Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., 16 stycznia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Goleniowie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Patrycja Wojczuk

Protokolant: Paulina Tumidajewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2025 roku w G.

sprawy z powództwa (...) Bank spółki akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko A. Ż.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki (...) Bank spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz pozwanej A. Ż. kwotę 180 zł (stu osiemdziesięciu złotych) tytułem kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Patrycja Wojczuk

Sygnatura akt I C 525/24

UZASADNIENIE

wyroku z 16 stycznia 2025 r.

wydanego w postępowaniu uproszczonym

(art. 505 ⁸ § 4 k.p.c.)

Strona powodowa (...) Bank spółka akcyjna z siedzibą w W. wniosła przeciwko A. Ż. pozew o zapłatę kwoty 549,96 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 15 lutego 2024 r. (tj. od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym) do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów postępowania sądowego. Strona powodowa wskazała, iż podstawę dochodzonego pozwem roszczenia stanowiła zawarta 16 stycznia 2023 r. z pozwaną umowa kredytu nr (...).

Pozwana A. Ż. w sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości, kwestionując powództwo co do zasady, jak i co do wysokości, kwestionując jego istnienie oraz ważność części postanowień umownych.

Sąd zważył, co następuje.

Na podstawie art. 505 ⁸ § 4 k.p.c., mając na uwadze wartość przedmiotu sporu, uzasadnienie wyroku ograniczono do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Strona powodowa jako podstawę dochodzonego pozwem roszczenia wskazała zawartą przez strony umowę pożyczki. Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki zawarta pomiędzy stroną powodową a pozwaną podlega regulacjom ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1028 z późn. zm.). W myśl art. 3 ust. ustawy o kredycie konsumenckim, przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy). Przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się z kolei umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (art. 5 pkt 13 ww. ustawy). Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę.

Pozwana zakwestionowała istnienie wierzytelności opisanej w pozwie, podnosząc, iż umowa przedłożona wraz z pozwem stanowiła jedynie niepodpisany wydruk komputerowy. Pozwana podniosła nadto zarzut nieważności postanowień umownych w zakresie zmiennego oprocentowania kredytu.

Mając na uwadze, iż pozwana zakwestionowała istnienie dochodzonego pozwem roszczenia, to strona powodowa powinna w toku niniejszego procesu wykazać jego istnienie, albowiem zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne. Nie ulega wątpliwościom, iż ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia przy tym dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to zatem, że Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 k.p.c. Ponadto, zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa, obowiązek wskazania dowodów potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest - czy też nie jest - dostateczny do jej rozstrzygnięcia (art. 316 § 1 in principio k.p.c.). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 k.p.c. uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznawany spór jest ich sprawą, a nie sądu. Podkreślić również należy, że zasada kontradyktoryjności winna być całkowicie zachowana zwłaszcza wówczas, gdy strony korzystają z pomocy profesjonalnych pełnomocników.

W ocenie Sądu strona powodowa nie wykazała zasadności, ani wysokości dochodzonego pozwem roszczenia. Powódka nie wykazała bowiem, aby pozwana zawarła z nią umowę pożyczki z 16 stycznia 2023 r. Wprawdzie powódka do pozwu dołączyła wydruk umowy pożyczki, który pozwala poczynić ustalenia odnośnie zasad udzielania pożyczek pożyczkobiorcom w ramach prowadzonej przez powódkę działalności gospodarczej, jednakże analiza zapisów tej umowy oraz pozostałych dokumentów nie dają podstaw do przyjęcia, że strony faktycznie łączyła umowa pożyczki na warunkach wskazanych w pozwie i w treści przedłożonego wydruku.

Strona powodowa, której doręczono odpis sprzeciwu pozwanej od wydanego w sprawie nakazu zapłaty, została zobowiązana do ustosunkowania się do niego oraz naprowadzenia wszelkich wniosków dowodowych w terminie 7 dni, pod rygorem przyjęcia, iż powód wnosi jak dotychczas i nie wnosi żadnych nowych wniosków. Pełnomocnik strony pozwanej otrzymał odpis sprzeciwu i ww. zobowiązania w dniu 18 grudnia 2024 r., a więc zakreślony termin upłynął 27 grudnia 2024 r. Do zamknięcia rozprawy (co miało miejsce 16 stycznia 2025 r.), strona powodowa nie ustosunkowała się do zarzutów strony pozwanej i nie wykonała ww. zobowiązania sądu. Tym samym do zamknięcia rozprawy w aktach znajdowały się jedynie przedłożone przez powódkę wydruki niepodpisanej przez pozwaną umowy pożyczki, wydruku historii transakcji na rachunku bankowym, wezwania do zapłaty, a także wyciąg z ksiąg rachunkowych powodowego banku, których to moc dowodowa w ocenie Sądu nie była niewystarczająca do uwzględnienia powództwa wobec stanowiska pozwanej negującej istnienie dochodzonej pozwem wierzytelności. W niniejszej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że umowa została doręczona pozwanej przed zawarciem umowy (art. 384 § 4 k.c.), oraz że zaakceptowała ona treść tych dokumentów. Z przedłożonych dowodów nie wynika nawet, w jaki sposób umowa ta miałaby zostać zawarta. Strona powodowa nie wykazała też, że doszło do wykonania tej umowy poprzez wypłatę wskazanej w treści umowy kwoty na rzecz pozwanej – na jej rachunek bankowy, czy w inny sposób. Należy podkreślić, że wydruki szczegółowej historii rachunku do spłaty kredytu nie zostały przez nikogo poświadczone za zgodność i nie wiadomo, kto je sporządził, ani w jakich okolicznościach dowód ten został sporządzony. Podkreślenia wymaga także, iż zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, wyciągi z ksiąg bankowych stanowią jedynie dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., a więc poświadczają jedynie to, że ich wystawca złożył oświadczenie zawarte w tym dokumencie. Wobec zaprzeczenia ich prawdziwości przez pozwaną, ciężar dowodowy spoczywał na stronie powodowej (art. 6 k.c.), któremu powódka nie sprostała.

Przede wszystkim jednak, co wskazano już wcześniej, powódka nie wykazała, aby pozwana złożyła oświadczenie woli zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki. Oczywiście nie budzi wątpliwości, że zawieranie umów za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość jest dozwolone w obrocie prawnym. Nie jest ono wyłączone przez art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim i art. 10 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki. Jednakże strona będąca profesjonalistą, obowiązanym do podwyższonej staranności w obrocie prawnym, powinna być świadoma ograniczeń dowodowych wiążących się z taką formą zawarcia umowy i uzyskać, a następnie przedstawić dowody złożenia oświadczenia woli przez pożyczkobiorcę.

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo jako nieudowodnione w myśl art. 6 k.c. Tym samym nie ma potrzeby do odnoszenia się do pozostałych zarzutów strony pozwanej podniesionych w sprzeciwie od nakazu zapłaty, gdyż zasadność zarzutu co do nieudowodnienie istnienia dochodzonego pozwem roszczenia, była wystarczająca do oddalenie powództwa w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. II wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., w myśl, którego powódka, jako strona przegrywająca sprawę w całości, zobowiązana jest do zwrotu kosztów procesu poniesionych w toku postępowania przez pozwaną w postaci wynagrodzenia pełnomocnika, przy czym Sąd w pkt. II wyroku omyłkowo przyjął niewłaściwą stawkę wynagrodzenia w wysokości 180 zł (§ 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz.U. 2015 poz. 1800 ze zm.), zamiast kwoty 270 ł zł (§.2 pkt 2 ww. rozporządzenia). Na obecnym etapie postępowania, zmiana rozstrzygnięcia w tym zakresie może jednak nastąpić wyłącznie w drodze zaskarżenia orzeczenia o kosztach.

sędzia Patrycja Wojczuk