarczą i zajmował się wykonywaniem usług remontowo-budowlanych. W dniu 18 stycznia 2022 r. wykonywał prace budowlane na podstawie ustnej umowy zawartej z przedstawicielem firmy (...). Prace wykonywał w bloku mieszkalnym w M.. Podczas wykonywania prac doszło do wypadku, w efekcie którego ubezpieczony doznał urazu nadgarstka prawego. Potwierdzeniem faktu wykonywania usług na rzecz zleceniodawcy, poza zeznaniami ubezpieczonego, jest faktura z dnia 21 lutego 2022 r. przedłożona przez ubezpieczonego organowi i określająca, że nabywcą usług remontowo – budowlanych wykonywanych przez A. L. jest (...). Warto wskazać, że z przepisów prawa cywilnego nie wynika obowiązek zawierania umów o wykonanie usług w formie pisemnej, wręcz przeciwnie, zgodnie z zasadą swobody umów, także forma zawartej umowy jest pozostawiona woli stron (przedsiębiorców). Tym samym niezakwalifikowanie przez organ zdarzenia jako wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej, jedynie z tej przyczyny, że ubezpieczony nie przedłożył pisemnej umowy, uznać należało za nieprawidłowe.

Z opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii H. M. wydanej
w niniejszej sprawie wynika, iż wskutek wypadku ubezpieczony doznał pięcioprocentowego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Opinia biegłego jest jasna, pełna i spójna, koresponduje z zapisami w dokumentacji medycznej ubezpieczonej, wreszcie wydana została przez wysokiej klasy fachowca o wieloletnim doświadczeniu zawodowym, w tym klinicznym, wieloletnim doświadczeniu orzeczniczym i specjalności odpowiedniej do urazów ubezpieczonego po badaniu przedmiotowym oraz analizie akt sprawy. Ustalona przez biegłego wartość uszczerbku z powodu ograniczenia ruchomości mieści się w granicy przewidzianej dla odpowiadających jej pozycji 130a tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. z 2020 r. poz. 233), wydanego w oparciu o delegację ustawową zawartą w art. 11 ust. 5 ustawy wypadkowej. Powyższe, przy uwzględnieniu, iż żadna ze stron nie wniosła zarzutów do opinii, nakazywało uznać ją za rzetelną i wiarygodna, a w konsekwencji podzielić jej wnioski nie znajdując podstaw do ich zakwestionowania.

Mając na uwadze wszystko powyższe sąd w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 18 stycznia 2022 r. za 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Dokonując ustaleń faktycznych sąd oparł się, poza opinią biegłego ortopedy, na przesłuchaniu ubezpieczonego i zgromadzonych dokumentach.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)

Sędzia Joanna Szyjewska-Bagińska