VI U 242/13 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Szczecinie z 2014-06-18

Sygn. akt VI U 242/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk

Protokolant:

st. sekr. sądowy Joanna Wilczyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 czerwca 2014 r. w S.

sprawy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

w S.

przy udziale zainteresowanych A. G. (1), P. J. (1), W. K., R. R., A. S. (1), P. W., W. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o ustalenie obowiązku ubezpieczenia

na skutek odwołania (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 20 grudnia 2012 roku nr (...). (...)

z dnia 20 grudnia 2012 roku nr (...). (...)

z dnia 28 marca 2013 roku nr (...). (...)

z dnia 20 grudnia 2012 roku nr (...). (...)

z dnia 28 marca 2013 roku nr (...). (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...).(...)w ten sposób, że stwierdza, iż nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia P. J. (1)- podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.- przychody uzyskane przez niego na podstawie umów cywilnoprawnych łączących go z A. S. (1)zawieranych w czasie trwania umowy o pracę

II.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...).(...)w ten sposób, że stwierdza, iż nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie W. K.- podlegającej ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.- przychody uzyskane przez zainteresowaną na podstawie umów cywilnoprawnych łączących ją z A. G. (1);

III.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...).(...)w ten sposób, że stwierdza, iż nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie P. W.- podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.- przychody uzyskane przez niego na podstawie umów cywilnoprawnych łączących go z A. G. (1);

IV.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...).(...)w ten sposób, że stwierdza, iż nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie R. R.- podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.- przychody uzyskane przez niego na podstawie umów cywilnoprawnych łączących go z A. G. (1);

V.  zmienia zaskarżoną decyzję nr (...).(...)w ten sposób, że stwierdza, iż nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie W. W.- podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.- przychody uzyskane przez niego na podstawie umów cywilnoprawnych łączących go z A. S. (1);

VI.  zasądza od zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.kwotę 300 (trzystu) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Decyzją z 20 grudnia 2012 r., nr (...). (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie W. W. podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółka z o.o. w S. wynosi za styczeń 2010 roku 4 845,61 zł, za luty 2010 roku 3 672,48 zł, za marzec 2010 roku 5 132,48 zł, za kwiecień 2010 roku 5 511,98 zł, za maj 2010 roku 5 258,98 zł, za czerwiec 2010 roku 4 256,48 zł, za lipiec 2010 roku 4 623,98 zł, za sierpień 2010 roku 6 368,48 zł, za wrzesień 2010 roku 4 568,48 zł, za październik 2010 roku 5 177,48 zł, za listopad 2010 roku 4 840,48 zł, za grudzień 2010 roku 5 400,21 zł, za styczeń 2011 roku 5 071,48 zł, za luty 2011 roku 4 647,66 zł, za marzec 2011 roku 8 078,88 zł, za kwiecień 2011 roku 6 185,66 zł, za maj 2011 roku 10 272,08 zł, za czerwiec 2011 roku 9 114,34 zł, za lipiec 2011 roku 4 921,62 zł, za sierpień 2011 roku 6 405,66 zł, za wrzesień 2011 roku 7 905,16 zł, za październik 2011 roku 9 086,24 zł, za listopad 2011 roku 6 663,98 zł, za grudzień 2011 roku 8 626,53 zł, za styczeń 2012 roku 4 720,84 zł. Organ rentowy ustalił też odpowiednio wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Decyzją z 20 grudnia 2012 r., nr (...). (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie R. R. podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółka z o.o. w S. wynosi za październik 2010 roku 2 920,89 zł, za listopad 2010 roku 3 142,48 zł, za grudzień 2010 roku 3 282,48 zł, za styczeń 2011 roku 3 476,98 zł, za luty 2011 roku 3 100,66 zł, za marzec 2011 roku 5 096,46 zł, za kwiecień 2011 roku 3 976,66 zł, za maj 2011 roku 5 170,40 zł, za czerwiec 2011 roku 4 973,46 zł, za lipiec 2011 roku 1 988,02 zł, za sierpień 2011 roku 4 619,66 zł, za wrzesień 2011 roku 5 063,10 zł, za październik 2011 roku 6 067,82 zł, za listopad 2011 roku 4 166,41 zł, za grudzień 2011 roku 6 175,33 zł, za styczeń 2012 roku 3 837,28 zł. Organ rentowy ustalił też odpowiednio wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Decyzją z 20 grudnia 2012 r., nr (...). (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie P. W. podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółka z o.o. w S. wynosi za czerwiec 2011 roku 3 239,88 zł, za lipiec 2011 rok 2 369,59 zł, za sierpień 2011 roku 4 339,66 zł, wrzesień 2011 roku 4 600,26 zł, za październik 2011 roku 4 466,88 zł, za listopad 2011 roku 4 428,48 zł, za grudzień 2011 roku 4 978,42 zł, za styczeń 2012 roku 3 877,66 zł. Organ rentowy ustalił też odpowiednio wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Decyzją z 20 grudnia 2012 r., nr (...). (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie W. K. podlegającej ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółka z o.o. w S. wynosi za styczeń 2012 roku 3 425,26 zł. Organ rentowy ustalił też odpowiednio wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Decyzją z 20 grudnia 2012 r., nr (...). (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie P. J. (1) podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółka z o.o. w S. wynosi za styczeń 2010 roku 3 260,61 zł, za luty 2010 roku 3 321,48 zł, za marzec 2010 roku 3 380,48 zł, za kwiecień 2010 roku 4 150,48 zł, za maj 2010 roku 4 060,98 zł, za czerwiec 2010 roku 3 613,48 zł, za lipiec 2010 roku 4 153,98 zł, za sierpień 2010 roku 4 730,48 zł, za wrzesień 2010 roku 3 905,48 zł, za październik 2010 roku 4 283,48 zł, za listopad 2010 roku 3 905,48 zł, za grudzień 2010 roku 3 498,69 zł, za styczeń 2011 roku 3 947,92 zł, za luty 2011 roku 3 720,66 zł, za marzec 2011 roku 5 167,99 zł, za kwiecień 2011 roku 4 292,66 zł, za maj 2011 roku 7 050,32 zł, za czerwiec 2011 roku 6 849,78 zł, za lipiec 2011 roku 3 971,90 zł, za sierpień 2011 roku 4 7477,66 zł, za wrzesień 2011 roku 5 003,25 zł, za październik 2011 roku 6 178,34 zł, za listopad 2011 roku 4 814,07 zł, za grudzień 2011 roku 6 165,20 zł. Organ rentowy ustalił też odpowiednio wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W uzasadnieniach powyższych decyzji organ rentowy wskazał, że w wyniku przeprowadzonej kontroli ustalono, że P. J. (1), W. K., P. W., R. R.oraz W. W., będący pracownikami spółki (...) sp. z o.o.w S., jednocześnie wykonywali w ramach umów zlecenia oraz umów o dzieło usługi projektowe layoutów opakowań spożywczych wraz z ich częściami składowymi przynależnymi do projektu na rzecz A. G. (1)prowadzącego działalność pod firmą (...)oraz A. S. (1)prowadzącego działalność pod nazwą (...). Organ rentowy zastosował w sprawie przepis art. 8 ust. 2a ustawy systemowej i stanął na stanowisku, że zainteresowani zawarli wprawdzie umowy cywilnoprawne z osobą trzecią (A. G. (1)oraz A. S. (1)), jednakże w rzeczywistości w ramach tych umów wykonywali nadal pracę na rzecz swojego pracodawcy, czyli spółki (...) sp. z o.o.w S..

(...) sp. z o.o. w S. odwołała się od powyższych decyzji, wnosząc o ich zmianę i uznanie, że nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne P. J. (1), W. K., P. W., R. R. oraz W. W. wynikających ze zmienionej podstawy wymiaru składek. W uzasadnieniu odwołania wskazano, iż spółka i (...) oraz A. S. (1) są odrębnymi podmiotami prawa, niezależnymi od siebie finansowo. Wyjaśniono, że spółka (...) sp. z o.o. w S. współpracuje z (...) oraz A. S. (1), nabywając od nich projekty artystyczne, które potem przedstawia jako bazę swoim klientom. Nabyte projekty spółka przystosowuje do zamówienia swojego klienta. Dodatkowo wskazano, że zainteresowani, będąc pracownikami spółki (...) sp. z o.o. w S. zatrudnionymi na stanowisku grafików komputerowych, dodatkowo wykonywali w ramach umów o dzieło prace na rzecz A. G. (1) oraz A. S. (1), polegające na wykonywaniu projektów artystycznych. Podkreślono zarazem, iż tworzone przez zainteresowanych projekty mogły być sprzedawane różnym podmiotom, nie tylko spółce (...) sp. z o.o. Wyprowadzono więc z tego wniosek, że spółka nie była bezpośrednim beneficjentem rezultatu pracy zainteresowanych świadczonej na rzecz A. G. (1) oraz A. S. (1).

W odpowiedzi na odwołania płatnika Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o ich oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Organ podtrzymał argumentację zawartą w zaskarżonych decyzjach.

Postanowieniami z dnia 22 kwietnia 2013 roku połączono sprawy do łącznego prowadzenia i wyrokowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W latach 2010-2011 siedziba spółki (...) mieściła się przy ul. (...) w S.. Wspólnikami spółki, a zarazem członkami jej zarządu byli A. G. (1) oraz A. S. (1).

Przedmiotem działalności spółki określonym w Krajowym Rejestrze Sądowym była prowadzenie agencji reklamowej, stosunki międzyludzkie (public relations) i komunikacja oraz pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Spółka zajmowała się wykonywaniem na zlecenie osób trzecich prac polegających na opracowywaniu, projektowaniu, jak również obróbce graficznej i fotograficznej poszczególnych elementów projektów reklamowych.

Spółka miała w tym okresie szereg kontrahentów. Jednym z nich był (...) sp. z o.o. sp.k., z którą zawarto umowę o świadczenie usług w zakresie projektowania opakowań, której przedmiotem było przygotowywanie projektów opakowań produktów w formie pozwalającej na ich wprowadzenie przez (...) do obrotu na rynku.

Dowody:

- odpis KRS - w aktach kontroli ZUS, k. 14-15;

- umowy o świadczenie usług w zakresie projektowania opakowań - k. 109-118, 119-129 akt kontroli.

