Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 maja 2023 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

Protokolant : starszy sekretarz sądowy Edyta Maślany

po rozpoznaniu w dniu 09 maja 2023 r w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G. kwotę 6.564,20 zł ( sześciu tysięcy pięciuset sześćdziesięciu czterech złotych dwudziestu groszy ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od następujących kwot i terminów :

- od kwoty 6.072,20 zł – od dnia 31 sierpnia 2021r do dnia zapłaty ,

-od kwoty 492 zł – od dnia 21 stycznia 2022 r do dnia zapłaty ,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.717 zł ( dwóch tysięcy siedmiuset siedemnastu złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 194,42 zł ( stu dziewięćdziesięciu czterech złotych czterdziestu dwóch groszy ) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I C 265/22

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2022 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w G. złożył przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. pozew o zapłatę kwoty 6 564,20 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot: 6 072,20 zł od dnia 31 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty i 492 zł od dnia 21 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty, a także złożył wniosek o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że w dniu 5 sierpnia 2021 roku doszło do uszkodzenia pojazdu marki C. o nr rej. (...), należącego do poszkodowanych A. i G. P..

Poszkodowani zgłosili fakt zaistnienia szkody pozwanemu, a ten na podstawie swojej decyzji wypłacił odszkodowanie w kwocie 2.875,83 złotych i zakończył postępowanie likwidacyjne.

Powód uzyskał prawo do dalszego odszkodowania w drodze cesji wierzytelności . Zlecił kalkulację naprawy, z której wynika, iż całkowity koszt naprawy pojazdu wynosi 8 948,03 złotych brutto. Sama kalkulacja kosztowała 492 złote. Zdaniem powoda wskazana kwota gwarantuje przywrócenie pojazdu do stanu sprzed dnia powstania szkody zgodnie z technologią zalecaną przez producenta pojazdu.

W dniu 28 marca 2022 roku tut. Sąd Rejonowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w niniejszej sprawie zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty pozwany – (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości, a także złożył wniosek o zasądzenie kosztów procesu, wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał na wypłatę odpowiadającego szkodzie odszkodowania. Zakwestionował wystawioną fakturę VAT za prywatną ekspertyzę, wskazując, że powód jest podmiotem profesjonalnym i zlecanie ekspertyz innym podmiotom jest de facto pokrywaniem kosztów jego działalności gospodarczej. Nadto przedstawił, że składał poszkodowanemu propozycje naprawy pojazdu w warsztatach funkcjonujących w sieci naprawczej (...). Górną granicę obowiązku naprawienia szkody wyznacza rzeczywisty koszt naprawienia rzeczy. Jeśli poszkodowany sprzedał pojazd, to ta okoliczność jest również bardzo istotna dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 sierpnia 2021 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki C. (...), o nr rej. (...) należący do A. i G. P.. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w (...) SA w W.. Poszkodowani zgłosili fakt zaistnienia szkody w ich pojeździe u pozwanego ubezpieczyciela. Ten zaś zarejestrował sprawę i nadał jej numer PL (...). W toku postępowania likwidacyjnego w dniu 11 sierpnia 2021 roku rzeczoznawca samochodowy P. W. sporządził ekspertyzę, zgodnie z którą koszt naprawy uszkodzonego pojazdu winien wynieść kwotę 2 875,83 złotych.

Decyzją z dnia 30 sierpnia 2021 roku ubezpieczyciel przyznał kwotę 2 875,83 złotych, tytułem odszkodowania za szkodę z dnia 5 sierpnia 2021 roku.

Niesporne, a nadto dowód:

- ustalenie wysokości szkody – k. 12;

- kalkulacja pozwanego – k. 12 v. – 14;

- decyzja – k. 15 ;

- akta szkody na płycie CD – k. 60;

- zeznania świadka G. P. – k. 89 – 90 .

Poszkodowani dokonali cesji wierzytelności wynikającej ze szkody na (...) sp. z o.o. z siedzibą w O.. Podmiot ten dokonał cesji wierzytelności na (...) Sp. z o.o. Sp. kom. w G..

Niesporne, a nadto dowód:

- umowy przelewu wierzytelności – k. 16 – 20.

Spółka (...) zleciła ekspertyzę rzeczoznawcy K. K.. Według niej wysokość szkody w pojeździe wyniosła kwotę 8 948,03 złotych. Wykonawca ekspertyzy wystawił fakturę na kwotę 492 złote.

Dowód:

- ekspertyza – k. 22 - 25;

- faktura – k. 26.

Koszt naprawy pojazdu marki C. (...) o nr rej. (...), uszkodzonego wskutek kolizji z dnia 5 sierpnia 2021 roku, dokonanej zgodnie z technologią producenta pojazdu tzn. przy użyciu oryginalnych części zamiennych, przy zastosowaniu średnich stawek robocizny w nieautoryzowanych warsztatach naprawczych na terenie byłego województwa (...), wynosił 9 878,03 zł . Ze względu na ustalone w trakcie oględzin zamontowanie zamienników reflektorów, koszt ten wynosił 8 337,99 zł.

Na skutek przeprowadzonej naprawy w/w pojazd został przywrócony do stanu technicznego umożliwiającego jego eksploatację, choć nie doszło do przywrócenia jego stanu sprzed jego uszkodzenia.

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu mechaniki samochodowej mgr inż. M. M. wraz z kalkulacjami – k. 93 – 112.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne i podlegało uwzględnieniu w całości.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowią przepisy art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (teks jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 392 ze zmianami) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c.

Przepis art. 822 § 1 i 2 k.c. stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (§ 1 ). Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2).

Okoliczności kolizji nie były pomiędzy stronami sporne. Również legitymacja czynna po stronie powoda i bierna pozwanego do występowania w niniejszym procesie nie budziły wątpliwości. Legitymacja bierna pozwanego ubezpieczyciela wynika z art. 19 ust. 1 zdanie pierwsze powołanej wyżej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), zgodnie z treścią którego poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Było bowiem okolicznością niekwestionowaną, iż sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela.

Pozwany również nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności za szkodę i wypłacił odszkodowanie w kwocie 2 875,83 złotych. Świadczenie ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia majątkowego ma charakter odszkodowawczy i ta funkcja kompensacyjna determinuje podstawową treść pojęciową, zakres i poziom odszkodowania. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń jest szczególną postacią odpowiedzialności cywilnej, a prawo ubezpieczeń majątkowych jest częścią prawa odszkodowawczego. Pojęcie szkody w ubezpieczeniach jest zatem takie samo, jak w innych działach prawa odszkodowawczego, zasada odszkodowania nie może być bowiem traktowana w oderwaniu od ogólnych zasad odszkodowawczych, które znalazły wyraz i zostały uregulowanie w kodeksie cywilnym. Dotyczy to samych pojęć szkody i odszkodowania. Zakład ubezpieczeń obowiązany jest do naprawienia szkody tylko w formie wypłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. Niezależnie od tego, czy poszkodowany naprawił uszkodzoną rzecz, należy mu się od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 k.c., w związku z art. 361 § 2 k.c., co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom przywrócenia rzeczy jej wartości sprzed wypadku. Odszkodowanie, jakie zobowiązany jest w takiej sytuacji wypłacić zakład ubezpieczeń obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy.

Przywrócenie uszkodzonej rzeczy do stanu poprzedniego oznacza doprowadzenie jej do stanu używalności i jakości w zakresie istniejącym przed wypadkiem; w razie uszkodzenia pojazdu mechanicznego chodzi o przywrócenie mu sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu oraz wyglądu sprzed wypadku (uchwała SN z dnia 12.04.2012 r., II CZP 80/11). Gdy więc naprawa rzeczy przywróci jej wartość sprzed wypadku, odszkodowanie powinno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy ustalonym przez rzeczoznawcę.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W literaturze dominującą jest teoria adekwatnego związku przyczynowego, od której odstępstwa mogą wystąpić w warunkach opisanych w art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym granicach określonych w art. 361 § 1 k.c., w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Co do zasady normalny związek przyczynowy pełni zatem w prawie cywilnym funkcję przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej, a nadto wyznacza jej granice w tym sensie, że zobowiązany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa zdarzeń, z którymi ustawa łączy jego obowiązek odszkodowawczy.

Przeprowadzona w sprawie opinia biegłego z zakresu mechaniki pojazdowej wskazuje, że koszt naprawy pojazdu marki C., przy użyciu dostępnych części zamiennych jest wyższy, niż ustalił ubezpieczyciel i wynosi 9 878,03 zł brutto, przy czym z uwagi na ustalenie przez biegłego w trakcie oględzin zamontowanie zamienników reflektorów, koszt ten wynosił według kalkulacji biegłego 8 337,99 zł.

Sąd co do zasady uznał dowód z opinii pisemnej biegłego sądowego M. M. za w pełni wiarygodny. Opinia została sporządzona zgodnie z treścią postanowienia dowodowego, w sposób fachowy, rzetelny i kompletny. Treść opinii jest zgodna z zasadami wiedzy powszechnej i logiki. Wysokie kwalifikacje biegłego i jego duże doświadczenie w połączeniu z rzetelną analizą materiału dowodowego dają, zdaniem Sądu, gwarancję prawidłowości dokonanych ustaleń. Sformułowane stanowisko jest zrozumiale umotywowane i jednoznaczne. Ponadto żadna ze stron co do zasady opinii nie kwestionowała. Pozwana w ogóle nie wniosła zarzutów od wydanej w sprawie opinii, a więc przyjąć należało, że w pełni podzieliła wnioski biegłego. Powód natomiast zgodził się z biegłym, że koszt naprawy uszkodzonego pojazdu marki C. po szkodzie z dnia 5 sierpnia 2021 roku wyniósł 9 878,03 zł, zgodził się na stawkę naprawy pojazdu przyjęta przez biegłego, wreszcie uznał, że naprawa pojazdu powinna się odbyć przy zastosowaniu części jakości O. Powód nie zgodził się natomiast pomniejszeniu odszkodowania o koszty zamontowanych reflektorów (zamienników) do kwoty 8 337,99 zł, wskazując, że biegły nie stwierdził, że zamienniki (reflektorów) były zamontowane w pojeździe poszkodowanego przed szkodą.

Sąd w pełni podzielił powyższe zarzuty strony powodowej. W niniejszej sprawie nie zostało stwierdzone, że powyższe zamienniki zostały zamontowane przed szkodą, a więc że pojazd w tej strefie przed kolizją miał inne aniżeli oryginalne części zamienne. W sprawie zostało ustalone, że po kolizji pojazd został naprawiony w sposób umożliwiający jego dalszą eksploatację, a nie w sposób przywracający samochód do stanu sprzed zdarzenia. Poszkodowany wprawdzie naprawił uszkodzony w kolizji reflektor, jednak z uwagi na wypłacone dotychczas odszkodowanie (zaniżone) do naprawy użył tzw. zamienników.

Należy w tym miejscu przyjąć za biegłym, że na skutek przeprowadzonej naprawy w/w pojazd został przywrócony do stanu technicznego umożliwiającego jego eksploatację, choć nie doszło do przywrócenia jego stanu sprzed jego uszkodzenia. Podkreślić należy, że wskazane pojęcia nie są ze sobą równoznaczne. Przywrócenie stanu technicznego pojazdu jest niczym innym jak doprowadzenie samochodu do stanu „używalności”, tj. umożliwienia mu pełnienia roli do jakiej został wyprodukowany. Tym samym zamontowanie nieoryginalnych reflektorów umożliwiło co prawda dopuszczenie pojazdu do ruchu, nie mogło jednak być uznane za przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia z dnia 5 sierpnia 2021 roku. (o czym wspomniał sam biegły w uzasadnieniu opinii – k. vide: k. 97 akt).

Natomiast przywrócenie stanu technicznego pojazdu do stanu sprzed szkody może być wykonana jedynie przy użyciu części tej samej jakości co uszkodzone. Skoro zatem w sprawie niniejszej brak było informacji o tym, że w przedmiotowym pojeździe występowały części inne niż oryginalne uznać należało, że naprawa powinna obejmować części oryginalne sygnowane znakiem O. Zdaniem Sądu tylko naprawa pojazdu przy użyciu takich części przywróci pojazd do stanu sprzed szkody, a przy tym nie wpłynie na wzrost jego wartości.

Należy pamiętać, że podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę - nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody i przeskalowywać jej wartości w odniesieniu do realnych cech i sposobu eksploatacji rzeczy uszkodzonej. Taka sytuacja nie występuje w sytuacji uzupełnionego orzeczeniem odszkodowania należnego powodowi. W sprawie nie wykazano, aby pojazd był nadmiernie eksploatowany przez właściciela bez zachowania dbałości , a tym samym aby jego stan techniczny był zły. Ustalił zatem, że w pojeździe nie ma części i podzespołów nieoryginalnych. I choć ustalił także, że do naprawy pojazdu użyto tzw. zamienników reflektorów, a więc części nieoryginalnych , to podkreślił, że wyłącznie użycie nowych, oryginalnych części zamiennych oraz przeprowadzenie naprawy zgodnie z technologią producenta spowodowałaby przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. Dodał, że zastosowanie nieoryginalnych części zamiennych nie spowodowałoby przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia, dlatego zamontowanie nieoryginalnych reflektorów umożliwiło co prawda dopuszczenie pojazdu do ruchu, nie może jednak być uznane za przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia z dnia 5 sierpnia 2021 roku.

W konsekwencji naprawa pojazdu na podstawie kosztorysu opracowanego przez ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego, lecz również według kosztorysu biegłego z uwzględnieniem wartości zamienników reflektorów nie gwarantuje przywrócenia go do stanu przed zdarzenia z dnia 5 sierpnia 2021 roku.

W konsekwencji przyjąć należało za biegłym, że koszt naprawy pojazdu marki C. o nr rej. (...) po kolizji z dnia 5 sierpnia 2021 roku wyniósł 9 878,03 zł brutto. Ustalenie to daje podstawę do uzupełnienia wypłaconego odszkodowania o dochodzoną kwotę 6 072,20 złotych, przy czym Sąd uzupełnił żądanie do wysokości wskazanej w pozwie będąc związanym wysokością żądania określonego w pozwie zgodnie z treścią art. 321 §1 k.p.c. [ Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie]. Oznacza to zasadność powództwa w pełnym zakresie.

Zasadne również jest uznanie, że przygotowany kosztorys prywatny był celowy, a koszt jego poniesienia (492 złotych) podlega zasądzeniu w niniejszym postępowaniu. Bez tego działania powoda nie mógłby on zasadnie oponować przed zaniżeniem odszkodowania i w sposób racjonalny ukształtować żądania pozwu.

Roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje swoje oparcie w treści art. art. 359 § 1 k.c. oraz art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia. Ubezpieczyciel, stosownie do treści przepisu art. 817 § 1 k.c., obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, a jeśli tego nie czyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek ustawowych od należnej wierzycielowi sumy. Świadczenie ubezpieczyciela ma zatem charakter terminowy, a spełnienie świadczenia w terminie późniejszym niż wynikający z art. 817 k.c. może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód w postaci niemożliwości wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty, według standardu, którego reguły wyznaczanej przez prawo ubezpieczeniowe.

Wobec powyższego od kwoty 6 072,20 zł naliczono odsetki ustawowe od dnia 31 sierpnia 2021 r., bowiem wówczas pozwany podjął decyzję o przyznaniu odszkodowania. (roszczenie o odsetki w tym zakresie obejmuje dzień następny po dacie wydania decyzji w zakresie wypłaty bezspornej kwoty odszkodowania, - k. 15 ) W zakresie odsetek od kosztów ekspertyzy przyznano je od daty przedstawienia przez powoda pozwanemu wezwania do realizacji świadczenia. (k. 27).

O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie art. 98 §1, 1 ¹ i 3 k.p.c. Powód wygrał sprawę w całości. Na jego koszty złożyły się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego (1.800 złotych), opłata od pozwu (400 złotych) , opłata od pełnomocnictwa (17 złotych) oraz zaliczka na biegłego (500 zł), razem 2 717 zł. Tym samym w punkcie 2 wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda powyższa kwotę , tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie , liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Na tej samej zasadzie uwzględniono koszty sądowe, na które składa się wynagrodzenie za opinię biegłego. Pozwany powinien zwrócić Skarbowi Państwa kwotę 194,42 złotych, tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. Koszty opinii w niniejszej sprawie wyniosły bowiem 1 194, 42 zł, zaś zaliczka stron skompensowała jej wartość do kwoty 1 000 zł. Pozostałą kwotą należało obciążyć pozwanego , o czym Sąd orzekł jak w punkcie 3 wyroku.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji wyroku.

Sędzia Agnieszka Kuryłas