I C 107/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Głubczycach z 2024-05-14
Sygn. akt: I C 107/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 maja 2024 roku
Sąd Rejonowy w Głubczycach I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Krzysztof Chruszczewski
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Monika Bliźnicka
po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2024 roku
sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.
przeciwko S. M.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanej S. M. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 5 504,29 zł (pięć tysięcy pięćset cztery złote 29/100) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 4 187,39 zł od dnia 11 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1 316,87 zł od dnia 11 grudnia 2021 roku do dnia zapłąty.
2. zasądza od pozwanej S. M. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 3 087,73 zł (trzy tysiące osiemdziesiąt siedem złotych 73/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1 800,00 (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia prawomocności orzeczenia do dnia zapłaty.
Sygn. akt I C 107/23
UZASADNIENIE
Pozwem wniesionym w dniu 22 marca 2022 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagała się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanej S. M. kwoty 5 504,26 złotych z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 4 187,39 zł od dnia 11 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1 316,87 zł od dnia 11 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
W pisemnych motywach pozwu powód podał, że swoje roszczenie wywodzi z Umowy Pożyczki (...) o nr (...) zawartej przez S. M. z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w formie elektronicznej, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, w celu refinansowania innego zobowiązania pożyczkowego, z której to umowy pozwana się nie wywiązała. Wskazał również, że wierzytelność tą nabył w drodze cesji wierzytelności.
W dniu 16 maja 2022 roku w sprawie został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, który pozwana zaskarżyła w całości zarzucając: brak legitymacji procesowej czynnej i biernej, bezzasadność powództwa, brak wykazania roszczenia co do zasady, jak i co do wysokości, brak zawarcia spornej umowy pożyczki, brak wypłaty pożyczki, brak wymagalności roszczenia, przedstawienie do akt sprawy nieuwierzytelnionych kserokopii i wydruków komputerowych oraz brak indywidualnego uzgodnienia warunków umowy z pozwaną, jako konsumentem. Podnosząc powyższe zarzuty pozwana zaprzeczała m.in. by składała wniosek o zawarcie spornej umowy pożyczki, aby pomiędzy nią a pożyczkodawcą została zawarta umowa pożyczki numer (...), a także, że zostały jej wypłacone jakiekolwiek środki pieniężne w ramach tej umowy. Kwestionowała, że otrzymała od pożyczkodawcy, a w szczególności na wyraźne swoje zamówienie jakąkolwiek sumę pieniędzy z tytułu pożyczki numer (...), aby dokonywała jakichkolwiek wpłat z tytułu spornej umowy lub posiadała jakiekolwiek wymagalne zadłużenie względem podmiotu trzeciego wskazanego w wydruku z dnia 14 lutego 2022 roku, które mogłoby być refinansowane. Zaprzeczała też by otrzymała od powoda lub od pożyczkodawcy zawiadomienie o cesji praw lub wezwanie do zapłaty dotyczące umowy pożyczki numer (...) z dnia 29 stycznia 2019 roku i wniosła o oddalenie powództwa w całości i zwrot od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Ustosunkowując się do sprzeciwu powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód wykorzystując środki komunikacji elektronicznej na odległość, świadczy usługi polegające na udzielaniu pożyczek na odległość. Warunkiem zawarcia umowy pożyczki jest dokonanie rejestracji na S. Internetowej Pożyczkodawcy oraz utworzenie Konta Klienta. Za pośrednictwem serwisu dopuszczono również zawieranie umów pożyczek refinansujących – przeznaczonych na spłatę innych zobowiązań.
W dniu 29 stycznia 2019 roku pozwana zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę pożyczki gotówkowej nr (...) w formie elektronicznej, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Umowa ta została zawarta w celu refinansowania innego zobowiązania pożyczkowego pozwanej.
Powyższą umową, (...) Sp. z o.o. udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 4187,39 zł. Pożyczka udzielona została na 30 dni, z terminem spłaty na 28 lutego 2019 roku. Prowizja stanowiła 1 046,85 zł, oprocentowanie – 0%, (...) 1,410,34%, a całkowita kwota do zapłaty - 5 234,24 zł. Wypłata pożyczki miała nastąpić na rachunek bankowy nr (...), należący do (...) Sp. z o.o. w W..
Zgodnie z zapisami ramowej umowy pożyczki – (...), w przypadku pożyczki udzielonej pożyczkobiorcy w celu refinansowania innego zobowiązania, dodatkowym warunkiem wejścia w życie umowy pożyczki, była uprzednia wpłata przez pożyczkobiorcę na rachunek pożyczkodawcy Prowizji z tytułu udzielenia pożyczki (po otrzymaniu przez pożyczkobiorcę informacji od pożyczkodawcy o udzieleniu pożyczki (§ 9 pkt 9.2).
/dowód: ramowa umowa pożyczki z załącznikami – k. 28-34, potwierdzenie umowy pożyczki k. 35- 38/
W dniu 29 stycznia 2019 roku, na rachunek (...) Sp. z o.o., pozwana dokonała przelewu kwoty 1 046,85 zł tytułem opłaty za refinansowanie. Tego też dnia (...) Sp. z o.o. przekazał kwotę pożyczki na rachunek wynikający z umowy pożyczki zawartej z pozwaną, spłacając tym samym zobowiązanie S. M. w wysokości 4 187,39 zł, wynikające z umowy nr (...) z dnia 30 grudnia 2018 roku, zawartej pomiędzy nią a (...) Sp. z o.o. w W..
/dowód: potwierdzenia wykonania operacji – k. 40-42, zaświadczenie k. 43/
Pozwana nie spłaciła zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki gotówkowej nr (...).
/okoliczności bezsporne/
Na mocy umowy cesji wierzytelności z dnia 9 października 2019 roku C2 (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. zbył na rzecz powoda (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. szereg wierzytelności, w tym wierzytelność z tytułu umowy pożyczki zawartej z pozwaną.
Pismami z dnia 16 października 2019 roku powód zawiadomił pozwaną o dokonanej cesji wierzytelności i wezwał do zapłaty zadłużenia, które na dzień 16 października 2019 roku wynosiło 4 423,49 zł.
/dowód: umowa cesji wierzytelności z załącznikiem k. 17-20, informacje z KRS k. 20-27, potwierdzenie realizacji przelewu k. 39, wezwanie do zapłaty k. 44, zawiadomienie o cesji wierzytelności k. 45/
W dniu 10 grudnia 2021 roku powód złożył pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Po wniesieniu sprzeciwu, postanowieniem z dnia 19 stycznia 2022 roku postępowanie to zostało umorzone.
/dowód: wydruki z akt sprawy VI Nc- (...). 7-9/
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługuje na uwzględnienie.
Stan faktyczny w sprawie sąd ustalił po rozważeniu całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, tj. na podstawie dokumentów szczegółowo wskazanych w części ustaleń faktycznych, przyjmując, że są one wiarygodne i rzetelne, a tym samym mogą stanowić podstawę dokonywanych ustaleń.
Przechodząc do oceny merytorycznej treści żądania pozwu, ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy art. 720 k.c. i art. 3 ustawy o kredycie konsumenckim. Wedle art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie natomiast z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Wedle ust. 2 za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki oraz umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego. Stosownie zaś do art. 78a ustawy Prawo bankowe, przepisy tej ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.
Oczywistym jest, że stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, zaś zgodnie z art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Na wykazanie dochodzonego roszczenia powód przedłożył potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki (...) z dnia 29 stycznia 2019 roku wydruk ramowej umowy pożyczki zawartej pomiędzy pozwaną, a pożyczkodawcą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., wydruk formularza informacyjnego dotyczący kredytu konsumenckiego, zaświadczenie wcześniejszego pożyczkodawcy, tj. (...) Sp. z o.o. w W. z dnia 14 lutego 2022 roku potwierdzające dokonanie przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. przelewu na rachunek w/w spółki i zrefinansowanie w dniu 30 stycznia 2019 roku (data zamknięcia pożyczki w M. Polska) zobowiązania w wysokości 4 187,39 zł wynikającego z umowy nr (...) z dnia 30 grudnia 2018 roku, zawartej pomiędzy S. M. a (...) Sp. z o.o. w W.. Niewątpliwie przy tym przedmiotowa umowa pożyczki nie jest opatrzona podpisem pozwanej albowiem została ona zawarta za pomocą środków porozumiewania się na odległość czyli przez Internet, a zatem w formie całkowicie dopuszczalnej przez obowiązujące przepisy prawa i dość powszechnie praktykowanej. Umowa pożyczki może być zawarta w dowolnej formie, nawet ustnie, ponieważ dochodzi do skutku przez samo porozumienie się stron.
Należy w tym kontekście wskazać, że w ślad za treścią art. 231 k.p.c. w postępowaniu dowodowym dopuszczalne jest uznanie za ustalone faktów, które nie wynikają wprost z przeprowadzonych dowodów, ale tylko wtedy, gdy taki wniosek można wyprowadzić z innych ustalonych faktów. Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie ustalił fakty, które pozwalają na uznanie istnienia umowy pożyczki na podstawie zaoferowanych przez powoda wydruków umów pożyczek (wskazanych wyżej) a także zaświadczenia o dokonaniu przelewu za refinansowanie pożyczki.
