Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 marca 2024 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: sędzia Agnieszka Kuryłas

Protokolant: sekretarz sądowy Kamila Żebryk

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2024 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa: E. G.

przeciwko: A. O.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego A. O. na rzecz powódki E. G. kwotę 10.803,39 zł ( dziesięciu tysięcy ośmiuset trzech złotych trzydziestu dziewięciu groszy ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 07 grudnia 2021 r do dnia zapłaty ,

2.  oddala powództwo w pozostałej części ,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4.480,72 zł ( czterech tysięcy czterystu osiemdziesięciu złotych siedemdziesięciu dwóch groszy ) tytułem zwrotu kosztów postępowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I C 90/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 07 grudnia 2021 roku powódka E. G. wniosła o zasądzenie od pozwanego A. O. kwoty 10.803,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 10 listopada 2006 roku strony zawarły umowę pożyczki hipotecznej na łączną kwotę 60.000 zł. Pożyczka została wypłacona jednorazowo, miała zostać spłacona przez strony w 300-stu ratach. W okresie zawarcia umowy pożyczki strony pozostawały w związku partnerskim. Strony spożytkowały pożyczkę na różne cele, w tym w szczególności : na leczenie ortodontyczne pozwanego, na spłatę zobowiązań pozwanego w kwocie 12.000 zł, na zakup pojazdu, z którego strony wspólnie korzystały, wykupienie polisy oraz bieżące życie. Żadna ze stron nie zaoszczędziła żadnych środków z pożyczki. Dnia 17 kwietnia 2019 roku małżeństwo stron zostało rozwiązane z wyłącznej winy pozwanego. Powódka samodzielnie spłaca wspólne zobowiązanie stron. Powódka stoi na stanowisku, iż w związku z tym, że zobowiązanie względem banku strony zaciągnęły wspólnie, a dodatkowo wspólne było wykorzystanie przez strony środków finansowych, pozwany jest zobowiązany do zapłaty na rzecz powódki kwoty 10.803,64 zł wyliczonej jako połowa wartości spłat rat kredytowych i odsetkowych w okresie od stycznia 2018 roku do listopada 2020 roku w kwocie 8.410,70 zł, połowa wartości spłat rat kredytowych i odsetkowych w okresie od stycznia 2021 roku do września 2021 w kwocie 1.874,14 zł, kwota kosztów poniesionych przez powódkę z tytułu ubezpieczenia na życie pozwanego w wysokości 230,55 zł, połowa wartości kosztów poniesionych przez powódkę z tytułu ubezpieczenia nieruchomości w kwocie 288 zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 marca 2023r , pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie polega na prawdzie, iż strony zaciągnęły zobowiązanie w Banku (...) z przeznaczeniem na cele wskazane przez powódkę. Powódka w czasie zawarcia przedmiotowej umowy, wobec faktu, iż rozwiodła się ze swoim ówczesnym mężem G. Ż., regulowała kwestie finansowe związane z ugodowym podziałem majątku wspólnego jej i jej byłego męża. Ponadto posiadała liczne zobowiązania (kredyty, pożyczki) po zakończeniu małżeństwa. Pozwany wskazał, że w dniu 20 marca 2014 roku, po faktycznym rozstaniu się stron , a przed zakończeniem postępowania rozwodowego strony zawarły umowę notarialną o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Po tej dacie powódka już tylko z majątku osobistego realizowała spłatę pożyczki, dzięki której stała się jedynym właścicielem mieszkania. Pozwany wskazał, że przystąpił do umowy pożyczki dlatego, że chciał pomóc swojej ówczesnej partnerce w jej kłopotach finansowych. Powódka deklarowała, iż przeniesie udziały we własności nieruchomości na pozwanego, co ostatecznie się nie stało. Pozwany wskazał, iż samochód marki (...) został zakupiony jeszcze przed zaciągnięciem pożyczki w Banku (...). Nadto pozwany wskazał, że żądanie powódki jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W piśmie z dnia 17 lipca 2023 roku powódka wskazała, że podtrzymuje dotychczasowe twierdzenia i wnioski. Powódka zaprzeczyła, jakoby pożyczka hipoteczna była wzięta na uregulowania kwestii finansowych związanych z podziałem majątku powódki z poprzednim małżonkiem oraz spłatę licznych pożyczek i kredytów powódki. Powódka wskazała również, że zaprzecza także prawdziwości twierdzeń pozwanego co do tego, aby kiedykolwiek składała mu obietnicę przeniesienia udziałów w prawie własności. Powódka wskazała, że w dniu 28 stycznia 2014 roku pozwany uznał w całości roszczenie powódki i zobowiązał się do partycypowania w kosztach zobowiązań zaciągniętych w trakcie trwania małżeństwa stron. Powódka zaprzeczyła także, aby jej roszczenie było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 października 2006 roku E. G. i A. O. zawarli umowę pożyczki hipotecznej na kwotę 60.000 zł. Kredyt został stronom udzielony w ramach rachunku prowadzonego w Banku (...) S.A. nr (...).

Pożyczka została wypłacona jednorazowo , a jej spłata miała nastąpić w 300 ratach.

W okresie zawarcia umowy pożyczki E. G. i A. O. pozostawali w związku partnerskim.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa pożyczki z dnia 11 października 2006 roku, k. 14-16,

- przesłuchanie powódki E. G., k.220,

- przesłuchanie pozwanego A. O., k.220.

W dniu 9 lipca 2005 roku E. G. zawarła ze swoim byłym mężem G. Ż. umowę o podział majątku wspólnego, w której dokonano podziału majątku wspólnego w ten sposób, że E. G. nabyła na wyłączną własność lokal mieszkalny numer (...) położony w S. przy ul. (...) oraz samochód osobowy (...) o nr rej (...) z roku 1996.

E. G. miała dokonać spłaty G. Ż. w kwocie 50.000 zł w 166 miesięcznych ratach, po 300 zł – 165 rat, a ostatnia 166 rata w kwocie 500 zł.

Dowód:

- akt notarialny – umowa o podział majątku wspólnego, k. 206-209.

W dniu 24 października 2006 roku E. G. i A. O. złożyli wniosek o rejestrację pojazdu marki (...).

Samochód został zarejestrowany na E. G..

W dniu 24 października 2006 roku A. O. otrzymał propozycję wcześniejszej spłaty szybkiej pożyczki o nr (...). Kwota do zapłaty wynosiła 12.000 zł.

W dniu 26 października 2006 roku E. G. i A. O. wykupili polisę ubezpieczeniową dotyczącą samochodu marki (...) o nr rej. (...) za kwotę 820 zł.

Dowód:

- decyzja z dnia 23 listopada 2006 roku, k. 17,

- decyzja z dnia 24 października 2006 roku, k. 18,

- propozycja wcześniejszej spłaty szybkiej pożyczki, k. 19,

- polisa uniwersalna nr (...), 20,

- kopia dowodu rejestracyjnego, k. 111.

W okresie od 10 listopada 2006 roku do 6 czerwca 2007 roku A. O. leczył się w poradni ortodontycznej.

Dowód:

- terminarz wizyt w poradni ortodontycznej, k. 21-21v.

E. G. i A. O. zawarli związek małżeński w dniu 8 czerwca 2007 roku.

Bezsporne, a nadto dowód:

- odpis skrócony aktu małżeństwa, k. 11.

W pisemnym oświadczeniu z dnia 28 stycznia 2014 roku A. O. zobowiązał się do partycypowania w spłacie wspólnego kredytu hipotecznego zawartego w Banku (...) S.A.

W dniu 20 marca 2014 roku E. G. i A. O. zawarli umowę majątkową małżeńską o ustanowieniu rozdzielności majątkowej.

Dowód:

- akt notarialny – umowa majątkowa małżeńska o ustanowieniu rozdzielności majątkowej, k. 187-188,

- oświadczenie z dnia 28 stycznia 2014 roku, k. 189-190,

- zeznania świadka F. G., k. 220.

Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2019 roku małżeństwo E. G. i A. O. zostało rozwiązane z wyłącznej winy A. O..

Bezsporne, a nadto dowód:

- wyrok Sądu Apelacyjnego w S., sygn. akt (...), k. 12-13.

Na mocy decyzji z dnia 1 lipca 2019 roku E. O. (poprzednio Ż.) zmieniła nazwisko na G..

Dowód:

- decyzja z dnia 1 lipca 2019 roku, k. 10.

E. G. , w okresie od stycznia 2018 roku do listopada 2020 roku , samodzielnie zapłaciła na rzecz Banku (...) S.A. kwotę 16.821,39 zł tytułem spłaty rat pożyczki hipotecznej z dnia 11 października 2006 roku.

Tytułem kosztów kredytowych, E. G. wpłaciła na rzecz banku kwotę 576 zł tytułem ubezpieczenia nieruchomości oraz kwotę 435 zł tytułem ubezpieczenia na życie, z czego 230,55 zł tytułem (...).

W okresie od stycznia 2021 roku do września 2021 roku E. G. spłaciła na rzecz banku zobowiązania kredytowe w łącznej kwocie 3.748,28 zł.

Dowód:

- zaświadczenie z banku z dnia 11 grudnia 2020 roku, k. 22-24v,

- potwierdzenie spłat za okres od stycznia 2021 roku do września 2021 roku, k. 25-42,

- tabele kursów średnich euro w NBP, k. 43-56,

- zeznania świadka F. G., k. 220,

- przesłuchanie powódki E. G., k. 220.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Rejonowego , wywiedzione powództwo okazało się uzasadnione w całości.

Na wstępie wskazać należy , iż powódka wywodziła swoje roszczenie z zawartej przez strony umowy pożyczki z dnia 11 października 2006 r , co wynika z treści umowy , a nie z dnia 10 listopada 2006 r – jak błędnie wskazano w pozwie i dalszych pismach procesowych .

E. G. domagała się zasądzenia od pozwanego kwoty wskazanej w pozwie podnosząc , że spłaciła samodzielnie należność, która obciążała zarówno ją , jak i pozwanego, a wynikała z umowy pożyczki hipotecznej zawartej w dniu 11 października 2006 r. z Bankiem (...) S.A. przez powódkę i pozwanego , jako pożyczkobiorców. Od stycznia 2018 roku do listopada 2020 roku powódka samodzielnie zapłaciła na rzecz banku kwotę 16.821,39 zł tytułem spłaty rat pożyczki hipotecznej. Dodatkowo tytułem kosztów kredytowych powódka wpłaciła na rzecz banku kwotę 576 zł tytułem ubezpieczenia nieruchomości oraz kwotę 435 zł tytułem ubezpieczenia na życie, z czego 230,55 zł tytułem ubezpieczenia na życie pozwanego. Od stycznia 2021 roku do września 2021 roku powódka spłaciła na rzecz banku zobowiązania kredytowe w łącznej kwocie 3.748,28 zł.

Wnosząc o oddalenie powództwa pozwany podnosił, że zaciągnięta przez niego oraz powódkę umowa pożyczki hipotecznej z dnia 10 listopada 2006 roku miała na celu spłacenie i rozliczenie się powódki z części jej zobowiązań, które w owym czasie posiadała. Pozwany przystąpił do umowy pożyczki dlatego, że chciał pomóc swojej ówczesnej partnerce w jej kłopotach finansowych, które miała między innymi po rozpadzie jej wcześniejszego małżeństwa, a pozwany , ze względu na swoje kierownicze zatrudnienie, był bardziej wiarygodnym kredytobiorcą niż powódka.

Zgodnie z treścią art. 366par.1 i 2 kodeksu cywilnego kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób , że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie , od kilku z nich lub od każdego z osobna , a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych ( solidarność dłużników ) . Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani .

W niniejszej sprawie zarówno powódka , jak i pozwany byli dłużnikami solidarnymi wobec Banku (...) S.A , bowiem strony wspólnie zawarły umowę pożyczki hipotecznej na łączną kwotę 60.000 zł. Zarówno E. G. , jak i A. O. byli pożyczkobiorcami , a zaciągnięte przez nich zobowiązanie było zobowiązaniem solidarnym .

W myśl przepisu art. 376par.1 kodeksu cywilnego , jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie , treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym , czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników . Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego , dłużnik, który świadczenie spełnił , może żądać zwrotu w częściach równych ( regres ) .

Z kolei art. 6 kodeksu cywilnego stanowi , iż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie , która z faktu tego wywodzi skutki prawne .

Powódka wykazała w niniejszej sprawie faktu zaciągnięcia przez strony wspólnego zobowiązania , jego wysokość oraz fakt , iż samodzielnie spłaciła jego część . Wysokość dokonanej przez nią spłaty na rzecz Banku (...) S.A nie była przez pozwanego kwestionowana . Wykazała zatem powódka , iż zaciągnięte przez nią i pozwanego zobowiązanie było zobowiązaniem solidarnym . Bezspornym było , iż cześć tego zobowiązania powódka spłaciła samodzielnie . Tym samym dochodzone przez nią roszczenie regresowe wobec pozwanego było w pełni uzasadnione wobec treści cytowanego powyżej przepisu art. 376par.1k.c.

Podnoszone przez pozwanego twierdzenia na poparcie jego stanowiska okazały się zaś gołosłowne , nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym , co tym samym przesądziło o zasadności roszczenia powódki dochodzonego pozwem .

Pozwany , do czego był zobowiązany treścią przepisu art. 6 k.c , w szczególności nie wykazał za pomocą jakiegokolwiek środka dowodowego, aby środki pieniężne z umowy pożyczki hipotecznej z dnia 11 października 2006 roku nie zostały przeznaczone na zaspokojenie wspólnych potrzeb jego i powódki, będących w owym czasie w związku partnerskim . Takiego wniosku nie można poczynić w oparciu o dowody z dokumentów w postaci umów, z których wynikało , jakie prace wykonywał pozwany oraz jakie wynagrodzenie za świadczenie pracy otrzymywał, czy też w oparciu o przesłuchanie pozwanego. A. O. był istotnie zainteresowany wynikiem postępowania, więc do jego zeznań w kwestii, iż nie korzystał on ze środków zaciągniętej pożyczki, należało odnieść się z dużą dozą krytycyzmu. Podobnie uznać należy , iż podnoszone przez pozwanego okoliczności miały na celu tylko i wyłącznie obronę jego praw . W szczególności chronologia podnoszonych przez strony wydarzeń przemawiała za prawdziwością twierdzeń podnoszonych przez powódkę . Pożyczka została zaciągnięta przez strony w dniu 11 października 2006 r , w dniu 16 października 2006 r został nabyty samochód marki (...) , w dniu 25.10.2006 r pozwany dokonał wcześniejszej spłaty swoich zobowiązań z tytułu pożyczki w kwocie 12.000 zł , w dniu 26 października 2006 r strony opłaciły ubezpieczenie samochodu marki (...) za kwotę 820 zł , a w okresie od 10.11.2006 r do dnia 06.06.2007 r pozwany leczył się ortodontycznie , a faktem powszechnie znanym jest , iż jest to leczenie wymagające znacznych nakładów finansowych . Żaden dowód nie potwierdził stanowiska pozwanego , jakoby powódka miałaby przenieść na niego udziały w mieszkaniu przy ulicy (...) w S. . Umowa o podział majątku wspólnego powódki i jej pierwszego męża G. Ż. miała miejsce w dniu 09.07.2005 r , powódka otrzymała wówczas mieszkanie przy ulicy (...) w S. i samochód osobowy marki (...) , a spłata z tego tytułu wobec byłego męża została uzgodniona na kwotę 50.000 zł , płatna w 166 miesięcznych ratach . Wszystkie powyższe okoliczności przemawiają za tym , iż zaciągnięta pożyczka została spożytkowana na wspólne potrzeby stron , a nie wyłącznie na spłatę zobowiązań powódki , jak bezzasadnie podnosił pozwany. Za takim stanowiskiem przemawia dodatkowo fakt , iż A. O. okoliczność tę przyznał w pisemnym oświadczeniu z dnia 28 stycznia 2014 r , gdzie zobowiązał się do partycypowania we wspólnych kredytach , m.in. w Banku (...) .

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że zarówno powódka , jak i pozwany byli solidarnie zobowiązani , jako pożyczkobiorcy , z tytułu umowy pożyczki hipotecznej z dnia 11 października 2006 r. Pozwany sam przyznał, że pożyczka została zaciągnięta przez nich wspólnie. Do czasu rozpadu związku, a nawet później, według oświadczenia pozwanego z dnia 28 stycznia 2014 roku, zobowiązanie z umowy pożyczki było spłacane i miało być spłacane wspólnie przez obydwie strony, a pozwany zobowiązał się, że będzie partycypował w spłacie rat pożyczki hipotecznej z dnia 11 października 2006 roku w Banku (...) S.A. Sam fakt rozpadu związku stron i rozwodu stron nie spowodował , że pozwany został zwolniony z obowiązku spłaty zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki hipotecznej. Zarówno on , jak i powódka w dalszym ciągu byli solidarnie zobowiązani wobec Banku (...) S.A z tytułu zawartej umowy pożyczki .

Jak wynika z zaświadczeń banku oraz zeznań samej powódki (które w tym zakresie nie były kwestionowane przez pozwanego), E. G. w okresie od stycznia 2018 roku do listopada 2020 roku samodzielnie spłaciła na rzecz Banku (...) S.A. kwotę 16.821,39 zł tytułem spłaty rat pożyczki hipotecznej z dnia 11 października 2006 roku. Tytułem kosztów kredytowych, E. G. wpłaciła na rzecz banku kwotę 576 zł tytułem ubezpieczenia nieruchomości oraz kwotę 435 zł tytułem ubezpieczenia na życie, z czego 230,55 zł tytułem ubezpieczenia na życie wyłącznie A. O.. Od stycznia 2021 roku do września 2021 roku E. G. spłaciła na rzecz banku zobowiązania kredytowe w łącznej kwocie 3.748,28 zł. Pozwany nie wykazywał żadnego zainteresowania spłatą zobowiązania, które było również i jego zobowiązaniem . Był bowiem współdłużnikiem solidarnym wobec banku .

Zgodnie z treści art. 379 k.c. par. 1 i 2 jeżeli jest kilku dłużników albo kilku wierzycieli, a świadczenie jest podzielne, zarówno dług, jak i wierzytelność dzielą się na tyle niezależnych od siebie części, ilu jest dłużników albo wierzycieli. Części te są równe, jeżeli z okoliczności nie wynika nic innego. Świadczenie jest podzielne, jeżeli może być spełnione częściowo bez istotnej zmiany przedmiotu lub wartości.

Z powyższego wynika , iż skoro powódka samodzielnie spłaciła część zobowiązania solidarnego obciążającego ją i pozwanego , to tytułem regresu mogła domagać się od pozwanego zapłaty połowy wartości dokonanej spłaty . W tym miejscu wskazać należy , iż Sąd nie znalazł podstaw do uznania roszczenia powódki za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego , o jakich mowa w art. 5 k.c. skoro dochodziła roszczenia regresowego , bowiem sama spłaciła wspólne solidarne zobowiązanie stron . To stanowisko pozwanego , który usiłował uchylić się od spłaty należnych powódce zobowiązań , uznać należy za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i nie zasługujące na aprobatę .

Połowa wartości spłat rat kredytowych i odsetkowych w spłaconych przez powódkę w okresie od stycznia 2018 roku do listopada 2020 roku wynosi kwotę 8.410,70 zł, połowa wartości spłat rat kredytowych i odsetkowych spłaconych przez powódkę w okresie od stycznia 2021 roku do września 2021 roku wynosi kwotę 1.874,14 zł, kwota kosztów poniesionych przez powódkę z tytułu ubezpieczenia na życie pozwanego wynosi 230,55 zł, połowa wartości kosztów poniesionych przez powódkę z tytułu ubezpieczenia nieruchomości wynosi kwotę 288 zł. Łącznie , tytułem regresu , powódka mogła zatem domagać się od pozwanego zapłaty kwoty 10.803,39 zł , co przesądziło o zasadności dochodzonego przez nią roszczenia .

W uwzględnieniu powyższej argumentacji uwzględniono powództwo jak w punkcie 1 sentencji wyroku co do należności głównej w wysokości 10.803,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2021 roku tj. od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. O odsetkach ustawowych orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Wierzyciel ma możliwość żądania odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie w razie przekroczenia terminu dla spełnienia świadczenia.

W związku z tym, że powódka domagała się zasądzenia od pozwanego kwoty 10.803, 64 zł, zaś według wyliczeń kwota, jakiej mogła dochodzić powódka od pozwanego była kwota 10.803, 39 zł, Sąd w punkcie 2 wyroku oddalił powództwo w pozostałej części. Wskazana w pozwie kwota żądania najprawdopodobniej wynikała z niewielkiego błędu rachunkowego .

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 3 wyroku, kierując się ogólną odpowiedzialnością stron postępowania za jego wynik, w oparciu o dyspozycję art. 98 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 98 k.p.c. strona przegrywająca sprawę ma obowiązek zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W związku z tym, że pozwany przegrał sprawę niemalże w całości, Sąd zasądził od niego na rzecz powódki poniesione przez powódkę koszty procesu. Na poniesione przez powódkę koszty procesu złożyły się: opłata od pozwu w wysokości 750 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata w wysokości 3.600 zł określone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz koszty doręczenia komorniczego w wysokości 113,72 zł. Łącznie zatem pozwany winien zwrócić powódce kwotę 4.480,72 złotych tytułem kosztów procesu. Odsetki od kosztów procesu zostały zasądzone na podstawie art. 98 § 11 k.p.c.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku z dnia 07 marca 2024 r .

Sędzia Agnieszka Kuryłas