Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu XII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Rudnicki

Protokolant: Piotr Józwik

po rozpoznaniu w dniu 13.12.2019 r.

we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa B. (...) w Warszawie S.A. w W.

przeciwko M. R. (1) i J. R. (1)

o zapłatę 99 521, 10 zł

na skutek sprzeciwu pozwanych od wyroku zaocznego z dnia 30.05.2018 r.

I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok zaoczny co do kwoty 93 551, 60 zł (dziewięćdziesiąt trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt jeden złotych, sześćdziesiąt groszy) wraz z odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 92 384, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- od kwoty 91 884, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 03.01.2018 r. do dnia 05.12.2019 r.,

- od kwoty 91 584, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 06.12.2019 r. do dnia 10.01.2020 r.,

- od kwoty 1 886, 99 zł – według ustawowej stopy procentowej za opóźnienie – od dnia 29.11.2017 r. do dnia 10.01.2020 r.,

oraz co do kwoty 9 716, 86 zł kosztów procesu;

II. rozkłada zasądzoną w punkcie I należność główną na 27 (dwadzieścia siedem) rat, pierwsza w kwocie 6 737, 60 zł (sześć tysięcy siedemset trzydzieści siedem złotych, sześćdziesiąt groszy), płatna w terminie 6 (sześciu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku, następne w kwotach po 3 339 zł (trzy tysiące trzysta trzydzieści dziewięć złotych), płatnych co kolejne 3 (trzy) miesiące – wraz z odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat – liczonymi w sposób następujący:

- od raty nr 1:

- od kwoty 1 886, 99 zł – według ustawowej stopy procentowej za opóźnienie,

- od kwoty 4 850, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP,

- od rat nr 2-27: według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP,

przy czym wraz z płatnością ostatniej raty winna nastąpić płatność odsetek oraz kosztów procesu opisanych w punkcie I;

III. uchyla zaskarżony wyrok zaoczny w pozostałym – nieobjętym pktem I postanowienia z dnia 02.08.2018 r., zmienionego postanowieniem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18.02.2019 r., I ACz 2228/18 – zakresie:

IV. umarza postępowanie w sprawie w zakresie przekraczającym żądanie zapłaty 98 721, 10 zł wraz z odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 92 559, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- od kwoty 92 059, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 03.01.2018 r. do dnia 05.12.2019 r.,

- od kwoty 91 759, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 06.12.2019 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 6 881, 49 zł – według ustawowej stopy procentowej za opóźnienie – od dnia 29.11.2017 r. do dnia zapłaty;

V. oddala dalej idące powództwo.

UZASADNIENIE

Powód B. (...) w W. S.A. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych M. R. (1) i J. R. (1) 99 521, 10 zł wraz z odsetkami:

- umownymi w wysokości 10 % rocznie, lecz nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych, liczonymi od kwoty 92 559, 61 zł za okres od dnia 14.11.2017 r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 6 881, 49 zł za okres od dnia 29.11.2017 r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 80 zł za okres od dnia 29.11.2017 r. do dnia zapłaty,

a także o zasądzenie od pozwanych kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że przysługuje mu wobec pozwanych wymagalna wierzytelność pieniężna wynikająca z zawartej na piśmie umowy pożyczki gotówkowej z dnia 30.09.2014 r. w kwocie 99 521, 10 zł, na którą składa się:

- 92 559, 61 zł – z tytułu niespłaconej pożyczki (data wymagalności roszczenia: 13.08.2017 r.),

- 6 881, 49 zł – z tytułu odsetek umownych za faktyczne opóźnienia w spłacie rat pożyczki naliczonych zgodnie z warunkami regulaminu pożyczki gotówkowej za okres od dnia 30.09.2014 r. do dnia 13.11.2017 r. (data wymagalności roszczenia: 13.11.2017 r.),

- 80 zł – z tytułu opłat manipulacyjnych za czynności windykacyjne związanych z opóźnieniem w spłacie pożyczki oraz opłat operacyjnych za obsługę pożyczki (data wymagalności roszczenia: 13.08.2017 r.).

Powód wskazał, że istnienie ww. wierzytelności, jej wysokość oraz terminy płatności odsetek wynikają wprost z wyciągu z ksiąg bankowych z dnia 31.11.2017 r. nr (...) podpisanego przez osobę upoważnioną do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązku w majątkowych banku i opatrzonego jego pieczęcią. Pozwani nie dokonali spłaty zadłużenia w łącznej kwocie 99 521, 10 zł wynikającego z zawartej umowy pożyczki gotówkowej. W związku z powyższym są oni zobowiązani solidarnie do zapłaty na rzecz powoda wymagalnego zadłużenia wynikającego z zawartej na piśmie umowy pożyczki gotówkowej. Ponadto powodowi przysługuje od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty prawo naliczenia odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie art. 481 § 2 kc od kwoty 6 881, 49 zł tytułem odsetek umownych, a także od kwoty 80 zł tytułem opłat.

Powód wskazał, że podjął próbę ugodowego rozwiązania sporu z pozwanymi polegającą

na wysłaniu do nich pisma wzywającego do zapłaty długu zawierającego informację, iż brak wpłaty we wskazanym w wezwaniu terminie spowoduje skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego oraz próbę nawiązania kontaktu telefonicznego z pozwanymi celem ustalenia warunków spłaty zadłużenia. Wyżej wskazane działania nie doprowadziły jednak do polubownego rozwiązania sporu.

W piśmie procesowym z dnia 30.03.2018 r. (k. 19-20) powód wskazał, że w trakcie postępowania sądowego tj. w dniu 02.01.2018 r., pozwani dokonali wpłaty na kwotę 500 zł, dlatego też ograniczył powództwo w tym zakresie, dodając, że kwota wpłaty została zaksięgowana w pierwszej kolejności na poczet spłaty części należności głównej. Wobec powyższego do zapłaty pozostały następujące należności:

1. 92 059, 61 zł z tytułu niespłaconej należności głównej wraz z odsetkami:

- umownymi ustalonymi w Regulaminie K. (...) w wysokości 10 % rocznie od kwoty:

- 92 559, 61 zł – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- 92 059, 61 zł – od dnia 03.01.2018 r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie od kwoty 6 881, 49 zł – od dnia 29.11.2017 r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie od kwoty 80 zł – od dnia 29.11.2017 r.

