Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 stycznia 2024 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 83a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 12, 18 i 22 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa uchylił decyzję z dnia 16 października 2023 roku, nr sprawy (...) w przedmiocie przyznania B. H. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 9 maja 2023 roku do 6 sierpnia 2023 roku w wysokości 90% podstawy wymiaru, od 7 sierpnia 2023 roku do 4 listopada 2023 roku w wysokości 75% podstawy wymiaru i odmówił B. H. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 9 maja 2023 roku do 4 listopada 2023 roku.

Decyzją z dnia 19 stycznia 2024 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa odmówił B. H. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

W uzasadnieniach przedmiotowych decyzji organ rentowy wskazywał, iż świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Organ podnosił, że uzyskanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego jest uwarunkowane spełnieniem łącznie wszystkich przesłanek pozytywnych nabycia tego prawa i brakiem wystąpienia jakiejkolwiek przesłanki negatywnej. Przesłankami pozytywnymi nabycia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego są: wyczerpanie okresu zasiłkowego, utrzymującą się w dalszym ciągu niezdolność do pracy, pomyślne rokowania co do odzyskania zdolności do pracy w wyniku leczenia lub rehabilitacji stwierdzone przez lekarza orzecznika ZUS. Jak wskazywał organ, odmowa przyznania świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 9 maja 2023 roku do 4 listopada 2023 roku wynika z faktu odzyskania przez B. H. zdolności do pracy.

Pismem z dnia 5 lutego 2024 roku, B. H. odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.:

1.  wydanej w dniu 18 stycznia 2024 roku o uchyleniu decyzji z dnia 16 października 2023 roku oraz odmowie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 9 maja 2023 roku do 4 listopada 2023 roku - znak sprawy (...),

2.  wydanej w dniu 19 stycznia 2024 roku o odmowie prawa do świadczeń rehabilitacyjnych - znak sprawy (...).

Ubezpieczona wniosła przy tym o zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego z dnia 18 stycznia 2024 roku i ustalenie, że ma prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, a nadto wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego z dnia 19 stycznia 2024 roku i ustalenie, że ma prawo do dalszego świadczenia rehabilitacyjnego.

W uzasadnieniu przedmiotowego odwołania ubezpieczona wskazywała, iż w dniu 16 października 2023 roku organ rentowy przyznał jej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w okresie od 9 maja 2023 roku do 4 listopada 2023 roku. Wydanie decyzji miało być poprzedzone badaniem przeprowadzonym przez lekarza orzecznika ZUS i wydaniem przez niego w dniu 28 września 2023 roku orzeczenia o niezdolności B. H. do pracy na okres 6 miesięcy, wobec rokowań co do odzyskania zdolności do pracy. W związku z wątpliwościami dotyczącymi zasad wypłaty przyznanego prawomocną decyzją świadczenia, ubezpieczona miała konsultować się z pracownikiem ZUS, który poinformował ją o konieczności wyłączenia wypłaty należności zgodnie z decyzją w okresie świadczenia pracy i możliwości późniejszego dalszego pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Jak wskazywała dalej, jej intencją nie było wyrażenie zgody na zmianę decyzji z dnia 16 października 2023 roku.

W dniu 21 lutego 2024 roku do tutejszego Sądu wpłynęła odpowiedź na odwołanie, w której to Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o połączenie do łącznego rozpoznania i wyrokowania odwołań wnioskodawczyni od decyzji ZUS odpowiednio z dnia 18 stycznia 2024 roku i 19 stycznia 2024 roku, albowiem w ocenie organu rentowego obydwa odwołania dotyczą tego samego przedmiotu sporu i tej samej osoby, jak również tego samego materiału dowodowego. Ponadto, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania w całości.

W uzasadnieniu przedmiotowej odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych podnosił, iż odwołująca się, w okresie gdy starała się o ustalenie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, podjęła również czynności zmierzające do ponownego podjęcia pracy. W tym celu B. H. miała udać się, na podstawie skierowania wystawionego przez pracodawcę, do lekarza medycyny pracy celem uzyskania zaświadczenia o zdolności do pracy. Takie zaświadczenie, jak wskazywał organ rentowy, ubezpieczona uzyskała. Nadto, odwołująca się miała podjąć zatrudnienie 9 maja 2023 roku, a następnie w dniu 31 maja 2023 roku ulec wypadkowi przy pracy z własnej winy. Tym samym, w ocenie organu rentowego, u odwołującej się nie zachodzi przesłanka wyrażona w art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej, albowiem B. H. odzyskała w dniu 9 maja 2023 roku zdolność do pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. H., będąc pracownikiem (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w B., w dniu 10 lipca 2023 roku złożyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. wniosek o świadczenie rehabilitacyjne. Uprzednio wykorzystała zasiłek chorobowy w okresie od 22 listopada 2022 roku do 8 maja 2023 roku, tj. w pełnym wymiarze 182 dni.

Niesporne, a nadto: wniosek – k. 1-2 akt zasiłkowych ZUS.

Orzeczeniem wydanym w dniu 28 września 2023 roku lekarz orzecznik ZUS, uznał, że B. H. jest niezdolna do pracy i rokuje odzyskanie zdolności do pracy. W ciągu 6 miesięcy od dnia wyczerpania zasiłku chorobowego.

Niesporne, a nadto: orzeczenie – k. 3 akt zasiłkowych ZUS.

Decyzją z dnia 16 października 2023 roku, nr sprawy (...) ZUS przyznał B. H. prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres od 9 maja 2023 roku do 6 sierpnia 2023 roku w wysokości 90% podstawy wymiaru oraz od 7 sierpnia 2023 roku do 4 listopada 2023 roku w wysokości 75% podstawy wymiaru.

Niesporne, a nadto: decyzja – k. 4 akt zasiłkowych ZUS.

W dniu 9 maja 2023 roku B. H., po przeprowadzonych badaniach kontrolnych, uzyskała orzeczenie o zdolności do pracy od lekarza medycyny pracy i powróciła do pracy.

W dniu 31 maja 2023 roku B. H. uległa ze swojej winy wypadkowi przy pracy. Od dnia 1 czerwca 2023 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim.

Ponownie złożyła wniosek o świadczenie rehabilitacyjne w dniu 7 listopada 2023 r.

W dniu 19 grudnia 2023 roku B. H. złożyła oświadczenie o tym, że rezygnuje z prawa do świadczenia rehabilitacyjnego z dniem podjęcia pracy, tj. od 9 maja 2023 roku do 31 maja 2023 roku i wyraziła zgodę na zmianę przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji nr (...) z dnia 16 października 2023 roku w sprawie przyznania świadczenia rehabilitacyjnego na okres od 9 maja 2023 roku do 4 listopada 2023 roku.

Obecnie, w stosunku do B. H. wydana została decyzja o przyznaniu jej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 kwietnia 2024 r.

Dowody:

- pismo pracodawcy - k. 15 akt zasiłkowych ZUS,

- decyzja ZUS nr (...) - k. 23-25,

- korespondencja email - k. 5-9 akt zasiłkowych ZUS;

- orzeczenie lekarskie – k. 10 akt zasiłkowych ZUS;

- wniosek – k. 16-17 akt zasiłkowych ZUS;

- oświadczenie – k. 13 i 14 akt zasiłkowych ZUS.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, które nie były kwestionowane przez strony. Sąd również nie znalazł podstaw by odmówić im wiarygodności. W rezultacie Sąd oparł ustalenia faktyczne na treści dokumentów zawartych w aktach zasiłkowych ZUS oraz decyzji rentowej złożonej do akt sprawy przez ZUS.

Jak stanowi art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r., poz. 1230 z późn. zm.), dalej: „ustawa zasiłkowa”, świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy (ust. 2).