A. G. (1)od 1 stycznia 2005 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. G. (1), której przedmiotem jest m.in. działalność agencji reklamowych, pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe w radio i telewizji, pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, pośrednictwo w sprzedaży miejsca na cele reklamowe w mediach elektronicznych, artystyczna i literacka działalność twórcza. A. G. (1)od stycznia 2011 r. prowadzi działalność gospodarczą pod tym samym adresem, pod którym mieści się siedziba spółki (...), tj. w S.przy ul. (...), w pomieszczeniu użytkowym, wydzierżawionym od spółki (...) sp. z o.o.w S..

Niesporne, a nadto dowód:

- umowa dzierżawy z 2.01.2011 r. - w aktach kontroli.

A. S. (1)od dnia 1 października 2004 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (...), której przedmiotem jest działalność agencji reklamowych. Od dnia października 2011 r. A. S. (1)prowadzi działalność gospodarczą w S.przy ul. (...), w pomieszczeniu użytkowym wydzierżawionym od spółki (...) sp. z o.o.w S.

Niesporne, a nadto dowód:

- umowa dzierżawy z 2.01.2011 r. w aktach kontroli.

A. G. (1), jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) (jako zleceniobiorcę) łączą ze spółką (...)w S.(jako zleceniodawcą) dwie, zawarte na czas nieokreślony umowy zlecenia z dnia 2 stycznia 2010 r. oraz z dnia 2 stycznia 2012 r., których przedmiotem jest wykonanie przez zleceniobiorcę usługi projektowej layoutów opakowań spożywczych wraz z ich częściami składowymi przynależnymi do projektu.

Tożsame umowy łączą spółkę (...)w S.(jako zleceniodawcą) z A. S. (1)prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) (jako zleceniobiorcą)

Niesporne, a nadto dowody:

- umowy zlecenia z 2.01.2010 r. - w aktach kontroli;

- umowy zlecenia z 2.01.2012 r. - w aktach kontroli .

W ramach prowadzonych działalności gospodarczych A. G. (1) oraz A. S. (1) tworzą własne bazy projektów graficznych (portfolia), w których gromadzone są projekty graficzne takie jak elementy dekoracyjne, zdjęcia, piktogramy, motywy tła, inspiracje. W. również zlecenia polegające na sporządzaniu projektów dla różnych klientów. W tym celu A. G. oraz A. S. w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych zawierają umowy cywilnoprawne z artystami grafikami, którzy tworzą dla nich za wynagrodzeniem poszczególne projekty graficzne.

Spółka (...) współpracuje z (...), nabywając od nich niektóre z projektów graficznych znajdujących się w ich bazie projektów. Spółka korzysta również z baz danych elementów graficznych prowadzonych przez innych podmioty: z bazy danych (...), (...), (...) itp. Te poszczególne elementy graficzne są wykorzystywane przez spółkę do stworzenia gotowego finalnego projektu graficznego opakowań dla sieci handlowych, projektów strategii marek, systemu identyfikacji wizualnej.

W procesie tworzenia projektu finalnego w spółce uczestniczą pracownicy różnych działów spółki. Tworzenie konkretnego projektu rozpoczyna się od przyjęcia nań indywidualnego zlecenia (np. na projekt opakowania). Następnie pracownicy przeglądają dostępne w firmie i na rynku motywy i inspiracje i tworzą brief (zdefiniowane założenie projektowe). Na bazie briefu przygotowywane są projekty wstępne - wizualizacje 3D projektów. Nad tym procesem czuwa art director. Po wybraniu projektu wstępnego trafia on do działu DTP, gdzie grafik komputerowy opracowuje plik produkcyjny projektu umożliwiający jego produkcję.

Dowody:

- zeznania A. G. złożone na rozprawie w dniu 6.03.2014 r. w formie elektronicznej (nagranie) oraz protokół k. 459-460 akt sądowych;

- zeznania A. S. złożone na rozprawie w dniu 6.03.2014 r. w formie elektronicznej (nagranie) oraz protokół – k. 460 akt sądowych;

W. K.od 13 grudnia 2011 roku do 29 lutego 2012 roku była zatrudniona w (...) sp. z o.o.w S.na stanowisku grafika na 4/5 etatu. Do zakresu jej obowiązków należało zastosowanie koncepcji graficznej R.’u w odniesieniu do nowych produktów w ramach R.’u i różnorodnej mutacji językowej, asortymentowej, wielkościowej i materiałowej opakowań, w szczególności: przyjęcie zlecenia od pracownika DOK (Dział Obsługi Klienta), dokładne przeanalizowanie materiałów źródłowych i założeń technicznych oraz zgłoszenie ewentualnych wątpliwości, stworzenie projektu opakowania produktu z uwzględnieniem informacji uzyskanych przez DOK, budowanie plików wg zasad przekazanych przez dział DTP, kompletowanie katalogu z niezbędnymi plikami źródłowymi umożliwiającymi szybkie przygotowanie pliku do druku, nanoszenie wszystkich poprawek zgłoszonych przez klienta oraz korektora, konsultowanie ewentualnych niejasności z działem DTP, przekazanie do działu DTP zaakceptowanych plików i poinformowanie szefa produkcji o przekazaniu pliku, wykonywanie pozostałych prac zleconych przez DOK i pracodawcę, wykonanie makiety opakowania jednostkowego oraz zbiorczego, przestrzeganie ustalonych godzin pracy.

