Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 13/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 29 października 2019 r.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja obrońcy oskarżonego:

- zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mogącego mieć wpływ na treść orzeczenia oraz rażącej niewspółmierności kary w stosunku do dotychczasowej niekaralności oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kwestionowanie przez obrońcę zasadności przypisania oskarżonemu sprawstwa i winy w zakresie czynu kwalifikowanego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. - ujęte w nad wyraz oszczędnym zarzucie - oparte zostało w głównej mierze na krytyce pierwszoinstancyjnej oceny zeznań świadka M. G., w dalszej kolejności – na kwestionowaniu trafności ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Okręgowy wskutek uznania powyższego dowodu za wiarygodny i nieakceptowaniu przez apelującego faktu uznania oskarżonego L. W. za sprawcę usiłowania zabójstwa w zamiarze ewentualnym i zarazem sprawcę spowodowania u pokrzywdzonego W. W. obrażeń ciała stanowiących ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu.

Podniesione w apelacji zastrzeżenia, wskazujące na nieprawidłowość uznania przez sąd zeznań naocznego świadka zdarzenia - M. G. - za wiarygodne, nie są zasadne. Sąd Okręgowy słusznie bowiem, nie stwierdził podstaw do poddawania w wątpliwość procesowych wypowiedzi tego świadka opisujących przebieg zdarzenia. Trafnie podkreślił, że M. G. nie miała żadnych powodów, aby fałszywie przedstawiać zaistniałe fakty i w ten sposób szkodzić swojemu konkubentowi. Zaznaczyć należy, iż w toku postępowania nie ujawniły się jakiekolwiek okoliczności urealniające możliwość takiej postawy świadka w stosunku do oskarżonego L. W.. Także analiza treści zeznań tego świadka, nie wskazuje na obecność w nich niespójności, nielogiczności czy sprzeczności z pozostałymi wiarygodnymi dowodami, w tym zwłaszcza opinią sądowo-lekarską. Sąd Okręgowy trafnie wskazał na jedną tylko okoliczność w zeznaniach M. G., jako wątpliwą, a mianowicie twierdzenie, że ujawnione u niej obrażenia twarzy powstały w początkowej fazie zdarzenia, kiedy to pokrzywdzony W. W. raz uderzył ją w twarz otwartą dłonią. Sąd wyraźnie zaznaczył, że ten element zeznań świadka, jako sprzeczny z opinią sądowo-lekarską, wskazującą na fakt, że obrażenia powyższe były kilkudniowe i nosiły cechy gojenia ran, na wiarę nie zasługiwał, co natomiast nie przekłada się automatycznie na ocenę pozostałej części tychże zeznań, odnośnie której taki stan rzeczy nie zaistniał. Na obiektywizm wypowiedzi M. G. wskazuje w szczególności fakt, że inne elementy sytuacyjne związane ze zdarzeniem, przedstawiała ona w sposób nie pozwalający uznać, iż opowiadała się zdecydowanie po stronie któregokolwiek z obu mężczyzn, tj. - byłego konkubenta - W. W. lub też aktualnego (na czas zdarzenia) - L. W.. Zeznała np., że po powrocie oskarżonego ze sklepu z zakupionymi piwami, na skutek interwencji podjętej przez niego, pokrzywdzony odmawiał wyjścia z mieszkania, a wcześniej – próbując ściągnąć jej spodnie, zmierzał do zbliżenia cielesnego. Równocześnie, wskazała w swoich zeznaniach na szereg takich faktów, których wymowa, w sposób oczywisty, jest niekorzystna dla L. W.. Taki zaś stan rzeczy, dowodzi braku stronniczości w jej postawie jako świadka w tymże postępowaniu. Wersja przebiegu wypadków w dniu zdarzenia, przedstawiona przez M. G., koresponduje z opinią sądowo-lekarską dotyczącą pokrzywdzonego, albowiem wskazuje na to, że L. W. zadawał pokrzywdzonemu ciosy nożem, co też jasno wynika ze wspomnianej opinii, zgodnie z którą stwierdzono u pokrzywdzonego rany kłuto-cięte w kilku miejscach: ranę po prawej stronie pleców, ranę brzucha drążącą do jamy otrzewnowej z częściowym wytrzewieniem jelit, ranę w okolicy prawego podbrzusza i ranę ciętą twarzy po stronie lewej. Zarówno w zakresie wskazanym powyżej, jak i odnośnie wielu innych istotnych okoliczności, zeznania M. G. jawią się jako racjonalne i logiczne, jak np. wtedy, gdy świadek wskazała, że oskarżony udał się do sklepu, aby zakupić piwa (zgodnie z wcześniejszym ustaleniem - po 5 na osobę) oraz że po jego powrocie, cała trójka (świadek, pokrzywdzony i oskarżony) spożywała zakupione piwa, spokojnie rozmawiając, natomiast sytuacja konfliktowa zaistniała dopiero na etapie spożywania przez M. G. i oskarżonego trzeciego piwa, kiedy to pokrzywdzony zaczął jej ubliżać. W zakresie tego rodzaju znaczących okoliczności, występują zasadnicze sprzeczności pomiędzy zeznaniami M. G. a wersją zdarzenia przedstawioną w wyjaśnieniach oskarżonego, przy czym twierdzenia L. W. nie tylko nie są w pełni spójne wewnętrznie, ale też okazują się niezgodne z pozostałą częścią materiału dowodowego, w tym opinią sądowo-lekarską, zdecydowanie wykluczającą możliwość powstania u pokrzywdzonego obrażeń ciała w kilku różnych miejscach wskutek sugerowanego przez L. W. "nadziania się" pokrzywdzonego na nóż trzymany przez oskarżonego.

