Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział III Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Anna Szarek

Protokolant – stażysta Daria Parol

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2023 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

I zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powódki J. S. kwotę 9 062,62 zł (dziewięćdziesięciu tysięcy sześćdziesięciu dwóch złotych i sześćdziesięciu dwóch groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty;

II oddala powództwo w pozostałej części;

III zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powódki J. S. kwotę 2 764,60 zł (dwóch tysięcy siedmiuset sześćdziesięciu czterech złotych i sześćdziesięciu groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt III C 34/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 19 grudnia 2024 roku

W dniu 31 grudnia 2021 roku powódka J. S. wniosła przeciwko pozwanej Towarzystwu (...) z siedzibą w W. pozew o zapłatę kwoty 11.450,62 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także złożyła wniosek o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 7 października 2017 roku doszło do wypadku, w wyniku którego uszkodzeniu uległ należący do I. Ż. samochód osobowy marki C. (...) nr rej. (...). Sprawca kolizji posiadał u pozwanej obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wskutek wypadku uszkodzony pojazd nie nadawał się do poruszania po drogach publicznych. Strona pozwana po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego rozliczyła szkodę jako całkowitą i wypłaciła poszkodowanemu z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 3.800,00 złotych. Odszkodowanie w ustalonej przez stronę pozwaną wysokości poszkodowany otrzymał w dniu 16 listopada 2017 roku. Poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego jeszcze przez 6 dni po otrzymaniu odszkodowania za szkodę całkowitą celem zorganizowanie nowego środka transportu. W dniu 17 stycznia 2018 roku powódka wystawiła z tytułu świadczonej poszkodowanemu pomocy w zakresie likwidacji szkody fakturę nr (...) na kwotę 541,20 złotych brutto. W związku z brakiem możliwości korzystania z uszkodzonego pojazdu, w dniu 8 października 2017 roku S. Ż. zawarła z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) w opcji bezgotówkowego rozliczenia szkody, bez limitu kilometrów, bez kaucji na następujących warunkach: stawka najmu - 200 złotych netto, podstawienie i odbiór - 100 złotych netto, podstawienie po godzinach pracy - 80 złotych netto, obsługa w niedziele i święta - 80 złotych netto. Samochód zastępczy został podstawiony w dniu 8 października 2017 roku. (...) zastępcze zostało odebrane w dniu 10 października 2017 roku. Tego samego dnia D. Ż. (1) zawarł z powódką kolejną umowę najmu pojazdu zastępczego marki O. (...) w opcji bezgotówkowego rozliczenia szkody, bez limitu kilometrów, bez kaucji na następujących warunkach: stawka najmu - 200 złotych netto, podstawienie i odbiór - 100 złotych netto, podstawienie po godzinach pracy - 80 złotych netto, obsługa w niedziele i święta - 80 złotych netto. Samochód zastępczy został podstawiony w dniu 10 października 2017 roku. (...) zastępcze zostało odebrane w dniu 16 października 2017 roku. Tego samego dnia I. Ż. zawarł z powódką kolejną umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) w opcji bezgotówkowego rozliczenia szkody, bez limitu kilometrów, bez kaucji na następujących warunkach: stawka najmu - 220 złotych netto, podstawienie i odbiór - 100 złotych netto, podstawienie po godzinach pracy - 80 złotych netto, obsługa w niedziele i święta - 80 złotych netto. Samochód zastępczy został podstawiony w dniu 16 października 2017 roku. (...) zastępcze zostało odebrane w dniu 22 listopada 2017 roku. Powódka wskazała, że w okresie najmu pojazdu zastępczego poszkodowany nie dysponował innym pojazdem, którym mógłby zastąpić pojazd uszkodzony, a dalej, że poszkodowany nie otrzymał propozycji najmu pojazdu zastępczego od pozwanego ubezpieczyciela. W dniu 20 grudnia 2017 roku powódka wystawiła I. Ż., S. Ż. oraz D. Ż. (2) fakturę VAT o nr (...) na kwotę 13.259,89 złotych brutto (10.780,40 złotych netto) obejmującą następujące pozycje: 1) podstawienie – 100 zł netto (123 zł brutto), podstawienie dni świąteczne: 80 zł netto (98,40 zł brutto), najem - 1.800 zł netto (2.214 zł brutto), najem – 8.140 zł netto (10.012,20 zł brutto), 100 zł netto (123 zł brutto) – odbiór, 80 zł netto (98,40 zł brutto) – odbiór poza godzinami pracy, 480,40 zł netto (590,89 zł brutto) -holowanie. Pismem z dnia 17 stycznia 2018 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 13.259,89 złotych brutto. Decyzją z dnia 14 lutego 2018 roku pozwana przyznała powódce odszkodowanie w kwocie 4.634,89 złotych. Z tytułu najmu pojazdu zastępczego pozwana przyznała odszkodowanie w wysokości 4.044,00 złotych (uznając za zasadne 40 dni najmu przy dobowych stawkach wysokości 246,00 złotych za okres 4 dni i 85,00 złotych za okres 4 dni), zaś tytułu holowania uszkodzonego pojazdu pozwana przyznała odszkodowanie w wysokości 590,89 złotych.

Powódka domaga się zasądzenia odszkodowania w wysokości 9.166,20 złotych stanowiącej różnicę między sumą kwot z faktury nr (...) (13.259,89 zł) i z faktury nr (...) (541,20 zł), a kwotą 4.634,89 zł wypłaconą przez stronę pozwaną tytułem odszkodowania (13.259,89 + 541,20 zł = 13.801,09 zł - 4.634,89 zł = 9.166,20 zł) przy uwzględnieniu skapitalizowanych odsetek za okres od dnia wymagalności do dnia wniesienia pozwu (odsetki od kwoty 9.166,20 zł od dnia 14 lutego 2018 roku do dnia 27 grudnia 2021 r wynoszą 2.284,42 zł) i doliczyła je do należności głównej, co daje łącznie dochodzoną pozwem kwotę 11.450,62 zł (9.166,20 + 2.284,42 = 11.450,62).