Zarówno z wydruków umów jak i załączników wynikają jednoznaczne dane osobowe pożyczkobiorcy. Trudno racjonalnie wytłumaczyć, w jaki sposób pożyczkodawca wszedł w posiadanie takich danych pozwanej jak: adres, numer dowodu osobistego, nr PESEL, numer telefonu, adres poczty elektronicznej jeśli sama mu ich nie udostępniła. Mając to na względzie, a przy tym zasady logiki i doświadczenia życiowego, w ocenie Sądu nie sposób uznać, iż pożyczkodawca przelał swoje środki w celu spłaty innej pożyczki zaciągniętej przez pozwaną bez jej wniosku i umowy. W tej sytuacji sąd uznał, że strona powodowa niewątpliwie wykazała, iż pozwaną oraz wierzyciela pierwotnego łączyła umowa pożyczki, a przy tym wykazała również to, że doszło do zawarcia umowy pożyczki refinansującej. Powód niewątpliwie wykazał również swój związek ze spółką (...), która zawarła umowę z pozwaną oraz swoje następstwo prawne. Powód przedłożył potwierdzoną za zgodność z oryginałem kserokopię umowy cesji wierzytelności z dnia 9 października 2019 roku, na mocy której wierzyciel pierwotny dokonał zbycia wierzytelności na rzecz powoda w przedmiotowej sprawie. Do aktu cesji dołączono załącznik nr 1 z którego wynika, że przedmiotem cesji była wierzytelność dochodzona pozwem oraz potwierdzenie zapłaty ceny.
Zauważyć należy, że pozwana w istocie nie zaprzeczała że uregulowała jakiekolwiek należności wynikające z tej pożyczki ani nie przedstawiła żadnych dowodów, które wskazywałyby, że zwróciła kwotę udzielonej pożyczki w wyznaczonym w umowie terminie. Podkreślić należy, że pozwana sprowadziła swoją obronę przed roszczeniami powoda tylko do zaprzeczania istotnym dla rozstrzygnięcia faktom, nie rozwijając przy tym w żaden sposób swojej wersji, która przynajmniej mogłaby uprawdopodobnić jej zarzuty, nie mówiąc już o udowodnieniu prezentowanych przez siebie twierdzeń. Dotyczy to zarówno kwestionowania przez pozwaną samego fakty złożenia wniosku o zawarcie spornej umowy pożyczki jak i złożenia za pomocą środków komunikacji na odległość oświadczenia woli zawarcia powyższej umowy pożyczki. Gdyby pozwana nie złożyła takiego wniosku i nie zaciągnęła pożyczki refinansującej, to zapewne złożyła zawiadomienie do organów ścigania o posłużeniu się jej danymi osobowymi do zawarcia umowy pożyczki. Tymczasem pozwana pozostała w tym względzie całkowicie bierna. Zdaniem sądu świadome zaciągnięcie pożyczki, a następnie uchylanie się od jej spłaty i kwestionowanie jej co do zasady stanowi nadużycie prawa i nie zasługuje na ochronę.
Rozstrzygając dalej dochodzone pozwem roszczenie, Sąd uznał za niezasadny podnoszony przez pozwaną zarzut stosowania przez pożyczkobiorcę w treści umowy będącej źródłem zobowiązania niedozwolonych postanowień umownych. Zgodnie z treścią art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenie stron w tym cenę lub wynagrodzenie jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy wskazać należy, że wzorzec umowny w tym zakresie jest wystarczająco jasny. W umowie pożyczki załączonej do pozwu wskazano szczegółowo sposób kalkulowania poszczególnych obciążeń związanych z udzielaną pożyczką. Precyzyjność zapisu, jego zrozumiałość w zakresie obliczenia takiej wysokości dla przeciętnego konsumenta, w ocenie sądu, nie pozostawia żadnych wątpliwości. Podkreślić należy, że nie powinno być tak, że konsument działając z pełną świadomością podejmowanych decyzji oraz mając pełne rozeznanie swej sytuacji majątkowej oraz wysokości zaciągniętego zobowiązania zawiera umowę z przedsiębiorcą, zaś w przypadku popadnięcia w problemy finansowe, stwierdza, że zawiera ona klauzule abuzywne. Wreszcie wskazać należy, że pozaodsetkowe koszty kredytu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 6a ustawy o kredycie konsumenckim zostały ustalone na właściwym poziomie, zważywszy przy tym na fakt, że zgodnie z art. 36a ust. 2 ustaw o kredycie konsumenckim, pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 6 w/w ustawy. Biorąc pod uwagę powyższe, a przy tym treść umowy pożyczki Sąd uznał, że wysokość dochodzonego roszczenia nie budzi wątpliwości. Znajduje ona pokrycie w treści umowy łączącej strony, a nadto pozwana nie zaoferowała jakichkolwiek dowodów na spełnienie świadczenia w jakimkolwiek zakresie. Składowe zobowiązania pozwanej zostały szczegółowo, wbrew twierdzeniom pozwanej – wskazane w treści uzasadnienia pozwu.
Wątpliwości pozwanej co do mechanizmu zawierania umów przez powódkę z pożyczkobiorcami w ocenie Sądu są nieuzasadnione. Możliwości udzielenia pożyczek refinansujących, są co do zasady zgodne z prawem. Podlegają ocenie pod kątem zgodności z art. 36c ustawy o kredycie konsumenckim.
Odnosząc się do zarzutu niedoręczenia pozwanej formularza informacyjnego i innych dokumentów związanych z przedmiotową umową pożyczki, zauważyć należy, że zgodnie z zapisami ramowej umowy pożyczki, pozwana musiała utworzyć Konto Klienta aby ubiegać się o pożyczkę. Stosownie zaś do §7 pkt 7.3 umowy, niezwłocznie po złożeniu wniosku o zawarcie umowy pożyczki - przed zawarciem umowy pożyczki - pożyczkodawca udostępniał pożyczkobiorcy formularz informacyjny dotyczący pożyczki objętej wnioskiem pożyczkobiorcy, przy czym udostępnienie to następowało poprzez konto klienta, w formie pliku (...) umożliwiającego zapisanie na komputerze pożyczkobiorcy, a dodatkowo formularz ten został przesłany na adres poczty elektronicznej pożyczkobiorcy podany w formularzu rejestracyjnym. Pożyczkobiorca miał również możliwość pobrania formularza informacyjnego odnośnie kwoty pożyczki, którą jest zainteresowany ze strony internetowej. Natomiast, po zaakceptowaniu przez pożyczkodawcę wniosku o zawarcie umowy pożyczki, potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki, formularz informacyjny, harmonogram oraz formularz odstąpienia, były widoczne po zalogowaniu się przez pożyczkobiorcę do konta klienta (w formie umożliwiającej zapis na komputerze pożyczkobiorcy(§ 7 pkt 7.6). Trudno zatem uznać aby pozwana nie miała możliwości zapoznania się z tymi dokumentami.
Natomiast co do podnoszonej przez pozwaną, mylnej daty umowy pożyczki, Sąd zwrócił uwagę, że istotnie w tytule przelewu z dnia 29 stycznia 2019 roku, w tytule operacji wpisano „Pożyczka: (...) z dnia 30.01.2019” (a nie jak to podnosił w sprzeciwie pełnomocnik pozwanej „Pożyczka: (...) z dnia 30.01.2021”), co w obu przypadkach stanowi zapewne omyłkę pisarską. Niemniej jednak przelew kwoty 4 187,39 zł został wykonany w dniu zawarcia umowy tj. 29 stycznia 2019 roku, przez (...) Sp. z o.o. w W. na rachunek (...), tj. na rachunek, na który zgodnie z umową nr (...) miała zostać wypłacona kwota pożyczki, co nie budziło wątpliwości.
R., wszystkie podniesione przez pełnomocnika pozwanej zarzuty, w świetle przedłożonych przez powoda dokumentów, uznać należy za chybione. Bezsprzecznie pozwana nie zapłaciła zobowiązania wynikającego z mowy pożyczki nr (...), co spowodowało powstanie zaległości i naliczanie odsetek.
W tych okolicznościach, wobec bezzasadności zarzutów pozwanej, Sąd uwzględnił powództwo w całości i zasądził od pozwanej S. M. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 5 504,29 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 4 187,39 zł od dnia 11 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1 316,87 zł od dnia 11 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty.
O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającej niniejszy spór pozwanej na rzecz powoda kwotę 3 087,73 zł tytułem zwrotu kosztów procesu na którą składały się: opłata sądowa od pozwu (400,00 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17,00 zł), uiszczona przez powoda zaliczka na poczet wynagrodzenia kuratora w łącznej wysokości 738,00 zł oraz koszty doręczeń pism pozwanej przez komornika w kwocie 132,73 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 1 800,00 zł. Dodatkowo kwotę tą zasądzono wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, po myśli art. 98 § 1 1 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Głubczycach
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Krzysztof Chruszczewski
Data wytworzenia informacji: