Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

częściowo zaoczny w stosunku do D. S. (1), J. S. i M. (...)

Dnia 15 maja 2025 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie Wydział III Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Sebastian Otto
Protokolant:	Katarzyna Jaworowska

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2025 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa Gmina M. S.

przeciwko D. S. (1), J. S., M. (...), D. S. (2)

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym D. S. (1), J. S., M. (...), D. S. (2), aby opróżnili i wydali powódce Gminie M. S. w stanie wolnym lokal numer (...) położony w S. przy ul. (...),

II.  ustala, że pozwanym D. S. (1), M. (...) przysługuje prawo do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu,

III.  wstrzymuje wykonanie wyroku w punkcie I. do czasu zaoferowania pozwanym D. S. (1), M. (...) przez Gminę M. S. zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu,

IV.  ustala, że pozwanym D. S. (2), J. S. nie przysługuje prawo do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu,

V.  zasądza od pozwanej D. S. (2) na rzecz powódki kwotę 406,17 zł (czterysta sześć złotych siedemnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

VI.  zasądza od pozwanych D. S. (1), J. S., M. (...), D. S. (2) solidarnie na rzecz powódki kwotę 680 zł (sześćset osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

VII.  przyznaje kurator adwokat K. B. (1) wynagrodzenie w kwocie 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt siedem złotych dwadzieścia groszy);

VIII.  nadaje wyrokowi w pkt I w stosunku do J. S. rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III C 551/24

UZASADNIENIE

wyroku z 15.05.2025 roku

Pozwem z dnia 27 czerwca 2024 roku powódka Gmina M. S. – Zarząd (...) w S. wniosła o nakazanie pozwanym D. S. (1), J. S., małoletniej M. (...) oraz D. S. (2) opróżnienie i wydanie powódce lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...) w stanie wolnym od rzeczy i osób oraz zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów doręczenia korespondencji za pośrednictwem komornika kosztów z tym związanych oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że jest właścicielem lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...), dla którego dnia 16 grudnia 2019 roku została zawarta umowa najmu na czas nieoznaczony rozpoczynająca się od dnia następującego po dniu sporządzenia protokołu końcowego technicznego odbioru prac remontowych i przekazania do użytku. Na podstawie powyższej umowy pozwani zobowiązali się do uiszczania czynszu i innych opłat związanych z korzystaniem z lokalu na rzecz powódki. Z uwagi na pozostawanie w zwłoce z zapłatą czynszu oraz innych opłat co najmniej za trzy pełne okresy płatności Gmina M. S. – (...) z dniem 31 grudnia 2023 roku wypowiedziała pozwanym stosunek najmu. Powódka wskazała, że dnia wniesienia pozwu pozwani zajmują sporne mieszkanie bez tytułu prawnego.

W odpowiedziach na pozew z dnia 16 sierpnia 2024 roku D. S. (1) oraz J. S. wskazali, iż faktycznie posiadają duże zadłużenia na zajmowanym lokalu położonym przy ul. (...) w S. wobec Zarządu (...) w S.. Pozwani wskazali, iż są gotowi spłacić powyższe zadłużenie po wcześniejszym rozłożeniu go na raty.

Na rozprawie z dnia 23 kwietnia 2025 roku Przewodniczący zarządził zwrot odpowiedzi na pozew D. S. (1) z dnia 16 sierpnia 2024 roku oraz odpowiedzi na pozew J. S. z dnia 16 sierpnia 2024 roku, albowiem pozwani nie uzupełnili braków formalnych w zakreślonym terminie.

Zarządzeniem z dnia 19 grudnia 2024 roku Sąd zarządził ustanowienie dla nieznanej z miejsca pobytu D. S. (1) kuratora w osobie adwokata K. B. (1).

Kurator nieznanej z miejsca pobytu pozwanej D. S. (2) dnia 27 stycznia 2025 roku wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej D. S. (2) zwrotu kosztów postępowania według obowiązujących przepisów prawa, a nadto wniósł o zobowiązanie D. S. (1) oraz J. S. do wskazania, czy D. S. (2) zamieszkuje pod adresem ul. (...) w S..

