Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 30-01-2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu IX Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Zawiślak

Protokolant: Agnieszka Baca-Domin

po rozpoznaniu w dniu 30-01-2014 r. we W.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko D. T.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt IX Cupr 753/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa – (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., złożyła w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 18 lutego 2013 r. pozew o zapłatę kwoty 1.193,38zł przeciwko pozwanemu D. T..

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał w dniu 5 marca 2013r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. akt VI Nc-e 429423/13.

Pozwany D. T., wniósł skutecznie sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty w dniu 26 marca 2013r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Jako zarzut przeciwko roszczeniu strony powodowej, pozwany podniósł iż strona powodowa nie wykazała w sposób wystarczający zasadności swojego roszczenia. W szczególności z uwagi na brak załączenia do pozwu rzeczonej umowy ubezpieczenia nr (...) z dnia 29 lipca 2010r.

Po przekazaniu sprawy do tut. Sądu strona powodowa podtrzymała swoje dotychczasowe żądanie.

Na poparcie swoich twierdzeń i wniosków strona powodowa wskazała, iż łączyła ją z pozwanym umowa ubezpieczenia nr (...) z dnia 29 lipca 2010r. Zgodnie z postanowieniami ww. umowy, pozwany miał opłacić jednorazową roczną składkę ubezpieczenia w wysokości 1.193,38zł, w zamian za co strona powodowa udzielała mu ochrony ubezpieczeniowej. Zawarcie miedzy stronami postępowania umowy ubezpieczeniowej nr (...) miało być bezpośrednią konsekwencją zastosowania przez ubezpieczyciela art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003r., Nr 124, poz. 1152 z późń. zm.). Roszczenie strony powodowej opierało się na braku zapłaty przez pozwanego kwoty 1.193,38zł, mającej stanowić wykonanie przez niego obowiązków z ww. umowy ubezpieczenia.

W uzupełnieniu swojego sprzeciwu od nakazu zapłaty, pozwany zgłosił zarzut bezzasadności roszczenia z uwagi na nieważność umowy wskazanej jako podstawa roszczenia strony powodowej. Pozwany wskazał na brak skutecznego zawarcia kolejnej umowy ubezpieczenia zgodnie z art. 28 ust. 1 ww. ustawy w dniu następującym dzień po upływie okresu 12 miesięcy od dnia zawarcia pierwotnej umowy ubezpieczenia. Wskazał także na rażąco odmienne warunki umowy ubezpieczenia w stosunku do wcześniejszej umowy oraz na brak skutecznego powiadomienia pozwanego o zawarciu kolejnej umowy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany D. T.zawarł w dniu 21 kwietnia 2009r. ze stroną powodową (...) Spółka Akcyjnaz siedzibą w W.umowę ubezpieczenia nr (...). Przedmiotem umowy miało być objęcie ochroną ubezpieczeniową z tytułu OC i NNW pojazdu pozwanego – V. (...)o nr rej. (...). Pozwany miał uiścić jednorazową roczną składkę w wysokości 620,00zł. Umowa obowiązywała od dnia 22 kwietnia 2009r. do dnia 22 kwietnia 2010r.

Dowód: umowa ubezpieczenia nr (...) z dnia 21 kwietnia 2009r.

Pozwany nie dokonał powiadomienia na piśmie zakładu ubezpieczeń o wypowiedzeniu umowy nr (...) przed końcem jej obowiązywania.

Strona powodowa wystawiła w dniu 29 lipca 2010 r. dokument potwierdzający zawarcie umowy na kolejny rok (od 22 kwietnia 2010 r. do 22 kwietnia 2011 r.) jako wznowienie do umowy nr (...), ze składką w wysokości 1193,00 zł.

Pozwany nie otrzymał od strony powodowej nowej polisy, ogólnych warunków ubezpieczenia na jakich umowa została zawarta, ani informacji w jaki sposób nowa składka została wyliczona.

Fakty bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Znaczna część okoliczności faktycznych pozostawała poza sporem jako fakty przyznane wprost lub w milczący sposób (zob. art. 229 i 230 k.p.c.). Treść pierwotnej umowy ubezpieczenia Sąd ustalił na podstawi dokumentu w postaci ww. polisy.

Strona powodowa powołała się na załączony do pozwu wydruk komputerowy (karta 21), który w rozumieniu strony powodowej miał stanowić dowód zawarcia kolejnej rocznej umowy ubezpieczenia pojazdu pozwanego. Zawarcie takiej umowy strona powodowa wywodziła z faktu nie złożenia przez pozwanego pisemnego oświadczenia o wypowiedzeniu wcześniejszej umowy ubezpieczenia – do dnia poprzedzającego ostatni dzień jej obowiązywania. Pozwany nie zaprzeczył, że nie dokonał takiego pisemnego wypowiedzenia. Na posiedzeniu w dniu 30 stycznia 2014r. przyznał, iż przeoczył datę do jakiej powinien był dokonać takiej czynności, gdyż samochód nie był przez niego użytkowany, lecz stał zamknięty w garażu. Zgodnie ze słowami pozwanego, „pojazd był niesprawny, ale nie wyrejestrowany”.

Okoliczność ta nie stanowi wystarczającej podstawy by uznać, że nie doszło do zawarcia kolejnej umowy rocznej ubezpieczenia zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Umowa ta musi być potwierdzona na piśmie w formie polisy.

Wobec podnoszonych przez pozwanego argumentów, iż nie został on poinformowany o zawarciu z nim nowej umowy ubezpieczenia oraz że nie miał informacji o jej warunkach, w szczególności o wysokości składki rocznej, należy zwrócić szczególną uwagę na treść art. 809 k.c. Obowiązek jaki spoczywa na ubezpieczycielu w myśl tego przepisu jest jasny i jednoznaczny: ubezpieczyciel ma „potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia.” Umowę ubezpieczenia uważa się w razie wątpliwości za zawartą z chwilą doręczenia ubezpieczającemu dokumentu ubezpieczenia (§2). Wskazany „dokument ubezpieczenia” stanowi oświadczenie wiedzy, nie zaś woli ubezpieczającego, gdyż zgodnie z art. 28 ust. 1 ww. ustawy do zawarcia nowej umowy dochodzi automatycznie.

Dołączony do pozwu wydruk komputerowy (karta 21) nie może stanowić w ocenie Sądu wymaganego przez art. 809 k.c. „dokumentu ubezpieczenia”, jakim ubezpieczający powinien potwierdzić zawarcie i warunki nowej umowy. Wydruk ten nie jest opatrzony podpisem, w związku z czym nie może zostać zakwalifikowany jako dokument prywatny. Ponadto, zgodnie z twierdzeniami strony powodowej w uzasadnieniu pozwu nowa umowa miała zostać miedzy stronami zawarta w dniu 29 lipca 2010 r. Stoi to w sprzeczności zarówno z dyspozycją art. 28 ust. 1 ww. ustawy, jak i z przedstawionym przez stronę powodową wydrukiem w którym jako datę początkową obowiązywania umowy wskazano 22 kwietnia 2010r.

Wskazanie tej daty na wydruku przedstawionym przez stronę powodową również budzi uzasadnione wątpliwości, z uwagi na to iż kolejna roczna umowa ubezpieczenia mogłaby zostać zawarta najwcześniej od dnia 23 kwietnia 2010r. Również kwota wskazana jako wysokość składki rocznejczyli 1.193,00zł nie koresponduje z kwotą wskazaną jako należna od pozwanego wysokość rocznej składki, gdyż w treści pozwu podana jest kwota 1.193,38 zł. Dalszą wątpliwość Sądu, dotyczącą wydruku przedłożonego przez stronę powodową wzbudził fakt umieszczenia tam wzmianki „potwierdza się odbiór składki w wysokości 1.193,00zł”.

Treść tego wydruku wskazuje, iż został on wygenerowany przez system informatyczny strony powodowej, bez koniecznej weryfikacji i staranności.

Nie jest to zatem pismo spełniające wymogi art. 809 k.c.

Osobna kwestia to wysokość dochodzonej składki. W poprzedniej umowie składka została ustalona na poziomie 620,00zł. Składka żądana przez stronę powodową w pozwie stanowi niemal dwukrotność poprzedniej i w żaden sposób nie koresponduje z wartością ubezpieczonego pojazdu, który już w chwili zawarcia pierwszej umowy miał już ponad 22 lata. Zgodnie ze stanowiskiem pozwanego złożonym na posiedzeniu w dniu 30 stycznia 2014r., wartość pojazdu w roku 2010r. wynosiła „około 500zł”. Żądanie przez stronę powodową kwoty aż 1.193,38zł z tytułu składki pozostaje w zupełnym oderwaniu od rzeczywistej wartości pojazdu. W szczególności zaś w sytuacji nie poinformowania pozwanego o podstawie naliczenia składki.

Występowanie w sprawie pozwanego, jako osoby fizycznej dokonującej czynności prawnej nie związanej bezpośrednio z jego działalnością gospodarczą lub zawodową, nadaje mu charakter konsumenta. Jako konsument, objęty jest on przepisami ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z dnia 16 lutego 2007r., w szczególności w zakresie wynikających z niej dla drugiej strony umowy obowiązkami informacyjnymi. Jednocześnie ustawa o działalności ubezpieczeniowej z dnia 22 maja 2003r. nakłada na podmiot prowadzący działalność ubezpieczeniową obowiązek należytego poinformowania drugiej strony umowy. W szczególności taki obowiązek informacyjny wyraża się w konieczności zapewnienia drugiej stronie ogólnych warunków ubezpieczenia (OWU). Warunki te, mają zgodnie z art. 12a ww. ustawy określać rodzaj, przedmiot, zakres, warunki umowy ubezpieczania, sposób opłacania składki, tryb zmiany umowy i sposoby jej wypowiedzenia.

W przedmiotowej sprawie bardzo istotna była okoliczność, że strona powodowa nie wykazała doręczenia pozwanemu dokumentu potwierdzającego zawarcie nowej umowy, nie przedstawiła także OWU. Pozwany o roszczeniu strony powodowej dowiedział się dopiero wraz z otrzymaniem pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

W doktrynie mocno dyskusyjnym jest, czy należy przyjąć obowiązywanie miedzy stronami nowej umowy na takich samych warunkach jak umowa poprzednio obowiązująca. W przedmiotowej sprawie brak jest jednak podstaw do zasądzenia na rzecz strony powodowej składki choćby w wysokości, jaka obowiązywała wcześniej, gdyż z uwagi na brak OWU w sprawie, Sąd nie miał podstaw do prawidłowego ustalenia czy wysokość ta byłaby w sprawie odpowiednia.

Ustawodawca, by zapewnić należyty poziom ochrony drugiej strony umowy ubezpieczenia, wprowadził do ustawy przepis art. 811 k.c. Zgodnie treścią art. 811 § 1 k.c. jeżeli w odpowiedzi na złożoną ofertę ubezpieczyciel doręcza ubezpieczającemu dokument ubezpieczenia zawierający postanowienia, które odbiegają na niekorzyść ubezpieczającego od treści złożonej przez niego oferty, ubezpieczyciel obowiązany jest zwrócić ubezpieczającemu na to uwagę na piśmie przy doręczeniu tego dokumentu, wyznaczając mu co najmniej 7-dniowy termin do zgłoszenia sprzeciwu. W razie niewykonania tego obowiązku zmiany dokonane na niekorzyść ubezpieczającego nie są skuteczne, a umowa jest zawarta zgodnie z warunkami oferty. W wyraźny więc sposób, ustawodawca przewidział brak możliwości zmiany warunków umowy ubezpieczenia na mniej korzystne dla powoda, w szczególności dotyczy to niemal dwukrotnego wzrostu wysokości rocznej składki. Strona powodowa nie wykonała iż dopełniła ciążącego na niej obowiązku informacyjnego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił powództwo.