Artykuł 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej zawiera dwie niezależne od siebie, mające samoistny charakter przesłanki powodujące utratę prawa do zasiłku chorobowego, a w przypadku ubezpieczonej - świadczenia rehabilitacyjnego. Pierwsza przesłanka to wykonywanie pracy zarobkowej (w okresie orzeczonej niezdolności do pracy). Druga to wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia. Ponadto z treści art 12 ustawy zasiłkowej wynika, że zasiłek chorobowy nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Przepisy o zasiłku chorobowym mają zastosowanie do świadczenia rehabilitacyjnego na podstawie art. 22 ustawy zasiłkowej.

W sprawie kwestią bezsporną było, że ubezpieczona w okresie przyznanego świadczenia rehabilitacyjnego, z dniem 9 maja 2023 roku podjęła pracę zarobkową po wydanym uprzednio zaświadczeniu lekarza medycyny pracy, stwierdzającym jej zdolność do pracy. Nie ulega zatem wątpliwości, iż aktualizowały się wyrażone w art. 12 i 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej okoliczności powodujące utratę prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

Należy nadmienić, jak słusznie wskazywał organ rentowy w pismach procesowych, iż złożenie przez B. H. oświadczenia o rezygnacji z przyznanego jej świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 9 maja 2023 roku do 31 maja 2023 roku nie miało wpływu na fakt, iż świadczenie za ten okres i tak by jej nie przysługiwało w oparciu o wskazane wyżej przepisy.

Sąd zauważył, że świadczenie rehabilitacyjne nie mogło zostać przyznane B. H. również od 1 czerwca 2023 roku, albowiem nie zachodziła ciągłość niezdolności do pracy po wykorzystanym przez nią okresie zasiłkowym. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie, uprawnienie do świadczenia rehabilitacyjnego nie jest uzależnione od istnienia tej samej choroby po wyczerpaniu zasiłku chorobowego, ale jest zależne od dalszego nieprzerwanego występowania niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą lub inną chorobą, albo też kilkoma współistniejącymi chorobami. Stosownie do art. 18 ust. 2 ustawy zasiłkowej, świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy. Wykładnia gramatyczna tego przepisu przemawia więc za uznaniem, że świadczenie rehabilitacyjne jest kontynuacją zasiłku chorobowego (przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy) w tym znaczeniu, że prawo do tego świadczenia można nabyć tylko wówczas, gdy ustawowy okres pobierania zasiłku chorobowego został już wyczerpany, a osoba pobierająca dotychczas zasiłek chorobowy jest nadal niezdolna do pracy. Użycie przez ustawodawcę w tym przepisie słowa „nadal” oznacza przy tym, że pomiędzy okresem pobierania zasiłku chorobowego a okresem pobierania świadczenia rehabilitacyjnego musi istnieć ciągłość. Innymi słowy, niezdolność do pracy jako stan uzasadniający prawo do zasiłku chorobowego, a następnie prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, nie może zostać przerwany (vide wyrok SN z 5.07.2023 r., I (...) 7/23, LEX nr 3577238). Fakt świadczenia przez B. H. pracy w okresie od 9 maja 2023 roku do 31 maja 2023 roku doprowadził zatem do przerwania wymaganej przepisami ciągłości, niezbędnej do uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego. Należy również nadmienić, iż przepis art. 9 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy zasiłkowej stanowi, że do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej, a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. Wskazany przepis dotyczy sposobu obliczania okresu zasiłkowego i wynika z niego, że do okresu zasiłkowego wlicza się następujące po sobie okresy niezdolności do pracy, jeżeli przerwa między nimi jest krótsza niż 60 dni. Przepis ten nie ma jednak bezpośredniego odniesienia do świadczenia rehabilitacyjnego, czemu ustawodawca dał wyraz w treści art. 22 ustawy zasiłkowej, który to przepis nie zawiera odesłania do odpowiedniego stosowania art. 9 ust. 2 tej ustawy w przypadku świadczenia rehabilitacyjnego. Brak było zatem możliwości, aby czas, w którym B. H. wykonywała pracę, został potraktowany jako okres mający świadczyć o zachowaniu ciągłości okresu zasiłkowego, co pozwalałoby na uwzględnienie jej odwołania.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...).

3.  (...)

(...)