W toku postępowania powódka podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko.

Ustalenia faktyczne

Pismem z dnia 12 września 2018 roku Zarząd (...) w S. skierował J. S. oraz D. S. (1) do zawarcia umowy udostępnienia lokalu w celu przeprowadzania prac remontowych lokalu położonego w S. przy ul. (...). W piśmie wskazano, że przedmiotowy lokal składa się z trzech pokoi, kuchni, łazienki z wc, skrytki oraz przedpokoju. Poinformowano również J. i D. S. (1), że przed podpisaniem umowy należy wpłacić kaucję celem zabezpieczenia pokrycia należności za niezrealizowanie warunków umowy. W punkcie II pisma wskazano, że po zakończonym remoncie lokalu oraz odbiorze technicznym J. S. oraz D. S. (1) przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu na wyremontowany przez nich lokal, a jako osoby uprawnione do wspólnego zamieszkiwania uznano D. S. (2) oraz M. (...).

Dnia 24 października 2018 roku Gmina M. S. – Zarząd (...) zawarł z D. S. (1) oraz J. S. umowę nr (...). Przedmiotem umowy było udostępnienie lokalu numer (...) położonego przy ul. (...) w S. o łącznej powierzchni użytkowej 94,83 m ² celem wykonania prac remontowych zapewniających prawidłową eksploatacje lokalu, instalacji i urządzeń będących na wyposażeniu oraz bezpieczeństwo dla osób zajmujących lokal i budynek. Termin zakończenia prac remontowych strony ustaliły na dzień 23 czerwca 2019 roku.

Dowód:



umowa nr (...) z dnia 24 października 2018 roku – k. 7 – 9;



pismo z dnia 12 września 2018 roku – k. 10;



protokół wprowadzenia na budowę z dnia 24 października 2018 roku – k. 11.

Zarząd (...) wraz z D. S. (1) oraz J. S. dnia 8 maja 2025 roku zawarli aneks nr (...) do umowy nr (...), w treści którego strony zgodnie postanowiły, że zakres prac remontowych zostaje rozszerzony o wykonanie prac polegających na modernizacji mieszkania.

Dowód:



aneks nr (...) do umowy nr (...) – k. 12.

W dniu 16 grudnia 2019 roku (...) działając jako wynajmujący zawarł z D. S. (1) oraz J. S. umowę najmu lokalu mieszkalnego. Przedmiotem najmu był lokal wchodzący w skład mieszkaniowego zasobu Gminy M. S. oznaczony nr 8 położony w budynku przy ul. (...), składający się z trzech pokoi, kuchni, łazienki z wc oraz przedpokoju o łącznej powierzchni użytkowej 94,88 m ². Jako osoby uprawnione do wspólnego zamieszkiwania wskazano:



D. S. (2) (córkę) oraz;



M. (...) (córkę).

W protokole końcowym technicznego odbioru prac remontowych i przekazania do użytku z dnia 28 października 2019 roku komisja przy udziale D. i J. S. stwierdziła, że roboty remontowe zakończono dnia 26 października 2019 roku, a jakość wykonanych prac oceniono jako „dobrą”.

Dowód:



umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 16 grudnia 2019 roku – k. 13 – 15;



protokół końcowy technicznego odbioru prac remontowych i przekazania do użytku z dnia 28 października 2019 roku – k. 16.



wydruk z rejestru mieszkańców – k. 18.

Pismami z dnia 15 września 2023 roku Gmina M. S. – Zarząd (...) w S. wezwał J. S. oraz D. S. (1) do uregulowania należności z tytułu czynszu i innych opłat za zajmowany lokal mieszkalny w kwocie 10 809,03 złotych. Na wskazaną kwotę składały się następujące wartości:



należność główna – 9 898,25 złotych;



odsetki – 866,78 złotych;



koszty upomnień – 44,00 złotych.

Dowód:



wezwanie do zapłaty z dnia 15 września 2023 roku adresowane do J. S. wraz z zpo– k. 19;



wezwanie do zapłaty z dnia 15 września 2023 roku adresowane do D. S. (1) wraz z zpo – k. 20.

Dnia 13 listopada 2023 roku (...) wypowiedział umowę najmu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...) wskazując, że okres wypowiedzenia wynosi jeden miesiąc i upływa na koniec miesiąca kalendarzowego tj. na dzień 31 grudnia 2023 roku. Wobec wypowiedzenia umowy najmu (...) wezwał J. S. oraz D. S. (1) do opróżnienia lokalu i wydania w stanie wolnym od osób i rzeczy do dnia 15 stycznia 2024 roku.

Zgodnie ze stanem konta na dzień 13 listopada 2023 roku zaległości wyniosły wówczas 12 926,95 złotych.

Dowód:



wypowiedzenie umowy najmu z dnia 13 listopada 2023 roku adresowane do J. S. wraz z zpo – k. 21;



wypowiedzenie umowy najmu z dnia 13 listopada 2023 roku adresowane do D. S. (1) wraz z zpo – k. 22.

Dnia 11 czerwca 2024 roku (...) wezwał D. S. (1), J. S., M. (...) oraz D. S. (2) do opróżnienia z osób i rzecz oraz wydania lokalu położonego przy ul. (...) w S. w nieprzekraczającym terminie do dnia 18 czerwca 2024 roku. W piśmie poinformowano stronę pozwaną, że w przypadku braku zastosowania się do niniejszego wezwania sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego, a następnie egzekucyjnego.

Dowód:



wezwanie z dnia 11 czerwca 2024 roku – k. 23;



wezwanie z dnia 11 czerwca 2024 roku adresowane do D. i J. S. – k. 24;



potwierdzenie nadania korespondencji z dnia 11 czerwca 2024 roku – k. 25.

Od grudnia 2023 roku opłata za lokal mieszkalny położony przy ul. (...) wniosła:



czynsz: 706,86 złotych;



zaliczkowe opłaty za świadczenia:

⚫

zaliczka na zimna wodę: 62,16 złotych;

⚫

zaliczka na kanalizację: 88,68 złotych;

⚫

zaliczka na śmieci: 123,60 złotych.

Dowód:



wykaz opłat za lokal mieszkalny od grudnia 2023 roku – k. 27.

Rozważania.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie, lecz należało orzec iż D. S. (1) oraz M. (...) przysługuje prawo do lokalu socjalnego.

Stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów przedłożonych przez powódkę Gminę M. S.. Wobec braku udziału pozwanych w postępowaniu, dokumenty te stanowiły dowody będące podstawą do ustalenia sytuacji życiowej pozwanych i fakt, iż sporna nieruchomość stanowi własność Gminy M. S..

Powódka wnosiła o nakazanie pozwanym opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...) w stanie wolnym od rzeczy i osób

Podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy art. 222 §1 k.c. i art. 675 §1 k.c. Pierwszy z przywołanych przepisów stanowi, iż właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Z kolei na podstawie art. 675 §1 k.c. po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie nie pogorszonym. Strona powodowa powoływała się w niniejszej sprawie zarówno na prawo własności, jak i na fakt rozwiązania umowy.

Sąd ustalił, że pozwanym nie przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania sporną nieruchomością, bowiem łącząca strony umowa najmu wygasła z dniem 31 grudnia 2023 roku. W związku z tym powódka wezwała pozwanych do dobrowolnego zdania lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...).

Prawidłowe były czynności powódki w zakresie wezwania pozwanych do zapłaty zaległego czynszu i wypowiedzenia umowy.

Nie budzi wątpliwości, że D. S. (2) mieszkała w spornym lokalu, co wynika z pisma z 12.09.2018r., umowy z 16.12. (...). Nie zostało przez stronę pozwaną wykazane, że pomimo, że D. S. (1) nie mieszka faktycznie pod wskazanym adresem, to nie ma dostępu do mieszkania i nie posiada tam swoich rzeczy.

