Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 4 sierpnia 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, XI Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Małecka

Protokolant: Karolina Suder

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 sierpnia 2015 r. we W.

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. sp. k.-a. z siedzibą w W.

przeciwko D. M.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  ustala, że koszty postępowania ponosi strona powodowa.

Sygn. akt XI C 2559/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w W. w pozwie z dnia 3 października 2014 r. złożonym do Sadu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie w elektronicznym postępowaniu upominawczym domagała się zasądzenia od pozwanego D. M. kwoty 597,70 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu swojego żądania strona powodowa wskazała, że (...) Finanse sp. z o.o. zawarła z pozwanym umowę pożyczki numer (...), udzieloną w ramach ramowej umowy pożyczki, na kwotę 400 zł, lecz nie wywiązał się z jej warunków. W związku z tym pożyczkobiorca został obciążony kosztami wezwań. (...) Finanse sp. z o.o. zawarła z (...) sp. z o.o. SKA w dniu 30 listopada 2013 r. umowę ramową (...), stanowiącą podstawę do zawierania przez strony kolejnych transakcji instrumentów pochodnych – swapów ryzyka kredytowego. (...) sp. z o.o. stał się komplementariuszem (...) sp. z o.o. SKA, po czym spółka zmieniła nazwę na (...) sp. z o.o. SKA. (...) sp. z o.o. stała się jedynym (...) sp. z o.o. a Walne Zgromadzenie Wspólników spółki (...) sp. z o.o. SKA w dniu 21 stycznia 2014 r. wyraziło zgodę na przeniesienie przez dotychczasowego komplementariusza czyli (...) sp. z o.o. ogółu praw i obowiązków na spółkę (...) sp. z o.o.

Postanowieniem z dnia 24 listopada 2014 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał rozpoznanie sprawy Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa domagała się od pozwanego zapłaty należności wynikającej z umowy pożyczki, powołując się na to, że dochodzona wierzytelność została nabyta przez stronę powodową na podstawie umowy ramowej swap zawartej dnia 30 listopada 2013 r. z (...) sp. z o. o. (k. 46-61) i zawiadomienia o rozliczeniu z dnia 19 grudnia 2013 r. (k. 44)

Podstawą prawną zgłoszonego żądania była treść art. 509 § 1 k.c. oraz art. 720 k.c.

W niniejszej sprawie pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew, mimo prawidłowego wezwania na rozprawę nie stawił się, nie ustosunkował się również do treści żądania pozwu, ani też nie wnosił o rozpoznanie sprawy podczas swojej nieobecności.

Stosownie do treści art. 339 § 1 i 2 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Sąd dokonując analizy twierdzeń strony powodowej zawartych w pozwie i zestawiając je z dowodami przedłożonymi przez stronę powodową uznał, że – przy niepodważeniu prawdziwości i zupełności przedstawionych dowodów – wystąpiły wątpliwości dotyczące legitymacji procesowej czynnej a także samego zawarcia umowy pożyczki.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że w toku postępowania strona powodowa nie wykazała istnienia legitymacji czynnej w niniejszym postępowaniu. Strona powodowa na okoliczność przejścia na nią uprawnień z tytułu umowy zawartej przez (...) sp. z o.o. z pozwanym D. M. przedstawiła umowę ramową 2002 z dnia 30 listopada 2013 r. zawartą z (...) sp. z o.o. SKA, która w sposób ogólny reguluje relacje finansowe między stronami. Warunki tej umowy precyzuje i konkretyzuje Zawiadomienie o rozliczeniu z fizyczną dostawą z dnia 19 grudnia 2013 r. (k. 44), w którym nadawca oświadczenia, to jest (...) sp. z o.o. SKA przenosi na (...) sp. z o.o. SKA z dniem 19 grudnia 2013 r. wierzytelności wyszczególnione w załączniku A. Przedłożone przez stronę powodową dowody nie są w ocenie sądu wystarczające dla stwierdzenia skuteczności dokonanej na rzecz strony powodowej cesji wierzytelności wobec pozwanego, ponieważ nie jest wiadomo, czy pismo dołączone do pozwu, a znajdujące się na kartach 34o-43 stanowi (...), czy jest to jakikolwiek inny dokument. Należy przy tym podkreślić, że z uwagi na mały rozmiar czcionki oraz złą jakość kopii pismo to jest w przeważającej części nieczytelne, mimo iż strona powodowa była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, który winien czuwać nad jakością przedstawianych sądowi dokumentów i nie przedkładać pism, których odczytanie jest niemożliwe (nawet przy użyciu szkła powiększającego).

Opisane pismo nie może również zostać zakwalifikowane jako dokument w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi iż dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokumenty niepodpisane nie stanowią więc dokumentu w rozumieniu art. 245 k.p.c. (wyrok SN z dnia 9 grudnia 1980 r., sygn. II URN 171/80, publ. OSP 1981, z. 7, poz. 126). To, jakie znaczenie dowodowe ma dokument prywatny niepodpisany przez jego wystawcę, sąd ocenia na podstawie art. 233 k.p.c. w kontekście całokształtu zebranego materiału dowodowego.

W niniejszej sprawie ciężar wykazania okoliczności przejścia wierzytelności wobec pozwanego na rzecz (...) sp. z o.o. SKA spoczywał na stronie powodowej, która jednak w toku postępowania nie uczyniła zadość temu obowiązkowi. Podkreślić przy tym trzeba, że samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (por. wyrok SN z dnia 22 listopada 2001 r., sygn. I PKN 660/00, publ. Wokanda 2002/7-8/44). Zgodnie z art. 232 k.p.c. obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony, a w myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Oznacza to, że ten, kto powołuje się na przysługujące mu prawo, występując z żądaniem obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądania. Chodzi tu o fakty, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, wykazujące istnienie prawa.

Zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą kontradyktoryjności sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. I CKU 45/96, publ. OSNC 1997/6-7/76). Dopuszczenie dowodu z urzędu jest co do zasady prawem, a nie obowiązkiem sądu. W związku z powyższym, jeżeli materiał dowodowy zgromadzony przez strony nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nieudowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów.

Legitymacja procesowa jest jedną z przesłanek materialnych czyli okoliczności stanowiących w świetle norm prawa materialnego warunki poszukiwania ochrony prawnej na drodze sądowej. Otóż, aby ochrona prawna mogła być przez Sąd udzielona, z żądaniem jej udzielenia musi wystąpić osoba do tego uprawniona. Tym uprawnieniem jest właśnie legitymacja procesowa czynna (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 maja 2005 r., sygn. I ACa 1202/04, LEX nr 175186). Wykazanie legitymacji procesowej czynnej po swojej stronie powinno mieć miejsce już w fazie składania pozwu i stanowić wstępny etap pozwalający sądowi na rozważanie w dalszy zakresie zasadności roszczenia. Zważyć należy, że sąd bierze analizowaną przesłankę pod uwagę z urzędu, a zatem ma obowiązek ustalić tą okoliczność.

Tymczasem strona powodowa nie wykazała, że przedmiotem umowy swap oraz późniejszego konkretyzującego ją porozumienia z dnia 19 grudnia 2013 r. była wierzytelności wobec pozwanego D. M..

Powództwo podlegało oddaleniu również z innych przyczyn. Zdaniem sądu strona powodowa nie wykazała również że doszło do zawarcia umowy pożyczki przez (...) sp. z o.o. z pozwanym o treści i na warunkach przewidzianych w Umowie P. Odnawialnej V..pl. (...), która miała stanowić podstawę żądania strony powodowej została przedłożona w kserokopii i nie została podpisana przez którąkolwiek ze stron. Brak jest dowodu na to, że taka umowa została przesłana pozwanemu i że doszło do jej zaakceptowania przez pozwanego, jak twierdzi strona powodowa. Nie został bowiem przedstawiony dowód na to, że pozwany otrzymał, a następnie odesłał tą konkretnie umowę, akceptując jej treść. Nie potwierdza tego również potwierdzenie przelewu kwoty 0,01 zł z dnia 20 maja 2013 r., w którym pozwany akceptuje warunki umowy numer (...) (żadna z przedstawionych przez stronę powodową umów nie ma takiego numeru). Również wszystkie dowody dołączone do pozwu na okoliczność zawarcia umowy pożyczki, wykonania umowy ze strony pożyczkodawcy zostały przedłożone w kserokopiach, bądź w formie wydruków komputerowych.

Kserokopia – jako odwzorowanie oryginału – może być uznana za odpis, jednakże pod warunkiem, poświadczenia jego zgodności z oryginałem. Dla uznania zatem kserokopii za dokument prywatny, świadczący o istnieniu oryginału o odwzorowanej w niej treści, niezbędne jest oświadczenie o istnieniu dokumentu o treści i formie odwzorowanej kserokopią. Takim oświadczeniem będzie umieszczone na kserokopii i zaopatrzone podpisem poświadczenie zgodności kserokopii z oryginałem. Dopiero wtedy można uznać kserokopię za dokument prywatny świadczący o istnieniu oryginału o treści i formie w niej odwzorowanej. Bez wspomnianego poświadczenia kserokopia nie może być uznana za dokument. Ugruntowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, wyraźnie wskazuje na to, że kserokopia nie stanowi dokumentu. Brak poświadczenia kserokopii za zgodność z oryginałem powoduje, że nie ma ona mocy dowodowej (uchwała SN z dnia 29 marca 1994 r., sygn. III CZP 37/94, publ. OSNCP 1994/11/206, wyrok SN z dnia 16 czerwca 2000 r., sygn. IV CKN 59/00, Lex 533122, czy wyrok SN z dnia 29 kwietnia 2009 r., sygn. II CSK 557/08, Lex 584200). Dokonując zatem oceny dowodów sąd uznał, że wskazane dowody nie wykazują okoliczności, na które zostały powołane i odmówił im mocy dowodowej.

W przypadku zaś wydruków zawartości plików komputerowych, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i doktryną, należy do nich stosować odpowiednio przepisy o dowodzie z dokumentu. Wydruk powinien odpowiadać wymaganiom stawianym dokumentowi, czyli zawierać podpis oraz oznaczenie daty jego sporządzenia. Wydruk opatrzony datą i podpisem osoby, która go sporządziła stanowi oświadczenie tej osoby, że dokonała takiego wydruku. Natomiast nie jest objęty domniemaniem, że takie oświadczenie jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Na potrzeby postępowania dowodowego niezbędne jest zaznaczenie daty sporządzenia wydruku oraz zaopatrzenie go w podpis. Wydruk stanowi oświadczenie osoby, która go sporządziła, iż dokonała danego wydruku. Jakkolwiek nie można przyjąć, że oświadczenie to jest zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, to należy przyjąć, że przedmiotowy środek dowodowy ma charakter dokumentu prywatnego świadczącego o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku. W ocenie sądu wyciąg z dokumentu podobnie jak kserokopia – jako częściowe odwzorowanie oryginału – może być uznany za dowód w sprawie, jednakże pod warunkiem, podpisania go przez osobę, która go sporządziła i poświadczenie jego zgodności z oryginałem. Dla uznania zatem wyciągu za dokument prywatny, świadczący o istnieniu oryginału o odwzorowanej w nim treści, niezbędne jest oświadczenie o istnieniu dokumentu o treści i formie odwzorowanej tym wyciągiem, podobnie jak przy kserokopii dokumentu. Takim oświadczeniem będzie umieszczone na wyciągu i zaopatrzone podpisem poświadczenie zgodności wyciągu z oryginałem. Dopiero wtedy można uznać wyciąg za dokument prywatny świadczący o istnieniu oryginału o treści i formie w nim odwzorowanej. Bez wspomnianego poświadczenia wyciąg nie może być uznany za dokument.

Wobec powyższego sąd stanął na stanowisku, ze strona powodowa nie udowodniła również istnienia samej wierzytelności oraz jej wysokości.

Mając powyższe na uwadze, uznając, ze strona powodowa nie wykazała legitymacji czynnej w niniejszym postępowaniu, a także istnienia wierzytelności i jej wysokości, należało powództwo oddalić w całości, o czym orzeczono jak w sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu zostało oparte o przepis art. 98 k.p.c.; sad miła na uwadze, że strona powodowa w całości przegrała proces, a pozwany nie poniósł żadnych kosztów procesu.