Powód podniósł, iż zapłata przez pozwanego w toku postępowania objętych powództwem należności skutkuje uznaniem go za przegrywającego proces, ze skutkami, o jakich mowa w art. 98 § 1 i 3 kpc, również w części dotyczącej zaspokojonego w ten sposób roszczenia, jeżeli tylko było ono wymagalne w dacie wniesienia pozwu.

W piśmie procesowym z dnia 07.05.2018 r. zatytułowanym „Odpowiedź na pozew” pozwani oświadczyli, że w związku z ich trudną sytuacją finansową zawracają się z prośbą o wstrzymanie podjętych przez Sąd działań. Dodali, że za radą prawników przygotowują stosowny wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Wyrokiem zaocznym z dnia 30.05.2018 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu:

I. zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda 99 521, 10 zł wraz z odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 92 559, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – za okres od dnia 14.11.2017 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 6 881, 49 zł – według ustawowej stopy procentowej za opóźnienie – od dnia 29.11.2017 r.,

II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

III. zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda 10 394 zł kosztów procesu;

IV. nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

W sprzeciwie z dnia 18.06.2018 r. (k. 74) od wyroku zaocznego z dnia 30.05.2018 r., sprecyzowanym w piśmie procesowym z dnia 27.08.2018 r. (k. 92) pozwani wnieśli o uchylenie wyroku zaocznego w całości i oddalenie powództwa w całości.

Pozwani zarzucili:

1. nadużycie prawa podmiotowego przez dokonanie wypowiedzenia pożyczki w sytuacji, gdy bank nie zbadał sytuacji (zdolności kredytowej) pożyczkobiorców, co było jego obowiązkiem, a także w sytuacji gdy zaległość rat kapitałowo-odsetkowych nie była wyższa niż równowartość 3 rat,

2. nieuzasadnione opłaty za „monit listowny” lub „monit telefoniczny” (150 zł + 175 zł), ponieważ są to opłat arbitralnie pobierane przez bank i naruszają swoim wygórowanym poziomem interes konsumenta,

3. nierzetelne rozliczanie dokonywanych wpłat przez zarachowywanie dowolnych kwot „opłaty operacyjnej” (np. (...)) w dowolnych terminach,

4. bezskuteczne wypowiedzenie umowy pożyczki, ponieważ pożyczka była długoletnia (7 lat), na wysoką kwotę (120 000 zł) i nie było ze strony pozwanych zagrożenia ekonomicznego dla spłaty pożyczki w terminie do 21.09.2021 r. (stabilne zatrudnienie pozwanych oraz dobry stan zdrowia),

5. brak aktualizacji ze strony banku harmonogramu spłat pożyczki, a przez to brak możliwości kontroli ze strony pozwanych prawidłowości zarachowania wpłat na kapitał/odsetki/opłaty,

6. brak rozłożenia spłaty zadłużenia na raty,

7. zasądzenie w wyroku zaocznym ponad żądanie powoda, co dotyczy odsetek.

Pozwani podnieśli, że mogą spłacić pożyczkę w ratach. Zarzucili, że bank w ogóle nie monitorował na podstawie art. 74 pr. bank. sytuacji kredytobiorców, nie badał ich zdolności kredytowej, zarachował kwoty tytułem opłaty operacyjnej w wysokości innej niż umówione 20 zł, np. 21 zł, 19 zł, 32 zł, 8 zł, 53 zł, 7 zł. Podnieśli, że powód zażądał w pkcie 1 „odsetek umownych”, a nie „odsetek ustawowych”, a żadne „odsetki umowne” się nie należą, ponadto żądał „od dnia 14.11.2017 r. do dnia faktycznej zapłaty”, a skoro odsetki umowne są w ogóle nienależne, to tym bardziej od dnia 14.11.2017 r. także nienależne.

Podnieśli, że jeżeli roszczenie powoda będzie uwzględnione, to powinno być na podstawie art. 320 kpc rozłożone na raty, ponieważ nie jest możliwa jednorazowa spłata kredytu zaciągniętego na 7 lat przy kapitale rzędu 120 000 zł.

Postanowieniem z dnia 02.08.2018 r. (k. 82-84) Sąd Okręgowy:

I. uchylił wyrok zaoczny z dnia 11.05.2018 r. w punkcie I ponad 99 021, 10 zł wraz z odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 92 559, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- od kwoty 92 059, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- od kwoty 6 881, 49 zł – według ustawowej stopy procentowej za opóźnienie – od dnia 29.11.2017 r. do dnia zapłaty,

oraz w punkcie III ponad 10 369 zł kosztów procesu i umorzył postępowanie w sprawie w tej części;

II. zwrócił powodowi 25 zł opłaty od pozwu.

Na skutek zażalenia powoda postanowieniem z dnia 18.02.2019 r., I ACz 2228/18, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu uchylił postanowienie z dnia 02.08.2018 r. w pkcie I w części dotyczącej odsetek od kwoty 92 559, 61 zł i 6 881, 49 zł.

W piśmie procesowym z dnia 14.05.2019 r. powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniósł o utrzymanie wyroku zaocznego w mocy.

Powód podniósł, że zgłoszone przez pozwanych zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Wskazał, że wypowiedzenie umowy wynikło z braku uiszczania regularnych płatności ze strony pozwanych i było wobec tego zasadne. Pozwani naruszyli zasady lojalności kontraktowej, doprowadzając do wypowiedzenia umowy. Wskazał, że opłaty były naliczane w wysokości podanej w treści umowy, prawidłowo pobierał opłatę operacyjną, poza tym ta kwestia jest nieistotna w tej sprawie.

Zarzucił, iż pozwani nie wykazali, aby ich sytuacja finansowa uzasadniała rozłożenie należności na raty.

Na rozprawie w dniu 13.12.2019 r. powód cofnął pozew o kwotę 300 zł uiszczoną dnia 05.12.2019 r.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny.

W dniu 30.09.2014 r. B. (...) w W. S.A. jako pożyczkodawca oraz J. R. (1) i M. R. (1) jako pożyczkobiorcy zawarli umowę pożyczki gotówkowej.

Bank udzielił pozwanym pożyczki w kwocie 120 000 zł. Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 199 482, 76 zł (koszty udzielenia pożyczki wynosiły 79 482, 76 zł). Spłata pożyczki została rozłożona na 84 miesięczne raty. Oprocentowanie pożyczki było zmienne i wynosiło w pierwszym okresie odsetkowym 12 % w stosunku rocznym i stanowiło sumę stawki referencyjnej WIBOR 3M oraz marży Banku w wysokości 9, 7 % punktów procentowych. Wysokość raty, obliczona przy założeniu zmiennego oprocentowania opisanego w ust. 6 wynosiła 2 375 zł, w tym 20 zł opłaty operacyjnej. Spłaty miały być dokonywane od 29.10.2014 r. do 29.09.2021 r. W przypadku zmiany oprocentowania pożyczki będącej wynikiem zmiany w wysokości odsetek, o których mowa w art. 359 § 2 ¹ kc, Bank miał informować pożyczkobiorców o tej zmianie niezwłocznie po jej dokonaniu. Z tytułu zaległości w spłacie pożyczki Bankowi należały się odsetki umowne do dnia spłaty zadłużenia wyliczone w oparciu o oprocentowanie ustalone według stopy oprocentowania zgodnie z umową oraz opłaty za czynności windykacyjne – opłata za monit telefoniczny 35 zł oraz opłata za monit listowny w wysokości 25 zł. Spłaty miały być zaliczane w następującej kolejności: należne opłaty, należne odsetki, kapitał pozostały do zapłaty. W przypadku niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków udzielenia pożyczki albo w razie utraty przez niego zdolności kredytowej, Bank mógł wypowiedzieć umowę pożyczki z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia. Jeśli pożyczkobiorca nie spłacił zobowiązań w terminie wskazanym w wypowiedzeniu, cała kwota pożyczki powiększona zostanie o należne odsetki stawała się wymagalna. Do chwili spłaty zadłużenia, również po rozwiązaniu umowy, Bankowi miały przysługiwać odsetki od należnych, a niespłaconych w terminie, kwot pożyczki z uwzględnieniem odsetek maksymalnych określonych zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. W przypadku rozwiązania umowy odsetki liczone były w oparciu o oprocentowanie nominalne obowiązujące w dniu rozwiązania.

/ dowód: umowa pożyczki gotówkowej z dnia 30.09.2014 r. – k. 27-29; plan spłaty pożyczki

gotówkowej – k. 44-45 /

Pozwani spłacali raty pożyczki nieregularnie. W okresie od dnia 24.10.2014 r. dokonali następujących wpłat:

- w 2014 r. – 7 225 zł, z czego powód zaliczył:

- na raty kapitałowe – 3 333, 24 zł,

- na raty odsetkowe – 3 831, 76 zł,

- na opłaty operacyjne – 60 zł,

- w 2015 r. – 24 852 zł, z czego powód zaliczył:

- na raty kapitałowe – 12 799, 52 zł,

- na raty odsetkowe – 11 832, 48 zł,

- na opłaty operacyjne – 220 zł,

- w 2016 r. – 27 514 zł, z czego powód zaliczył:

- na raty kapitałowe – 15 387, 97 zł,

- na raty odsetkowe – 11 611, 03 zł,

- na opłaty operacyjne – 260 zł,

- na opłaty za monity listowne (6) – 150 zł,

- na opłaty za monity telefoniczne (5) – 105 zł,

- od 01.01.2017 r. do 30.06.2017 r. – 5 025 zł, z czego powód zaliczył:

- na raty kapitałowe – 2 867, 66 zł,

- na raty odsetkowe – 2 047, 34 zł,

- na opłaty operacyjne – 40 zł,

- na opłaty za monity telefoniczne (2) – 70 zł.

Dnia 27.06.2017 r. wobec odpisania pożyczki w straty na poczet kapitału została zaliczona niezamortyzowana część ubezpieczenia w kwocie 4 992 zł.

Na dzień 30.06.2017 r. powód wyliczył kapitał na 94 059, 61 zł.

/ dowód: szczegółowe rozliczenie wpłat – k. 46 /

Pismami z dnia 04.12.2015 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że na rachunku pożyczki gotówkowej nr (...) odnotował zaległość w kwocie 1 683, 61 zł.

/ dowód: pisma z dnia 04.12.2015 r. – k. 197-198 /

Pismami z dnia 04.01.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że na rachunku pożyczki gotówkowej nr (...) odnotował zaległość w kwocie 2 263, 00 zł.

/ dowód: pisma z dnia 04.01.2016 r. – k. 195-196 /

Pismami z dnia 01.02.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że na rachunku pożyczki gotówkowej nr (...) odnotował zaległość w kwocie 2 263, 00 zł.

/ dowód: pisma z dnia 01.02.2016 r. – k. 193-194 /

Pismami z dnia 04.03.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że na rachunku pożyczki gotówkowej nr (...) odnotował zaległość w kwocie 2 256, 00 zł.

/ dowód: pisma z dnia 04.03.2016 r. – k. 191-192 /

Pismami z dnia 14.03.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że zaległości w spłacie pożyczki gotówkowej nr (...) w kwocie 2 256, 00 zł nie zostały uregulowane.

/ dowód: pisma z dnia 14.03.2016 r. – k. 189-190 /

Pismami z dnia 04.04.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że na rachunku pożyczki gotówkowej nr (...) odnotował zaległość w kwocie 2 259, 00 zł.

/ dowód: pisma z dnia 04.04.2016 r. – k. 187-188 /

Pismami z dnia 18.04.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że zaległości w spłacie pożyczki gotówkowej nr (...) w kwocie 1 959, 00 zł nie zostały uregulowane.

/ dowód: pisma z dnia 18.04.2016 r. – k. 185-186 /

Pismami z dnia 05.05.2016 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do uregulowania zaległej kwoty 4 206, 00 zł w terminie 14 dni, informując o prawie złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 05.05.2016 r. – k. 183-184 /

Pismami z dnia 31.05.2016 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do uregulowania zaległej kwoty 3 219, 00 zł w terminie 14 dni, informując o prawie złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 31.05.2016 r. – k. 181-182 /

Pismami z dnia 01.08.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że zaległości w spłacie pożyczki gotówkowej nr (...) w kwocie 1 237, 00 zł nie zostały uregulowane.

/ dowód: pisma z dnia 01.08.2016 r. – k. 179-180 /

Pismami z dnia 04.10.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że na rachunku pożyczki gotówkowej nr (...) odnotował zaległość w kwocie 2 226, 00 zł.

/ dowód: pisma z dnia 04.10.2016 r. – k. 177-178 /

Pismami z dnia 17.10.2016 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że zaległości w spłacie pożyczki gotówkowej nr (...) w kwocie 2 226, 00 zł nie zostały uregulowane.

/ dowód: pisma z dnia 17.10.2016 r. – k. 175-176 /

Pismami z dnia 31.10.2016 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do uregulowania zaległej kwoty 4 499, 00 zł w terminie 14 dni, informując o prawie złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 31.10.2016 r. – k. 173-174 /

Pismami z dnia 02.01.2017 r. powód poinformował J. R. (1) i M. R. (1), że na rachunku pożyczki gotówkowej nr (...) odnotował zaległość w kwocie 1 725, 00 zł.

/ dowód: pisma z dnia 02.01.2017 r. – k. 171-172 /

Pismami z dnia 11.01.2017 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do uregulowania zaległej kwoty 1 725, 00 zł w terminie 14 dni.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 11.01.2017 r. – k. 169-170 /

Pismami z dnia 31.01.2017 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do uregulowania zaległej kwoty 3 998, 00 zł w terminie 14 dni, informując

o prawie złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 31.01.2017 r. – k. 167-168 /

Pismami z dnia 08.03.2017 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do uregulowania zaległej kwoty 4 546, 00 zł w terminie 14 dni, informując o prawie złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 08.03.2017 r. – k. 165-166 /

Pismami z dnia 31.03.2017 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do zapłaty zaległych płatności w kwocie 6 784, 00 zł w terminie 7 dni, informując, że w przypadku braku wpłaty ma prawo wypowiedzieć umowę pożyczki łącznie z należnymi odsetkami i opłatami, w stan natychmiastowej wymagalności.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 31.03.2017 r. – k. 163-164 /

Pismami z dnia 02.05.2017 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do zapłaty zaległych płatności w kwocie 6 722, 00 zł w terminie 7 dni, informując, że w przypadku braku wpłaty ma prawo wypowiedzieć umowę pożyczki łącznie z należnymi odsetkami i opłatami, w stan natychmiastowej wymagalności.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 02.05.2017 r. – k. 146-147 /

Pismami z dnia 30.05.2017 r. powód skierował do J. R. (1) i M. R. (1) wezwania do zapłaty zaległych płatności w kwocie 8 432, 00 zł w terminie 7 dni, informując, że w przypadku braku wpłaty może wypowiedzieć umowę pożyczki, co oznaczać będzie postawienie całej kwoty pożyczki, łącznie z należnymi odsetkami i opłatami, w stan natychmiastowej wymagalności i konieczność spłaty tej kwoty w terminie 30 dni.

/ dowód: wezwania do zapłaty z dnia 30.05.2017 r. – k. 148-152 /

Pismem z dnia 30.06.2017 r. powód skierował do M. R. (1) oświadczenie o rozwiązaniu umowy pożyczki gotówkowej: (...) z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. Powód wskazał, że rozwiązanie umowy zobowiązuje pozwaną do niezwłocznego zwrotu należności głównej wraz z odsetkami opłatami i prowizjami.

/ dowód: pismo z dnia 30.06.2017 r. wraz z potwierdzeniem nadania – k. 47-50 /

Pismem z dnia 11.10.2017 r. pełnomocnik powoda skierował do J. R. (1) wezwanie do zapłaty, w którym wskazał, że stan zadłużenia na dzień 09.10.2017 r. wynosi 99 103, 40 zł, na co składa się: 93 059, 61 zł z tytułu niespłaconego kapitału, 5 963, 79 zł z tytułu niespłaconych odsetek umownych oraz 80 zł z tytułu naliczonych opłat naliczonych zgodnie z regulaminem, i wezwał do zapłaty kwoty 99 103, 40 zł wraz z odsetkami w terminie do dnia 18.10.2017 r.

/ dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 11.10.2017 r. – k. 30 /

W dniu 09.11.2017 r. powód wystawił wyciąg z ksiąg bankowych nr (...), w którym stwierdził, że J. R. (1) oraz M. R. (2) są zobowiązani solidarnie do zapłaty z tytułu umowy pożyczki z dnia 30.09.2014 r. na dzień wystawienia dokumentu 98 822, 94 zł, na co składają się kwoty: 93 059, 61 zł z tytułu niespłaconej pożyczki wraz z odsetkami umownymi ustalonymi w regulaminie pożyczki gotówkowej w wysokości 10 % rocznie od kwoty 93 059, 61 zł liczonymi za okres od dnia 28.09.2017 r. do dnia faktycznej zapłaty, 5 683, 33 zł tytułem odsetek umownych za faktyczne opóźnienie w spłacie rat kredytu licznych zgodnie z regulaminem pożyczki gotówkowej od dnia 30.09.2014 r. do dnia 27.09.2017 r. oraz 80 zł z tytułu opłat za czynności windykacyjne naliczone zgodnie z regulaminem pożyczki gotówkowej.

/ dowód: wyciąg z ksiąg banku nr (...) z dnia 09.11.2017 r. wraz z

pełnomocnictwami – k. 31- 33 /

Pozwani dokonali dalszych wpłat na rachunek pożyczki nr (...):

- w dniu 09.08.2017 r. – 500 zł,

- w dniu 28.09.2017 r. – 500 zł,

- w dniu 13.11.2017 r. – 500 zł,

- w dniu 02.01.2018 r. – 500 zł,

które to wpłaty powód zaliczył na spłatę kapitału.

/ dowód: szczegółowe rozliczenie wpłat – k. 46 /

W dniu 08.02.2018 r. wierzyciel R. (...) S.A. wystąpił do Komornika Sądowego przy Sądzie (...)w O. A. N. z wnioskiem o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikom J. R. (1) i M. R. (1) na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 12.10.2017 r., XXV Nc 808/17, co do:

- należności głównej – 249 390, 43 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 09.10.2017 r. do dnia zapłaty,

- kosztów postępowania – 10 335 zł + 126 zł,

- kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym.

Pismami z dnia 15.02.2018 r., (...), Komornik Sądowy A. N. zawiadomił dłużników o wszczęciu egzekucji, w szczególności egzekucji z nieruchomości należącej do dłużniczki – działki gruntu przy ul. (...) w B., KW nr (...).

Dnia 26.04.2018 r. Komornik Sądowy przy Sądzie (...) w O. A. N. w sprawie (...) z wniosku wierzyciela R. (...) S.A. w W. przeciwko M. R. (1) prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 12.10.2017 r., XXV Nc 808/17, dokonał zajęcia wynagrodzenia za pracę M. R. (1) w Urzędzie Miejskim w B. co do:

- należności głównej – 249 390, 43 zł,

- odsetek wyliczonych na dzień 26.04.2018 r. – 9 565, 67 zł,

- dalszych odsetek w kwocie 47, 82 zł za każdy dzień,

- kosztów sądowych – 10 461 zł,

- opłaty egzekucyjnej – 21 553, 60 zł,

- kosztów adwokackich w egzekucji – 2 700 zł,

- kosztów korespondencji – 33, 66 zł,

- zwrotu zaliczki – 273, 84 zł.

Dnia 26.04.2018 r. Komornik Sądowy przy Sądzie (...) w O. A. N. w sprawie (...) z wniosku wierzyciela R. (...) S.A. w W. przeciwko dłużnikowi J. R. (1) prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 12.10.2017 r., XXV Nc 808/17, dokonał zajęcia wynagrodzenia za pracę J. R. (1) w Politechnice (...) co do:

- należności głównej – 249 390, 43 zł,

- odsetek wyliczonych na dzień 26.04.2018 r. – 9 565, 67 zł,

- dalszych odsetek w kwocie 47, 82 zł za każdy dzień,

- kosztów sądowych – 10 461 zł,

- opłaty egzekucyjnej – 21 553, 60 zł,

- kosztów adwokackich w egzekucji – 2 700 zł,

- kosztów korespondencji – 33, 66 zł,

- zwrotu zaliczki – 273, 84 zł.

Postanowieniem z dnia 26.10.2018 r., (...), Komornik Sądowy A. N. przystąpił do opisu i oszacowania nieruchomości położonej w B. przy ul. (...).

/ dowód: zajęcia wynagrodzenia za pracę z dnia 26.04.2018 r., (...) – k. 216 i k. 217;

wniosek o wszczęcie egzekucji z dnia 02.02.2018 r. – k. 248-249; zawiadomienia z dnia

15.02.2018 r. – k. 250-251; postanowienie z dnia 26.10.2018 r. – k. 259 /

W 2017 r. sytuacja materialna pozwanych pogorszyła się, zmniejszyły się ich dochody. Wcześniej J. R. (1) zakończył prowadzenie działalności gospodarczej, której nie mógł kontynuować z uwagi na zatrudnienie na stanowisku kierownika katedry Politechniki. Opracował innowacyjne rozwiązanie umożliwiające posadowienie budynków na terenach sejsmicznych, cały czas prowadzone są negocjacje dotyczące przeniesienia praw do patentu, których sfinalizowanie umożliwi pozwanemu zaspokojenie wierzycieli.

Pozwani zamieszkują w tym samym domu od 40 lat.

M. R. (1) zatrudniona jest w Urzędzie Miejskim w B. od dnia 01.10.1987 r. na czas nieokreślony, obecnie na stanowisku inspektora ds. kancelaryjnych, z wynagrodzeniem średnim brutto 4 343, 84 zł miesięcznie, netto 1 576, 68 zł miesięcznie (po potrąceniu zajęcia komorniczego w sprawie (...)).

J. R. (1) zatrudniony jest w Politechnice (...) od dnia 01.03.2008 r. na stanowisku profesora z wynagrodzeniem brutto 9 692 zł, netto 7 505, 54 zł, po zajęciu 3 752, 77 zł.

Pozwani mają na utrzymaniu jedno dziecko – syna J. R. (2), urodz. (...) we W. – studenta studiów stacjonarnych I stopnia na Wydziale (...) Politechniki (...) na kierunku (...).

Po tym, jak otrzymywali monity z Banku, pozwani kontaktowali się z placówką powoda we W., proponowali spłatę ratalną, na poziomie 300 zł. Nie doszło do sformalizowania żadnego porozumienia.

/ dowód: zaświadczenie z dnia 13.06.2019 r. – k. 218; zaświadczenie z dnia 12.06.2019 r. – k.

219; zaświadczenie z dnia 18.06.2019 r. – k. 220; pismo UM w B. z dnia

04.05.2018 r. – k. 252; kartoteka wynagrodzeń i raporty RMUA – k. 253-257; pismo (...) z

dnia 08.05.2018 r. – k. 258; zeznania pozwanej M. R. (1) – e-protokół z dnia

13.12.2019 r. 00:03:27-00:12:09; zeznania pozwanego J. R. (1) – e-protokół z

dnia 13.12.2019 r. 00:12:10-00:25:28 /

Sąd zważył, co następuje.

Sprzeciw pozwanych od wyroku zaocznego z dnia 30.05.2018 r. zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Powód dochodzi od pozwanych zapłaty należności z tytułu łączącej strony umowy pożyczki z dnia 30.09.2014 r. Pomiędzy stronami nie było sporu co do zawarcia i treści tejże umowy. Pozwani zakwestionowali w pewnym zakresie wysokość dochodzonej wierzytelności, a także nieuwzględnienie przez powoda ich sytuacji materialnej przy wypowiedzeniu umowy.

Zgodnie z art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. W ramach stosunku pożyczki przeniesieniu przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy własności pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku odpowiada obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu otrzymanej pożyczki wraz z ewentualnymi odsetkami i innymi należnościami ubocznymi.

Sąd dokonał ustaleń stanu faktycznego na podstawie przedłożonych przez powoda dokumentów obrazujących treść stosunku prawnego i prowadzoną korespondencję. Wbrew sprzeciwowi pozwanych dokumenty złożone przez powoda stanowią materiał dowodowy prawidłowo zgłoszony – zgodnie z art. 217 § 1 i 2 kpc strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej, zaś sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne szczególne okoliczności. Oznacza to, że dowody z dokumentów mogą zostać złożone na każdym etapie sprawy.

Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Ciężar udowodnienia, że zobowiązanie zostało wykonane zgodnie z jego przedmiotem i treścią (art. 354 § 1 kc) spoczywa zawsze na dłużniku.

Stosownie do postanowień umowy pożyczki z dnia 30.09.2014 r. pozwani obowiązani byli do dokonywania spłaty pożyczki w miesięcznych ratach po 2 375 zł do 29 dnia miesiąca. Jak wynika z przedłożonego przez powoda zestawienia, wpłaty były dokonywane nieregularnie. W roku 2015 pozwani winni byli spłacić 28 500 zł (12 x 2 375 zł), wpłacili jedynie 24 852 zł, w roku 2016 wpłacili jedynie 27 514 zł, zaś w pierwszym półroczu roku 2017 jedynie 5 025 zł zamiast 14 250 zł. Z kolei pisma wystosowane przez powoda do pozwanych wskazują, że już od końca 2015 r., czyli po pierwszym roku trwania umowy miały miejsce przekroczenia terminów płatności, a kolejne zaległości wzrastały, poczynając od poziomu około jednej raty, by później osiągnąć poziom kolejno ok. 4 000 zł, ponad 6 000 zł, wreszcie ponad 8 000 zł, czyli nawet powyżej trzech rat.

Pozwani nie przedstawili żadnych dokumentów, jakie pozwalałyby na dokonanie innych ustaleń co do przebiegu spłaty pożyczki oraz zakwestionowanie istnienia zadłużenia na etapie wypowiedzenia umowy pożyczki w roku 2017.

Pozwani podali, że zwracali się do powoda w sprawie zadłużenia. Nie przedstawili jednak żadnych dowodów potwierdzających konkretnie treść składanych propozycji. Same rozmowy telefoniczne czy nawet wizyty w oddziale Banku nie mogą być uznane za wystarczające. Powód informował pozwanych na piśmie o możliwości restrukturyzacji zadłużenia. Pozwani powinni byli również w takiej formie przedstawić konkretną propozycję porozumienia albo przynajmniej złożyć wniosek o restrukturyzację zadłużenia. Stosownie do § 3 pkt 47 umowy pożyczki wszelkie zmiany umowy wymagały formy pisemnej. Pozwani nie wykazali, aby wystąpili o np. przejściowe wstrzymanie spłaty, odstąpienie od naliczania odsetek, itp.

Stosownie do § 3 pkt 26 umowy pożyczki Bank uprawniony był do jej wypowiedzenia w każdym czasie, z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Umowa nie przewidywała ani uprzedzenia ani wyznaczenia dodatkowego terminu ani innych formalności poprzedzających wypowiedzenie. Nie wymagała istnienia zaległości powyżej jakiegoś poziomu, np. zaległości przekraczającej dwie pełne raty, co jest częstym zapisem długoterminowych umów kredytowych. Trzeba zwrócić uwagę, że łącząca strony umowa to zwykła pożyczka na własne cele pożyczkobiorcy, nie kredyt mieszkaniowy czy podobny. Cel pożyczki nie został oznaczony, nie wyznacza zatem takiego standardu ochrony kredytobiorcy, jak ochrona strony kredytu mieszkaniowego. Jak wynika z przedstawionych dokumentów, zaległość w dacie wypowiedzenia kredytu przekraczała trzy kolejne raty, a przez okres półtora roku wcześniej Bank wielokrotnie monitował kredytobiorców do spłaty zaległości. Nawet jeżeli monity te odnosiły skutek w postaci uregulowania zaległości, to zaległości pojawiały się ponownie, a w pewnym momencie zaczęły istotnie i systematycznie wzrastać. W takich okolicznościach zaistniała podstawa do wypowiedzenia umowy pożyczki i postawienia zobowiązania w stan natychmiastowej wymagalności.

Nietrafnie pozwani zarzucili wypowiedzeniu umowy sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. Nie sposób dopatrzyć się w wypowiedzeniu pożyczki naruszenia dobrych obyczajów, poszanowania klienta, itp. reguł postępowania wypełniających zasady współżycia społecznego. Także nie można zarzucać Bankowi braku zbadania sytuacji pozwanych, skoro sami pozwani nie próbowali jej Bankowi przedstawić w sposób wskazujący na potrzebę ułatwienia im spłaty pożyczki.

Nietrafny był też zarzut niedoręczenia zaktualizowanego harmonogramu spłat. Umowa przewidywała przesłanie harmonogramu w razie zmiany oprocentowania. Dopóki jednak Bank takiego harmonogramu nie przesłał, pozwani winni opłacać raty w wysokości wskazanej w umowie, czego nie uczynili.

Następnie niezasadnie zarzucili pozwani zarachowanie opłaty operacyjnej. Umowa przewidywała taką opłatę w kwocie 20 zł jako składnik miesięcznej raty. Zestawienie spłat wskazuje, że powód naliczył opłatę operacyjną:

- w 2014 r. – w kwocie 60 zł – czyli 3 raty,

- w 2015 r. – w kwocie 220 zł – czyli 11 rat,

- w 2016 r. – w kwocie 260 zł – czyli 13 rat (jedna zaległa z roku poprzedniego),

- w 2017 r. – w kwocie 40 zł – czyli 2 raty.

Takie zaliczenie jest prawidłowe.

Natomiast należy zgodzić się z pozwanymi co do sposobu zaliczenia wpłat na poczet kosztów monitów, mianowicie co do kwoty 175 zł zaliczonej na koszty 7 monitów telefonicznych. Umowa z dnia 30.09.2014 r. przewidywała opłaty: 25 zł za monit listowny, 35 zł za monit telefoniczny. Powód wykazał, że wystosował kilkakrotnie korespondencję zawierają upomnienia, wezwania do zapłaty, wyznaczenie dodatkowego terminu, itp. Naliczenie z tego tytułu opłat w łącznej kwocie 150 zł (6 x 25 zł) nie budzi zastrzeżeń. Co innego 175 zł za monity telefoniczne. Po pierwsze, powód nie wykazał, aby kierował do pozwanych monity w tej formie, nie podał, kiedy konkretnie kontaktował się z pozwanymi, nie przedstawił żadnego zestawienia połączeń, billingu, itp. Po drugie, zupełnie nieuzasadnione jest oczekiwanie opłaty za rozmowę telefoniczną wyższej niż opłata za list, co więcej, na absurdalnym wręcz poziomie 35 zł. Bank może pobierać przewidziane w umowie opłaty, jednakże nie mogą one być ustalane dowolnie, w oderwaniu od rzeczywistej potrzeby i rzeczywistych kosztów działalności. Postanowienie umowy z dnia 30.09.2014 r. przewidujące wskazaną opłatę należy uznać za niedozwoloną klauzulę umowną w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc i wobec tego bezskuteczną. Kwota 175 zł tym samym podlega zaliczeniu na poczet spłaty kapitału kredytu.

Pozwani nie zakwestionowali samej skuteczności wypowiedzenia umowy. Nie zaprzeczyli, aby otrzymali to wypowiedzenie, nie złożyli też Bankowi żadnych oświadczeń dotyczących braku skuteczności oświadczenia o wypowiedzeniu, nie odpowiedzieli na nie, ani też nie wystąpili z powództwem o ustalenie, że umowa pożyczki trwa nadal pomimo jej wypowiedzenia przez powoda.

Powód nie wykazał jednakże, w jakiej konkretnie dacie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy zostały pozwanym doręczone.

Pismo datowane na 30.06.2017 r. mogło zostać wysłane w ciągu tygodnia, do czego należy doliczyć co najmniej 14 dni na ewentualne awizowanie przesyłki i pozostawienie w placówce pocztowej do odbioru. Stąd też należy uznać, że doręczenie nastąpiło w przeciągu miesiąca, tj. do 31.07.2017 r., a zatem umowa została skutecznie wypowiedziana z dniem 31.08.2017 r.

W ramach zgłoszonego roszczenia powód dochodzi także odsetek umownych za opóźnienie. Wbrew zarzutowi pozwanych, roszczenie to znajduje podstawę w § 3 pkt 14 umowy. Odsetki te nie mogą być jednak naliczane w sposób wskazany w tabeli załączonej do pisma pełnomocnika powoda z dnia 04.06.2019 r. (k. 157-158, k. 199 i k. 201). Po pierwsze, tabela ta jest niepodpisana, nie stanowi samodzielnego dokumentu będącego dowodem, może być traktowana jedynie jako część stanowiska procesowego powoda. Po drugie, przed wypowiedzeniem umowy pożyczki niedopuszczalne było naliczanie odsetek za opóźnienie od całości niespłaconego kapitału pożyczki, co najwyżej od poszczególnych rat.

Rozliczenie niespłaconych należności przedstawia się następująco:

I. Kapitał pożyczki:

- na dzień 30.06.2017 r. – 94 059, 61 zł minus 175 zł = 93 884, 61 zł,

- na dzień 09.08.2017 r. – 93 884, 61 zł minus 500 zł = 93 384, 61 zł,

- na dzień 28.09.2017 r. – 93 384, 61 zł minus 500 zł = 92 884, 61 zł,

- na dzień 13.11.2017 r. – 92 884, 61 zł minus 500 zł = 92 384, 61 zł,

- na dzień 02.01.2018 r. – 92 384, 61 zł minus 500 zł = 91 884, 61 zł,

- na dzień 06.12.2019 r. – 91 884, 61 zł minus 300 zł = 91 584, 61 zł.

II. Odsetki za opóźnienie:

- od kwoty 93 384, 61 zł – za okres od dnia 01.09.2017 r. do dnia 28.09.2017 r., czyli za 28 dni opóźnienia według przewidzianej w umowie stopy odsetek maksymalnych za opóźnienie (10 %) = 716, 38 zł,

- od kwoty 92 884, 61 zł – od dnia 29.09.2017 r. do dnia 13.11.2017 r., czyli za 46 dni = 1 170, 61 zł,

tj. łącznie 1 886, 99 zł.

III. opłaty operacyjne: 4 x 20 zł (za 4 miesiące roku 2017) = 80 zł.

Łącznie zatem zadłużenie pozwanych wynosi 91 584, 61 zł + 1 886, 99 zł + 80 zł = 93 551, 60 zł.

Dalsze odsetki umowne w wysokości 10 % rocznie, lecz nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych, mogą być naliczane:

- od kwoty 92 384, 61 zł – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- od kwoty 91 884, 61 zł – od dnia 03.01.2018 r. do dnia 05.12.2019 r.,

- od kwoty 91 584, 61 zł – od dnia 06.12.2019 r. do dnia zapłaty.

W konsekwencji powyższych rozważań – działając na podstawie art. 347 kpc – Sąd utrzymał w mocy zaskarżony wyrok zaoczny co do kwoty 93 551, 60 zł należności głównej wraz z odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 92 384, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- od kwoty 91 884, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 03.01.2018 r. do dnia 05.12.2019 r.,

- od kwoty 91 584, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 06.12.2019 r. do dnia 10.01.2020 r.,

- od kwoty 1 886, 99 zł – według ustawowej stopy procentowej za opóźnienie – od dnia 29.11.2017 r. do dnia 10.01.2020 r.

Za częściowo usprawiedliwiony należy uznać wniosek pozwanych o rozłożenie zasądzonej należności na raty. Pozwani wykazali, że ich dochody pozostają zajęte przez komornika sądowego na potrzeby egzekucji innego zobowiązania. Pozwani prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, mają na utrzymaniu studiującego syna. Ich dochód wynosi łącznie 5 329, 45 zł, czyli po 1 776, 48 zł na osobę, co stanowi ograniczenie możliwości funkcjonowania i pokrywania kosztów niezbędnego utrzymania.

Z drugiej strony, rozłożenie na raty ma na celu ułatwienie, ale także urealnienie możliwości spełnienia świadczenia przez dłużnika. Zastosowanie tej instytucji, przewidzianej w art. 3202 kpc, musi uwzględniać interes obu stron. Proponowane przez pozwanych raty na poziomie 300 zł miesięcznie zniweczyłyby istotę zobowiązania, gdyż zobowiązanie wynosi 93 551, 60 zł, czyli jakieś 312 rat na takim poziomie (26 lat). Gdyby umowa była realizowana przez pozwanych prawidłowo, spłata pożyczki nastąpiłaby za około półtora roku (09.2021 r.). Rozłożenie na raty następuje z reguły na okres ok. 3-5 lat. Sąd uznał, że okres ten nie powinien przekraczać 7 lat (84 raty), czyli okresu odpowiadającego okresowi pierwotnie założonemu w umowie. Jednakże rozłożenie zasądzonej należności na 84 raty dałoby wynik 1 113, 71 zł miesięcznie, co jest poważnym obciążeniem. W celu zapewnienia realności zaspokojenia wierzyciela oraz możliwości realizacji zobowiązania przez pozwanych Sąd rozłożył świadczenie na raty płatne nie co miesiąc, ale co 6, a następnie co 3 miesiące, poczynając od prawomocności wyroku. Raty w liczbie 27 wyniosą w takiej sytuacji: pierwsza – 6 737, 60 zł, następne po 3 339 zł.

W przypadku rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty odsetki za opóźnienie naliczane są od dnia wymagalności do dnia wyrokowania, a następnie od poszczególnych rat na wypadek opóźnienia (uchwała Sąd Najwyższego z dnia 15.12.2006 r., III CZP 126/06, OSNC 2007/10/147; uchwała (7) Sądu Najwyższego z dnia 22.09.1970 r., III PZP 11/70, OSNCP 1971/4/61), wierzycielowi nie przysługują natomiast odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat.

W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok zaoczny podlegał uchyleniu – w zakresie nieobjętym pktem I postanowienia z dnia 02.08.2018 r, zmienionego postanowieniem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18.02.2019 r., I ACz 2228/18.

Wobec cofnięcia pozwu na rozprawie w dniu 13.12.2019 r. co do kwoty 300 zł, na podstawie art. 355 kpc postępowanie w sprawie podlegało umorzeniu w zakresie przekraczającym żądanie zapłaty 98 721, 10 zł wraz z odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 92 559, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 14.11.2017 r. do dnia 02.01.2018 r.,

- od kwoty 92 059, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 03.01.2018 r. do dnia 05.12.2019 r.,

- od kwoty 91 759, 61 zł – według stopy 10 % rocznie, nie więcej jednak niż w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP – od dnia 06.12.2019 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 6 881, 49 zł – według ustawowej stopy procentowej za opóźnienie – od dnia 29.11.2017 r. do dnia zapłaty.

Dalej idące powództwo jako nieusprawiedliwione podlegało oddaleniu.

Wobec częściowego uwzględnienia żądania pozwu o kosztach procesu należało orzec zgodnie z wyrażoną w art. 100 kpc zasadą ich stosunkowego rozdzielenia. Powód wygrał ostatecznie sprawę w 94 % (93 551, 60 zł z żądanych 99 521, 10 zł), pozwani odpowiednio w 6 %. Koszty procesu po stronie powoda objęły: opłatę od pozwu – 1 245 zł + 3 732 zł – 25 zł = 4 952 zł, wynagrodzenie pełnomocnika ustalone zgodnie z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – 5 400 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł, tj. łącznie 10 369 zł, z czego 94 % wynosi 9 746, 86 zł. Koszty procesu po stronie pozwanych objęły opłatę od sprzeciwu – 500 zł, z czego 6 % wynosi 30 zł. Różnica między wskazanymi kwotami wynosi 9 716, 86 zł i przypada powodowi – w tym zakresie wyrok zaoczny również podlegał utrzymaniu w mocy.

Mając powyższe na uwadze Sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.