Biorąc pod uwagę, że M. S. jest osobą małoletnią na co wskazywały dokumenty przedłożone przez powódkę (k. 18) to należało orzec, iż pozwanym M. (...) oraz jej matce D. S. (1) przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego i tym samym należało wstrzymać wykonanie opróżnienia lokalu opisanego w pkt I sentencji wyroku do czasu złożenia pozwanym wskazanym w punkcie II wyroku przez Gminę M. S. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 oraz 3 i 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 725) w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu Sąd orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albo braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia najmu socjalnego lokalu ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec:

1)  kobiety w ciąży,

2)  małoletniego, osoby niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 100, 173 i 240) lub ubezwłasnowolnionego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej,

3)  obłożnie chorego,

4)  emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

5)  osoby posiadającej status bezrobotnego,

6)  osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.

Okoliczności niniejszej sprawy przemawiały za orzeczeniem o uprawnieniu pozwanych M. (...) oraz D. S. (1) do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego przez wzgląd na punkt 2 przytoczonej powyżej regulacji. Każdą sprawę należy rozpatrywać indywidualnie i Sąd przy każdej ze spraw eksmisyjnych musi analizować całą sytuację życiową pozwanego.

Jak wynika z przedłożonych przez powódkę dokumentów M. S. urodziła się dnia (...) w S.. W związku z powyższym na moment orzekania M. S. była i w dalszym ciągu jest osobą małoletnią, nad którą piecze sprawuje pozwana D. S. (1). Biorąc pod uwagę wiek małoletniej M. (...) oraz jej sytuacje życiową Sąd nie mógł doprowadzić do sytuacji, że małoletnia zostałaby bez możliwości zamieszkiwania gdziekolwiek. Sąd kierował się w niniejszej sprawie dobrem małoletniego dziecka, które zasługują na to, by Sąd zważał na jego bezpieczeństwo z urzędu.

Ponadto podkreślić należy, że strona powodowa nie wnosiła, by ustalić, iż pozwanym nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu z uwagi na wykraczanie w sposób uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku. W żaden sposób nie wykazano, by zachodziły jakiekolwiek przesłanki wykluczające możliwość zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego przez pozwanych. Nie wnoszono także o orzeczenie o braku uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego przez pozwanych, chociażby nie wskazując żadnego powodu.

W myśl art. 14 ust. 6 u.o.p.l., zgodnie z którym orzekając o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, Sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. W konsekwencji, z uwagi na treść pkt II. wyroku Sąd na podstawie art. 14 ust. 6 u.o.p.l. wstrzymał wykonanie wyroku w pkt I. do czasu złożenia pozwanym M. (...) oraz D. S. (1) oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.

Wobec pozwanych D. S. (2) oraz J. S. Sąd nie znalazł podstaw do ustalenia, by przysługiwało im uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albowiem pozwani nie spełniają warunków obligatoryjnego przyznania im takiego uprawnienia; pozwani nie mają statusu osób bezrobotnych czy niepełnosprawnych, obłożnie chorych, nie są osobami małoletnimi ani ubezwłasnowolnionymi, nie korzystają z pomocy społecznej; nadto sytuacja materialna pozwanych pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.

Mając na uwadze powyższe w punkcie IV wyroku orzeczono, iż pozwanym D. S. (2) oraz J. S. nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie VI sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu obciążył pozwanych solidarnie całością poniesionych przez powódkę kosztów procesu, na co składały się: opłata sądowa od pozwu (200,00 zł), wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie adwokata w stawce minimalnej (480,00 zł) ustalone na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku.

Sąd orzekł w punkcie V sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu obciążył D. S. (2), dla której w toku postępowania Sąd wyznaczył kuratora w osobie adwokata K. B. (2) kosztami procesu związanymi z kosztami doręczenia komorniczego (110,97 zł) oraz kosztami wynagrodzenia kuratora (295,20 zł).

Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. Sąd orzekł o odsetkach ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty liczonych od zasądzonych kosztów procesu.