W odpowiedzi na pozew pozwane Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości, a także złożyło wniosek o zasądzenie kosztów procesu. Pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczeń objętych pozwem. W dalszej kolejności strona pozwana wskazała, że nie może odpowiadać za działania podejmowane przez poszkodowanego przed momentem uzyskania wiedzy o fakcie wystąpienia zdarzenia. Oczywistym obowiązkiem poszkodowanego jest współdziałanie w procesie likwidacji szkody. Oznacza to, że poszkodowany powinien zachowywać się w sposób racjonalny, a w szczególności unikać generowania dodatkowych kosztów związanych z powstałą szkodą oraz dążyć do ograniczenia jej rozmiarów. Zdaniem strony pozwanej, poszkodowany zaczął generować koszty najmu jeszcze przed tym jak zgłosił szkodę pozwanemu. Pozwana wskazała, iż proces zgłoszenia szkody nie jest czynnością skomplikowaną i sprowadza się w zasadzie kilkunastominutowej rozmowy telefonicznej. Czynność ta nie wiąże się zatem z jakąkolwiek niedogodnością, nie jest czasochłonna. Nie ma tym samym żadnego usprawiedliwienia w zwlekaniu z jej dokonaniem. W takiej sytuacji, gdy poszkodowany (bądź podmioty ją reprezentujące) zwleka i przeciąga fakt zgłoszenia szkody, a dodatkowo przedstawia informacje nieprawdziwe, nie sposób jest mówić o odpowiedzialności strony pozwanej za koszty wygenerowane do momentu uzyskania wiedzy o szkodzie. Powyższe, daniem pozwanego ubezpieczyciela, jest istotne w kontekście wcześniejszego zawarcia przez poszkodowaną umowy najmu pojazdu zastępczego. Pozwana stoi bowiem na stanowisku, że po pierwsze, skoro nie wie o fakcie wystąpienia szkody i nie ma możliwości prowadzenia czynności likwidacyjnych, to nie może zostać obciążona generowanymi w tym okresie kosztami. Po drugie, fakt zgłoszenia szkody, powoduje uruchomienie całej procedury likwidacyjnej na którą składa się także przekazanie informacji dotyczącej możliwości organizacji najmu w ramach oferty podmiotów współpracujących z pozwanym. Każda z wyżej wymienionych czynności w istocie prowadzi natomiast do ograniczenia wysokości szkody. W przypadku niezwłocznego zgłoszenia szkody postępowanie likwidacyjne zakończyłoby się 3 dni wcześniej, a poszkodowana już na etapie zawarcia umowy najmu z powódką posiadałaby wiedzę i realną możliwość skorzystania z pojazdu zastępczego według stawek kilkakrotnie niższych niż oferowane przez powódkę. Pozwany wywodzi z powyższego dwa wnioski: pierwszy, że brak jest podstaw do rozliczenia najmu za czas od 8 października 2017 roku do dnia 10 października 2017 roku, drugi zaś, na wypadek uznania tego okresu za zasadny, że stawka za dobę najmu powinna zostać określona w wysokości takiej, jaką zaoferował pozwany w momencie faktycznego zgłoszenia szkody. Pozwany wskazuje, że w trakcie rozmowy w dniu 10 października 2017 roku zgłaszający uzyskał informację o możliwości organizacji najmu przez pozwaną. Następnie, pismem z dnia 10 października 2017 roku, informacja ta ponownie została przesłana poszkodowanej za pośrednictwem e-mail. Do przekazanego pisma dołączona została informacja o zasadach i możliwości najmu pojazdu zastępczego. Pismo to zawierało m.in. określenie zasad najmu, segmentów poszczególnych pojazdów, stawkę za dobę najmu dla danego segmentu, jak i dane kontaktowe wypożyczalni współpracujących i gwarantujących zawarcie umowy najmu na podanych warunkach. Strona pozwana wskazała, że powyższe ma znaczenie dla oceny braku wykonania przez poszkodowanego obowiązku współdziałania w procesie likwidacji szkody. Skoro pozwany przekazał informację o możliwości skorzystania z pojazdu zastępczego, opisując zasady, jak i przekazując informację o pojeździe zastępczym, to zasady i warunki określone w tej korespondencji powinny wyznaczać górną granicę odpowiedzialności pozwanego. Informacje zawierały bowiem dane podmiotów współpracujących z pozwanym, dane niezbędne do nawiązania kontaktu, czy też stawki za dobę najmu pojazdu z danego segmentu. W kontekście powyższego uznać należy, że pozwana od momentu uzyskania wiedzy o fakcie wystąpienia szkody podejmowała czynności zmierzające do zorganizowania najmu dla poszkodowanego. Zgodnie z treścią przekazanych poszkodowanemu dokumentów realna stawka najmu pojazdu zastępczego była równa stawce proponowanej przez pozwanego (81.30 zł przy segmencie B i 89,43 zł przy segmencie C. Pozwany stoi na stanowisku, że najem powinien zostać rozliczony w ten sposób, że jeden dzień najmu w dniu 11 października 2017 roku wg stawki powódki - 200 zł netto (tj. do dnia otrzymania informacji o możliwości organizacji najmu przez podmioty wskazane przez pozwanego), dwa dni najmu w których poszkodowany korzystał z pojazdu segmentu B - 81 zł netto za dobę, zgodnie z pismem informacyjnym, 24 dni najmu w których poszkodowany korzystał z pojazdu segmentu C - 89,43 zł netto za dobę, zgodnie z pismem informacyjnym. Pozwane towarzystwo ubezpieczeń zwróciło uwagę, że poszkodowany korzystał z pojazdu zastępczego od dnia 8 października 2017 roku, tymczasem działający w jej imieniu pełnomocnik zgłaszając szkodę w dniu 10 października 2017 roku celowo wprowadził pracownika pozwanego w błąd, co do braku wiedzy o tym, że poszkodowany potrzebuje pojazdu zastępczego. Zdaniem strony pozwanej, nieuzasadniona zwłoka w działaniu poszkodowanej występuje także w okresie od 12 października 2017 roku do 23 października 2017 roku. Pozwana wskazała, że w dniu 12 października 2017 roku dokonała oględzin technicznych pojazdu i przesłała na adres pełnomocnika ocenę techniczną. Dokument ten wskazywał zakres uszkodzeń pojazdu zakwalifikowanych przez ubezpieczyciela. Dokument ten pozwalał zatem na dokonanie weryfikacji pod kątem zgłoszenia konieczności przeprowadzenia dodatkowych oględzin, mimo to zgłoszenie takie dokonane zostało dopiero w dniu 23 października 2017 roku. Powyższe niewątpliwie przyczyniło się do przedłużenia procesu likwidacyjnego. Zresztą prawidłowość powyższej argumentacji potwierdza także fakt, że pojazd został wstawiony do warsztatu dopiero w dniu 20 października 2017 roku. Pozwany zwraca także uwagę, że najem trwał do 22 listopada 2017 roku, tymczasem z uzyskanych informacji wynika, że w dniu 20 listopada 2017 roku pojazd przeszedł pozytywny badanie techniczne. Oznacza to, że pojazd nie został sprzedany lecz odbudowany. Pozwany stoi tym samym na stanowisku, że łączny usprawiedliwiony czas najmu nie powinien był przekroczyć 27 dni. Pozwany z okresu od 11 października 2017 roku do 23 października 2017 roku usprawiedliwiony czas 3 dni (poruszone wyżej kwestie dotyczące drugich oględzin), z okresu od 24 października 2017 roku do 9 listopada 2017 roku (tj. przekazania informacji o charakterze szkody i jej wysokości) okres 17 dni, z okresu od 10 listopada 2017 roku do 16 listopada 2017 roku okres 7 dni, przy czym pozwany wskazuje, że szkoda miała charakter szkody całkowitej niemniej jak wskazano wyżej pojazd został naprawiony. W takim układzie uznać należy, ze argumentacja dotycząca daty wypłaty odszkodowania oraz czasu na zagospodarowanie wraku nie może stanowić podstawy do ustalenia czasu najmu.

W roku procesu strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska.

W dniu 21 listopada 2023 roku przewodnicząca zobowiązała pełnomocnika strony pozwanej do złożenia pisma procesowego, w którym ustosunkuje się do pisma procesowego powódki z dnia 28 marca 2023 roku ze szczególnym uwzględnieniem twierdzeń powódki co do wysokości należnych stawek za najem pojazdu zastępczego, w terminie 10 dni, pod rygorem pominięcia dalszych dowodów i twierdzeń jako spóźnionych. Zobowiązanie zostało uznane za doręczone pełnomocnikowi strony pozwanej w dniu 11 grudnia 2023 roku (przez portal informacyjny). W dniu 21 grudnia 2023 roku pełnomocnik strony pozwanej, w wykonaniu rzeczonego zobowiązania, złożył pismo procesowe, które zostało doręczone do sądu w dniu 27 grudnia 2023 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 października 2017 roku doszło do wypadku, w wyniku którego uszkodzeniu uległ należący do I. Ż. pojazd marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Sprawca kolizji posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w Towarzystwie (...) z siedzibą w W..

Uszkodzony pojazd nie nadawał się do dalszego ruchu.

Szkoda została zgłoszona Towarzystwie (...) z siedzibą w W. w dniu 10 października 2017 roku. Podczas rozmowy telefonicznej konsultant towarzystwa ubezpieczeń przekazał zgłaszającej szkodzie ogólne informacje o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego i akceptowalnej przez ubezpieczyciela stawce w wysokości 69,11 złotych netto za dobę.

Szkoda została zarejestrowana pod numerem (...).

W piśmie z dnia 10 października 2017 roku Towarzystwo (...) z siedzibą w W. poinformowało I. Ż., że w przypadku uszkodzenia pojazdu osoba, która utraciła możliwość korzystania z niego, może ubiegać się o zwrot kosztów wynajmu samochodu zastępczego – o ile jego brak pociąga za sobą nadmierne utrudnienia lub koszty, a jednocześnie poszkodowany nie dysponuje innym pojazdem, z którego mógłby korzystać. Uzasadniony okres wynajmu obejmuje przede wszystkim czas trwania naprawy, a w przypadku szkody całkowitej – czas niezbędny na dokonanie zakupu auta o podobnych parametrach, co uszkodzony. Towarzystwo ubezpieczeń zaproponowało skorzystanie z oferty wypożyczalni współpracującej z naszym Towarzystwem – (...) SP Z O.O. SP.K., wskazując, iż w przypadku zorganizowania pojazdu zastępczego we własnym zakresie koszt wynajmu zostanie uznany do wysokości stawki obowiązującej u partnera, tj. 69,11 złotych netto.

Dowód:

- dokumenty zgormadzone w aktach szkody, w tym rozmowa telefoniczna, notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym z dnia 12 października 2017 roku, pismo Towarzystwa (...) z siedzibą w W. z dnia 10 października 2017 roku, k. 74.

W dniu 8 października 2017 roku S. Ż. zawarła z P..com J. S. umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) w opcji bezgotówkowego rozliczenia szkody, bez limitu kilometrów, bez kaucji na następujących warunkach: dobowa stawka najmu - 200 złotych netto, podstawienie i odbiór pojazdu - 100 złotych netto, podstawienie pojazdu po godzinach pracy - 80 złotych netto, obsługa w niedziele i święta - 80 złotych netto. Pojazd zastępczy marki F. (...) został podstawiony S. Ż. w dniu 8 października 2017 roku przy ulicy (...) w S.. (...) zastępcze zostało odebrane od poszkodowanej w dniu 10 października 2017 roku.

W dniu 10 października 2017 roku D. Ż. (1) zawarł z P..com J. S. umowę najmu pojazdu zastępczego marki O. (...) w opcji bezgotówkowego rozliczenia szkody, bez limitu kilometrów, bez kaucji na następujących warunkach: dobowa stawka najmu - 200 złotych netto, podstawienie i odbiór pojazdu - 100 złotych netto, podstawienie pojazdu po godzinach pracy - 80 złotych netto, obsługa w niedziele i święta - 80 złotych netto. Pojazd zastępczy marki O. (...) został podstawiony D. Ż. (1) w dniu 10 października 2017 roku przy ulicy (...) w S.. (...) zastępcze zostało odebrane od poszkodowanego w dniu 16 października 2017 roku.

W dniu 16 października 2017 roku I. Ż. zawarł z P..com J. S. umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) w opcji bezgotówkowego rozliczenia szkody, bez limitu kilometrów, bez kaucji na następujących warunkach: dobowa stawka najmu - 220 złotych netto, podstawienie i odbiór pojazdu - 100 złotych netto, podstawienie pojazdu po godzinach pracy - 80 złotych netto, obsługa w niedziele i święta - 80 złotych netto. Pojazd zastępczy marki F. (...) został podstawiony I. Ż. w dniu 16 października 2017 roku przy ulicy (...) w S.. (...) zastępcze zostało odebrane od poszkodowanego w dniu 22 listopada 2017 roku.

Na czas likwidacji należącego do I. Ż. pojazdu użytkownikiem pojazdu był D. Ż. (1). Pojazd zastępczy był niezbędny D. Ż. (1) do dojazdów do pracy i szkoły. D. Ż. (1) nie posiadał innego pojazdu, którym mógł zastąpić pojazd uszkodzony.

I. Ż. nie otrzymał propozycji wynajmu pojazdu zastępczego od Towarzystwa (...) z siedzibą w W..

Dowód:

- umowa najmu pojazdu zastępczego z dnia 8 października 2017 roku z owu, k. 18-19;

- umowa najmu pojazdu zastępczego z dnia 10 października 2017 roku z owu, k. 20-21;

- umowa najmu pojazdu zastępczego z dnia 16 października 2017 roku z owu, k. 22-23;

- oświadczenia z dnia 22 listopada 2017 r., k. 29-30;

- oświadczenie z dnia 24 sierpnia 2018 r., k. 31;

- zeznania na piśmie Ł. H., k. 125-129.

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego decyzją z dnia 15 listopada 2017 roku Towarzystwo (...) z siedzibą w W. rozliczyło szkodę jako całkowitą i przyznało I. Ż. odszkodowanie w wysokości 3.800,00 złotych.

Odszkodowanie I. Ż. otrzymał w dniu 16 listopada 2017 roku.

Dowód:

- decyzja z dnia 15 listopada 2017 r., k. 12;

- potwierdzenie przelewu, k. 14.

I. Ż. oświadczył, że korzystał z pojazdu zastępczego przez okres 6 dni po otrzymaniu odszkodowania za szkodę całkowitą, ponieważ okres ten był niezbędny na zorganizowanie nowego środka transportu.

Dowód:

- oświadczenie z dnia 22 listopada 2017 roku, k. 15

W dniu 21 listopada 2017 roku Kancelaria (...) za 0 zł Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. wystawiła J. S. fakturę VAT nr (...) na kwotę 541,20 złotych brutto tytułem usługi związanej z likwidacją szkody, z czego kwota 135,30 złotych brutto stanowiła usługę związaną ze zgłoszeniem szkody, zaś kwota 405,90 złotych brutto stanowiła usługę związaną z prowadzeniem sprawy. Faktura została opłacona.

Kancelaria (...) za 0 zł Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. sporządziła specyfikację do faktury nr (...), zgodnie z którą zgłoszenie szkody do towarzystwa obejmowało m.in. czas poświęcony na ustalenie odpowiedniego towarzystwa ubezpieczenia sprawcy wypadku i zebranie wszystkich niezbędnych informacji, zaś prowadzenie sprawy obejmowało m.in. czas związany z wytłumaczeniem poszkodowanemu procesu likwidacji szkody.

W dniu 17 stycznia 2018 roku „P..com” J. S. wystawiła I. Ż., S. Ż., D. Ż. (2) fakturę VAT nr (...) na kwotę 541,20 złotych brutto tytułem usługi związanej z likwidacją szkody z terminem płatności do dnia 24 stycznia 2018 roku (7 dni).

Dowód:

- faktura VAT nr (...) z dnia 21 listopada 2017 r., k.16;

- specyfikacja do faktury nr (...), k. 17;

- faktura VAT nr (...) z dnia 17 stycznia 2018 r., k. 36.

W dniu 22 listopada 2017 roku I. Ż. przelał na J. S. „P..com” wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkoda z dnia 7 października 2017 roku o numerze (...) likwidowaną przez Towarzystwo (...) z siedzibą w W..

W dniu 22 listopada 2017 roku D. Ż. (1) przelał na J. S. „P..com” wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkoda z dnia 7 października 2017 roku o numerze (...) likwidowaną przez Towarzystwo (...) z siedzibą w W..

Dowód:

- umowy cesji z dnia 22 listopada 2017 roku, k. 32-33.

W dniu 20 grudnia 2017 roku J. S. „P..com” wystawiła I. Ż., S. Ż., D. Ż. (2) fakturę VAT nr (...) na kwotę 13.259,89 złotych brutto z terminem płatności do 27 grudnia 2017 roku, z czego kwota 123 złotych brutto tytułem podstawienia pojazdu, kwota 98,40 złotych tytułem podstawienia pojazdu w dni świąteczne, 2.214 złotych – tytułem najmu pojazdu zastępczego (9 dni przy dobowej stawce w wysokości 200 złotych netto), 10.012,20 złotych – tytułem najmu pojazdu zastępczego (37 dni przy dobowej stawce w wysokości 220,00 złotych), 123,00 złotych tytułem odbioru pojazdu, 98,40 zł tytułem odbioru pojazdu poza godzinami pracy, 590,89 zł brutto tytułem holowania pojazdu.

Dowód:

- faktura VAT (...) z dnia 20 grudnia 2017 roku, k 34.

Pismem z dnia 20 grudnia 2017 roku „P..com” J. S. wezwała Towarzystwo (...) z siedzibą w W. do zapłaty kwoty odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego oraz holowanie uszkodzonego pojazdu, wynikającej z faktury VAT nr (...) z dnia 20 grudnia 2017 roku. J. S. poinformowała Towarzystwo (...) z siedzibą w W. o cesji wierzytelności.

Pismem z dnia 17 stycznia 2018 roku „P..com” J. S. wezwała Towarzystwo (...) z siedzibą w W. do wypłaty odszkodowania za fakturę nr (...).

Decyzją z dnia 14 lutego 2018 roku Towarzystwo (...) z siedzibą w W. przyznało I. Ż. odszkodowanie w wysokości 4.634,89 złotych, z czego kwota 590,89 złotych stanowiła refundację kosztów holowania uszkodzonego pojazdu, zaś kwota 4.044,00 złotych stanowiła refundację kosztów najmu pojazdu zastępczego. Odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego rozliczono następująco: okres od 8 października 2017 roku do 11 października 2017 roku – tj. 4 dni przy dobowej stawce 246,00 złotych, okres od 12 października 2017 roku do 16 listopada 2017 roku – tj. 36 dni przy dobowej stawce 85,00 złotych,

Pismem z dnia 1 grudnia 2021 roku „P..com” J. S. wezwała Towarzystwo (...) z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 9.166,20 złotych tytułem różnicy między kwotą z faktury VAT nr (...) z dnia 20 grudnia 2017 roku, a kwotą decyzji z dnia 14 lutego 2018 roku wraz z odsetkami liczonymi od dnia 14 lutego 2018 roku do dnia zapłaty, w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 20 grudnia 2017 roku, k. 35;

- wezwanie do zapłaty z dnia 17 stycznia 2018 roku, k. 37;

- decyzja z dnia 14 lutego 2018 roku, k. 38-39;

- wezwanie do zapłaty z dnia 1 grudnia 2021 roku, k. 40.

P..com oraz (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. (...) M. G., intercars24.pl, sporządziły cenniki najmu pojazdu zastępczego.

Sporządzono warunki wynajmu pojazdu zastępczego przez wypożyczalnie wskazane przez Towarzystwo (...) z siedzibą w W. sprawcy kolizji zestawione z warunkami wynajmu wypożyczalni P..com.

Dowód:

- cenniki, k. 24-27;

- warunki wynajmu pojazdu zastępczego, k. 28.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 i 4 k.c.

Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Przepisy kodeksu cywilnego (art. 361-363 k.c.) precyzują, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Niniejszym pozwem powódka na podstawie zawartej z poszkodowanym umowy cesji wierzytelności dochodziła od pozwanego zakładu ubezpieczeń zapłaty kwoty 11.450,62 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie stanowiącej różnicę między sumą wartości faktur o numerach (...) (to jest 13.801,09 złotych), a wypłaconą przez zakład ubezpieczeń kwotą odszkodowania (to jest 4.634,89 złotych). Powódka dochodziła również kwoty 2.284,42 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek za okres od dnia 14 lutego 2018 roku do dnia 27 grudnia 2021 roku.

W pierwszej kolejności należało zbadać czy powódce przysługuje legitymacja procesowa w niniejszym postępowaniu, albowiem jej brak skutkowałby już z tej przyczyny oddaleniem powództwa.

Legitymacja powódki w zakresie roszczenia dotyczącego refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego wynikała z art. 822 § 4 k.c. oraz umowy przelewu wierzytelności z dnia 22 listopada 2017 roku przysługującej poszkodowanemu z tytułu odszkodowania (art. 509 k.c.). W niniejszej sprawie nie zachodzą podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną, w szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c. W ocenie sądu fakt braku zapłaty przez poszkodowanego kosztów najmu na rzecz wynajmującego nie miał żadnego znaczenia dla ważności umowy cesji, a także istnienia roszczenia. Nie sposób uzasadniać domniemanego braku legitymacji czynnej strony powodowej brakiem zaistnienia w niniejszej sprawie szkody. Jest także kwestią dostatecznie rozstrzygniętą w orzecznictwie sądowym, że samo zaciągnięcie przez poszkodowanego zobowiązania do zapłaty czynszu najmu pojazdu zastępczego stanowi szkodę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. pozostającą w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2020 roku, sygn. akt III CZP 63/19). Tak więc powódka była czynnie legitymowana do dochodzenia niniejszym pozwem roszczeń odszkodowawczych z tytułu zdarzenia z dnia 7 października 2017 roku, w pojeździe stanowiącym własność I. Ż., a użytkowanym przez D. Ż. (1) w zakresie zwrotu kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Zaznaczyć należy, że w wypadku rozliczenia szkody w wariancie szkody całkowitej odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku, sygn. akt III CZP 76/13).