W dniu 13 grudnia 2011 roku W. K.zawarła z A. G. (1)– jako osobą prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. G. (1)- umowę o dzieło, której przedmiotem było „wykonanie projektu graficznego”. Termin wykonania dzieła określono na czas do dnia 31 grudnia 2011 roku. Tytułem wynagrodzenia za wykonanie tej umowy zainteresowany otrzymał kwotę 2 567,26 zł. Umowa dotyczyła wykonania konkretnego projektu graficznego, który został umieszczony w bazie danych projektów prowadzonej przez A. G.. Obowiązki te nie kolidowały z obowiązkami W. K.wynikającymi z umowy o pracę łączącej go ze spółką (...) sp. z o.o.w S., bowiem czynności wynikające z umowy o dzieło wykonywała poza godzinami pracy w spółce (...).

Dowód:

- umowa o dzieło z 13.12.2011 r., k. 249 akt sprawy

W. W.był zatrudniony w spółce (...)od 11 stycznia 2010 roku, w pełnym (ośmiogodzinnym) wymiarze czasu pracy, na stanowisku grafika komputerowego w dziale DTP. Graficy w dziale DTP zajmowali się czynnościami technicznymi związanymi z obróbką materiałów i przygotowaniem ich do druku. Swoją pracę wykonywali wykorzystując wyłącznie gotowe projekty innych autorów. Do zakresu obowiązków grafików w dziale DTP należało opracowywanie plików produkcyjnych projektu opakowania na podstawie zatwierdzonych projektów graficznych umożliwiających jego produkcję, a w szczególności: przyjęcie zlecenia od pracownika DOK (Dział Obsługi Klienta), dokładne przeanalizowanie materiałów źródłowych i założeń technicznych, wykonanie makiety opakowania jednostkowego oraz zbiorczego, przygotowanie plików umożliwiających najbliższe odwzorowanie w druku projektu graficznego, sprawdzanie poprawności kolorystycznej, wymiarowej i technologii pliku, sprawdzenie jakości użytych zdjęć do projektu jak również ekonomii i zasadności użycia zdjęć, naniesienie ewentualnych uwag klienta oraz korektora, przekazanie plików do wydruku proof’a, przekazanie pliku do produkcji do działu DOK, wykonywanie pozostałych prac zleconych przez DOK i pracodawcę.

W okresie od 4 stycznia 2010 roku do 31 grudnia 2011 roku W. W.zawierał z ponadto z A. S. (1)- jako osobą prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) szereg umów o dzieło, w ramach których zobowiązywał się wykonywać pracę, której przedmiotem było „wykonanie projektu graficznego”. Umowy zawierano przeważnie na okresy miesięczne (za wyjątkiem umów zawartych na okresy: od 1 .09.2010 r. do 31.12.2010 r. od 4.01.2010 r. do 30.04.2010 r.). W umowach strony określały wysokość należnego wynagrodzenia, które było wypłacane W. W.po wykonaniu projektu.

Każdorazowo umowa dotyczyła wykonania konkretnego projektu graficznego, który był umieszczany w bazie danych projektów prowadzonej przez A. S. (1). Obowiązki te nie kolidowały z obowiązkami W. W. wynikającymi z umowy o pracę łączącej go ze spółką (...) sp. z o.o. w S., bowiem czynności wynikające z umowy o dzieło wykonywał poza godzinami pracy w spółce (...).

Dowód :

- umowa o dzieło z 1.12.2010 r., k. 213 akt sprawy

- umowa o dzieło z 3.01.2011 r., k. 215 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.02.2011 r., k. 217 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.03.2011 r., k. 220 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.04.2011 r., k. 223 akt sprawy

- umowa o dzieło z 4.05.2011 r., k. 226 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.06.2011 r., k. 229 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.07.2011 r., k. 232 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.08.2011 r., k. 235 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.09.2011 r., k. 238 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.10.2011 r., k. 241 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.11.2011 r.., k. 244 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.12.2011 r., k. 247 akt sprawy

R. R.był zatrudniony w spółce (...)od 1 października 2010 roku, w pełnym (ośmiogodzinnym) wymiarze czasu pracy, na stanowisku grafika komputerowego w dziale DTP. Graficy w dziale DTP zajmowali się czynnościami technicznymi związanymi z obróbką materiałów i przygotowaniem ich do druku. Swoją pracę wykonywali wykorzystując wyłącznie gotowe projekty innych autorów. Do zakresu obowiązków grafików w dziale DTP należało opracowywanie plików produkcyjnych projektu opakowania na podstawie zatwierdzonych projektów graficznych umożliwiających jego produkcję, a w szczególności: przyjęcie zlecenia od pracownika DOK (Dział Obsługi Klienta), dokładne przeanalizowanie materiałów źródłowych i założeń technicznych, wykonanie makiety opakowania jednostkowego oraz zbiorczego, przygotowanie plików umożliwiających najbliższe odwzorowanie w druku projektu graficznego, sprawdzanie poprawności kolorystycznej, wymiarowej i technologii pliku, sprawdzenie jakości użytych zdjęć do projektu jak również ekonomii i zasadności użycia zdjęć, naniesienie ewentualnych uwag klienta oraz korektora, przekazanie plików do wydruku proof’a, przekazanie pliku do produkcji do działu DOK, wykonywanie pozostałych prac zleconych przez DOK i pracodawcę.

