Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 1 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Budzyńska

Sędziowie SO Agnieszka Woźniak

SO Agnieszka Kądziołka

po rozpoznaniu w dniu 1 października 2015 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w S.

przeciwko M. C., A. C.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej A. C. na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie X GNc 1192/15

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że oddalić wniosek o udzielenie zabezpieczenia przeciwko A. C..

SSO Agnieszka Kądziołka SSO Anna Budzyńska SSO Agnieszka Woźniak

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2015 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie udzielił powódce (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w S. zabezpieczenia poprzez obciążenie hipoteką przymusową lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość położonego w S. przy ul. (...), którego właścicielem jest A. C., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Skarżysku - Kamiennej Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...).

W uzasadnieniu postanowienia Sąd pierwszej instancji przytoczył następujące okoliczności faktyczne podane w pozwie : przed Sądem Rejonowym w Zielonej Górze Wydział V Gospodarczy toczyło się postępowanie w sprawie V GNc 2053/11 z powództwa Syndyka Masy upadłości (...) Spółki Akcyjnej w upadłości likwi­dacyjnej z siedzibą w Z. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.; w ramach tego postępowania Sąd wydał w dniu 19.07.2011 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, na mocy którego orzekł od pozwanej Spółki na rzecz powoda kwotę 71.868,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 29.03.2011 r. do dnia zapłaty i kwotę 3.617,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazał pozwanemu, aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa kwotę 899 zł tytułem brakującej opłaty sądowej od pozwu, od której powód był zwolniony; w toku postępowania upadłościowego powódka nabyła od Syndyka Masy Upadłości (...) Spółki Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej w Z. wierzytelność między innymi wobec (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.; powódka uzyskała na swoją rzecz klauzulę wykonalności oraz wszczęła postępowanie egzekucyjne wobec (...) Spółki z ograniczoną odpowie­dzialnością z siedzibą w P., które zakończyło się wydaniem postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji; powódka skierowała do Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy - Krajowego Rejestru S.­wego wniosek o wskazanie osób, które od 2010r. wchodziły w skład zarządu „(...) (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.; zgodnie z informacją udzieloną przez Sąd w okresie tym w skład zarządu spółki wchodzili A. C. i M. C..

Sąd Rejonowy wskazał również, że roszczenie dochodzone pozwem powódka wywodziła z art. 299 § 1 k.s.h., powódka wzywała pozwanych do zapłaty, która jednakże nie nastąpiła, a także wskazał, że wniosek o udzielenie zabezpieczenia powódka uzasadniała wywodząc, iż lokal stanowiący odrębną nieruchomość położony w S. przy ul. (...), którego właścicielem jest A. C., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Skarżysku - Kamiennej Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), jest jedynym wartościowym składnikiem majątkowym, z którego mogłaby być prowadzona egzekucja w razie zasądzenia od pozwanych dochodzonego w ramach niniejszego postępowania roszczenia; zabezpieczenie jest o tyle konieczne, że pozwana A. C. może podjąć kroki w celu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości.

W oparciu o art. 730 ¹ § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione. Zdaniem Sądu pierwszej instancji powódka uprawdopodobniła swoje roszczenie poprzez przedłożenie orzeczeń, na które sie powoływała oraz pism wskazujących na podjęte przez siebie czynności. Sąd Rejonowy uznał również za uprawdopodobniony interes prawny, ponieważ pozwana jest właścicielem wskazanego w sentencji lokalu, stanowiącego odrębną nieruchomość, była wzywana do zapłaty i nie zajęła w jego przedmiocie żadnego stanowiska, nie jest wiadomy także jej stan majątkowy. Interes prawny powódki wyraża się tym samym uzasadnioną obawą o przyszłe zaspokojenie roszczenia. Z powyższego Sąd pierwszej instancji wywiódł, że obawa powódki jest realna i poparta obiektywnie istniejącymi okolicznościami.

Zażalenie na postanowienie z 3 czerwca 2015 r. złożyła obowiązana A. C., domagając się uchylenia w całości postanowienia Sądu Rejonowego oraz zasądzenia kosztów postępowania. W uzasadnieniu zażalenia obowiązana wskazała, że uprawniona nie uprawdopodobniła roszczenia, ponieważ z dokumentów załączonych do pozwu wynika, że była ona członkiem zarządu do dnia 25 marca 2011 r., uprawniona nie załączyła natomiast do pozwu żadnych dokumentów potwierdzających, że zobowiązanie spółki (...) istniało w czasie, kiedy była ona członkiem zarządu. Nakaz zapłaty został wydany przeciwko tej spółce w dniu 31 maja 2011 r. i obejmuje roszczenia wymagalne od dnia 29 marca 2011 r. Dodatkowo wyjaśniła, że zmiany w składzie zarządu spółki zostały wpisane do KRS w kwietniu 2011 r., co nie ma znaczenia dla sprawy, ponieważ wpis ma charakter deklaratoryjny. Do zażalenia zostało załączone pismo obowiązanej z dnia 10 lutego 2014 r. zawierające odpowiedź na wezwanie do zapłaty, wysłane przez uprawnioną.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, z kolei art. 730 ¹ § 2 k.p.c. stanowi, że interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie, zaś według art. 730 ¹ § 3 k.p.c. przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że uprawniona powinna we wniosku o udzielenie zabezpieczenia wykazać z jednej strony przesłankę, jaką jest uprawdopodobnienie roszczenia, zaś z drugiej strony powinna wykazać interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Co więcej, obie przesłanki muszą zostać spełnione kumulatywnie.

Z załączonych do pozwu dokumentów - jak słusznie zauważyła skarżąca - istotnie wynika, że w dniu 25 marca 2011 r. odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P., na którym podjęto m.in. uchwałę nr 1 o odwołaniu z funkcji prezesa zarządu A. C. oraz uchwałę nr 2 o powołaniu na prezesa zarządu M. C.. Zmiany te zostały wpisane do KRS w dniu 18 kwietnia 2011 r., zasadnie sporu skarżąca powołuje się na to, że wpis zmian w składzie zarządu ma charakter deklaratoryjny. Co więcej z mocy wyraźnego przepisu ustawy mandat członka zarządu wygasa wskutek odwołania (art. 202 § 4 KSH). Tym samym obowiązana A. C. pozostawała w składzie zarządu spółki (...) jedynie do dnia 25 marca 2011 r.

Nakaz zapłaty wydany przeciwko spółce (...) datowany jest natomiast na dzień 19 lipca 2011 r., zasądzono nim kwotę z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 29 marca 2011 r.

W orzecznictwie prezentowany jest pogląd, że odpowiedzialność na zasadach określonych w art. 299 k.s.h. ponoszą osoby będące członkami zarządu w czasie istnienia zobowiązania, którego egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 25 września 2003 r., V CK 198/02, Wokanda 2004/6/7; z dnia 21 lutego 2002 r., IV CKN 793/00, OSNC 2003 nr 2, poz. 22; z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 933/00, LEX nr 55500; z dnia 14 lutego 2003 r., IV CKN 1779/00, Biul. SN 2003 nr 7, s. 13).

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy w oparciu o sam nakaz zapłaty nie sposób domniemywać, że zobowiązanie zasądzone nakazem istniało już w dniu 25 marca 2011 r. Słusznie skarżąca wywodziła, że w pozwie nie zawarto nawet żadnych twierdzeń odnoszących się do tego, z jakiego tytułu powstało zasądzone nakazem zapłaty roszczenie ani jakiej treści zobowiązanie łączyło strony postępowania, zakończonego wydaniem nakazu zapłaty. Nie jest wyłączona sytuacja, w której data powstania zobowiązania oraz data wymagalności roszczenia przypadają na ten sam dzień (np. w przypadku zobowiązań z umów wzajemnych, do których zastosowanie znajduje art. 488 § 1 k.c., o ile świadczenie niepieniężne zostanie spełnione w dniu zawarcia umowy, roszczenie o zapłatę staje się wymagalne w tym samym dniu). Okoliczności związane z datą powstania zobowiązania będą przedmiotem badania w postępowaniu rozpoznawczym, w ramach postępowania zabezpieczającego nie można jednak założyć, że istnienie roszczenia jest uprawdopodobnione.

Nie został również uprawdopodobniony interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Sąd Rejonowy swoje rozważania dotyczące istnienia interesu prawnego odparł na tym, że obowiązana była wzywana do zapłaty pismem z dnia 8 stycznia 2014 r., ale po doręczeniu wezwania nie zajęła żadnego stanowiska. Obowiązana załączyła jednak do zażalenia odpis odpowiedzi na wezwanie do zapłaty z dnia 10 lutego 2014 r. wraz z pełnomocnictwem i dowodem nadania listem poleconym. W wezwaniu tym obowiązana wskazała, że nie zachodzą wobec niej przesłanki odpowiedzialności z art. 299 k.s.h. W tym stanie rzeczy założenie, jakie poczynił Sąd pierwszej instancji oceniając istnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia nie znajdują potwierdzenia w okolicznościach faktycznych sprawy. Jak wynika z odpowiedzi na wezwanie do zapłaty obowiązana nie zaspokoiła roszczenia uprawnionej, ponieważ kwestionuje jego zasadność. Przyczyną braku zapłaty nie jest natomiast sytuacja majątkowa obowiązanej - taka okoliczność nie została uprawdopodobniona. Co więcej uprawniona nie uprawdopodobniła, że obowiązana nie posiada innego majątku poza powoływanym we wniosku lokalem stanowiącym odrębną nieruchomość, nie uprawdopodobniła również, że obowiązana zamierza w jakikolwiek sposób wyzbyć się posiadanego majątku. Oznacza to brak uprawdopodobnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Tym samym przyjąć trzeba, że w świetle okoliczności przytoczonych w zażaleniu uprawniona nie uprawdopodobniła żadnej z przesłanek zabezpieczenia.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy - stosownie do art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 386 § 1 k.p.c. - zmienił zaskarżone postanowienie oddalając wniosek o udzielenie zabezpieczenia.

Zgodnie z art. 745 k.p.c. o kosztach postępowania zabezpieczającego Sąd rozstrzyga w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, tym samym brak było podstaw do orzekania o kosztach w zakresie dotyczącym zażalenia na postanowienie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia.

SSO Agnieszka Kądziołka SSO Anna Budzyńska SSO Agnieszka Woźniak