Powódka nie wykazała jednak, że przysługuje jej legitymacja w zakresie roszczenia dotyczącego refundacji kosztów innych niż koszty wynajmu pojazdu zastępczego, w tym holowania pojazdu oraz usług prawnych związanych z likwidacją szkodą (pozycje 1-2, 5-7 faktury nr (...) z dnia 20 grudnia 2017 roku oraz faktura nr (...) z dnia 17 stycznia 2018 roku).

Przedmiotem obu umów przelewu wierzytelności z dnia 22 listopada 2017 roku była wierzytelność określona jako prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu pojazdu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 7 października 2017 roku (par. 1 ust. 1 umowy – k. 32 i 33). Wierzytelność będąca przedmiotem umów cesji została jasno określona w umowie i w związku z tym brak jest podstaw by domniemywać, że przedmiotem tych umów były także inne koszty, w tym z tytułu holowania pojazdu oraz obsługi prawnej związanej ze zgłoszeniem szkody i prowadzeniem sprawy. Strony w ramach swobody umów mogą uregulować stosunek prawny według własnego uznania i odpowiednio określić zbywaną wierzytelność. W sytuacji, gdy w umowach cesji poza kosztami z tytułu najmu pojazdu zastępczego nie zostały wymienione inne koszty, w tym koszty holowania czy koszty obsługi prawnej w zakresie likwidacji szkody, nie można domniemywać, że były one tymi umowami objęte.

Przelew wierzytelności regulują postanowienia art. 509 k.c. Przelew wierzytelności (cesja) jest umową na podstawie której dotychczasowy wierzyciel (cedent) przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej (cesjonariusza). Przedmiotem przelewu co do zasady może być wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Powinna ona być też w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana) Jak wskazał to Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 maja 1999 roku, sygn. akt III CKN 423/98, konieczne jest wyraźne określenie stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność. Wymaga się oznaczenia stron tego stosunku zobowiązaniowego oraz przedmiotu świadczenia. Należy podkreślić, że nabycia wierzytelności w drodze cesji nie można domniemywać i okoliczność ta powinna wynikać wprost z dokumentów.

W ocenie sądu powódka nie była czynnie legitymowana do dochodzenia niniejszym pozwem wierzytelności określonych pod pozycjami 1-2, 5-7 faktury nr (...) z dnia 20 grudnia 2017 roku oraz na fakturze nr (...) z dnia 17 stycznia 2018 roku, ponieważ nie zostały one oznaczone w umowach przelewu wierzytelności. Nie są to również prawa związane z wierzytelnością w zakresie refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego, do których należy zaliczyć roszczenie o odsetki od należności głównej.

W dalszej kolejności należało odnieść się do zarzutu przedawnienia zgłoszonego przez stronę pozwaną. Zarzut ten okazał się niezasadny,

Zgodnie z art. 819 § 3 k.c. w wypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub wynikłą z niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. Przepis art. 819 § 3 k.c. odsyłając do art. 442 [1] § 1 k.c., uzależnia rozpoczęcie biegu przedawnienia od powzięcia przez poszkodowanego wiedzy o osobie obowiązanej do naprawienia szkody czyli sprawcy deliktu, a nie o ubezpieczycielu. Akcesoryjność odpowiedzialności ubezpieczyciela skutkuje istnieniem tej odpowiedzialności tak długo, jak trwa odpowiedzialność sprawcy. Powódka dowiedziała się o osobie sprawcy szkody najpóźniej w dniu 10 października 2017 roku i najpóźniej tego samego dnia dowiedziała się również o ubezpieczycielu, skoro tego dnia zgłosiła szkodę.

Przepis art. 442 [1] § 1 k.c. stanowi, iż roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Termin przedawnienia roszczenia powoda powódki wynosi 3 lata i rozpoczął swój bieg od dnia 10 października 2017 roku. Trzy lata upłynęłyby zatem w dniu 10 października 2020 roku i z dniem następnym nastąpiłoby przedawnienie roszczenia chyba, że nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia.

Zgodnie z art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się:

1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

Pozew w niniejszej sprawie wniesiony został do sądu w dniu 31 grudnia 2021 roku. Z art. 819 § 4 k.c. wynika też, że bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia. Art. 819 § 4 k.c. ma zastosowanie także w stosunku do biegu terminu przedawnienia wskazanego w art. 819 § 3 k.c. (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2012 roku, sygn. akt V CSK 165/11). Szkoda została zgłoszona w dniu 10 października 2017 roku i od tego dnia rozpoczął bieg termin przedawnienia. Istotne w niniejszej sprawie jest zdanie drugie art. 819 § 4 k.c., bowiem stanowi o biegu przedawnienia na nowo. Warunkiem rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia na nowo jest otrzymanie przez zgłaszającego zdarzenie na piśmie oświadczenia pozwanego o przyznaniu lub odmowie świadczenia. Trzeba wziąć pod uwagę przede wszystkim to, że przepis ten został wprowadzony do kodeksu cywilnego z myślą o zabezpieczeniu interesów ubezpieczających, a nie ubezpieczycieli. Instytucja o której stanowi art. 819 § 4 k.c. jest instytucją odrębną od ogólnych przepisów stanowiących o przedawnieniu, tj. art. 123 k.c. i nast. Jako punkt wyjścia do rozważań w niniejszej sprawie można przywołać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2014 roku, sygn. akt V CSK 5/14, w którym wywodzi się, że bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela rozpoczyna się po przerwie od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie od ubezpieczyciela kończące postępowanie likwidacyjne oświadczenie o przyznaniu lub odmowie świadczenia. W wyroku tym zwrócono uwagę na to, że postępowanie likwidacyjne nie jest postępowaniem sformalizowanym tak pod względem jego wszczęcia, jak i zakończenia, toczącym się przed władzą publiczną. Postępowanie to nie kończy się wydaniem aktu, który korzystałby z przymiotu prawomocności. Przepis art. 819 § 4 k.c. posługuje się pojęciem „oświadczenie ubezpieczyciela”, a więc nie odwołuje się do pojęcia decyzji, która wydawana jest w toku urzędowego postępowania, a nawiązuje do zobowiązaniowego charakteru stosunku łączącego strony. Oświadczenie, o którym mowa w przepisie art. 819 § 4 k.c. jest tym samym oświadczeniem, które składa ubezpieczyciel w postępowaniu likwidacyjnym. Takie oświadczenie pozwany złożył poszkodowanemu w dniu 14 lutego 2018 roku (k. 38-39), zatem od tego dnia bieg przedawnienia rozpoczął się na nowo.

Zgodnie z art. 3 k.c. ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że to wynika z jej brzmienia lub celu. Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie w dniu 9 lipca 2018 roku, do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. W związku z powyższym bieg przedawnienia w niniejszej sprawie należy liczyć według przepisów k.c. obowiązujących od dnia 9 lipca 2018 roku.

O ile w sprawie zastosowanie miał trzyletni termin przedawnienia, o tyle końcowy termin biegu rzeczonego okresu został przez ustawodawcę ustanowiony na ostatni dzień roku kalendarzowego, w niniejszej sprawie będzie to dzień 31 grudnia 2021 roku. Tym samym, pomimo upływu trzech kalendarzowych lat od daty otrzymania ostatecznego stanowiska ubezpieczyciela w dniu składania pozwu (odpowiednio 14 lutego 2021 roku i 31 grudnia 2021 roku) na mocy art. 118 zd. drugie k.c. do przedawnienia nie doszło, skoro pozew został złożony w dniu 31 grudnia 2021 roku.

W dalszej kolejności strona pozwana podnosiła zarzut naruszenia przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody wskazując, że w czasie likwidacji szkody zostały mu przedstawione zasady wynajmu pojazdów zastępczych, jak również informacja o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego w firmie współpracującej z Towarzystwem (...) z siedzibą w W.. Aktywność ubezpieczyciela w tym zakresie ograniczyła się jedynie do przekazania informacji o akceptowalnej przez niego stawce dobowej za najem i możliwości weryfikacji stawki do wskazanego poziomu. W ocenie sądu czynności podejmowane przez pozwanego na etapie likwidacji szkody nie spełniają przesłanki wystosowania do poszkodowanego propozycji co do kwestii najmu zastępczego. Oświadczenie ubezpieczyciela nie musi wprawdzie zawierać wszystkich elementów ewentualnej umowy zawartej za jego pośrednictwem, musi natomiast wskazywać na pewne elementy, które pozwolą drugiej stronie podjąć określone działania celem minimalizacji szkody. Ubezpieczyciel powinien udowodnić, że propozycja ta określała warunki najmu pozwalające na podjęcie poszkodowanemu decyzji o skorzystaniu z niej. Tym samym nie jest wystarczające powołanie się na samą wysokość stawki, bez podania innych warunków interesujących poszkodowanego. Reasumując, uznać należy, iż obowiązek współdziałania stron w zakresie dotyczącym likwidacji szkody związanej z najmem zastępczym, wymaga wyraźnej inicjatywy ze strony ubezpieczyciela, większej aktywności, niż aktywność sprowadzająca się do poinformowania o akceptowalnej stawce za najem, szczególnie w przypadku, gdy poszkodowany korzysta już w pojazdu zastępczego zaoferowanego przez inny podmiot.

W zakresie stawki najmu istnieje obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2 k.c., art. 362 k.c. i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 roku w sprawie o sygnaturze akt III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu, są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Uznając, że sam fakt poszkodowania i konieczność aktywności poszkodowanego w zakresie likwidacji szkody jest sam w sobie na tyle obciążający i absorbujący, pierwszeństwo przyznać należy zapewnieniu poszkodowanemu prawa do wyboru oferty, która odpowiada stawkom rynkowym.

Podkreślenia wymaga, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwane towarzystwo ubezpieczeń w okresie od 8 października 2017 doku do 11 października 2017 roku za zasadną uznało dobową stawkę w wysokości 246,00 złotych brutto nie kwestionując faktu, że jest to stawka wykraczająca poza stawki obowiązujące na lokalnym rynku. Co do dalszego okresu najmu pozwana zredukowała rzeczoną stawkę do kwoty 85,00 złotych brutto ze względu na złożenie poszkodowanemu oferty najmu pojazdu zastępczego za tę stawkę, jednak, o czym była mowa już wyżej, pozwany zakład ubezpieczeń nie wykazał, by taką ofertę poszkodowanemu istotnie złożył, a nawet gdyby przyjąć, że taką ofertę złożył, to poszkodowany nie miał obowiązku korzystania z oferty najtańszej i z faktu skorzystanie przez niego z innej oferty nie odbiegającej od stawek rynkowych nie sposób wyciągać wobec niego negatywnych konsekwencji. Z okoliczności sprawy wynika, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwana zróżnicowała stawki tylko z uwagi na przedstawienie poszkodowanemu informacji o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego za stawkę niższą, a nie z uwagi na fakt, że dobowa stawka w wysokości 246,00 złotych brutto była stawką odbiegającą od stawek rynkowych.

Sąd nie miał wątpliwości co do konieczności najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego. Z uszkodzonego pojazdu korzystał D. Ż. (1) do dojazdów do pracy i szkoły. D. Ż. (1) nie posiadał innego pojazdu, którym mógłby zastąpić pojazd uszkodzony. Okoliczności te zostały potwierdzone oświadczeniem D. Ż. (1) (k. 30).

Odnosząc się natomiast do ustalenia uzasadnionego czasu trwania najmu pojazdu zastępczego, należy wskazać, że w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego dominującym stanowiskiem było, że okres celowego i ekonomicznie uzasadnionego najmu pojazdu zastępczego w przypadku szkody całkowitej w pojeździe obejmuje okres od dnia wynajęcia pojazdu zastępczego do dnia, w którym poszkodowany mógł nabyć analogiczny pojazd, ale nie później niż do dnia otrzymania świadczenia odszkodowawczego za szkodę całkowitą w pojeździe.

Takie stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy np. w wyroku z dnia 8 września 2004 roku (sygn. akt IV CK 672/03). Stanowisko to jednak uległo modyfikacji w późniejszych orzeczeniach. W uzasadnieniu uchwały z dnia 17 listopada 2011 roku Sąd Najwyższy jako aktualne podtrzymał swoje wytyczne co do zasad i zakresu refundacji kosztów najmu, jednocześnie wskazał, że ma to być okres „niezbędny do zakupu innego pojazdu mechanicznego".

Czasem refundowanego najmu pojazdu zastępczego w przypadku szkody całkowitej jest okres od dnia wynajęcia pojazdu zastępczego w związku ze zniszczeniem posiadanego przez poszkodowanego pojazdu do dnia, w którym poszkodowany mógł nabyć faktycznie i obiektywnie odtworzyć możliwość korzystania ze zniszczonej rzeczy poprzez zakup innego pojazdu mechanicznego o podobnej wartości rynkowej. Okres ten może kończyć się wcześniej niż dzień wypłaty odszkodowania za szkodę w pojeździe, może kończyć się w dniu wypłaty tego rodzaju świadczenia odszkodowawczego, może również wykraczać poza dzień wypłaty odszkodowania za szkodę całkowitą w samochodzie. Należy zatem ustalać i badać chwilę, w której możliwe było odtworzenie przez poszkodowanego możliwości korzystania z rzeczy poprzez zakup innego pojazdu mechanicznego. Tak więc w wypadku rozliczania szkód w wariancie szkody całkowitej odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku, III CZP 76/13). Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela został powiązany z obiektywnym okresem potrzebnym do odtworzenia możliwości korzystania z rzeczy poprzez zakup innego pojazdu mechanicznego (wyeliminowania negatywnych następstw zniszczenia samochodu), który choć nie zawsze, to z reguły kończy się w dniu spełnienia świadczenia z tytułu szkody całkowitej lub kilka dni po wypłacie. Ponadto wskazać należy, że zwyczajowo w praktyce ubezpieczeniowej, wspartej poglądami orzecznictwa, przyjmuje się, że uzasadniony czas na zagospodarowanie wraku zawiera się w przedziale 7-14 dni począwszy od dnia wypłaty pełnego odszkodowania.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, iż okres najmu powinien wynosić 46 dni tj. od dnia 8 października 2017 roku do dnia 22 listopada 2017 roku. Należy podkreślić fakt, że w rozpatrywanej sprawie wystąpiła tzw. szkoda całkowita, o czym poszkodowany został poinformowany. Pozwany wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w dniu 16 listopada 2017 roku (k. 14). Do tego okresu należy doliczyć 6 dni na zorganizowanie nowego środka transportu.

W tym miejscu należy podkreślić, że obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Strona pozwana nie wykazała, że proces likwidacji szkody został niezasadnie przedłużony z winy poszkodowanego, a także, iż szkoda miała charakter częściowy, skoro w toku postępowania szkodę zakwalifikowała jako całkowitą. By wykazać powyższe okoliczności strona pozwana winna przejawić inicjatywę dowodową w tym zakresie.

Tym samym sąd uznał, że czas trwania czynności likwidacyjnych oraz czas niezbędny na zakup innego pojazdu wyniósł łącznie 46 dni, uzasadniona stawka wynosiła 246 złotych brutto, a więc uzasadniony koszt najmu samochodu zastępczego wyniósł 11 316,00 zł brutto. Uwzględniając wypłacone przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego odszkodowanie w wysokości 4 634,89 złotych, zasądzeniu podlegała kwota 6 681,11 złotych powiększona o kwotę 2 381,51 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek za okres od
15 lutego 2018 roku do 27 grudnia 2022 roku.

Z uwagi na powyższe, wywiedzione powództwo podlegało uwzględnieniu w zakresie kwoty 9.062,62 złotych, o czym orzeczono, jak w punkcie I. wyroku. W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono, jak w punkcie II. sentencji wyroku.

O odsetkach od zasądzonego powództwa Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wytoczenia powództwa, to jest od dnia 31 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty (art. 481 § 1 k.c. i 482 k.c.).

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Powódka poniosła koszty w wysokości 4 360 zł, na które złożyło się na nie: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie
3 600 zł (zgodnie ze stawką z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie), opłata od pozwu - 750 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł. Pozwany poniósł koszty w wysokości 3.617 zł, na które złożyło się: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3 600zł (zgodnie ze stawką z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł.

Powódka wygrała sprawę w 80%, stąd należy jej się zwrot kosztów w kwocie 3.488 zł, jednocześnie pozwany wygrał sprawę w 20%, stąd należy mu się zwrot kosztów w kwocie 723,40 zł. Różnica w poniesionych kosztach wynosi 2 764,60 zł i taką też kwotę sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki.

Odsetki od kosztów procesu zostały zasądzone na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.