Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 23 sierpnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Leon Miroszewski

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2016 roku w Szczecinie,

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C.

o zapłatę

na skutek zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 3 marca 2016 roku po rozpoznaniu wniosku pozwanej o zwolnienie od kosztów sądowych w zakresie opłaty od apelacji

postanawia:

oddalić zażalenie.

Leon Miroszewski

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 marca 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie oddalił wniosek pozwanej o zwolnienie od kosztów sądowych, złożony wraz z apelacją od wyroku z dnia 7 października 2015 roku. W uzasadnieniu stwierdził, że pozwana nie przedłożyła jakichkolwiek dokumentów obrazujących jej sytuację majątkową.

W zażaleniu na to postanowienie pozwana wniosła o jego uchylenie i zwolnienie od kosztów zgodnie ze złożonym wnioskiem. Podniosła, że przed sądami w całej Polsce toczą się sprawy sądowe przeciwko pozwanej o zapłatę, w związku z tym pozwana musi ponosić koszty tych procesów. Łączna kwota dochodzonych roszczeń przekracza 2.700.000 złotych. Pozwana wymieniła w zażaleniu 7 spraw prowadzonych przeciwko niej w różnych sądach. Stwierdziła, że nie była przygotowana do ponoszenia kosztów sądowych i nie zabezpieczyła wystarczającej kwoty w celu ich uiszczenia. Pozwana znajduje się w bardzo trudnej sytuacji, stąd poniesienie kosztów sądowych w niniejszej sprawie nie jest możliwe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Rozpoznając zażalenia należy podzielić stanowisko Sądu pierwszej instancji i przyznać argumenty przytoczone na jego poparcie. Zgodnie z art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie. Pozwana spółka co prawda stwierdziła, że nie ma środków na koszty sądowe, natomiast nie można powiedzieć, że wykazała ich brak.

Sformułowanie „brak dostatecznych środków na uiszczenie kosztów” nie zostało w ustawie wyjaśnione, natomiast orzecznictwo wypracowało pewne kryteria oceny a także określiło wymagania wobec wnioskodawców będących organizacjami, w zakresie wniosków o zwolnienie od kosztów. Kondycję finansową osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, uzewnętrzniają informacje statystyczne, zaświadczenia urzędów skarbowych, sprawozdania finansowe, raporty kasowe, wyciągi bankowe itp. (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2007, V CZ 106/07).

Na pozwanej spółce spoczywał więc obowiązek przytoczenia okoliczności faktycznych uzasadniających wniosek oraz złożenia dokumentów na jego poparcie (zob. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 stycznia 2007, I ACz 15/07). Dopiero w dalszej kolejności wchodzi w grę wezwanie strony ubiegającej się o zwolnienie od kosztów na podstawie art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych na skutek zarządzenia dochodzenia (art. 109 powołanej ustawy). Podstawą takiego wezwanie musi być zebranie pewnej dokumentacji opisującej sytuację strony chcącej zwolnienia od kosztów (zob. A. Górski, Komentarz do art. 109 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych [w:] A. Górski, L. Walentynowicz, Koszty sądowej w sprawach cywilnych. Ustawa i orzekanie. Komentarz praktyczny, Oficyna 2008).

Pozwana powyższe wymogi zignorowała, nie przedkładając nawet w zażaleniu żadnych dokumentów, choćby takich, jakie przykładowo wymienił Sąd Rejonowy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 3 marca 2016 roku.

Mając na uwadze powyższe oddalić zażalenie jako bezzasadne, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c..