W okresie od 1 października 2010 roku do 31 października 2011 roku R. R.zawierał z ponadto z A. G. (1)– jako osobą prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. G. (1)szereg umów o dzieło, w ramach których zobowiązywał się wykonywać pracę, której przedmiotem był „wykonanie projektu graficznego”. Umowy zawierano przeważnie na okresy miesięczne (za wyjątkiem umów zawartych na okresy: od 1.10.2010 r. do 30.11.2010 r.). W umowach strony określały wysokość należnego wynagrodzenia, które było wypłacane R. R.po wykonaniu projektu.

Każdorazowo umowa dotyczyła wykonania konkretnego projektu graficznego, który był umieszczany w bazie danych projektów prowadzonej przez A. G. (1). Obowiązki te nie kolidowały z obowiązkami R. R. wynikającymi z umowy o pracę łączącej go ze spółką (...) sp. z o.o. w S., bowiem czynności wynikające z umowy o dzieło wykonywał poza godzinami pracy w spółce (...).

Dowód :

- umowa o dzieło z 1.10.2010 r., k. 188 akt sprawy

P. W.był zatrudniony w spółce (...)w pełnym (ośmiogodzinnym) wymiarze czasu pracy, na stanowisku grafika komputerowego w dziale DTP. Graficy w dziale DTP zajmowali się czynnościami technicznymi związanymi z obróbką materiałów i przygotowaniem ich do druku. Swoją pracę wykonywali wykorzystując wyłącznie gotowe projekty innych autorów. Do zakresu obowiązków grafików w dziale DTP należało opracowywanie plików produkcyjnych projektu opakowania na podstawie zatwierdzonych projektów graficznych umożliwiających jego produkcję, a w szczególności: przyjęcie zlecenia od pracownika DOK (Dział Obsługi Klienta), dokładne przeanalizowanie materiałów źródłowych i założeń technicznych, wykonanie makiety opakowania jednostkowego oraz zbiorczego, przygotowanie plików umożliwiających najbliższe odwzorowanie w druku projektu graficznego, sprawdzanie poprawności kolorystycznej, wymiarowej i technologii pliku, sprawdzenie jakości użytych zdjęć do projektu jak również ekonomii i zasadności użycia zdjęć, naniesienie ewentualnych uwag klienta oraz korektora, przekazanie plików do wydruku proof’a, przekazanie pliku do produkcji do działu DOK, wykonywanie pozostałych prac zleconych przez DOK i pracodawcę.

W okresie od 4 maja 2011 roku do 31 grudnia 2011 roku P. W.zawierał z ponadto z A. G. (1)– jako osobą prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. G. (1)szereg umów o dzieło, w ramach których zobowiązywał się wykonywać pracę, której przedmiotem był „wykonanie projektu graficznego”. Umowy zawierano na okresy miesięczne. W umowach strony określały wysokość należnego wynagrodzenia, które było wypłacane P. W.po wykonaniu projektu.

Każdorazowo umowa dotyczyła wykonania konkretnego projektu graficznego, który był umieszczany w bazie danych projektów prowadzonej przez A. G. (1). Obowiązki te nie kolidowały z obowiązkami P. W. wynikającymi z umowy o pracę łączącej go ze spółką (...) sp. z o.o. w S., bowiem czynności wynikające z umowy o dzieło wykonywał poza godzinami pracy w spółce (...).

Dowód :

- umowa o pracę z 4.05.2011 r., k. 268 akt sprawy

- zakres obowiązków pracownika , k. 269 akt sprawy

- umowa o dzieło z 4.05.2011 r., k. 323 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.06.2011 r., k. 325 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.07.2011 r., k. 327 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.08.2011 r., k. 329 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.09.2011 r., k. 331 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.10.2011 r., k. 267 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.11.2011 r., k. 335 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.12.2011 r., k. 337 akt sprawy

P. J. (1)był zatrudniony w spółce (...)od 11 stycznia 2010 roku, w pełnym (ośmiogodzinnym) wymiarze czasu pracy, na stanowisku grafika komputerowego w dziale DTP. Graficy w dziale DTP zajmowali się czynnościami technicznymi związanymi z obróbką materiałów i przygotowaniem ich do druku. Swoją pracę wykonywali wykorzystując wyłącznie gotowe projekty innych autorów. Do zakresu obowiązków grafików w dziale DTP należało opracowywanie plików produkcyjnych projektu opakowania na podstawie zatwierdzonych projektów graficznych umożliwiających jego produkcję, a w szczególności: przyjęcie zlecenia od pracownika DOK (Dział Obsługi Klienta), dokładne przeanalizowanie materiałów źródłowych i założeń technicznych, wykonanie makiety opakowania jednostkowego oraz zbiorczego, przygotowanie plików umożliwiających najbliższe odwzorowanie w druku projektu graficznego, sprawdzanie poprawności kolorystycznej, wymiarowej i technologii pliku, sprawdzenie jakości użytych zdjęć do projektu jak również ekonomii i zasadności użycia zdjęć, naniesienie ewentualnych uwag klienta oraz korektora, przekazanie plików do wydruku proof’a, przekazanie pliku do produkcji do działu DOK, wykonywanie pozostałych prac zleconych przez DOK i pracodawcę.

W okresie od 4 stycznia 2010 roku do 1 listopada 2011 roku P. J. (1)zawierał ponadto z A. S. (1)- jako osobą prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) szereg umów o dzieło, w ramach których zobowiązywał się wykonywać pracę, której przedmiotem był „wykonanie projektu graficznego”. W umowach strony określały wysokość należnego wynagrodzenia, które było wypłacane P. J. (2)po wykonaniu projektu.

Każdorazowo umowa dotyczyła wykonania konkretnego projektu graficznego, który był umieszczany w bazie danych projektów prowadzonej przez A. S. (1). Obowiązki te nie kolidowały z obowiązkami P. J. (1) wynikającymi z umowy o pracę łączącej go ze spółką (...) sp. z o.o. w S., bowiem czynności wynikające z umowy o dzieło wykonywał poza godzinami pracy w spółce (...).

Dowód;

- umowa o pracę z 11.01.2010 r., k. 209 akt kontroli

- umowa o dzieło z 4.01.2010 r., k.401 akt sprawy

- umowa o dzieło z 4.05.2010 r., k. 406 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.09.2010 r., k. 411 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.12.2010 r., k. 416 akt sprawy

- umowa o dzieło z 3.01.2011 r., k. 418 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.02.2011 r., k. 420 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.03.2011 r., k. 422 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.04.2011 r., k. 424 akt sprawy

- umowa o dzieło z 4.05.2011 r., k. 426 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.06.2011 r., k. 428 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.07.2011 r., k. 430 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.08.2011 r., k. 432 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.09.2011 r., k. 434 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.10.2011 r., k. 436 akt sprawy

- umowa o dzieło z 1.11.2011 r., k. 438 akt sprawy

Projekty tworzone przez zainteresowanych na rzecz A. G. (1) i A. S. (1) jako prowadzących indywidualną działalność gospodarczą włączone były do bazy danych tych firm tworząc tzw portfolio i nie były wykorzystywane przez płatnika do tworzenia projektów reklamowych.

Dowody:

- zeznania A. G. złożone na rozprawie w dniu 6.03.2014 r. w formie elektronicznej (nagranie) oraz protokół k. 459-460 akt sądowych;

- zeznania A. S. złożone na rozprawie w dniu 6.03.2014 r. w formie elektronicznej (nagranie) oraz protokół – k. 460 akt sądowych;

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania okazały się uzasadnione.

Stosownie do treści przepisu art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.), za pracownika w rozumieniu tej ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Przepis ten rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych poza sferę stosunku pracy. Rozszerzenie to dotyczy dwóch sytuacji. Pierwszą jest wykonywanie pracy na podstawie jednej z wymienionych umów prawa cywilnego przez osobę, która umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy. Drugą jest wykonywanie pracy na podstawie jednej z tych umów przez osobę, która umowę taką zawarła z osobą trzecią, jednakże w jej ramach wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Przesłanką decydującą o uznaniu takiej osoby za pracownika w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest to, że będąc pracownikiem związanym stosunkiem pracy z danym pracodawcą, jednocześnie świadczy ona na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnoprawnej, zawartej z nim lub inną osobą. W konsekwencji, nawet gdy osoba ta (pracownik) zawarła umowę o dzieło z osobą trzecią, to pracę w jej ramach wykonuje faktycznie dla swojego pracodawcy (uzyskuje on rezultaty jej pracy) (tak: uchwała Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r., sygn. akt II UZP 6/09).

Podstawowym skutkiem uznania osoby wskazanej w art. 8 ust. 2a za pracownika, jest objęcie jej obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnymi, rentowymi, chorobowymi i wypadkowymi tak jak pracownika (art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). W związku z tym osoba ta podlega obowiązkowi zgłoszenia do wymienionych ubezpieczeń społecznych. Obowiązek ten obciąża płatnika składek (art. 36 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Zważywszy, że w stosunku do pracownika płatnikiem składek jest pracodawca (art. 4 pkt 2 lit. a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), a art. 8 ust. 2a rozszerza pojęcie pracownika na jego dalszą aktywność w ramach umowy cywilnoprawnej, jeżeli w jej ramach świadczy on pracę na rzecz swojego pracodawcy, naturalne i zgodne z wykładnią literalną tego przepisu jest uznanie, że także w zakresie tej sfery aktywności należy go uznać na potrzeby ubezpieczeń społecznych za pracownika tego właśnie pracodawcy (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009 r. II UZP 6/09).

Pracodawca, ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu stosunku pracy, powinien więc zsumować wynagrodzenie z umowy cywilnoprawnej z wynagrodzeniem ze stosunku pracy. Takie rozwiązanie wydaje się również uzasadnione w sytuacji, gdy umowa cywilnoprawna została zawarta z innym podmiotem (osobą trzecią), lecz praca w jej ramach jest wykonywana na rzecz pracodawcy. Stosownie do regulacji przepisu art. 18 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przychód z tytułu umowy cywilnoprawnej jedynie "uwzględnia się" w podstawie wymiaru składek z tytułu stosunku pracy. Pracodawca może więc dokonać potrącenia ze środków pracownika uzyskanych u niego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009 r. II UZP 6/09).

Mając na uwadze powyższe i odnosząc to do realiów niniejszej sprawy, Sąd orzekający zwrócił jednak uwagę, że w opisanym wyżej stanie faktycznym nie wystąpiła sytuacja, aby zainteresowani jako osoby z bezspornym tytułem pracowniczego ubezpieczenia społecznego byli zatrudnieni na podstawie umów cywilnoprawnych przez swojego pracodawcę, którym była spółka (...) sp. z o.o.w S.. W spornych okresach pozostawali oni bowiem w stosunkach cywilnoprawnych z odrębnym od spółki podmiotem prawa: A. S. (1)– osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. S. (3)oraz A. G. (1)– osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. G. (1).

W niniejszej sprawie przesłankami wydania zaskarżonej decyzji było uznanie przez organ rentowy, iż zainteresowani – pomimo formalnego zawierania umów o dzieło z podmiotem trzecim, tj. A. S. (1)osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. S. (3), albo A. G. (1)– osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. G. (1)w istocie faktycznie wykonywali czynności na rzecz spółki z o.o. (...)von Jastrov w S., z którą w tym czasie pozostawali w stosunku pracy. W ocenie Sądu prawdziwość tego twierdzenia nie została jednak przez organ rentowy w toku niniejszego procesu udowodniona.

Stan faktyczny Sąd ustalił w sprawie na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach przeprowadzonej przez ZUS kontroli i złożonych przez odwołującą się spółkę, a także na podstawie zeznań A. S. (1) i A. G. (1) (pozostali zainteresowani nie stawili się na rozprawę). Autentyczność dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu. Za miarodajne uznał Sąd także zeznania A. S. (1) oraz A. G. (1), bowiem były one jasne i spójne, a nadto korespondowały z dokumentami zebranymi w niniejszej sprawie. Ocena powyższych zeznań w powiązaniu z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym dała podstawy do uwzględnienia odwołania od zaskarżonej decyzji. Podkreślenia w tym miejscu wymaga też, iż w toku postępowania przed Sądem organ rentowy zachował całkowitą bierność, nie naprowadzając żadnych nowych dowodów i nie uczestnicząc w ogóle w rozprawach sądowych.

W ocenie Sądu z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika zaś jasno, iż wprawdzie A. S. (1), jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. S. (3)oraz A. G. (1), jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) (jako zleceniobiorców) łączą z (...) sp. z o.o.w S.(jako zleceniodawcą) zawarte na czas nieokreślony, umowy zlecenia, których przedmiotem jest wykonanie usługi projektowej layoutów opakowań spożywczych wraz z ich częściami składowymi przynależnymi do projektu, jednakże A. S. (1)i A. G. (1)prowadzą także własną, samodzielną działalność gospodarczą, jako odrębną od spółki (...)podmioty obrotu prawnego i gospodarczego. Tego zaś właśnie samodzielnego zakresu działalności A. S. (1)i A. G. (1)dotyczyły umowy o dzieło zawierane przez A. S. (1)i A. G. (1)z zainteresowanymi. Jak bowiem wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, spółka (...) sp. z o.o.w S.zajmuje się wykonywaniem na zlecenie osób trzecich prac polegających na opracowywaniu, projektowaniu, jak również obróbce graficznej i fotograficznej projektów reklamowych. Spółka ma m.in. zawartą umowę o świadczenie usług w zakresie projektowania opakowań z (...) sp. z o.o.sp.k., której przedmiotem jest przygotowywania projektów opakowań produktów w formie pozwalającej na ich wprowadzenie przez (...)do obrotu na rynku. Z kolei w ramach prowadzonej działalności gospodarczej A. S. (1)oraz A. G. (1)tworzą bazę projektów graficznych (portfolio), w której gromadzone są projekty graficzne takie jak: elementy dekoracyjne, zdjęcia, piktogramy, motywy tła, inspiracje. Z zeznań A. S. (1)i A. G. (1), przeciwko którym nie przedstawiono żadnych dowodów przeciwnych, wynikało jednoznacznie, że właśnie w tym celu A. S. (1)i A. G. (1)zawierali umowy cywilnoprawne z zainteresowanymi - artystami grafikami, którzy tworzyli poszczególne projekty graficzne umieszczane następnie w prowadzonej przez A. S. (1)i A. G. (1)bazie danych.

Oczywiście Sąd zauważył, że spółka (...) współpracuje z (...), nabywając od nich niektóre z projektów graficznych znajdujących się w ich bazie projektów. Jednocześnie jednak podkreślenia wymaga, że spółka korzysta również z baz danych elementów graficznych prowadzonych przez inne podmioty. Te poszczególne elementy graficzne są wykorzystywane przez spółkę do stworzenia gotowego finalnego projektu graficznego opakowań dla sieci handlowych, projektów strategii marek, systemu identyfikacji wizualnej. Organ rentowy nie wykazał zaś w toku niniejszego procesu, aby prace zainteresowanych polegające na wykonywaniu określonych (złożonych do akt w toku procesu) projektów graficznych w ramach umów cywilnoprawnych łączących ich z A. S. (1) i A. G. (1) były czynnościami związanymi z funkcjonowaniem ich pracodawcy - (...) sp. z o.o. (i przez spółkę tę wykorzystane), u którego zatrudnieni był na stanowisku grafika komputerowego. Organ rentowy nie wykazał bowiem, że spółka wykorzystała chociażby jeden z projektów sporządzonych przez zainteresowanych na rzecz A. S. (1) albo A. G. (1) jako produkt finalny dla swoich klientów. Z przesłuchania A. G. (1) wynikało natomiast jasno, że czynności podejmowane przez zainteresowanych w ramach umów cywilnoprawnych łączących go z A. S. (1) albo A. G. (1) dotyczyły działalności A. S. (1) i A. G. (1) niezwiązanej z działalnością Spółki, mianowicie zainteresowani tworzyli projekty graficzne do prowadzonej przez A. S. (1) oraz A. G. (1) bazy danych, które teoretycznie mogły, jednak wcale nie musiały zostać następnie sprzedane spółce (...).

Brak jest też jakichkolwiek podstaw, by powiązać prace wykonywane przez zainteresowanych na podstawie umów cywilnoprawnych z wykonywanymi przez nich na podstawie umowy o pracę zadaniami grafików komputerowych w jeszcze innym podmiocie prawnym, jakim jest mająca własną osobowość prawną spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...). Co więcej, z wyjaśnień A. S. (1)oraz zakresów obowiązków zainteresowanych jako pracowników spółki zatrudnionych na stanowisku grafika w dziale DTP wynika, że w spółce nie zajmowali się on de facto tworzeniem projektów graficznych, jako odrębnych dzieł, lecz zajmowali się czynnościami stricte technicznymi, związanymi z obróbką projektów i przygotowaniem ich do druku. Podkreślić należy, iż czynnikiem decydującym o tym na rzecz jakiego podmiotu praca de facto była wykonywana, jest finalny efekt tej pracy, a ściślej to, który podmiot osiągnął bezpośrednią korzyść z wykonania umowy. W analizowanym postępowaniu wykazano, że to A. S. (1)i A. G. (1)osiągali bezpośrednią korzyść z pracy zainteresowanych wykonywanych w ramach łączących strony umów o dzieło. Stworzone przez zainteresowanych projekty graficzne wzbogacały bowiem tworzoną przez A. S. (1)i A. G. (1)bazę projektów.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy miała okoliczność, że A. S. (1) i A. G. (1) są jednocześnie (...) sp. z o.o. oraz że prowadzą oni działalność gospodarczą pod tym samym adresem, (...) spółka (...), tj. w S. przy ul. (...), w pomieszczeniach użytkowych wydzierżawionym od tejże spółki. Niewątpliwe istnienie między tymi podmiotami pewnych powiązań i zależności, nie pozbawia bowiem żadnego z nich odrębności i możliwości samodzielnego podejmowania działań tylko we własnym imieniu.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostawały nadto kwestie związane z przeniesieniem praw autorskich twórców w przypadku wykonywania umów o pracę oraz umów cywilnoprawnych. W sprawie nie było bowiem kwestionowane, że z zainteresowanym faktycznie zawarto umowy o dzieło; nie było również kwestionowane, że ramach tych umów tworzył on autorskie projekty graficzne. Kwestię sporną stanowiło wyłącznie to, kto był bezpośrednim beneficjentem pracy zainteresowanych wykonywanej w ramach umów łączących ich z A. S. (1)i A. G. (3). Organ rentowy stał bowiem na stanowisku, że – pomimo formalnego zawierania umów o dzieło z podmiotem trzecim, tj. A. S. (1)i A. G. (1)- zainteresowani w ramach tych umów faktycznie wykonywali pracę bezpośrednio na rzecz spółki (...), z którą w tym czasie pozostawali w stosunku pracy.

Z uwagi na powyższe, jako że brak było podstaw do uznania, aby czynności wykonywane przez zainteresowanych w ramach umów cywilnoprawnych łączących ich z A. S. (1) oraz A. G. (3) były de facto świadczeniem pracy na rzecz pracodawcy (...) sp. z o.o., Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że ustalił, iż podstawy wymiaru składek P. J. (1), W. K., P. W., R. R., W. W. podlegających ubezpieczeniom jako pracownicy u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. nie stanowią przychody osiągnięte z tytułu umów cywilnoprawnych łączących ich albo z A. S. (1) o czym orzeczono w pkt I i V albo z A. G. (1) o czym orzeczono w pkt II, III i IV.

W punkcie VI wyroku – w oparciu o przepisy 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 4 ust. 1 i w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. 2002 nr 163 poz. 1349 z późn. zm.) – Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz płatnika kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (5 x 60 zł).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Katarzyna Szczerbińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk
Data wytworzenia informacji: