Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Urbaniak

Protokolant: Marzena Okupniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 lipca 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko Agencji (...) Oddziałowi Terenowemu we W.

o nakazanie

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz strony pozwanej.

UZASADNIENIE

Powódka M. K.wniosła w pozwie o zobowiązanie strony pozwanej Agencji (...) Oddział Terenowy we W.do złożenia oświadczenia woli, że w wykonaniu zobowiązania zawartego w protokole z przetargu ustnego na sprzedaż nieruchomości, który odbył się dnia 12 czerwca 2014 r. w siedzibie Agencji (...) Oddział Terenowy we W., strona pozwana przenosi na powódkę M. K.za cenę 220 600,00 zł prawo własności nieruchomości położonej we W., składającej się z działki oznaczonej geodezyjnie pod nr (...) (...), w obrębie W., gmina W., powiat W., województwo (...), o powierzchni 0,0952 ha, dla której Sąd Rejonowy Wrocław – Krzyki prowadzi księgę wieczystą nr (...). Nadto powódka wniosła o zasądzenie od strony pozwanej na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powyższych żądań powódka podała, że strona pozwana ogłosiła w dniu 21.05.2014 r. przetarg ustny m.in. na nieruchomość położoną we W., składającą się z działki oznaczonej geodezyjnie nr (...), w obrębie W., gmina W., powiat W., województwo (...), o powierzchni 0,0952 ha. W ogłoszeniu określono cenę wywoławczą na kwotę 218 400,00 zł brutto obejmującą podatek VAT w wysokości 23%. Powódka zapoznała się z ogłoszeniem i wzięła udział w przetargu. W dniu 11.06.2014 r. powódka wpłaciła na konto pozwanej wadium w kwocie 32.800 zł. Następnego dnia odbył się ustny przetarg nieograniczony, ponownie powtórzono warunki z ogłoszenia, w tym kwestie związane z ceną. W trakcie licytacji zostało powódka zgłosiła najwyższą cenę, tj. 220 600,00 zł. W dniu 6.08.2014 r. pozwana poinformowała powódkę, że wystąpiła do Prezesa Agencji (...)o unieważnienie przetargu z 12.06.2014 r. podając, że przyczyną wystąpienia o unieważnienie przetargu było nieuwzględnienie w cenie sprzedaży wartości podatku VAT.

Powódka podniosła, że zadośćuczyniła wszystkim spoczywającym na niej zobowiązaniom, począwszy od uiszczenia kwoty wadium, po zapłatę ceny sprzedaży i gotowość do zawarcia umowy sprzedaży, zadeklarowaną przez obecność w Kancelarii Notarialnej w umówionym dniu. Jednocześnie wyjaśnienia strony pozwanej co do przyczyn niezawarcia umowy sprzedaży nieruchomości powódka uznała za pozbawione jakiejkolwiek logiki i tym samym za takie, które nie mogą stanowić podstawy uchylenia się strony pozwanej od złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu na powodów prawa własności spornej nieruchomości.

Powódka wskazała, że swoich roszczeń dochodzi na podstawie art. 1047 § 1 k.p.c. oraz art. 64 k.c. Jednocześnie podniosła, że zgodnie z art. 70 ² § 3 k.c. zarówno stronie pozwanej jak i powódce przysługuje roszczenie o zawarcie umowy bowiem jej zawarcie wymaga zachowania szczególnej formy pod rygorem nieważności. W przypadku aukcji wybór najkorzystniejszej oferty jest źródłem obowiązku zawarcia umowy.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Agencja (...) Skarbu Państwa wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powyższego żądania strona pozwana przyznała okoliczności faktyczne powołane przez powódkę w pozwie. Wskazała, że cena nieruchomości przeznaczonej do sprzedaży w drodze przetargu jest ustalana w wysokości nie niższej, niż wartość zbywanej nieruchomości określona przy zastosowaniu sposobów jej ustalania przewidzianych w przepisach o gospodarce nieruchomościami. Nakaz ustalania ceny w wysokości nie niższej niż jej wartość oznacza w istocie obowiązek określenia jej rzeczywistej, rynkowej wartości, co z kolei następuje na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego. Strona pozwana podniosła, że w niniejszej sprawie taki operat został sporządzony, a wartość spornej nieruchomości została w nim oznaczona na kwotę 255.003 zł netto, a zatem bez uwzględnienia podatku VAT. Na tej podstawie pracownik strony pozwanej A. Ż. ustaliła cenę sprzedaży, popełniając jednak błąd w obliczeniach. Zsumowała ona bowiem cenę netto nieruchomości określoną w operacie szacunkowym H. K., tj. 255.003 zł, bez powiększenia jej o należny podatek VAT, z kwotą 17 201,00 zł kosztów przygotowania nieruchomości do sprzedaży. W konsekwencji tego błędu mylnie została określona ceny sprzedaży w wysokości 273.000,00 zł, przy czym nieprawdziwie podawano, że jest to cena brutto. W rzeczywistości cena ta podatku VAT w wysokości 58 650,69 zł nie zawierała. Taka błędna cena wywoławcza sprzedaży, wraz z towarzyszącą jej nieprawdziwą informacją, że wliczono w nią podatek VAT, została podana w wykazie nieruchomości podanych do sprzedaży oraz w następujących po nim ogłoszeniach o przetargach na jej sprzedaż.

Strona pozwana podniosła, że także ogłaszając czwarty ustny nieograniczony przetarg na sprzedaż spornej nieruchomości cena wywoławcza jej sprzedaży była ustalona błędnie. Wprawdzie już wówczas strona pozwana zastosowała dwudziestoprocentową obniżkę ceny sprzedaży, to jednak ustaliła ją w dalszym ciągu na podstawie zaniżonej ceny wywoławczej obowiązującej w pierwszym przetargu i konsekwentnie z towarzyszącą jej nieprawdziwą informacją, że jest to cena brutto. Strona pozwana wskazała, że świadomość błędu swojego pracownika powzięła dopiero po zakończeniu postępowania przetargowego.

Strona pozwana zarzuciła, że sankcją określenia ceny sprzedaży nieruchomości w sposób naruszający przepisy ustawy z 19.10.1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, która znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie, w zakresie ustalania tej ceny, jest nieważność zawartej umowy sprzedaży. Tym samym gdyby w niniejszej sprawie doszło do zawarcia z powódką umowy sprzedaży za cenę ustaloną z naruszeniem art. 30 ust. 1 powołanej ustawy, umowa ta byłaby na podstawie art. 58 k.c. bezwzględnie nieważna. Z tych względów strona pozwana miała uzasadnione podstawy do odmowy zawarcia z powódką spornej umowy, a żądania nakazania złożenia oświadczenia woli w tym przedmiocie pozostaje bezzasadne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona pozwana Agencja (...)Oddział Terenowy we W.przeznaczyła do sprzedaży nieruchomość nierolną, niezabudowaną, oznaczoną geodezyjnie jako działka nr (...), położoną w obrębie W.we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha.

(okoliczność bezsporna)

Na potrzeby powyższej sprzedaży wartość rynkowa tej nieruchomości została ustalona w operacie szacunkowym dla celów sprzedaży w drodze przetargu w wysokości 255.003 zł netto.

(dowód: operat szacunkowy określenia wartości rynkowej niezabudowanej nieruchomości gruntowej jako przedmiotu prawa własności sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego H. K., k. 199-241)

Strona pozwana ogłosiła trzy kolejne ustne nieograniczone przetargi na sprzedaż między innymi nieruchomości nierolnej, niezabudowanej, oznaczonej geodezyjnie jako działka nr (...), położonej w obrębie W.we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha.

(dowód: ogłoszenia o przetargach, k. 73-79)

Ustalając cenę wywoławczą pracownik strony pozwanej A. Ż. zsumowała cenę netto nieruchomości określoną w operacie szacunkowym H. K., tj. 255.003 zł, bez powiększenia jej o należny podatek VAT, z kwotą 17 201,00 zł kosztów przygotowania nieruchomości do sprzedaży.

(dowód: specyfikacja przetargowa, k. 242)

W dniu 21.05.2014 r. strona pozwana ogłosiła czwarty przetarg ustny – nieograniczony na sprzedaż między innymi nieruchomości nierolnej, niezabudowanej, oznaczonej geodezyjnie jako działka nr (...), położonej w obrębie W.we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha. W ogłoszeniu podana została cena wywoławcza nieruchomości w wysokości 218.400 zł oraz wadium do przetargu w wysokości 32.800 zł. Zawarto również adnotację, że cena sprzedaży jest ceną brutto, zawiera podatek VAT w wysokości 23%. Przetarg miał się odbyć w dniu 12.06.2014 r.

(dowód: ogłoszenie z 21.05.2014 r., k. 20-23)

Ustalając cenę wywoławczą strona pozwana zastosowała dwudziestoprocentową obniżkę ceny wywoławczej pierwszego przetargu, przyjmując za jej podstawę cenę wywoławczą pierwszego przetargu ustaloną błędnie, tj. bez uwzględnienia podatku VAT.

W dniu 11.06.2014 r. powódka wpłaciła na rzecz strony pozwanej kwotę 32.800 zł tytułem wadium do przetargu.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 12.06.2014 r. odbył się ustny przetarg nieograniczony, którego przedmiotem była między innymi nieruchomość nierolna, niezabudowana, oznaczona geodezyjnie jako działka nr (...), położona w obrębie W.we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha. W protokole przetargu powtórzono, że cena wywoławcza nieruchomości wynosi 218.400 zł, minimalne postąpienie wynosi 2.200 zł, a wadium wynosi 32.800 zł. Powtórzono również adnotację, że cena sprzedaży jest ceną brutto, zawiera podatek VAT w wysokości 23%.

(dowód: protokół z ustnego przetargu nieorganicznego z 12.06.2014 r., k. 259-262)

W powyższym przetargu wzięła udział powódka M. K..

(dowód: protokół z ustnego przetargu nieorganicznego z 12.06.2014 r., k. 259-262)

Po przeprowadzaniu licytacji zostało powódce udzielone przybicie albowiem zgłosiła ona najwyższą cenę, tj. 220.600 zł za nieruchomość nierolną, niezabudowaną, oznaczoną geodezyjnie jako działka nr (...), położoną w obrębie W.we W..

(dowód: protokół z ustnego przetargu nieorganicznego z 12.06.2014 r.,k. 259-262)

W dniu 16.06.2014 r. strona pozwana wydała powódce zaświadczenie, że powódka wygrała w dniu 12.06.2014 r. przetarg ustny nieograniczony na sprzedaż działki geodezyjnie oznaczonej nr (...) (...), położonej w obrębie W.we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha, zgłaszając za przedmiotową nieruchomość najwyższą cenę, tj. 220.600 zł. W zaświadczeniu wskazano także, że planowany termin podpisania umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego ustalono na sierpień 2014 r.

(dowód: zaświadczenie z 16.06.2014 r., k. 58)

W dniu 6.08.2014 r. pozwana poinformowała powódkę, że wystąpiła do Prezesa Agencji (...) o unieważnienie przetargu z 12.06.2014 r. podając, że przyczyną wystąpienia o unieważnienie przetargu było nieuwzględnienie w cenie sprzedaży wartości podatku VAT.

(dowód: pismo strony pozwanej z 6.08.2014 r., k. 61)

Pismem z dnia 30.09.2014 r. powódka wezwała stronę pozwaną do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości położonej we W. w obrębie W., geodezyjnie oznaczonej jako działka nr (...).

(dowód: wezwanie do zawarcia umowy sprzedaży z 30.09.2014 r., k. 65)

W dniu 24.09.2014 r. Prezes pozwanej Agencji (...) unieważnił przetarg ustny nieograniczony z dnia 12.06.2014 r. na sprzedaż nieruchomości nierolnej, niezabudowanej, oznaczonej geodezyjnie jako działka nr (...), położonej w obrębie W.we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha. Jako przyczynę unieważnienia przetargu wskazano wprowadzenie uczestników przetargu przez organizatora w błąd co do zaniżonej ceny wywoławczej. Wyjaśniono, że minimalna cena wywoławcza brutto powinna wynosić 313.653,69 zł, a do niej powinna być doliczona wartość kosztów przygotowania nieruchomości do sprzedaży. Zaniżona cena nie uwzględnia podatku VAT.

(dowód: decyzja z dnia 24.09.2014 r., k. 69-70)

Sprzedaż na rzecz powódki nieruchomości nierolnej, niezabudowanej, oznaczonej geodezyjnie jako działka nr (...), położonej w obrębie W. we W., o ogólnej powierzchni 0, (...) podlegała obciążeniu podatkiem od towarów i usług.

(okoliczność bezsporna)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powódka domagała się wydania przez Sąd orzeczenia stwierdzającego obowiązek strony pozwanej do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie sprzedaży powódce prawa własności nieruchomości położonej we W., składającej się z działki oznaczonej geodezyjnie pod numerem (...)w obrębie W., o powierzchni 0,0952 ha, dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), za cenę 220.600 zł, w wykonaniu zobowiązania zawartego w protokole z przetargu ustnego na sprzedaż nieruchomości, który odbył się w dniu 12.06. 2014 r. Zgodnie z art. 64 k.c. prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, zastępuje to oświadczenie.

W pierwszej kolejności należy podnieść, że powołany przepis nie jest źródłem roszczenia i nie kreuje obowiązku złożenia oświadczenia woli. Ustawodawca stwierdza w nim jedynie, jakie skutki materialnoprawne wywołuje prawomocne orzeczenie sądu, w którym wprost lub w sposób dorozumiany stwierdzono obowiązek złożenia oznaczonego oświadczenia woli. Przepis ten znajdzie zatem zastosowanie tylko wtedy, gdy zostanie ustalone, że na pozwanym spoczywa obowiązek złożenia powodowi oświadczenia woli o określonej treści, przy czym jego źródłem może być każde zdarzenie cywilnoprawne.

W niniejszej sprawie powódka upatrywała obowiązku strony pozwanej złożenia oświadczenia woli o sprzedaży nieruchomości w fakcie wygrania przetargu ustnego nieograniczonego zorganizowanego przez stronę pozwaną na sprzedaż nieruchomości położonej we W., składającej się z działki oznaczonej geodezyjnie pod numerem (...) (...) w obrębie W., o powierzchni 0,0952 ha.

W sprawie bezsporne pozostawały między stronami okoliczności faktyczne podnoszone przez powódkę dla uzasadnienia dochodzonego przez siebie żądania. Sporne pozostawały jedynie przyczyny, dla których strona pozwana odmówiła zawarcia z powódką notarialnej umowy sprzedaży nieruchomości. Jak jednak wynika z decyzji Prezesa Agencji (...) z 24.09.2014 r. o unieważnieniu przetargu ustnego nieograniczonego z 12.06.2014 r. na sprzedaż spornej nieruchomości (k. 69-70), strona pozwana odmówiła zawarcia umowy sprzedaży z powodu błędnie oznaczonej wysokości ceny sprzedaży nieruchomości, przy czym błąd ten wynikał z omyłkowego nieuwzględnienia przez pracownika strony pozwanej wartości podatku VAT, którego zapłata obciążała powódkę.

Mając powyższe na uwadze należało rozważyć, czy ustalenie ceny sprzedaży nieruchomości bez uwzględnienia należnego podatku od towarów i usług uprawniało stronę pozwaną do odmowy zawarcia umowy sprzedaży tej nieruchomości z powódką, której udzielono przybicia na tę nieruchomość.

W pierwszej kolejności należy podnieść, że regulacja aukcji i przetargu zawarta w art. 70 ¹ -70 ⁵ k.c., na które powołuje się powódka, ma za przedmiot aukcje i przetargi fakultatywne, tj. takie, w których decyzja o ich przeprowadzeniu należy do podmiotu zamierzającego zawrzeć umowę. Dyspozytywny charakter tych regulacji powoduje, że możliwe są różne modyfikacje w ich przebiegu. Obok postaci fakultatywnych występują jednak także liczne postępowania obligatoryjne, których cechą charakterystyczną jest bezwzględny charakter regulujących ich przepisów. Stosowanie określonych trybów nie wynika tu z decyzji określonego podmiotu, lecz jest narzucone przez ustawodawcę. W większości przypadków zawarcie umowy bez zachowania procedury przetargowej lub z jej istotnymi naruszeniami stanowi przesłankę nieważności zawartej umowy (por. W. Robaczyński [w:] red. M. Pyziak – Szafnicka, Kodeks cywilny, część ogólna. Komentarz, Lex 2009, teza 8 do art. 70 ¹ k.c.).

Ustny przetarg nieograniczony z 12.06.2014 r., którego przedmiotem była między innymi nieruchomość nierolna, niezabudowana, oznaczona geodezyjnie jako działka nr (...), położona w obrębie W. we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha, miał niewątpliwie charakter postępowania obligatoryjnego. Sposób jego przeprowadzenia został bowiem uregulowany w ustawie z 19.10.1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa w brzmieniu obowiązującym w dacie spornego przetargu, tj. 12.06.2014 r. (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1187 ze zm.). Sprzedaż i nabywanie nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa uregulowana została w rozdziale 6 powołanej ustawy, przy czym uszczegółowienie postępowania przetargowego nastąpiło w przepisach obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30.04.2012 r. w sprawie szczegółowego trybu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i ich części składowych, warunków obniżenia ceny sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz stawek szacunkowych gruntów (Dz. U. z 2012 r., poz. 540).

Powyższe akty zawierają także regulacje dotyczące sposobu ustalania ceny sprzedaży nieruchomości. Zgodnie z art. 30 ust. 1 powołanej ustawy cenę nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa ustala się w wysokości nie niższej niż wartość tej nieruchomości określona przy zastosowaniu sposobów jej ustalania przewidzianych w przepisach o gospodarce nieruchomościami. Powołane odesłanie nakazuje ustalanie przez stronę pozwaną ceny sprzedaży nieruchomości w oparciu o operaty szacunkowe sporządzane przez rzeczoznawców majątkowych na podstawie przepisów działu IV „Wycena nieruchomości” ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 518). Co więcej, tak określona cena nieruchomości jest następnie publicznie ogłaszana w wykazie nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży (art. 28 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 ustawy), stanowi cenę wywoławczą podczas przetargu (§ 7 ust. 4 pkt 8 rozporządzenia), a także stanowi podstawę do ustalenia poziomu obniżenia ceny sprzedaży nieruchomości w przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia przetargu (art. 29 ust. 3a ustawy).

W niniejszej sprawie strona pozwana zleciła sporządzenie operatu szacunkowego rzeczoznawcy majątkowemu H. K., która ustaliła wartość rynkową spornej nieruchomości dla celów sprzedaży w drodze przetargu w wysokości 255.003 zł. W operacie tym zaznaczono, że podana wartość nieruchomości nie zawiera podatku VAT (k. 214).

Ustalając cenę sprzedaży strona pozwana powinna zatem uwzględnić podatek od towarów i usług albowiem bezsporne między stronami pozostawało to, że sprzedaż nieruchomości między stronami podlegała obciążeniu powyższym podatkiem. Oznacza to, że od ceny sprzedaży zapłaconej przez nabywców strona pozwana obowiązana była odprowadzić należność z tytułu podatku VAT.

Tymczasem w niniejszej sprawie strona pozwana, w wyniku błędu swojego pracownika, nieprawidłowo ustaliła cenę sprzedaży spornej nieruchomości, nieuwzględniając w niej wartości należnego podatku od towarów i usług. Powyższy błąd popełniony już na etapie przygotowywania wykazu nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży przez stronę pozwaną był następnie powielany aż do czwartego nieograniczonego przetargu ustnego, w którym uczestniczyła powódka. Błędnie ustalona cena sprzedaży była ceną wywoławczą na wszystkich przetargach, a obniżona o 20% (na podstawie art. 29 ust. 3a ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa) – także ceną wywoławczą czwartego nieograniczonego przetargu ustnego z 12.06.2014 r. W ten sposób cena, która powinna być ustalona na poziomie 313.653,69 zł (255.003 + 23% z 255.003 = 255.003 zł + 58.650,69 zł = 313.653,69 zł), ewentualnie powiększona o kwotę 17 201,00 zł kosztów przygotowania nieruchomości do sprzedaży (łącznie 330.854,69 zł), została ustalona w wysokości 273.000 zł, a po dwudziestoprocentowym zmniejszeniu – w wysokości 218.400 zł. Ostatecznie, po dokonanym postąpieniu, powódka zaoferowała w przetargu cenę 220.600 zł. Z porównania powyższych wartości wynika, że cena, za jaką powódka chciałaby nabyć sporną nieruchomości, a co do której powódce udzielono przybicia, jest ceną niższą niż wartość nieruchomości ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego, powiększona o wartość podatku VAT. Innymi słowy, minimalna cena, za którą strona pozwana mogła sprzedać sporną nieruchomość, ustalona z uwzględnieniem wymogów art. 30 ust. 1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i bez uwzględnienia kosztów przygotowania nieruchomości do sprzedaży, powinna wynosić 313.653,69 zł, a po zastosowaniu zniżki – 250.922,95 zł. Sprzedaż powódce nieruchomości za cenę 220.600 zł oznaczałaby zatem, że doszło do naruszenia przepisu art. 30 ust. 1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że strona pozwana mogła zasadnie odmówić zawarcia z powódką umowy sprzedaży nieruchomości nierolnej, niezabudowanej, oznaczonej geodezyjnie jako działka nr (...), położonej w obrębie W. we W., o ogólnej powierzchni 0,0952 ha, mimo udzielenia powódce przybicia na sprzedaż tej nieruchomości na przetargu w dniu 12.06.2014 r. Zawarcie przez strony umowy sprzedaży za cenę 220.600 zł stanowiłoby bowiem sprzedaż nieruchomości z naruszeniem przepisu art. 30 ust. 1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, a zatem z istotnym naruszeniem obligatoryjnej procedury przetargowej. Złożenie takiego oświadczenia woli przez stronę pozwaną byłoby zdaniem Sądu dotknięte wadą skutkującą nieważnością czynności prawnej sprzedaży nieruchomości (art. 58 k.c.).

Na marginesie należy nadto wskazać, że w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30.04.2012 r. w sprawie szczegółowego trybu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i ich części składowych, warunków obniżenia ceny sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz stawek szacunkowych gruntów (Dz. U. z 2012 r., poz. 540) obowiązującym w dacie trzeciego nieograniczonego przetargu ustnego przewidziano możliwość unieważnienia przetargu przez Prezesa Agencji (...) w razie stwierdzenia, że czynności przetargowe zostały dokonane w sposób niezgodny z ustawą lub innymi przepisami, których naruszenie miało wpływ na wynik przetargu. Obecnie zatem, w przeciwieństwie do poprzednio obowiązującej regulacji w tym zakresie, Prezes Agencji ma uprawnienie do unieważnienia przetargu niezależnie od tego, czy zostały zgłoszone przez uczestników przetargu zastrzeżenia na czynności przetargowe (por. § 14 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17.02.2010 r. w sprawie szczegółowego trybu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i ich części składowych, warunków rozkładania ceny sprzedaży na raty oraz stawek szacunkowych gruntów, Dz. U. Nr 29, poz. 151). Tym samym w każdym przypadku stwierdzenia przez Prezesa Agencji naruszenia w toku czynności przetargowych przepisów ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa lub innych przepisów istnieją podstawy do unieważnienia przetargu, o ile Prezes stwierdzi, ze naruszenie to miało wpływ na wynik przetargu.

Należy wskazać, że fakt unieważnienia czwartego nieograniczonego ustnego przetargu z 12.06.2014 r. nie miał jednak zasadniczego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sąd bowiem, oceniając żądanie powódki, bada istnienie materialnych przesłanek do zawarcia przez strony umowy sprzedaży spornej nieruchomości, niezależnie od tego, czy doszło do unieważnienia przetargu, czy też nie. Istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pozostaje jedynie to, czy strona pozwana miała podstawy do odmowy zawarcia z powodami umowy sprzedaży, czy też do zawarcia takiej umowy była obowiązana.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. mając na względzie, że spór pomiędzy stronami został wywołany błędem pracownika pozwanej, zaś zagadnienie prawne, które legło u podstaw procesu mogło uzasadniać przekonanie powódki, że roszczenie, którego realizacji dochodziła w tym postępowaniu istotnie jej przysługuje.