Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2014r.

Sąd Rejonowy w Świdnicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Maja Snopczyńska

Protokolant Martyna Kamińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2014r. w Ś.

sprawy z powództwa S. K. O. K. im. F. S. w G.

przeciwko Z. M., M. M. (1) i małoletniej K. K. (1)

o zapłatę kwoty 1.454,33 zł

I.  zasądza solidarnie od pozwanych Z. M., M. M. (1) i małoletniej K. K. (1) na rzecz strony powodowej S. K. O. K. im. F. S. w G. kwotę 1.203,94 zł (jeden tysiąc dwieście trzy złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 26 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty, z zaznaczeniem, że w stosunku do pozwanych Z. M. i M. M. (1) wyrok jest zaoczny;

II.  zastrzega pozwanym Z. M., M. M. (1) i małoletniej K. K. (1) prawo do powołania się w toku egzekucji zasądzonego w pkt. I świadczenia na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wartości stanu czynnego spadku nabytego po H. M. zmarłej w dniu 13 maja 2010 roku;

III.  dalej idące powództwo oddala;

IV.  zasądza solidarnie od pozwanych Z. M. i M. M. (1) na rzecz strony powodowej kwotę 270 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, nie obciążając małoletniej pozwanej K. K. (1) kosztami procesu.

Sygn. akt I C 1193/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 kwietnia 2013 roku strona powodowa S. K. O. K. im. F. S. w G. wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych M. M. (2), M. M. (1), Z. M. i małoletniej K. K. (1) kwoty 1454,33 zł odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu podniosła, że strona powodowa udzieliła H. M. w dniu 21 sierpnia 2008 roku pożyczki w kwocie 1.000 zł. Pożyczka ta nie została spłacona, zaś pozwani odpowiadają jako spadkobiercy po zmarłej w dniu 13 V 2010 roku H. M.. Na kwotę dochodzoną pozwem składają się 882,55 zł kapitału pożyczki i 571,78 zł odsetek karnych i zwykłych naliczonych wg. umowy.

Pozwane M. M. (2) i małoletnia K. K. (1) wniosły o oddalenie powództwa, podnosząc, że M. M. (2) odrzuciła spadek po H. M., zaś małoletnia K. K. (1) nie odpowiada za długi zmarłej, gdyż dziedziczy z dobrodziejstwem inwentarza, zaś zmarła nie pozostawiał żadnego majątku.

Postanowieniem z dnia 25 marca 2014r umorzono postępowanie wobec pozwanej M. M. (2), z uwagi na cofnięcie pozwu w tym zakresie.

W TOKU POSTĘPOWANIA

SĄD USTALIŁ NASTĘPUJĄCY STAN FAKTYCZNY:

W dniu 21 sierpnia 2008 roku H. M. zawarła ze stroną powodową umowę o preferencyjną linię pożyczkową. Pożyczkodawca udzielił pożyczkobiorcy prawa do wielokrotnego zadłużania się w ciężar rachunku do kwoty 1000 zł. Pożyczkobiorca zobowiązał się do zapłaty odsetek w wysokości 18 % w stosunku rocznym (pkt. 4 umowy). Od zadłużenia przeterminowanego miały być pobierane odsetki według zmiennej stopy procentowej ustalanej przez Zarząd (...) nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP (pkt. 20, 21 umowy).

DOWÓD: umowa preferencyjną linię pożyczkową k. 10-11

Strona powodowa pismami z 25 lutego 2013 roku wezwała pozwanych do zapłaty kwoty wynikającej z udzielonej H. M. pożyczki.

DOWÓD: wezwania do zapłaty z 25 II 2013 k. 17, 19, 21, 23

potwierdzenia odbioru k. 18, 20, 22, 24

Na dzień 26 IV 2013 roku zadłużenie z tytułu umowy wynosiło 1454,31 zł, w tym 882,55 zł należności głównej.

DOWÓD: raport spłaty k. 101

Historia rachunku k. 93-98

Rozliczenie zadłużenia k. 99-100

Wysokość naliczanych odsetek od należności przeterminowanych wynosi od 26 marca 2009 roku 21 % w skali roku.

DOWÓD: uchwała nr 12 z 25 III 2009 roku k. 14

H. M. zmarła 13 maja 2010r

DOWÓD: odpis skrócony aktu zgonu k. 13

Pozwani są spadkobiercami po H. M., nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

DOWÓD: postanowienie SR dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z 6 II 2014r w aktach sprawy IX (...)(kopia dołączona do akt sprawy k. 183)

Nie toczyła się sprawa o dział spadku po H. M..

DOWÓD: pismo SR dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z 12 IX 2014r k. 172

W TAK USTALONYM STANIE FAKTYCZNYM

SĄD ZWAŻYŁ:

Powództwo jest częściowo zasadne.

Strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanych jako spadkobierców H. M. należności wynikającej z zawartej przez nią i niespłaconej pożyczki.

Pozwani M. M. (1) i Z. M. nie złożyli odpowiedzi na pozew ani nie zajęli stanowiska w sprawie dlatego wobec tych pozwanych wydano wyrok zaoczny.

Pozwana K. K. (1) nie kwestionowała faktu zawarcia umowy ani wysokości zaległości.

Zgodnie z treścią art. 922 § 1 kc prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z 6 II 2014r w sprawie IX (...)wynika, że spadkobiercami po zmarłej H. M. są M. M. (1), Z. M. i małoletnia K. K. (2).

Zgodnie z treścią art. 720 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określona ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący pożyczkę zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Pozwani nie kwestionowali faktu zaciągnięcia przez H. M. pożyczki w (...)-u. Obowiązki wynikające z tej umowy spoczywające na H. M. z chwilą jej śmierci przeszły na pozwanych. Tym samym pozwani odpowiadają za niespłaconą kwotę pożyczki zaciągniętej przez H. M.. Wysokość należności głównej wynika z dokumentów przedstawionych przez stronę powodową w postaci raportu spłaty, historii rachunku i rozliczenia zadłużenia.

Zgodnie z treścią art. 1034 kc do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe.

Za opóźnienie w zapłacie należności zgodnie z treścią art. 481 §1 kc wierzycielowi należą się odsetki, niezależnie od tego czy poniósł szkodę, nawet wtedy, gdy opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek nie była z góry oznaczona należą się odsetki w wysokości ustawowej (art. 481 §2 kc).

Z treści umowy wynika, że w razie opóźnienia w zapłacie należą się odsetki umowne (nazwane przez stronę powodową karnymi). Jednakże sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art.5 kc) jest żądanie zasądzenia od pozwanych odsetek naliczanych w wysokości umownej, gdyż na treść umowy pozwani nie mieli wpływu.1

W związku z powyższym skapitalizowane odsetki w wysokości umownej należało liczyć od dnia śmierci H. M. do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu i wyniosły one 321,39 zł.

Od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero w chwili wytoczenie o nie powództwa (art. 482 kpc). Zgodnie z datą widoczną na pieczęci pocztowej pozew został wniesiony 26 IV 2013 roku i od tej daty należą się stronie powodowej odsetki od skapitalizowanych odsetek. Zarówno od skapitalizowanych odsetek jak i od sumy niespłaconego kapitału zasądzono odsetki licząc je od 26 IV 2013 roku, lecz nie w wysokości umownej lecz ustawowej.

Mając powyższe na uwadze na podstawie powołanych przepisów zasądzono na rzecz strony powodowej od pozwanych solidarnie kwotę 1.203,94 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26 kwietnia 2013r, zaś dalej idące powództwo oddalono jako bezzasadne.

Z treści postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z 6 II 2014r w sprawie IX (...)wynika, że pozwani nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie z treścią art. 1031 par. 2 kc w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Okoliczność ta – wbrew zarzutom małoletniej pozwanej K. K. (1) nie jest przesłanką od oddalenia powództwa w przypadku gdy spadkodawca nie pozostawił majątku. W sprawie o zapłatę sąd nie bada składu i wartości majątku spadkowego, gdyż okoliczność ta nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Natomiast zgodnie z treścią art. 319 kpc jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów albo do wysokości ich wartości, sąd może nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności. Tym samym mając na uwadze art. 319 kpc w zw. z art. 1031 par. 2 kc zastrzeżono pozwanym prawo do powoływania się w toku egzekucji zasądzonego świadczenia na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wartości stanu czynnego spadku nabytego po H. M..

Na podstawie art. 102 Sąd nie obciążył pozwanej K. K. (1) kosztami procesu, uznając, że fakt iż pozwana jest osobą małoletnią stanowi wypadek szczególnie uzasadniony pozwalający na zastosowanie powyższego przepisu.

Zgodnie z treścią art. 98 kpc obciążono pozwanych M. M. (1) i Z. M. kosztami postepowania. Na wysokość zasądzonych kosztów składają się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 180 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, opłaty od pozwu w kwocie 73 zł. Nie uznano za zasadne kosztów związanych z wykazaniem że pozwani są spadkobiercami zmarłej, gdyż skoro toczyła się także sprawa o stwierdzenie nabycia spadku po H. M., to koszty te nie były niezbędnymi w niniejszym postępowaniu, lecz stanowiły ewentualne koszty postepowania o stwierdzenie nabycia spadku.

1 Takie stanowisko zajął Sąd Okręgowy w Świdnicy w uzasadnieniu do wyroku z dnia 28 II 2006 r, sygn. akt II (...)