Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

M. P. wniósł pozew przeciwko Z. T. d.d. z/s w L. o zapłatę kwoty 16.300 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 maja 2022r., tytułem częściowych kosztów przywrócenia pojazdu T. (...) nr rej. (...) do stanu sprzed szkody z dnia 2 kwietnia 2022r.; kwoty 6715,80 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 maja 2022r., tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z 15 maja 2022r; kwoty 550 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty, tytułem kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy i wyceny pojazdu przez rzeczoznawcę samochodowego.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że naprawa uszkodzonego pojazdu nie była ekonomicznie uzasadniona, koszty naprawy przekraczały wartość rynkową pojazdu w dniu szkody. Zaprzeczyła, że wartość rynkowa pojazdu w stanie sprzed szkody wynosiła 33600 zł, a wartość uszkodzonego pojazdu 5600 zł. Zakwestionowała konieczność wykonania przez powoda prywatnej wyceny, zarzuciła brak związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy jej wykonaniem a zdarzeniem z dnia 2.04.2022r. Zaprzeczyła, że ponosi odpowiedzialność za pokrycie kosztów najmu samochodu zastępczego w okresie ponad 20 dni, tj. ponad kwotę 5166 zł. Zaprzeczyła, aby istniał związek przyczynowy między szkodą w pojeździe a koniecznością wynajmu samochodu zastępczego przez okres 46 dni.

Stan faktyczny:

W dniu 2.04.2022r. w kolizji drogowej uszkodzony został samochód osobowy marki T. (...) nr rej. (...), będący własnością powoda. Pozwany był ubezpieczycielem sprawcy wypadku z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wypadek miał miejsce w Polsce.

Po zgłoszeniu szkody w pozwanym Zakładzie (...), stwierdzono tzw. szkodę całkowitą - z tego tytułu pozwany wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w łącznej kwocie 11.700 zł.

Po zgłoszeniu przez powoda roszczenia z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pozwany wypłacił odszkodowanie w kwocie 5166 zł, z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w okresie 20 dni (6 – 26.04.2022r.).

Bezsporne.

Sąd ustalił:

W procesie likwidacji szkody strona pozwana złożyła m.in. na portalu A. ofertę sprzedaży uszkodzonego pojazdu. Po przeprowadzonej on-line licytacji, najwyższa złożona oferta zakupu opiewała na cenę 18200 zł, o czym został poinformowany upoważniony przez powoda W. N..

Dowód: oferta zakupu (k-57); e-mail W. N. do strony pozwanej z dn. 28.04.2022r. (k-62).

W dniu 19.04.2022r. strona pozwana poinformowała powoda o rozliczenie szkody jako tzw. całkowitej. W dniu 25.04.2022r. strona pozwana wypłaciła kwotę 7300 zł, tytułem odszkodowania za uszkodzony pojazd powoda. Pismem z dnia 18.05.2022r. strona pozwana poinformowała powoda o przyznaniu i wypłacie dodatkowego odszkodowania w wys. 4400 zł.

Dowód: potwierdzenie przelewu (k-16); pisma pozwanej z 18.05.2022r. (k-17), z dnia 27.07.2022r. (k-34).

Na zlecenie powoda rzeczoznawca samochodowy K. B. w dniu 25.11.2022r. oszacował wartość rynkową pojazdu w stanie sprzed szkody na kwotę 33600 zł, wartość pojazdu uszkodzonego na kwotę 33600 zł oraz różnicę pomiędzy wartością pojazdu przed szkodą, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, określając ją na 28000 zł. W dniu 11.03.2023r. rzeczoznawca wystawił powodowi fakturę za oszacowanie szkody w w.w. pojeździe na kwotę 550 zł. Zapłata ceny przez powoda miała nastąpić po otrzymaniu odszkodowania od ubezpieczyciela sprawcy wypadku.

Dowód: wycena nr 1949/11/22 (k-18-25); faktura VAT (...) (k-28); zeznania powoda (k-139v.-140).

Na czas likwidacji szkody, w okresie od 6.04.2022r. do 21.05.2022r. (46 dni), poszkodowany powód wynajął pojazd zastępczy marki L. (...) od W. N., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z/s w N., za stawkę 210 zł netto za dobę, łącznie za cenę 11881,80 zł (brutto). Uszkodzony samochód poszkodowanego nie nadawał się do dalszej jazdy, w tym czasie znajdował się w (...). Powód dotychczas nie zapłacił ceny za najem pojazdu. Zapłata ceny została odroczona do czasu otrzymania przez powoda odszkodowania od ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Powód zwrócił samochód zastępczy po uzyskaniu informacji od W. N., że jego pojazd został naprawiony. Rozliczenie za koszty naprawy miało nastąpić po otrzymaniu odszkodowania od ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Poszkodowany upoważnił W. N. do rozliczenia szkody w Towarzystwie ubezpieczeniowym sprawcy, w tym do otrzymywania wszelkich informacji w zakresie likwidacji szkody, załatwienia wszelkich spraw formalnych w zakresie likwidacji szkody oraz do odbioru odszkodowania. Pismem z dnia 6.04.2022r. powód zwrócił się do pozwanej o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, który był mu niezbędny do dojazdów do pracy i codziennych obowiązków.

Dowód: umowa najmu (k-30-32); faktura nr (...) z 5.07.2022r. (k-29); pismo powoda z 6.04.2022r. (k-33); zeznania powoda (k-139v.-140).

Szacunkowy koszt naprawy przedmiotowego pojazdu, przy użyciu części oryginalnych producenta i stawki za roboczogodzinę w wys. 130 zł (netto), wynosił 72853,92 zł (brutto). Wartość pojazdu przed szkodą wynosiła 31100 zł; szacunkowa wartość pojazdu uszkodzonego, określona przy pomocy systemu (...)Ekspert – wynosiła 5200 zł (różnica: 25900 zł).

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej E. B. (k-72 i nast., 104 i nast.)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Kwestia odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku z dnia 2.04.2022r. nie była sporna.

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże, gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe, albo, gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania (art. 363 kc).

Ubezpieczyciel sprawcy wypadku, odpowiedzialny za szkodę, zobowiązany jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu uszkodzonego pojazdu. Przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu do takiego stanu używalności i jakości, jaki istniał przed wypadkiem. Jeżeli wymaga to użycia nowych części i materiałów, wydatki poniesione z tego tytułu powinny być uznane jako koszty naprawienia szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty zakupu niezbędnych nowych części i innych materiałów pod warunkiem ich konieczności i niezbędności pod względem technicznym, bezpieczeństwa oraz estetyki i trwałości części zamiennych (por. postanowienie SN z dnia 24.02.2006r., III CZP 91/05, LEX nr 180669). O przywróceniu do stanu poprzedniego można mówić, gdy stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem odpowiada stanowi samochodu sprzed wypadku, biorąc pod uwagę zarówno stan techniczny, jak i trwałość i wygląd estetyczny (por. wyrok SN z dnia 3.02.1971r., III CRN 450/70, OSNC 1971/11/205; wyrok SN z dnia 5.11.1980r., III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186; wyrok SA w Gdańsku z dn. 27.02.2020r., V ACa 599/19). Odszkodowanie obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki. Koszt naprawy nie jest nadmierny dopóty, dopóki nie przewyższa wartości pojazdu sprzed wypadku (por. wyroki SN z dn. 12.04.2018r., II CNP 43/17, z dn. 12.04.2018r., II CNP 41/17).

W sytuacji, gdy koszty naprawy przekraczają wartość samochodu, jak w niniejszej sprawie, odszkodowanie należy ustalić, jako różnicę między wartością pojazdu przed i po szkodzie. Okoliczność, że w niniejszej sprawie zachodzi tzw. szkoda całkowita, nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Wysokość szkody Sąd ustalił w oparciu o dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej E. B. – w zakresie ustalenia wysokości kosztów naprawy oraz wartości przedmiotowego pojazdu w stanie sprzed szkody (tj. 31.100 zł), przy uwzględnieniu jednak złożonej na portalu A. oferty zakupu uszkodzonego pojazdu po cenie 18.200 zł. Pozwany wykazał, że uzyskanie takiej ceny na rynku było możliwe, a sprzedaż wraku po tej cenie wpłynęłaby na zmniejszenie rozmiarów szkody. Zgodnie z art. 826 § 1 kc, w razie zajścia wypadku, ubezpieczający obowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów. Oznacza to zarazem, że poszkodowany nie powinien swoim zachowaniem doprowadzać do zwiększenia rozmiarów szkody. Obowiązkiem poszkodowanego jest podejmowanie działań, zmierzających do zminimalizowania szkody. Brak z jego strony takiego działania nie może zwiększać obowiązku odszkodowawczego ubezpieczyciela, zobowiązanego do naprawienia szkody (por. uz. uchwały SN z dnia 22.04.1997r. III CZP 14/97, OSNC 1997, z. 8, poz. 103; uchwała SN z dnia 16.10.1998r., III CZP 42/98; wyrok SN z dnia 26.11.2002r., I CKN 1993/00).

Przyjmując zatem wysokość szkody w pojeździe na kwotę 12.900 zł (różnica rynkowej wartości pojazdu w stanie sprzed szkody, oszacowana przez biegłego sądowego na kwotę 31.100 zł, i wartości pozostałości według złożonej oferty zakupu uszkodzonego pojazdu za cenę 18.200 zł), uwzględniając nadto dotychczas wypłacone już przez ubezpieczyciela odszkodowanie (łącznie w kwocie 11.700 zł), zasądzono na rzecz powoda różnicę, tj. kwotę 1.200 zł (art. 436 § 1 kc w zw. z art. 435 § 1 kc i art. 361 § 1 i 2 kc, art. 363 § 1 i 2 kc w zw. z art. 822 § 1 i 2 kc).

Sporne było nadto, czy w zakresie szkody, podlegającej wyrównaniu przez pozwany zakład ubezpieczeń, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawny szkody (posiadacza pojazdu mechanicznego), obok kosztów, związanych z uszkodzeniem pojazdu, mieszczą się wydatki, poniesione na sporządzenie prywatnej opinii rzeczoznawcy co do wysokości szkody w pojeździe oraz, czy koszty te stanowią normalne następstwo działania (zaniechania), z którego szkoda wynikła. Zdaniem Sądu należało tu udzielić odpowiedzi twierdzącej i przychylić się do stanowiska powoda.

Poszkodowanemu przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku zwrot kosztów prywatnej ekspertyzy rzeczoznawcy, jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania, tj. jeżeli było celowe, konieczne, racjonalne oraz wystarczająco uzasadnione z punktu widzenia efektywnej realizacji roszczenia odszkodowawczego (por.: Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 2.09.2019r., III CZP 99/18). Z punktu widzenia konieczności i racjonalności poniesionych wydatków istotnym było, że powód nie ma wiadomości specjalnych z dziedziny mechaniki samochodowej, nie dysponuje kadrą i sprzętem, które pozwalają bez pomocy osób trzecich ocenić rozmiar uszkodzeń pojazdu i oszacować szkodę. Działanie powoda zmierzało do ustalenia właściwych rozmiarów szkody i w tym celu skorzystał z fachowej konsultacji, która spowodowała wydatki w kwocie 550 zł. Są to wydatki, poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty. Zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania powód jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę, wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego.

Należność dochodzona w pozwie obejmowała także różnicę między kosztami wynajmu samochodu zastępczego, naliczonymi przez powoda, a wysokością odszkodowania, wypłaconego przez pozwanego ubezpieczyciela. Wysokość stawki za dobę najmu pojazdu była bezsporna (210 zł netto). Sporny był okres najmu.

Jako uzasadniony w rozpoznawanej sprawie okres najmu należało przyjąć 46 dni, tj. od dnia wypadku do dnia wypłaty przez poszkodowanego odszkodowania za szkodę w pojeździe, tj. 18 maja 2022r. plus 3 dni organizacyjne, tj. do dnia 21 maja 2022r. Na uwzględnienie zasługiwało stanowisko powoda, że dopiero po wypłacie odszkodowania przez pozwany Zakład, mógł on podjąć działania w celu naprawy uszkodzonego pojazdu lub zakupu nowego, skoro nie miał własnych wolnych środków, które mógłby przeznaczyć na ten cel.

Należne powodowi odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego obejmuje zatem okres 46 dni, przy czym wysokość stawki dobowej była bezsporna. Zasądzona z tego tytułu kwota została pomniejszona o dotychczas wypłaconą bezsporną kwotę (11.881,80 zł - 5166 zł = 6715,80 zł).

Odsetki zasądzono od dnia następnego po doręczeniu pozwu (k.37) - powód nie wykazał, że wcześniej wzywał pozwaną do zapłaty konkretnej kwoty z danego tytułu, a samo zgłoszenie szkody nie rodzi obowiązku zapłaty odsetek (art. 6 kc w zw. z art. 455 kc i art. 481 § 1 i 2 kc).

W dalszej części powództwo co do żądania zapłaty odszkodowania, z tytułu szkody całkowitej, oraz co do odsetek, których powód domagał się częściowo od daty wcześniejszej podlegało oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

Orzeczenie w pkt III oparto na przepisach art. 100 zd. 1 kpc i art. 108§1 kpc.

Z/ - odnotować;

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. powoda i pełn. pozwanego;

kal. 14 dni

1.07.2024r.