Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 6 września 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSA Halina Zarzeczna

Sędziowie: SSA Tomasz Żelazowski

SSA Krzysztof Górski (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2017 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa L. N.

przeciwko J. R.

o zapłatę

w przedmiocie zażalenia powoda na zarządzenie Przewodniczącego w Sądzie Okręgowym w Szczecinie z 21 grudnia 2016r., sygn. akt I C 326/16

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie

Krzysztof Górski Halina Zarzeczna Tomasz Żelazowski

UZASADNIENIE

Zarządzeniem z dnia 21 grudnia 2017r. Przewodniczący w Sądzie Okręgowym w Szczecinie zwrócił pozew wniesiony przez L. N..

Podstawą powyższego rozstrzygnięcia były następujące okoliczności oraz wnioski: na podstawie zarządzenia z dnia 24 października 2016r., powód został wezwany do uzupełnienie braków formalnych pozwu, poprzez złożenie odpisu pozwu i załączników do pozwu, podpisania pozwu, dokładnego określenia żądania, wskazania adresu pozwanego oraz podania czy strony podjęły próby mediacji, a nadto do uiszczenia opłaty od pozwu w kwocie 17.500 złotych w terminie miesięcznym – pod rygorem zwrotu pozwu. Przedmiotowe wezwanie został doręczone powodowi w dniu 14 listopada 2016r.

Sąd ustalił, że w dniu 13 grudnia 2016r. powód złożył do Sądu pismo procesowe, załączając dwa podpisane egzemplarze różnych odpisów pozwu, dotyczące różnych kwot i wskazujące w swej treści na inną nieruchomość niż wymieniona w pozwie. Odnośnie wezwania do dokładnego określenia żądania, powód wskazał, że wnosi o wydanie odpowiedniego tytułu wykonawczego celem prowadzenia egzekucji z nieruchomości. Ponadto podał adres pozwanego oraz informację dotyczącą próby mediacji. Sąd stwierdził, że powód nie uiścił należnej opłaty sądowej od pozwu, co tłumaczył tym, że w pozwie złożył wniosek o zwolnienie od uiszczenia opłaty sądowej od pozwu w całości.

W oparciu o analizę art. 130 §1-2 k.p.c. wyjaśniono, że jeżeli pismu procesowemu jakim jest pozew, nie można nadać biegu wskutek niezachowania warunków formalnych, określonych w art. 187 §1 k.p.c., art. 126 k.p.c., art. 128 §1 k.p.c., to należy stronie wyznaczyć termin na jego uzupełnienie. W sytuacji, gdy braki formalne nie zostaną uzupełnione w terminie, uzasadnia to zwrot na podstawie art. 130 k.p.c. Zwrócono również uwagę na zasadę wynikającą z art. 126 ² k.p.c., a więc, że sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek nieopłaconego pisma, jak również takiego, które nie zostało opłacone pomimo wezwania do uzupełnienia stwierdzonego braku fiskalnego.

Przewodniczący zważył, że wniosek powoda o zwolnienie od kosztów sądowych został oddalany w dniu 6 czerwca 2016r. Podkreślił, że poza brakiem opłaty sądowej, powód podjął nieskuteczne działania zmierzających do usunięcia pozostałych braków formalnych pozwu – odpisy pozwu różniły się treścią od pierwotnego pozwu, zarówno co do żądanej kwoty jak i nieruchomości stanowiącej podstawę roszczeń. Brak było też podstaw do uznania, że powód jednoznacznie określił swoje żądanie, zgodnie z dyspozycją art. 187 k.p.c. W konsekwencji Przewodniczący uznał, że wniesiony przez powoda pozew nie zawierał wszystkich wymaganych przez ustawę elementów a jednocześnie nie uiszczono należnej opłaty sądowej od pozwu.

W konsekwencji, wobec bezskutecznego upływu terminu, przewodniczący zgodnie z art. 130 § 2 k.p.c. zwrócił pozew stronie

Powyższe rozstrzygnięcie zażaleniem zaskarżył powód w całości, wnosząc o jego zmianę poprzez przyjęcie pozwu do merytorycznego rozpoznania.

W uzasadnieniu zażalenia, powód wskazał, że uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia świadczy o tym, że jest osobą nieporadną, która potrzebuje pomocy przy prowadzeniu sprawy. Jednocześnie powód wniósł o zwolnienie od opłaty od zażalenia oraz o przyznanie pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata, celem prawnego uzasadnienia niniejszego zażalenia.

Postanowieniem z dnia 1 czerwca 2017r., Referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Szczecinie zwolnił powoda od kosztów sądowych w części tj. z opłaty od zażalenia z dnia 29 stycznia 2017r., zgodnie z wnioskiem (pkt 1.) oraz oddalił wniosek powoda o ustanowienie pełnomocnika z urzędu (pkt 2.).

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Zażalenie jako nieuzasadnione, podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 130 § 1 k.p.c. jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Natomiast zgodnie z art. 130 §1 ¹ k.p.c., jeżeli pismo wniosła osoba zamieszkała lub mająca siedzibę za granicą, która nie ma w kraju przedstawiciela, przewodniczący wyznacza termin do poprawienia lub uzupełnienia pisma albo uiszczenia opłaty, nie krótszy niż miesiąc. Mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym. W myśl art. 130 §2 k.p.c., po bezskutecznym upływie terminu, przewodniczący zwraca pismo stronie. Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu.

Podkreślić należy że obowiązkiem strony procesu jest złożenie pisma odpowiadającego wymogom formalnym. W przypadku braków pisma procesowego Sąd wzywając do uzupełnienia braków ma obowiązek określić dokładnie na czym polegają braki i kategorycznie określić termin ich uzupełnienia. Strona zaś ma obowiązek podporzadkowania się zarządzeniu a sankcją za niewykonanie zarządzenia jest zwrot pisma.

W niniejszej zaś sprawie pismo procesowe stanowiące pozew obarczone było brakami, czego skarżący w zażaleniu nie kwestionował, a okoliczność niewykonania zobowiązań sądu tłumaczył m.in. nieporadnością, która w jego ocenie uzasadnia przyznanie pełnomocnika z urzędu, który pomoże mu w prowadzeniu sprawy. Dostrzec należy po pierwsze, że treść zarządzenia wzywającego do uzupełnienia braków była sporządzona w sposób przejrzysty i pozwalający na jednoznacznie określenie czynności wymaganych od strony. Strona przystąpiła do uzupełnienia a braków nie wskazując na to, by zarządzenia nie zrozumiała lub nie wiedziała jak należy je wykonać. Marginalnie w należy zwrócić także uwagę na to, że poprawność zażalenia na zarządzenie z dnia 23 września 2016r. w przedmiocie pierwszego zwrotu pozwu, pozwala przyjąć, że powód jest w stanie zastosować się do zobowiązań i pouczeń Sądu.

Przede wszystkim wymaga jednak zaakcentowania, że podawane w zażaleniu przyczyny dla których powód nie był w stanie w zakreślonym terminie uzupełnić braków formalnych i fiskalnych pozwu nie mogły podważać zaskarżonego zażalenia, gdyż w niniejszym postępowaniu ocenie podlega jedynie istnienie braków formalnych, prawidłowość wezwania do ich uzupełnienia i sposób wykonania tego zarządzenia a więc tylko zarzuty zgłoszone w tym zakresie mogą stanowić przedmiot kontroli instancyjnej.

Natomiast w niniejszej sprawie bezspornym jest, że pomimo wezwania powoda do uzupełnienia braków formalnych i fiskalnych pozwu, nie zostały one uzupełnione w całości. Co więcej, termin do uzupełnienia braków formalnych jest terminem ustawowym, a tym samym nie podlega ani wydłużeniu, ani też skróceniu. W konsekwencji, z uwagi na normę wyrażoną w art. 130 § 2 k.p.c., wobec nieuzupełnienia wszystkich braków pozwu, Przewodniczący był zobligowany do jego zwrotu, z uwagi na użycie przez ustawodawcę czasownika w trybie oznajmującym – „zwraca” i nieprzewidzenia wyjątków w tym zakresie

Podkreślić należy, że zwrot pozwu nie stanowi żadnej przeszkody by złożyć go ponownie – jeżeli pismo nie będzie miało braków lub w terminie wyznaczonym zostaną one usunięte, sprawie może zostać nadany bieg. Przy czym, jeżeli zdaniem powoda już na etapie wniesienia pozwu wymagana jest w jego ocenie pomoc profesjonalnego pełnomocnika, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zainicjował stosownie postępowanie jeszcze przed wytoczeniem powództwa a przypadku przyznania mu prawa do pomocy prawnej opracował pozew z udziałem pełnomocnika.

Mając to na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 i art. 398 k.p.c. oddalił zażalenie jako nieuzasadnione.

Krzysztof Górski Halina Zarzeczna Tomasz Żelazowski