Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Ewa Rudkowska – Ząbczyk

Protokolant: Marcin Guzik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) Banku (...) S.A. w W.

przeciwko K. T. i R. T.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanych K. T. i R. T. na rzecz strony powodowej (...) Banku (...) S.A. w W. solidarnie kwotę 2 420 716,94 zł (dwa miliony czterysta dwadzieścia tysięcy siedemset szesnaście złotych 94/100), zastrzegając pozwanym prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), obejmującej działki (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą nr (...);

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanych K. T. i R. T. na rzecz strony powodowej (...) Banku (...) S.A. w W. solidarnie kwotę 92 206,62 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. pozwem skierowanym przeciwko R. T. i K. T. domagała się orzeczenia nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym, że pozwani mają zapłacić stronie powodowej solidarnie kwotę 1 848 316,90 zł tytułem niespłaconego kapitału zgodnie z umową pożyczki hipotecznej z dnia 30 lipca 2008 r., kwotę 972834,14 zł tytułem niespłaconych odsetek naliczonych w okresie od 7 maja 2010 r. do dnia 25 sierpnia 2013 r., dalsze należne odsetki za okres do dnia wniesienia pozwu to jest od dnia 26 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty naliczane od kwoty 1 848 316,90 zł wedle zmiennej stopy procentowej obowiązującej u strony powodowej, stanowiącej każdorazowo czterokrotną wysokość stopy kredytu lombardowego NBP, kwotę 290,27 zł tytułem niespłaconych kosztów postępowania windykacyjnego oraz koszty postępowania nakazowego wedle norm przepisanych.

W uzasadnieniu powyższego żądania strona powodowa podniosła, że w dniu 30 lipca 2008 r. zawarła z W. S. umowę pożyczki hipotecznej, przy czym jednym z jej zabezpieczeń była hipoteka umowna zwykła do kwoty 1 908 000,00 zł oraz hipoteka umowna kaucyjna do kwoty 572 400,00 zł ustanowiona na nieruchomości położonej w miejscowości C., Gmina K., przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) stanowiąca własność pozwanych. Z powodu bezskuteczności postępowania upominawczo – monitującego wobec dłużnika głównego w dniu 31 maja 2011 r. złożono wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko W. S.. Prowadzone przeciwko dłużnikowi postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, a zatem jedyną możliwością zaspokojenia zobowiązania jest aktualnie nieruchomość należąca do pozwanych. Do dnia wniesienia pozwu pozwani nie skontaktowali się ze stroną powodową i nie uregulowali zadłużenia.

Zarządzeniem z dnia 19 listopada 2013 r. wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym skierowano sprawę do postępowania zwykłego.

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 lutego 2014 r. pozwani wnieśli o oddalenie powództwa i podnieśli zarzut przedawnienia. W uzasadnieniu swojego stanowiska podnieśli, że umowa kredytu została im wypowiedziana pismem z dnia 6 lipca 2010 r., pozwani odebrali wypowiedzenie w dniu 13 lipca 2010 r., a tym samym wypowiedzenie stało się skuteczne w 30 dni licząc od dnia następnego po odbiorze przesyłki, czyli 13 sierpnia 2010 r. Pozew w sprawie został wniesiony w dniu 26 sierpnia 2013 r., a zatem po 3 latach i 17 dniach od skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki.

W piśmie procesowym z dnia 17 marca 2014 r. strona powodowa podniosła, że zgodnie z treścią art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece nawet w przypadku przedawnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie ulegają naruszeniu uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej. Powołany przepis jest wyjątkiem od przepisów kodeksu cywilnego regulujących kwestie przedawnienia roszczeń. Zgodnie z art. 117 § 2 zd. 1 k.c. dłużnik osobisty może po upływie terminu przedawnienia uchylić się od zaspokojenia roszczeń, chyba że zrzeknie się korzystania z zarzutu przedawnienia. W przedmiotowej sprawie do przedawnienia wierzytelności ani w stosunku do dłużnika osobistego, ani w stosunku do dłużników rzeczowych nie doszło – należy podkreślić, że pozwanym jako dłużnikom rzeczowym zarzut przedawnienia nie przysługuje. W sprawie pozwani odpowiadają rzeczowo co powoduje, że zgodnie z art. 319 k.p.c. ich odpowiedzialność ograniczona jest do obciążonej nieruchomości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 lipca 2008 r. strona powodowa zawarła z W. S. umowę pożyczki hipotecznej numer (...), przedmiotem której było udzielenie W. S. pożyczki w łącznej kwocie 1 908 000,00 zł na okres 240 miesięcy. Jako docelowe formy zabezpieczenia spłaty pożyczki wymieniono hipotekę zwykłą do kwoty należności głównej w kwocie 1 908 000,00 zł oraz hipotekę kaucyjną do kwoty 572 400,00 zł na nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...). W § 40 Umowy postanowiono, że pożyczkodawca może wypowiedzieć umowę pożyczki w części dotyczącej warunków spłaty w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie dokona spłaty dwóch kolejnych rat pożyczki w terminach określonych przez bank w wysyłanych do pożyczkobiorcy i poręczycieli dwóch kolejnych przypomnieniach.

(dowód: umowa pożyczki z dnia 30 lipca 2008 r. numer (...), k. 11 – 18)

W tym samym dniu, to jest 30 lipca 2008 r., pozwana K. T. i pozwany R. T. złożyli pisemne oświadczenie, w którym wyrazili zgodę na ustanowienie na nieruchomości będącej ich własnością położonej w C., działkach numer (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą numer (...), hipoteki zwykłej na kwotę 1 908 000,00 zł oraz hipoteki kaucyjnej do kwoty 572 400,00 zł. W dniu 31 lipca 2008 r. strona powodowa złożyła do Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu wniosek o wpisanie hipotek do księgi wieczystej nieruchomości dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze KW (...). Wpisu dokonano w dniu 9 stycznia 2009 r.

(dowód: oświadczenie o ustanowieniu hipoteki z dnia 30 lipca 2008 r., k. 6; odpis z księgi wieczystej z dnia 8 stycznia 2014 r. numer KW (...), k. 19 – 22)

Pismem z dnia 28 grudnia 2009 r. pozwani zwrócili się do strony powodowej o zawieszenie spłaty zadłużenia rat pożyczki i odsetek wynikających z zawartej w dniu 30 lipca 2008 r. umowy pożyczki hipotecznej numer (...) przypadających do spłaty na dzień 1 stycznia 2010 r.

(dowód: pismo pozwanych z dnia 28 grudnia 2009 r., k. 111)

Pismem z dnia 6 lipca 2010 r. skierowanym do W. S. strona powodowa wypowiedziała umowę pożyczki hipotecznej z dnia 30 lipca 2008 r., wskazując, że zadłużenie przeterminowane na dzień 1 lipca 2010 r. wynosi 18 899,36 zł kapitał, 22 587,79 zł zaległe odsetki, odsetki karne w kwocie 340,33 zł, opłaty i prowizje w kwocie 41,67 zł – łącznie zadłużenie wynosiło 41 869,15 zł. Wyjaśniono, że wypowiedzenie warunków spłaty oznacza obowiązek zapłaty całej kwoty zadłużenia przeterminowanego w okresie wypowiedzenia, przy czym termin wypowiedzenia wynosi 30 dni i liczony jest od dnia następnego po doręczeniu wypowiedzenia. Zastrzeżono, że spłata należności wymagalnych w okresie wypowiedzenia spowoduje, że wypowiedzenie utraci moc. W przypadku braku spłaty w wyznaczonym terminie cała kwota pożyczki wraz z odsetkami i opłatami po upływie terminu wypowiedzenia stanie się natychmiast wymagalna. W wypowiedzeniu wskazano, że stan zadłużenia należności niewymagalnych na dzień 1 lipca 2010 r. wynosi 1 844 311,22 zł kapitału oraz 291,05 zł odsetek. Odpis wypowiedzenia pożyczkobiorca odebrał w dniu 15 lipca 2010 r. Pisma o tożsamej treści wysłano również do pozwanych będących dłużnikami rzeczowymi. Pozwana K. T. przedmiotowe wypowiedzenie odebrała w dniu 13 lipca 2010 r., a pozwany R. T. w dniu 14 lipca 2010 r.

(dowód: wypowiedzenie umowy pożyczki hipotecznej w stosunku do W. S., K. T. i R. T. wraz z dowodami doręczenia przesyłek, k. 7 – 8 i 101)

W oświadczeniach majątkowych sporządzonych na dzień 11 października 2010 r., a złożonych na biurze podawczym strony powodowej, pozwani podali, że na ich miesięczne dochody składają się emerytura pozwanej w kwocie 1 400,00 zł i emerytura pozwanego w kwocie 800,00 zł, przy czym ich miesięczne opłaty wynoszą 600,00 zł. Nadto pozwani spłacają kredyt w kwocie 31 500,00 zł. Poza majątkiem w postaci nieruchomości położonej w miejscowości C., Gmina K. pozwani nie posiadają innego wartościowego majątku.

(dowód: oświadczenia majątkowe pozwanych z dnia 11 października 2010 r., k. 112 – 113)

Pismem z dnia 9 sierpnia 2013 r. skierowanym do pozwanych strona powodowa wezwała dłużników do zapłaty kwoty 1 848 316,94 zł tytułem niespłaconego kapitału, kwoty 959 060,37 zł należnych odsetek za okres od 7 maja 2010 r. do dnia 8 sierpnia 2013 r. oraz kosztów dochodzenia należności w kwocie 290,27 zł w terminie 7 dni licząc od dnia doręczenia wezwania. Zastrzeżono, że brak zapłaty powyższych kwot spowoduje skierowanie sprawy do postępowania egzekucyjnego.

(dowód: wezwania do zapłaty z dnia 9 sierpnia 2010 r. skierowane do pozwanych wraz z dowodami doręczenia przesyłek, k. 9 – 10)

W wyciągu z ksiąg bankowych numer (...) z dnia 26 sierpnia 2013 r. sporządzonym przez stronę powodową figuruje wymagalne, solidarne zadłużenie przysługujące stronie powodowej wobec W. S. i pozwanych, na które składają się należność główna w kwocie 1 848 316,94 zł, odsetki w kwocie 972 834,14 zł oraz koszty w kwocie 290,27 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg bankowych numer (...) z dnia 26 sierpnia 2013 r., k. 5)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych wynika, że świadczenie pozwanych, którego spełnienia strona powodowa domaga się w niniejszej sprawie, stanowi zwrot pożyczki udzielonej W. S., która została przez pozwanych zabezpieczona przez ustanowenie hipoteki zwykłej i hipoteki kaucyjnej na nieruchomości stanowiącej ich własność. Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz. U. z 2001 r., Nr 124, poz. 1361 ze zm.) w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

W związku z nowelizacją przepisów ustawy o księgach wieczystych i hipotece jaka miała miejsce w czerwcu 2009 r. i zlikwidowaniu instytucji hipoteki kaucyjnej, w pierwszej kolejności ustalenia wymagało, które przepisy znajdą zastosowanie w niniejszej sprawie, w szczególności czy będą to przepisy aktualnie obowiązującej ustawy o księgach wieczystych i hipotece, czy też przepisy sprzed nowelizacji.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 131, poz. 1075) do hipotek kaucyjnych powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z wyjątkiem przepisów o rozporządzaniu opróżnionym miejscem hipotecznym. Do hipotek zwykłych powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy w dotychczasowym brzmieniu, z wyjątkiem art. 76 ust. 1 i 4 tej ustawy, które stosuje się w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. To samo dotyczy hipotek kaucyjnych zabezpieczających roszczenia związane z wierzytelnością hipoteczną, lecz nieobjętych z mocy ustawy hipoteką zwykłą, powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

W niniejszym postępowaniu obie hipoteki, tj. zwykła i kaucyjna, powstały przed 20 lutym 2011 r., a nadto hipoteka kaucyjna nie jest hipoteką kaucyjną zabezpieczającą roszczenia związane z wierzytelnością hipoteczną, lecz nieobjętą z mocy ustawy hipoteką zwykłą. Z tych względów należało uznać, że zastosowanie w sprawie znajdą przepisy o księgach wieczystych i hipotece w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r.

Bezspornym w niniejszej sprawie było to, że strona powodowa zawarła z W. S. umowę pożyczki hipotecznej na kwotę 1 908 000,00 zł na okres 240 miesięcy. Jedną z form zabezpieczenia spłaty pożyczki było ustanowienie, na nieruchomości stanowiącej własność pozwanych hipoteki zwykłej na kwotę 1 908 000,00 zł oraz hipoteki kaucyjnej do kwoty 572 400,00 zł. Nadto bezspornym było, że dłużnik główny ze spłaty zobowiązania się nie wywiązywał, wobec czego pożyczkodawca wypowiedział umowę pożyczki i wezwał pozwanych do zapłaty kwoty objętej żądaniem pozwu.

W związku z podniesionym rzez pozwanych zarzutem w sprawie sporne było to, czy wierzytelność dochodzona pozwem uległa przedawnieniu.

Zgodnie z art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej; przepisu tego nie stosuje się jednak do roszczenia o odsetki. Z powołanego przepisu wynika, że przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą tylko skutki w sferze obligacyjnej, nie pozbawia natomiast wierzyciela hipotecznego uprawnienia do zaspokojenia się z nieruchomości. Powyższe oznacza, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie przysługuje zarzut przedawnienia, i to niezależnie od tego, czy jest też dłużnikiem osobistym, czy tylko rzeczowym. Odpowiedzialność rzeczowa jest wyłączna i jedynie dłużnik osobisty może obronić się zarzutem przedawnienia, jeżeli nie jest jednocześnie dłużnikiem rzeczowym (art. 117 k.c.). Jeżeli nim jest, a dojdzie do przedawnienia i dłużnik zgłosi taki zarzut, to będzie odpowiadał tylko rzeczowo, a sąd uwzględniając powództwo ograniczy, zgodnie z art. 319 k.p.c., jego odpowiedzialność do obciążonej nieruchomości (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt I ACa 1374/11).

Zarzut przedawnienia nie zasługuje na uwzględnienie także co do roszczenia o odsetki ze stosunku obligacyjnego. Zgodnie z art. 104 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w brzmieniu sprzed 26 czerwca 2009 r. hipoteka kaucyjna zabezpieczała odsetki oraz koszty postępowania mieszczące się w sumie wymienione we wpisie hipoteki. Przepis ten jako przepis szczególny odnoszący się do hipoteki kaucyjnej wyłącza w tym zakresie zastosowanie art. 77 zd. 2 ustawy w wersji sprzed nowelizacji. Oznacza to, że jak długo hipoteka kaucyjna figuruje w księdze wieczystej, tak długo wierzyciel może liczyć na zaspokojenie z nieruchomości obciążonej. W granicach sumy wpisanej do księgi wieczystej zażywają zabezpieczenia hipotecznego powstałe roszczenia odsetkowe aż do wyczerpania zapisanej sumy. Tym samym ustanowiona hipoteka kaucyjna odnośnie tych roszczeń ochrania wierzyciela przeciwko skutkom przedawnienia. Takiej ochrony wierzyciel nie doznaje jedynie co do roszczeń powyżej sumy hipoteki kaucyjnej albowiem takowe nie wchodzą już skład zabezpieczenia hipotecznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2012 r., III CSK 282/11, niepubl.).

Mając powyższe na uwadze należało uznać, że podniesiony przez pozwanych zarzut przedawnienia nie mógł odnieść zamierzonego przez nich skutku oddalenia powództwa.

Powództwo podlegało jednak oddaleniu w części, w jakiej żądania stronty powodowej przekraczały sumy zabezpieczenia hipotecznego.

Do czasu wejścia w życie nowelizacji z dnia 26 czerwca 2009 r. prawu polskiemu znane były między innymi hipoteka zwykła (zwana też umowną), o której traktował przepis art. 65 powołanej ustawy oraz hipoteka kaucyjna, której poświęcone były przepisy art. 102 – 108 ustawy. Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można było nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel mógł dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Przez ustanowienie hipoteki powstawała odpowiedzialność rzeczowa, która polegała na tym, że wierzyciel mógł dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z przedmiotu zabezpieczenia w wysokości jego wartości. Zabezpieczenie wierzytelności poprzez ustanowienie hipoteki zwykłej zawsze musiało dotyczyć wierzytelności oznaczonej, to znaczy konkretnej i wynikającej z określonego stosunku prawnego, a nie jakiejkolwiek wierzytelności mogącej powstać w przyszłości bądź wierzytelności o nieoznaczonej wysokości (zabezpieczeniu takiej wierzytelności służyła hipoteka kaucyjna). Zgodnie z art. 102 ust. 1 ustawy w brzmieniu sprzed nowelizacji, wierzytelności o wysokości nieustalonej mogły być zabezpieczone hipoteką do oznaczonej sumy najwyższej (hipoteka kaucyjna). Hipoteka kaucyjna mogła w szczególności zabezpieczać istniejące lub mogące powstać wierzytelności z określonego stosunku prawnego albo roszczenia związane z wierzytelnością hipoteczną, lecz nieobjęte z mocy ustawy hipoteką zwykłą (ust. 2). Hipoteka kaucyjna przeznaczona była zatem do zabezpieczenia między innymi wierzytelności o nieokreślonej wysokości, ale istniejących lub mogących powstać w przyszłości albo roszczeń związanych z wierzytelnością hipoteczną nieobjętych z mocy ustawy hipoteką zwykłą. Funkcją hipoteki kaucyjnej było właśnie zabezpieczenie wierzytelności, które nie mogły być objęte hipoteką zwykłą.

W niniejszej sprawie, za zgodą pozwanych, dla zabezpieczenia wierzytelności strony powodowej wobec W. S., ustanowiono na nieruchomości stanowiącej własność pozwanych hipoteki – zwykłą na kwotę 1 908 000,00 zł oraz kaucyjną do kwoty 572 400,00 zł. Jak wynika z przytoczonych wyżej przepisów hipoteka kaucyjna służyła w głównej mierze zabezpieczeniu konkretnych wierzytelności o nieustalonej na chwilę ustanawiania zabezpieczenia, wysokości. W odróżnieniu od hipoteki zwykłej, hipoteka kaucyjna zabezpieczała zarówno odsetki kredytowe (kapitałowe), jak również odsetki ustawowe (za zwłokę), ale tylko wówczas, gdy mieściły się w sumie wpisanej do księgi wieczystej. Strona powodowa w niniejszym postępowaniu domagała się zasądzenia od pozwanych tytułem należnych odsetek kwoty 972 834,14 zł. Biorąc jednak pod uwagę to, że kwota ta przekraczała sumę hipoteki kaucyjnej ustanowionej na poziomie 572 400,00 zł, powództwo w części przekraczającej tą wartość podlegało oddaleniu.

Gdy chodzi natomiast o hipotekę zwykłą to jej suma 1 908 000,00 zł obejmowała całość należności głównej – taka bowiem kwota była przedmiotem pożyczki hipotecznej udzielonej W. S.. Część z powyższej kwoty, tj. należność ponad kwotę 1 848 316,94 zł, dłużnik osobisty spłacił, co wynikało z uzasadnienia pozwu.

Zgodnie z art. 69 ustawy w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 26 czerwca 2009 r. w granicach przewidzianych w odrębnych przepisach hipoteka zwykłą zabezpieczała także roszczenia o odsetki nieprzedawnione oraz o przyznane koszty postępowania. Wskazać w tym miejscu należy, że w orzecznictwie rozróżnia się kwestie zakresu zabezpieczenia hipotecznego w zależności od rodzaju odsetek, a więc w zależności od tego, czy mamy do czynienia z odsetkami za opóźnienie, czy też z odsetkami kapitałowymi (za korzystanie z cudzych środków pieniężnych), czy są to odsetki ustawowe czy umowne. W orzecznictwie konsekwentnie przyjmuje się, że hipoteka zwykła ustanowiona dla zabezpieczenia wierzytelności kredytowej banku obejmuje odsetki ustawowe za opóźnienie, nie zabezpiecza natomiast odsetek za opóźnienie ustalonych w umowie według zmiennej stopy procentowej i to nawet gdyby zostały objęte treścią wpisu do księgi wieczystej. Z kolei odsetki kapitałowe mogą być zabezpieczone hipoteką zwykłą tylko wtedy, gdy zostały ujawnione we wpisie. W świetle powyższego przyjmuje się, że zabezpieczeniem hipotecznym objęte są tylko odsetki umowne o stałej stopie procentowej, które zostały wpisane do księgi wieczystej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2009 r., I CSK 161/09; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 listopada 2006 r., sygnatura akt I ACa 561/06).

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodzi od pozwanych zapłaty odsetek za opóźnienie ustalonych w umowie według zmiennej stopy procentowej stanowiącej każdorazowo czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Skoro tak, to w świetle przedstawionych wyżej poglądów, wierzytelność z tego tytułu nie doznaje zabezpieczenia hipoteką zwykłą. Sąd uwzględniając żądanie strony powodowej w zakresie hipoteki zwykłej mógł zatem uwzględnić wyłącznie wysokość wierzytelności z tytułu należności głównej, bez odsetek naliczonych wedle zmiennej stopy procentowej. Z powyższych względów żądanie pozwu zasądzenia należności zabezpieczonej hipoteką zwykłą zostało uwzględnione jedynie w części, tj. do kwoty 1 848 316,94 zł.

W związku z ograniczeniem wynikającym z wysokości ustanowionych na nieruchomości pozwanych hipotek brak było podstaw do zasądzenia dalszych odsetek umownych od kwoty 1 848 316,94 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, bowiem, jak już wyżej wskazywano ewentualne odsetki za opóźnienie naliczane wedle zmiennej stopy procentowej musiałyby być uwzględnione w wymiarze hipoteki kaucyjnej, której wysokość nie objęła nawet odsetek naliczonych do dnia wniesienia pozwu.

Sąd oddalił również żądanie co do kwoty 290,27 zł dochodzonej tytułem kosztów postępowania windykacyjnego albowiem brak było podstaw do uznania, aby którakolwiek z ustanowionych na nieruchomości pozwanych hipoteka zabezpieczała również tego rodzaju wierzytelności.

Z uwagi na fakt, że pozwani są dłużnikami rzeczowymi strony powodowej, na podstawie art. 319 k.p.c. Sąd zasądzając od nich solidarnie na rzecz strony powodowej kwotę 2 420 716,94 zł zastrzegł im prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), obejmującej działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemne zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Wobec tego, że strona powodowa utrzymała się ze swoim żądaniem w 86%, Sąd stosunkowo rozdzielił koszty poniesione przez stronę powodową w łącznej wysokości 107 217,00 zł, w tym opłata od pozwu w kwocie 100 000,00 zł oraz koszty zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 7217,00 zł (§ 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu; t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490), zasądzając od pozwanych solidarnie na rzecz strony powodowej 86% tej sumy, tj. kwotę 92 206,62 zł.