Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 10 października 2020 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie; Wydział VIII Rodzinny
i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Dorota Pękała

po rozpoznaniu w dniu 610 października 2020 r. w S.

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa K. G. (1)

przeciwko M. C.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanej M. C. na rzecz powoda K. G. (1) kwotę 900 (dziewięciuset) złotych miesięcznie, tytułem alimentów, płatną z góry do 10 dnia każdego miesiąca,
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 19 lipca 2019 roku;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa;

wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt VIII RC 328/19

UZASADNIENIE

Powód K. G. (1) pozwem z dnia 19 lipca 2019 roku wniósł o zasądzenie od pozwanej M. C. na jego rzecz alimentów w kwocie po 1.200 złotych miesięcznie, płatną z góry do 10. dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w płatności. Jednocześnie strona powodowa wniosła o udzielenie zabezpieczenia w sposób tożsamy z żądaniem pozwu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że mimo uzyskania pełnoletności przez powoda, nie jest on w stanie samodzielnie się utrzymać, albowiem planuje on od października 2019 roku rozpocząć naukę na studiach dziennych na (...) Uniwersytecie Medycznym w S.. W chwili obecnej powód utrzymuje się z renty alimentacyjnej otrzymywanej od ojca w kwocie 500 złotych miesięcznie oraz z oszczędności.

W dniu 3 września 2019 roku pozwana M. C. złożyła odpowiedź na pozew, w której wniosła o oddalenie powództw w całości. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana podała, że od 2 lat pozostaje w związku małżeńskim i mieszka poza granicami kraju. Pozwana dotychczas partycypowała w kosztach utrzymania mieszkania, w którym zamieszkiwał jej syn. Nadto pozwana dokonała licznych nakładów finansowych w celu zwiększenia standardu tego mieszkania, co miało być uczynione z myślą o jej zamieszkujących tam synach. Pozwana pracowała wcześniej jako pomoc domowa, asystentka w biurze, aktualnie jednak pozostaje na utrzymaniu małżonka.

Postanowieniem z dnia 23 października 2019 roku Sąd udzielił powodowi K. G. (1) zabezpieczenia poprzez zobowiązanie pozwanej M. C., do wypłacania mu kwoty 600 złotych miesięcznie, płatnej z góry do 10. dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności, poczynając od dnia 23 października 2019 roku, zaś w pozostałej części oddalono wniosek o zabezpieczenie.

Pozwana od postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia wywiodła zażalenie w zakresie punktu I tego orzeczenia. W zażaleniu tym podała, że zaszła istotna zmiana okoliczności faktycznych, która ujawnia się w toku postępowania, ale jeszcze przed uprawomocnieniem się zaskarżonego postanowienia, wobec czego wnosi ona o zmianę punktu I postanowienia o udzielenie zabezpieczenia poprzez oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia, a ewentualnie o uchylenie tego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Powód K. G. (1), w dniu 26 lutego 2020 roku, złożył odpowiedź na zażalenie, w której wniósł on o oddalenie tego zażalenia w całości. W uzasadnienie tego stanowiska podał on, że w jego ocenie nie zaistniały okoliczności zwalniające pozwaną z jej obowiązku alimentacyjnego. Odnosząc się do treści zażalenia, powód podał, że wskazane tam okoliczności nie odnoszą się do osoby pozwanej, zaś w całości dotyczą jej męża, który nie jest pozwanym w sprawie.

W dniu 28 sierpnia 2020 roku powód zajął pisemne stanowisko końcowe w sprawie, w którym wniósł on o uwzględnienie jego powództwa w całości, powołując się na dotychczas złożone żądania i twierdzenia.

W dniu 27 sierpnia 2020 roku na zobowiązanie Sądu, pozwana złożyła stanowisko końcowe w sprawie, w którym wniosła ona o oddalenie powództwa w całości, albowiem spełnienie jej obowiązku alimentacyjnego wiązałoby się z nadmiernym dla niej uszczerbkiem, a ewentualnie o uwzględnienie powództwa do kwoty 400 złotych miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód K. G. (1), urodzony (...), jest synem pozwanej M. C. i R. G.. Małżeństwo rodziców powoda zostało rozwiązane przez rozwód, a pozwana obecnie pozostaje w nowym związku z obywatelem Niemiec.

Dowód:

⚫

odpis skrócony aktu urodzenia powoda – k. 6.

⚫

przesłuchanie pozwanej M. C. – k. 64-65.

Powód ukończył Technikum Fryzjerskie, a następnie rozpoczął naukę na studiach zaocznych na kierunku marketing i zarządzanie. Ukończywszy pierwszy rok nauki, przerwał studia, aby skupić się na przygotowaniu do matury z chemii i biologii, albowiem zamierzał podjąć studia w kierunku stomatologii.

Dowód: przesłuchanie powoda ­– k. 97-98.

Aktualnie powód jest studentem jednolitych magisterskich studiów stacjonarnych na kierunku analityki medycznej na (...) Uniwersytecie Medycznym w S.. Przewidywalny termin ukończenia przez niego tych studiów to 30 września 2024 roku.

Dowód: zaświadczenie – k. 267.

W 2019 roku powód pracował dorywczo i za wykonywaną pracę uzyskał wynagrodzenie w łącznej kwocie 3176,96 zł. Oprócz tego otrzymuje on alimenty od swojego ojca, które wynoszą obecnie 400 złotych miesięcznie. Ponadto powód otrzymuje stypendium socjalne w kwocie 700 złotych miesięcznie. Powód jest skonfliktowany ze swoją rodziną, która nie akceptowała związku powoda z jego partnerem. W domu matki mieszkał on ze swoim bratem bliźniakiem, który nie zachowywał ciszy potrzebnej powodowi do nauki. Także pozwana podczas kłótni z powodem, oświadczała mu, że powinien wyprowadzić się z jej mieszkania. Wobec tego w lipcu 2019 roku powód wyprowadził się.

Od tego czasu powód wynajmuje pokój w lokalu położonym w S. przy ul. (...), za które płaci 750 złotych miesięcznie czynszu, a ponadto partycypuje on w kosztach zużycia prądu i gazu według wskazania liczników – dodatkowo 100-150 złotych miesięcznie. Ponadto na koszty jego utrzymania składają się miesięcznie następujące wydatki: wyżywienie – 600 złotych; leki i suplementy 100 złotych; odzież i obuwie – 100 złotych; kosmetyki i środki czystości – 100 złotych; koszty związane ze studiami (fartuch, rękawiczki, materiały naukowe) – 50 złotych; bilet sieciowy – 50 złotych; telefon – 50 złotych; rozrywka – 50 złotych. Łącznie powód na swoje utrzymanie przeznacza kwotę około 2.100 złotych miesięczne.

Dowód:

⚫

historia rachunku – k. 7;

⚫

potwierdzenie transakcji – k. 8-12;

⚫

umowa najmu pokoju w lokalu mieszkalnym – k. 13-15;

⚫

zeznania K. G. (2) – protokół k. 161-162;

⚫

faktura – k. 16;

⚫

odpis wyroku ­– k. 223.

Pozwana M. C. ma 58 lat i z zawodu jest technikiem ekonomistą. Aktualnie pozostaje w trzecim związku małżeńskim, obecnie z obywatelem Niemiec i od lipca 2017 r. mieszka poza granicami kraju. Mąż pozwanej otrzymuje świadczenie emerytalne w wysokości ok. 1.492,18 euro miesięcznie i podejmował dodatkowe zatrudnienie. Aktualnie M. C. nie pracuje zawodowo, otrzymuje rentę i pozostaje w całości na utrzymaniu męża. Pozwana nie zna języka niemieckiego. W przeszłości podjęła kurs tego języka, ale go nie ukończyła. Pozwana przed przeprowadzką do Niemiec pracowała i uzyskiwała dochód w kwocie około 2.000 złotych netto, dodatkowo pracowała jako sprzątaczka i z tego tytułu uzyskiwała dochód w kwocie ok. 500 złotych miesięcznie. Pozwana ponadto wykonuje usługi kosmetyczne paznokci, za które również otrzymywała dodatkowe wynagrodzenie.

W trakcie niniejszego postępowania, tj. w dniu 16 października 2019 roku, mąż pozwanej miał wypadek, w wyniku którego doznał licznych obrażeń, w tym złamań wielu kości i miał przebite płuco.

Matka powoda jest właścicielką mieszkania położonego w S. o powierzchni
106 m ², w którym aktualnie zamieszkuje jej syn, tj. brat powoda K. G. (2). M. C. otrzymuje 450 złotych miesięcznie od syna K. G. (2) na poczet opłat za mieszkanie. Powódka obecnie zamierza sprzedać to mieszkanie, a z przedstawionej oferty wynika, że żąda za nie kwoty około pół miliona złotych.

Dowód:

⚫

przesłuchanie pozwanej M. C. – protokół k. 64-65;

⚫

zeznania E. B. – protokół k. 161

⚫

zaświadczenie – k. 69.

⚫

lista transakcji – k. 34-35;

⚫

oferta – k. 224-228.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę prawną żądania pozwu stanowiły przepisy art. 133 § 1 i art. 135 § 1 i 2 zd. drugie ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359). Zgodnie z tymi przepisami rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem swojego dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, zaś zakres tych świadczeń zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców, przy czym jeśli świadczenie to nie polega na osobistych staraniach o utrzymanie i wychowanie małoletniego dziecka, to wówczas polega ono na pokrywaniu całości lub części kosztów jego utrzymania lub wychowania.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka spełnia doniosłe funkcje społeczne, umacnia więzi rodzinne i wzajemną odpowiedzialność za członków rodziny. Ma on więc wymiar moralny i ekonomiczny. Rodzice dziecka w naturalnym porządku rzeczy są zobowiązani do utrzymania swego potomstwa i do przygotowania go do samodzielnego życia1. Doniosłość tego obowiązku jest poglądem przyjętym w polskim orzecznictwie. Wskazuje się w nim, że obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka – zarówno zrodzonego w małżeństwie, jak i dziecka pozamałżeńskiego – jest indywidualnym obowiązkiem każdej matki i ojca dostarczania swojemu dziecku środków utrzymania i wychowania. Obowiązek ten podlega regulacji specjalnej, uprzywilejowanej i jest wyrazem właściwej dla naszego ustawodawstwa rodzinnego zasady dobra dziecka2.

Sąd rozpatrując niniejszą sprawę orzekł o obowiązku alimentacyjnym pozwanej ustalając jej możliwości majątkowe i zarobkowe oraz zakres usprawiedliwionych potrzeb powoda, a także czy obowiązek wypłacania przez pozwaną świadczeń alimentacyjnych na rzecz powoda będzie wiązał się z nadmiernym dla niej uszczerbkiem oraz czy powód dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Ustalając to, Sąd oparł się na dowodach z przesłuchania stron oraz zeznań stających świadków, a także z dokumentów, w szczególności w postaci umowy najmu lokalu przez powoda, faktur, zaświadczeń i historii rachunku.

W okolicznościach niniejszej sprawy należy podać, że w zakres usprawiedliwionych potrzeb powoda wchodzą opłaty za wynajem lokalu mieszkalnego wraz z opłatami za dostęp do mediów oraz koszty wyżywienia, leków i suplementów, odzieży i obuwia, kosmetyków i środków czystości, a także koszty związane ze studiami, szczególnie zakup fartucha, rękawiczek i materiałów naukowych; koszty biletu sieciowego; telefon oraz rozrywki. Wydatki te składają się łącznie na kwotę około 2.100 złotych miesięczne. Te potrzeby powód obecnie zaspokaja ze środków uzyskiwanych ze stypendium socjalnego, otrzymywanego w kwocie 700 złotych miesięcznie oraz z alimentów od ojca, który wypłaca powodowi kwotę 400 złotych miesięcznie.

Odnośnie do możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanej, należy stwierdzić w pierwszej kolejności, że pozwana dysponuje majątkiem w postaci mieszkania położonego w dobrej lokalizacji S., o powierzchni ponad 100 m ². Powód złożył do akt wydruk oferty sprzedaży tego mieszkania, w której widnieje, że pozwana żąda za nie kwotę około 500 tysięcy złotych. W drugiej kolejności należy podać, że pozwana obecnie zamieszkuje w Niemczech, gdzie nie pracuje zawodowo i jest na utrzymaniu męża, obywatela Niemiec. Pozwana jest ogólnie zdrowa, ma 58 lat i nie istnieją przeciwwskazania do podjęcia przez nią pracy, choćby w niepełnym wymiarze czasu.

Pozwana w toku postepowania powoływała się na to, że z uwagi na wypadek jej męża, nie pracuje on obecnie dodatkowo, w związku z czym otrzymuje on jedynie świadczenie emerytalne. Jednakże okoliczność ta nie ma wpływu na możliwości zarobkowe pozwanej, która zaniechała pracy i jest na utrzymaniu męża. Jak wskazano wyżej, obowiązek alimentacyjny jest niezwykle doniosłym zobowiązaniem, szczególnie regulowanym w polskim prawie. W okolicznościach niniejszej sprawie, pozwana zdaje się nie wykazywać żadnej inicjatywy w jego spełnieniu. Uznaje ona, że skoro powód jest dorosły, sam powinien zapracować na własne utrzymanie, jej zaś – tak jak to określiła w korespondencji z synem „dać pożyć”. Taka postawa nie znajduje aprobaty Sądu. Jeżeli więc środki uzyskiwane przez gospodarstwo domowe pozwanej nie są wystarczające na spełnienie jej obowiązku alimentacyjnego, powinna ona podjąć pracę, tym bardziej, że żadne okoliczności, takie jak jej wiek, czy stan jej zdrowia, nie stoją temu na przeszkodzie.

Jeżeli jednak pozwana nie ma zamiaru podjąć pracy, należy zwrócić uwagę na to, że dysponuje ona majątkiem w postaci nieruchomości w S., który może spieniężyć, a środki pochodzące z tego tytułu, przeznaczyć na spełnienie swojego obowiązku alimentacyjnego. Sąd stoi w tym zakresie na stanowisku, że nie można gromadzić majątku, kosztem swojego obowiązku alimentacyjnego.

Powyższe wskazuje na to, że spełnianie przez pozwaną jej obowiązku alimentacyjnego, nie będzie wiązało się z nadmiernym dla niej uszczerbkiem. Ponadto okoliczność, że powód studiuje stacjonarnie, świadczy o tym, że dokłada on starań, aby w przyszłości uzyskać samodzielność. Sąd bierze pod uwagę, że powód w przeszłości podjął studia na innym kierunku i ich nie zakończył oraz że obecnie studiuje on na innym kierunku, jednak jest to związane z pragnieniem powoda, aby studiować na uczelni medycznej i dokładał on starań, aby to pragnienie zrealizować. Nie stanowi to więc zawinionej okoliczności zaniechania usamodzielnienia się.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uwzględnił powództwo do kwoty 900 złotych, albowiem ta kwota, w połączeniu z uzyskiwanymi przez powoda innymi świadczeniami, zaspokoi jego usprawiedliwione potrzeby. Tak orzeczono w punkcie I sentencji wyroku, W punkcie II tej sentencji, Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd nakazał pobrać od pozwanej kwotę 750 złotych, tytułem kosztów sądowych, obliczoną na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 288, 755 i 807). Natomiast w punkcie IV sentencji wyroku, stosownie do przepisu art. 333 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 1575)., Sąd w zakresie punktu pierwszego wyroku, nadał z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.

1 T. S., Obowiązek alimentacyjny, s. 758-759, [w:] red. T. S., Prawo rodzinne i opiekuńcze. System Prawa Prywatnego, wyd. 2, W. 2011.

2 Uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. III CZP 91/86.