Całościowa analiza zeznań M. G. przekonuje zatem o słuszności uznania, że są one spójne, logiczne, korespondują nadto z dowodami, których wartość i przydatność dowodowa jest niekwestionowana. W takim zaś układzie faktów, eksponowana przez obrońcę niemożność przesłuchania świadka w postępowaniu sądowym (z powodu zgonu w dniu 11.02.2019 r.), nie stanowiła przeszkody do wykorzystania tego dowodu w toku postępowania. Oczywiste jest przy tym, że w takich okolicznościach, szczególnego znaczenia nabiera potrzeba rzetelnej analizy takich zeznań pod kątem ich logiczności, spójności oraz relacji z innymi dowodami. Zeznania M. G. - jak powyżej wskazano - czynią zadość powyższym wymogom. Ich wiarygodności ocenianej przez pryzmat wskazanych wyżej walorów, nie podważa również fakt, że M. G. pozostawała w czasie zdarzenia pod wpływem alkoholu, albowiem stan taki, sam w sobie - przy określonym poziomie zawartości alkoholu w organizmie (nie osiągającym wartości granicznych wyłączających świadomość) i określonych właściwościach osobniczych konkretnej osoby - nie musi eliminować i na ogół nie eliminuje, zdolności czynienia spostrzeżeń, ich zapamiętywania i następnie odtwarzania.

Sugestie obrońcy, że wobec niemożności przesłuchania świadka bezpośrednio na rozprawie, należałoby przyjąć wersję maksymalnie korzystną dla oskarżonego, a mianowicie ustalić, iż popełnił on jedynie czyn z art. 156 § 1 pkt 2 k.k., nie znajdują racjonalnego uzasadnienia, zważywszy na brak rozsądnych i procesowo uzasadnionych podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań M. G. (wskazana wcześniej jedna okoliczność, na którą słusznie wskazał Sąd pierwszej instancji - nie dyskwalifikuje prawdomówności świadka w ogólności i zarazem przydatności tego dowodu jako całości). Obrońca w apelacji sam zresztą dostrzega, że postąpienie Sądu pierwszej instancji było uprawnione na podstawie art. 391 § 1 k.p.k. Nadmienić należy, iż zeznania M. G. nie dostarczyły również przesłanek do ustalenia, że oskarżony zadawał ciosy nożem, broniąc się w ten sposób przed uderzeniami ręką ze strony pokrzywdzonego. Podjął on bowiem swoje działania w wyniku wcześniejszej kłótni na tle ubliżania i spoliczkowania M. G. przez pokrzywdzonego oraz odmowy opuszczenia mieszkania L. W., jednakże w świetle wiarygodnych dowodów, wbrew temu, co akcentuje w apelacji obrońca - nie miała miejsca taka sytuacja, w której ciosy zadawane przez oskarżonego stanowiłyby reakcję na agresję fizyczną przejawioną wobec niego przez W. W.. Wbrew temu, co sugeruje obrońca, ostrzeżenie oskarżonego, że jeśli W. W. nie opuści mieszkania, to zrobi on "armagedon", jakkolwiek zostało dostrzeżone przez Sąd Okręgowy, to jednak nie stanowiło ani jedynej, ani też kluczowej okoliczności przy ustalaniu zamiaru oskarżonego. Taki a nie inny sens tej wypowiedzi, nabiera w konkretnym przypadku określonego znaczenia za sprawą szeregu okoliczności budujących kontekst sytuacyjny, w jakim wypowiedź taka padła. Bez analizy konkretnego układu faktycznego, wypowiedź powyższa wyraża jedynie pewien ogólny sens, co potwierdza chociażby internetowy "Słownik synonimów języka polskiego" - Synonim.NET, w którym aktualnie odnotowane są 53 synonimy określenia armagedon, wprawdzie - co oczywiste - o znaczeniu zbliżonym, to jednak czasem dość odległym, jak np. bajzel, bałagan, kipisz, ale też - apokalipsa, koniec świata. Zauważyć nadto należy, że tak jak wypowiedzenie groźby pozbawienia życia nie stanowi jednoznacznego dowodu na istnienie rzeczywistej intencji pozbawienia życia człowieka ( vide: wyrok SA z Krakowie 03.12.2018 r., II AKa 238/2018, KZS 2019/2/41), tak również niewysłowienie chęci zabicia, nie przesądza - i tak jest w tym przypadku - o braku zamiaru dokonania zabójstwa pokrzywdzonego. Dlatego, nie mógł być uznany za trafny wniosek obrońcy oparty na takim schemacie rozumowania i wskazujący na brak po stronie oskarżonego chęci zabicia pokrzywdzonego dlatego, że nie zostały wypowiedziane słowa wyrażające taką właśnie chęć i wolę.

Ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego, oparte w szczególności na zeznaniach świadka M. G., ale też innych dowodach wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie wyłączając opinii sądowo-lekarskiej, ocenione zostały w zgodzie z wymogami wynikającymi z art. 7 k.p.k., przy należytym respektowaniu wskazań płynących z art. 4 k.pk., a jako takie - zasługiwały na aprobatę.

W okolicznościach tej sprawy, nie ma mowy o braku podstaw do przypisania oskarżonemu zamiaru bezpośredniego zbrodni zabójstwa, gdy zważy się na konkretne okoliczności podmiotowe i przedmiotowe znajdujące oparcie w materiale dowodowym sprawy. Decydujące znaczenie mają w tym względzie takie mianowicie okoliczności, jak rodzaj użytego narzędzia, ilość i siła zadanych ciosów, umiejscowienie ciosów, głębokość i przebieg ran, a nadto właściwości i warunki osobiste sprawcy, dotychczasowy sposób życia oraz charakter jego relacji z pokrzywdzonym, okoliczności i tło zdarzenia, jak również zachowanie oskarżonego przed dokonaniem czynu oraz po jego popełnieniu. L. W. posłużył się nożem kuchennym o długości ostrza 16 cm (całkowita długość noża - 28 cm), zadał tym nożem cztery ciosy w okolice ciała, w tym takich, w których usytuowane są organy ważne dla życia i zdrowia człowieka (okolice brzucha, klatka piersiowa). Siła ciosów nie była mała, skoro spowodowane rany nie były płytkie, niegroźne, albowiem rana kłuto-cięta pleców po stronie prawej drążyła do światła opłucnej i łączyła się z uszkodzeniem miąższu płuca prawego z krwotokiem do jamy opłucnowej, rana kłuto-cięta brzucha drążyła do jamy otrzewnowej powodując częściowe wytrzewienie jelit, uszkodzenie dwunastnicy, jelita cienkiego w kilku miejscach, krezki jelit z krwotokiem do jamy otrzewnowej, a całość spowodowanych uszkodzeń ciała, w tym rana kłuto-cięta w okolicy prawego podbrzusza (nie drążąca do jam ciała) i rana cięta twarzy po stronie lewej - wywołała nadto wstrząs krwotoczny. Sposób działania oskarżonego, prowadzący do takich skutków (wielość, siła ciosów, głębokość ran), w tym bezzasadnie negowany w apelacji, a dowodowo wykazany fakt przytrzymywania pokrzywdzonego przez L. W. za szyję, słusznie zinterpretowany jako metoda ograniczenia efektywności obrony ze strony pokrzywdzonego i zarazem zwiększenia skuteczności działań sprawczych - zdecydowanie przeczą racjonalności twierdzenia, że oskarżony nie zmierzał do pozbawienia życia pokrzywdzonego, a jedynie do spowodowania u niego, co najwyżej ciężkich, obrażeń ciała. Różnica wzrostu i wagi, zwłaszcza wobec wyższego stopnia nietrzeźwości u pokrzywdzonego, jak też znacznego natężenia emocji - po obu stronach, sprawiają, że sygnalizowana przez obrońcę niemożność przytrzymywania pokrzywdzonego za szyję przez zadającego mu ciosy, niższego i mniej ważącego oskarżonego, okazuje się chybiona. Zauważyć należy, że oskarżony, wprawdzie nie był dotychczas karany sądownie (a nie jest już młodym człowiekiem) – co niewątpliwie ma wymowę pozytywną, to jednak równocześnie, wiedziony przez niego styl życia, nie jawi się nawet jako poprawny, albowiem nadużywał alkoholu, często organizował w swoim mieszkaniu libacje alkoholowe, wszczynał awantury domowe, przejawiając agresję wobec M. G., niejednokrotnie też, interweniowała w jego mieszkaniu Policja. Wobec pokrzywdzonego nie ujawniał wcześniej negatywnego stosunku, co więcej - w związku z tym, że pokrzywdzony był bezdomny, pozwolił mu u siebie zamieszkać w okresie zimowym, będąc świadomy tego, że kilka lat wcześniej żył on w konkubinacie z M. G.. W okresie pomieszkiwania pokrzywdzonego u L. W., często wspólnie spożywali alkohol. Sytuacja konfliktowa, której finałem było zdarzenie objęte zarzutem, zaistniała na tle niewłaściwego zachowania pokrzywdzonego tamtego dnia, wobec M. G., w związku z czym, nie ma podstaw, aby twierdzić, że działanie oskarżonego było odpowiednio wcześniej przemyślane i zaplanowane, aczkolwiek udanie się do kuchni po nóż na pewnym etapie kłótni i chwilę potem użycie go w stosunku do W. W., sygnalizuje świadomość i zborność postawy oskarżonego w czasie tego zdarzenia, a przy tym dodatkowo wskazuje na chęć odpowiednio radykalnego zadziałania wobec pokrzywdzonego.

Całokształt wskazanych wyżej okoliczności, ocenionych kompleksowo, we wzajemnym ich powiązaniu ze sobą, słusznie doprowadził Sąd Okręgowy do stwierdzenia, że oskarżony działał niewątpliwie umyślnie, a celem do którego zmierzał było pozbawienie życia pokrzywdzonego. Jednocześnie też, fakt użycia tak niebezpiecznego narzędzia jakim jest nóż, zadanie nim czterech ciosów w takie miejsca, w których zlokalizowane są szczególnie ważne dla życia organy ciała, użycie do tego siły, która nie była minimalna, nadto - głębokość powstałych ran i związane z tym dalsze skutki w obrębie ciała - wreszcie też tło tych działań, łączące się z M. G. - byłą konkubiną W. W. i zarazem aktualną wówczas - L. W., stan upojenia alkoholowego - to okoliczności, które wskazują nie tylko na umyślność po stronie oskarżonego, ale nadto pozwalają w tym przypadku, przypisać L. W., działanie w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonego W. W.. Dodatkowym argumentem przemawiającym za trafnością powyższego wniosku, jest wskazanie na postawę oskarżonego, który nie przejawiał zainteresowania losem pokrzywdzonego, opuszczającego jego mieszkanie z tak głębokimi, intensywnie krwawiącymi ranami. Tak więc, w tego rodzaju sytuacji, nawet brak zwerbalizowania chęci pozbawienia życia pokrzywdzonego przez samego oskarżonego, w całokształcie ustalonych i wskazanych wyżej okoliczności podmiotowo-przedmiotowych, nie stanowił przeszkody do odczytania zamiaru sprawcy jako zamiaru bezpośredniego (vide: wyrok SA w Lublinie z 29.06.2017 r., II AKa 128/17, LEX 2331731). Zaznaczyć należy, że tylko dzięki szybkiej interwencji medycznej, która nastąpiła za sprawą bezzwłocznego wezwania karetki pogotowia przez I. K. - sąsiadkę oskarżonego, udało się uratować życie pokrzywdzonego. W tego rodzaju okolicznościach, Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji co do tego, że działania oskarżonego L. W. nie ograniczyły się jedynie do spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, lecz stanowiły usiłowanie pozbawienia życia pokrzywdzonego. Sąd odwoławczy, nie podzielił natomiast zasadności dokonanej przez Sąd pierwszej instancji zmiany w stosunku do aktu oskarżenia, polegającej na przyjęciu, że oskarżony działał w zamiarze ewentualnym pozbawienia życia. Konkretne okoliczności podmiotowo-przedmiotowe niniejszej sprawy prowadzą bowiem, w sposób wręcz oczywisty, do konkluzji, że mamy tu do czynienia z zamiarem bezpośrednim, nacechowanym chęcią pozbawienia życia pokrzywdzonego W. W..

Podniesiona w apelacji obrońcy sugestia dotycząca możliwości upadku pokrzywdzonego ze schodów, jako całkowicie oderwana od wymowy zgromadzonego materiału dowodowego - poza stwierdzeniem, że nie znajduje w nim jakiegokolwiek oparcia, nie wymaga dalszych rozważań, zwłaszcza, że i apelujący swojej myśli w tym względzie, nie wspiera jakąkolwiek argumentacją.

Niezasadność zarzutu błędnej oceny zeznań świadka M. G., a zarazem w pełni uzasadnione odrzucenie wersji przebiegu zdarzenia prezentowanej w wyjaśnieniach oskarżonego, jak też bezzasadność kwestionowania w apelacji obrońcy ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Okręgowy, przesądziła o bezpodstawności zarzutu rażącej niewspółmierności kary pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu. Obrońca podniósł taki zarzut w związku z eksponowaną w apelacji błędnością kwalifikacji prawnej czynu przypisanego L. W. i domaganiem się przyjęcia, że popełnił on jedynie czyn z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. Skoro jednak te wcześniejsze zarzuty apelacji, okazały się niezasadne i postulowane w ramach tego zmiany zaskarżonego wyroku nie nastąpiły, to również zarzut dotyczący wymiaru orzeczonej kary pozbawienia wolności, nie mógł być skuteczny, przy czym szczegółowe rozważania tego zagadnienia, z oczywistych powodów, są zbędne.

Wniosek

Wniosek o zmianę kwalifikacji prawnej czynu i przyjęcie, że oskarżony popełnił jedynie czyn z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. nie jest zasadny, co szczegółowo wykazano powyżej - pkt 3.1, wskazując na prawidłowość postąpienia Sądu Okręgowego, polegającego na przyjęciu, że oskarżony popełnił zbrodnię usiłowania zabójstwa i zarazem spowodował ciężki uszczerbek na zdrowiu, stanowiący chorobę zazwyczaj zagrażającą życiu. Całokształt dokonanych w tej sprawie ustaleń i zarazem analiza okoliczności podmiotowo-przedmiotowych - pkt 3.1, doprowadziły do oczywistego wniosku, że oskarżony swoim działaniem, zmierzał do pozbawienia życia pokrzywdzonego, lecz wobec udzielenia mu szybkiej pomocy medycznej, cel ten nie został osiągnięty. Zmiana dokonana w postępowaniu odwoławczym dotyczyła jedynie postaci zamiaru w zakresie usiłowania zabójstwa. Konsekwencją powyższego, tj. braku podstaw do zakwalifikowania czynu jedynie z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. jest również brak uzasadnienia do wymierzenia kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia przewidzianego w art. 156 § 1 pkt 2 k.k., albowiem w przypadku przyjętej kwalifikacji kumulatywnej podstawę wymiaru kary, stosownie do uregulowania zawartego w art. 11 § 3 k.k., stanowił przepis art. 148 § 1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.2.

Zarzut nr 1 apelacji prokuratora - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść wyroku, polegający na przyjęciu, iż oskarżony popełnił przypisany mu czyn działając z zamiarem ewentualnym, podczas gdy z przeprowadzonych dowodów, a w szczególności z zeznań M. G. i I. K. oraz opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej wynika, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia W. W.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W wyniku kontroli odwoławczej zaskarżonego wyroku, Sąd Apelacyjny stwierdził, że stanowisko prokuratora zaprezentowane w apelacji co do postaci zamiaru jaką należało przypisać oskarżonemu L. W., jest w pełni zasadne. Apelujący trafnie wskazał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w sposób oczywisty wskazuje na to, że oskarżony chciał pozbawić życia W. W.. Zasadnie podkreślił, że świadczy o tym duża ilość (4) ciosów zadanych długim nożem, w takie części ciała, w których znajdują się ważne dla życia organy wewnętrzne (klatka piersiowa, w której znajduje się serce, płuca i główne tętnice), ze świadomością, że nawet tylko zadanie ciosów w takie miejsca jak klatka piersiowa i jama brzuszna, jeśli nie powoduje natychmiastowego zgonu, to skutkuje rozległym krwotokiem, zwykle kończącym się też śmiercią. Trafnie podkreślił, że pomimo takiego charakteru ciosów w klatkę piersiową i jamę brzuszną, oskarżony nie poprzestał na tym, lecz kontynuował atak, zadając dwa kolejne ciosy - w tym jeden w głowę. Słusznie nadto wskazał prokurator na okoliczność, że o chęci pozbawienia życia (zamiarze bezpośrednim) świadczy przytrzymywanie pokrzywdzonego przez oskarżonego za szyję, utrudniające skuteczną obronę. W kontekście tak realizowanych działań, trudno kwestionować przyjętą przez prokuratora interpretację zapowiedzi oskarżonego, że jeśli pokrzywdzony nie opuści jego mieszkania , to zrobi "armagedon". W pkt 3.1 uzasadnienia wskazano na kilka możliwych znaczeń tego określenia, w tym na utożsamianie go z czymś co jest końcem świata, apokalipsą. Powyższe rozumienie tego określenia wpisuje się w działania podjęte przez oskarżonego wobec pokrzywdzonego. Okoliczności wskazane w apelacji prokuratora w powiązaniu z argumentacją zawartą w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia, przekonują o słuszności zarzutu apelacji wskazującego na niezasadność przyjęcia przez Sąd Okręgowy, iż oskarżony dopuścił się przypisanego mu przestępstwa, działając w zamiarze ewentualnym, podczas gdy okoliczności podmiotowo-przedmiotowe szczegółowo wskazane w pkt 3.1 bezsprzecznie wskazują na działanie w zamiarze bezpośrednim.

Wniosek

Wniosek o zmianę wyroku przez ustalenie, iż oskarżony L. W. popełnił przypisany mu czyn, działając z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia W. W..

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Okoliczności podmiotowo-przedmiotowe przedstawione szczegółowo w pkt 3.1 i 3.2 uzasadnienia wskazują jednoznacznie na działanie oskarżonego L. W. w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonego W. W., w związku z czym, zmiana wyroku w tym zakresie, okazała się zasadna i konieczna.

3.3.

Zarzut nr 2 apelacji prokuratora - wskazuje na rażącą niewspółmierność orzeczonej kary, polegającą na wymierzeniu oskarżonemu za przypisany czyn kary 8 lat pozbawienia wolności, podczas gdy wysoki stopień szkodliwości społecznej popełnionego przez oskarżonego czynu oraz wysoki stopień jego winy, negatywna postawa oskarżonego po popełnieniu czynu, a także cele zapobiegawcze i wychowawcze, uzasadniają wymierzenie oskarżonemu znacznie surowszej kary pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji prokuratora wskazujący na rażącą łagodność orzeczonej kary, okazał się w części zasadny. Nie ulega wątpliwości, że już sama zmiana wyroku poprzez ustalenie, że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonego, a nie ewentualnym, jak przyjął Sąd Okręgowy, powodowała zasadność surowszego wymiaru kary. Niezależnie od tego, należało podzielić argumentację prokuratora odnośnie tego, że również okoliczności charakteryzujące w tym przypadku czyn i sprawcę, skłaniały do surowszego potraktowania oskarżonego. Sąd pierwszej instancji w zasadzie trafnie wszystkie te okoliczności zidentyfikował, ale niedostatecznie uwzględnił w wymiarze orzeczonej kary ich negatywny wydźwięk i w rezultacie, wskazując słusznie, że jedyną okolicznością korzystną dla oskarżonego jest jego wcześniejsza niekaralność, wymierzył karę odpowiadającą dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Podzielając w całości argumentację prokuratora wspierającą powyższy zarzut, jak też mając na uwadze zmianę dokonaną w zakresie zamiaru, Sąd Apelacyjny uznał tenże zarzut za zasadny, nie podzielając jedynie stanowiska co do samego wymiaru kary postulowanego tą apelacją. Wyraził przekonanie, że karą należycie uwzględniającą dokonaną zmianę w zakresie zamiaru, jak też stopień winy oskarżonego, negatywny ładunek licznych okoliczności obciążających, przy jednoczesnym posiadaniu w polu widzenia znaczącego waloru dotychczasowej niekaralności w przypadku osoby 62-letniej - Sąd odwoławczy podwyższył karę pozbawienia wolności orzeczoną wobec L. W. do wymiaru 10 lat. Uznał, że kara 12 lat pozbawienia wolności postulowana w apelacji prokuratora, w opisanych wyżej realiach tej sprawy, byłaby karą nazbyt surową. W orzeczonym wymiarze 10 lat, jej dolegliwość nie przekracza stopnia winy i w takim kształcie, stwarza szansę należytego spełnienia celów zapobiegawczych i wychowawczych wobec sprawcy, a także wywarcia pożądanego wpływu na kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa.

Wniosek

Wniosek o podwyższenie orzeczonej wobec oskarżonego L. W. kary pozbawienia wolności za przypisany mu czyn do 12 lat

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie, że w części zasługiwał na uwzględnienie zarzut apelacji prokuratora, wskazujący na rażącą niewspółmierność kary, polegającą na wymierzeniu kary zbyt łagodnej, skutkowało stwierdzeniem zasadności podwyższenia orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, jednakże nie do wnioskowanego przez prokuratora wymiaru 12 lat, lecz do wymiaru 10 lat, co w wystarczającym stopniu uwzględnia dokonaną w postępowaniu odwoławczym zmianę wyroku w zakresie zamiaru (przyjęcie zamiaru bezpośredniego zamiast ewentualnego ), nadto stopień winy oraz negatywny wydźwięk licznych okoliczności obciążających i nadto istotny walor dotychczasowej niekaralności 62-letniego oskarżonego. Ta ostatnia okoliczność oraz równoczesne uwzględnienie faktu, iż mamy do czynienia z usiłowaniem zabójstwa, a nie dokonaniem, skutkowały uznaniem, że w takich uwarunkowaniach, wnioskowana w apelacji prokuratora kara 12 lat pozbawienia wolności, byłaby nazbyt surową.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie z pkt I zaskarżonego wyroku o winie oskarżonego w zakresie czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelacja obrońcy oskarżonego, w której postulowano zmianę w powyższym zakresie i przypisanie oskarżonemu jedynie czynu z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. okazała się niezasadna, w związku z tym dotyczące tej kwestii rozstrzygnięcie z pkt I zaskarżonego wyroku, utrzymano w mocy.

5.1.2.

Przedmiot utrzymania w mocy

Nadto utrzymano w mocy rozstrzygnięcia:

- z pkt II wyroku dotyczące przepadku zabezpieczonego w postępowaniu noża o długości 28 cm,

- z pkt. III dotyczące zasądzenia zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonego,

- z pkt IV - dotyczące zaliczenia na poczet kary pozbawienia wolności,

- z pkt V dotyczące kosztów obrony z urzędu,

- z pkt VI dotyczące zwolnienia oskarżonego od kosztów procesu.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powyższe rozstrzygnięcie utrzymano w mocy, ponieważ nie są wadliwe, a w sposób bezpośredni nie dotyczyły ich zarzuty wniesionych apelacji.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana ustalenia dotyczącego zamiaru, polegająca na przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się przypisanego mu przestępstwa usiłowania pozbawienia życia W. W. w zamiarze bezpośrednim

Zwięźle o powodach zmiany

Uwzględniono w całości zarzut apelacji prokuratora dotyczący niezasadności przyjęcia przez Sąd pierwszej instancji działania oskarżonego w zamiarze ewentualnym, stwierdzono bowiem, że całokształt okoliczności podmiotowo-przedmiotowych sprawy, wynikających ze zgromadzonego materiału dowodowego, w sposób niewątpliwy dowodzi działania oskarżonego w zamiarze bezpośrednim, tj. chęci pozbawienia życia W. W., co nie zostało zrealizowane jedynie za sprawą szybkiej pomocy medycznej.

5.2.2.

Przedmiot i zakres zmiany

Zamiana w zakresie rozstrzygnięcia o karze polegała na tym, że orzeczoną wobec oskarżonego karę pozbawienia wolności podwyższono do 10 lat.

Zwięźle o powodach zmiany

Częściowo zasadny okazał się zarzut apelacji prokuratora, podnoszący kwestię rażącej łagodności kary wymierzonej L. W., akcentujący niedostateczne uwzględnienie stopnia winy, stopnia szkodliwości społecznej czynu, a także negatywnego wydźwięku licznych okoliczności obciążających, przy istnieniu tylko jednej łagodzącej, tj. wcześniejszej niekaralności oskarżonego. Postulowana przez prokuratora kara 12 lat pozbawienia wolności, uznana została za zbyt surową, nie uwzględniającą należycie istotnego waloru dotychczasowej niekaralności w przypadku osoby 62-letniej, a także faktu, że działanie oskarżonego nie doprowadziło do pełnej realizacji przestępczego zamiaru i chociaż nie było to jego zasługą, to nie mogło pozostać całkowicie bez wpływu na wymiar orzeczonej kary. Taki zaś stan rzeczy, skutkował orzeczeniem wobec oskarżonego kary 10 lat pozbawienia wolności.

5.2.3.

Przedmiot i zakres zmiany

W rozstrzygnięciu zawartym w pkt III zaskarżonego wyroku skorygowano wskazane tam nieprawidłowe brzmienie nazwiska pokrzywdzonego, tj. (...), zamiast prawidłowego: (...)

Zwięźle o powodach zmiany

Powyższe rozstrzygnięcie (pkt III) dotyczy zasądzenia na rzecz pokrzywdzonego W. W. tytułem zadośćuczynienia kwoty 10.000 zł, w związku z tym, prawidłowość brzmienia danych osoby uprawnionej do zasądzonej kwoty, z uwzględnieniem perspektywy postępowania wykonawczego, jest szczególnie istotna i powodowała konieczność korekty w powyższym zakresie.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Zwolniono oskarżonego od kosztów procesu związanych z postępowaniem odwoławczym, mając na uwadze długoterminowość orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności - art. 624 § 1 k.p.k.

7.  PODPIS

SSO del. Dorota Mazurek SSA Małgorzata Jankowska SSA Stanisław Stankiewicz

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o winie oraz o karze

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o winie i o karze

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana