Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 4 lutego 2021 roku

Sąd Rejonowy w Oleśnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Kałwak

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Urszula Krzywoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 stycznia 2021 roku w O.

sprawy z wniosku B. W.

z udziałem R. W., K. W., M. B.

o stwierdzenie nabycia praw do spadku po E. W. zm.18.07.2020r. i ogłoszenie testamentu

1.  stwierdzić, że spadek po E. A. (2 im.) W. , synu V. i A., zmarłym dnia 18 lipca 2020 roku w B. M., którego ostatnim miejscem zwykłego pobytu było O., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 29 września 2017 roku nabył syn B. E. (2 im.) W. , syn E. i A., w całości;

2.  stwierdzić, że w drodze zapisu windykacyjnego na podstawie testamentu notarialnego z dnia 29 września 2017 roku sporządzonego przed notariuszem A. P. w siedzibie Kancelarii Notarialnego w O. Rep. A (...), otwartego i ogłoszonego w Sądzie Rejonowym w Oleśnie w sprawie o sygn. akt I Ns 158/20 nieruchomość zabudowana położona w Ł., gmina O., oznaczona w ewidencji gruntów jako działki numerach(...), o powierzchni łącznej 0,1940 ha, dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), nabył syn B. E. (2 im.) W. , syn E. i A.;

3.  stwierdzić, że w drodze zapisu windykacyjnego na podstawie testamentu notarialnego z dnia 29 września 2017 roku sporządzonego przed notariuszem A. P. w siedzibie Kancelarii Notarialnego w O. Rep. A (...), otwartego i ogłoszonego w Sądzie Rejonowym w Oleśnie w sprawie o sygn. akt I Ns 158/20 nieruchomość lokalowa mieszkalna numer (...), położona w O., gmina O., w budynku numer (...) przy ulicy (...), stanowiącej halę warsztatową, składająca się z biura, zaplecza socjalnego i kotłowni, o łącznej powierzchni użytkowej 236,00 m ², dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), wraz z udziałem w wysokości (...) części we współwłasności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali, objętych księgą wieczystą Kw nr (...), nabył syn R. W. , syn E. i A.;

4.  stwierdzić, że każdy z uczestników ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca B. W. złożył w tut. Sądzie wniosek o stwierdzenie nabycia praw do spadku i ogłoszenie testamentu z 29 września 2017 roku po zmarłym po E. W. zm.18.07.2020r., którego miejscem ostatniego pobytu było O.. Do wniosku wnioskodawca załączył wypis aktu notarialnego z dnia 29 września 2017 roku - testament sporządzony u notariusza A. P. w O., za nr rep A (...).

Wnioskodawca jako uczestników postępowania wskazał dzieci zmarłego R. W., K. W. i M. B. .

Uczestnik postępowania R. W. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika z wyboru w osobie radcy prawnego złożył odpowiedź na wniosek, w której wnosił o stwierdzenie, że spadek po zmarłym na podstawie testamentu z dnia 29 września 2017 roku, sporządzonego u notariusza A. P. w O., za nr rep A (...) nabył w całości B. W. i stwierdzenie, że na podstawie zapisów windykacyjnych dokonanych w testamencie, nieruchomość położoną w Ł., dla której urządzona jest księga wieczysta o nr (...) nabył B. W., a nieruchomość położoną w O., dla której urządzona jest księga wieczysta o numerze (...) nabył R. W. - odpowiedź na wniosek karta 37.

Na rozprawie w dniu 21 stycznia 2021 roku uczestnik postepowania K. W. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika z wyboru w osobie adwokata wnosił o oddalenie wniosku o stwierdzenie nabycia praw do spadku, nie uzasadniając swojego stanowiska.

Żadna ze stron nie kwestionowała ważności ogłoszonego testamentu - zapisy z rozprawy z dnia 21 stycznia 2021 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Spadkodawca E. W., syn V. i A., zmarł 18 lipca 2020 roku w B. M., miejscem jego ostatniego pobytu było O.. W dacie śmierci był wdowcem. Był on raz żonaty z A. W., która zmarła przed nim- w 1999 roku. Spadkodawca z małżeństwa miał czworo dzieci: B. W. (wnioskodawca) oraz R. W., K. W. i M. B. (uczestnicy postępowania). Spadkodawca nie miał dzieci pozamałżeńskich, ani przysposobionych.

E. W. sporządził w dniu 29 września 2017 roku testament w formie aktu notarialnego, za nr rep A (...), u notariusza A. P. Kancelaria Notarialna w O..

W testamencie tym powołał do całości spadku po nim, syna B. W. i dokonał dwóch zapisów windykacyjnych decydując, że:

5.  nieruchomość zabudowaną położoną w Ł., gmina O., oznaczoną w ewidencji gruntów jako działki numerach(...), o powierzchni łącznej 0,1940 ha, dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), ma nabyć syn B. W., syn E. i A.;

6.  nieruchomość lokalową mieszkalną numer (...), położoną w O., gmina O., w budynku numer (...) przy ulicy (...), stanowiącą halę warsztatową, składającą się z biura, zaplecza socjalnego i kotłowni, o łącznej powierzchni użytkowej 236,00 m ², dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), wraz z udziałem w wysokości (...) części we współwłasności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali, objętych księgą wieczystą Kw nr (...), ma nabyć syn R. W., syn E. i A.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o odpisy skrócone aktu zgonu: karta 9, odpisy skrócone aktów urodzenia i małżeństwa: karta 10 - 12, zapewnienie spadkowe wnioskodawcy na rozprawie w dniu 21.01.2021r., testament E. W. w depozycie w tut. sądzie wypis karta 6-8.

Sąd zważył.

Z treści art. 924 k.c. wynika, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, zaś art. 925 k.c. stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Zgodnie z art. 926 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu (§ 1). Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (§ 2). Powyższe oznacza, że dziedziczenie ustawowe ma charakter subsydiarny, znajduje zastosowanie, gdy nie powołano spadkobiercy testamentowego albo powołany spadkobierca nie może lub nie chce dziedziczyć. Mianowicie, jeżeli spadkodawca nie pozostawił testamentu, to dopiero wówczas przepisy kodeksu cywilnego stanowią w swej treści kto i z jakim udziałem dziedziczy spadek po osobie zmarłej. Natomiast, jeżeli spadkodawca pozostawił testament, rzeczą Sądu prowadzącego postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku jest ocena ważności testamentu wobec treści przepisów kodeksu cywilnego.

Należy wskazać, spadkodawca pozostawił testament notarialny, obejmuje on powołanie do całego spadku jaki i zapisy windykacyjne. Treść aktu notarialnego Rep. A Numer (...) z dnia 29 września 2017 roku nie nasuwa wątpliwości co do rzeczywistej woli spadkodawcy. Z aktu notarialnego jednoznacznie wynika, że jego wolą było zarówno powołanie do całości spadku jak i uczynienie zapisów windykacyjnych zgodnie z art. 981 ¹ kc. Należy stwierdzić, że w toku postępowania nie zostały ujawnione żadne okoliczności wskazujące na nieważność testamentu w rozumieniu art. 945 kc. Żadna ze stron nie kwestionowała ważności testamentu E. W. z dnia 29 września 2017 roku.

Zatem w odniesieniu do spadkodawcy zachodzi testamentowy porządek dziedziczenia.

Stosownie do treści art. 981 ¹ § 1 kc w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny).

Zapis windykacyjny został skonstruowany jako instytucja alternatywna w stosunku do dziedziczenia. Ustanowienie w testamencie spadkobierców nie pozwala spadkodawcy na przesądzenie o tym, jakie konkretnie przedmioty przypadną poszczególnym spadkobiercom, może on jedynie określić wielkość korzyści przypadających spadkobiercom ze spadku (wielkość udziału w całym spadku). Zapis windykacyjny natomiast pozwala testatorowi na uczynienie ściśle określonych przysporzeń na rzecz wskazanych osób, a więc następstwo prawne po osobie zmarłej zostaje ukształtowane zgodnie z wolą testatora. Zapisobierca windykacyjny otrzyma zawsze i wyłącznie przedmiot wskazany w testamencie. Tym samym instytucja zapisu windykacyjnego daje osobie fizycznej możliwość decydowania, po jej śmierci, o losach poszczególnych przedmiotów spadkowych (M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, s.1153).

Zgodnie z § 2 powołanego przepisu przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:

1) rzecz oznaczona co do tożsamości,

2) zbywalne prawo majątkowe,

3) przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne,

4) ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności,

5) ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej (§ 2)

Należy zaznaczyć, że wymogi ważnego ustanowienia zapisu windykacyjnego są dwojakie. Pierwszym z nich jest umieszczenie go w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego, drugim – uczynienie przedmiotem zapisu windykacyjnego przedmiotu wskazanego w art. 981 ¹ § 2 k.c.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić iż, niewątpliwie przedmiotowy zapis windykacyjny spełnia wyżej wskazane przesłanki jego ważności. Treść zapisu windykacyjnego została zawarta w testamencie notarialnym sporządzonym w dniu 20 września 2017 roku w Kancelarii Notarialnej Notariusza A. P. w O..

Zgodnie z wolą testatora całość majątku po nim nabywa syn B. W. natomiast zgodnie z zapisami windykacyjnymi nieruchomość położoną w Ł., dla której urządzona jest księga wieczysta o nr (...) nabywa syn B. W., a nieruchomość położoną w O., dla której urządzona jest księga wieczysta o numerze (...) nabywa R. W..

Zgodnie z art. 677 § 1 k.p.c. sąd stwierdzi nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. Jak stanowi § 2 art. 677 k.p.c., w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd stwierdzi także nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego oznaczając przedmiot tego zapisu.

Tut. Sąd mając na uwadze treść złożonego w tej sprawie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, a także powyżej przytoczone stanowisko doktryny i przepisy miał obowiązek stwierdzić nabycie spadku i zapisu windykacyjnego po spadkodawczyni.

Mając powyższe na uwadze oraz powołanie do spadku w testamencie i treść jego zapisów windykacyjnych Sąd w pkt. I postanowienia stwierdził, iż stwierdzić, że spadek po E. A. (2 im.) W., synu V. i A., zmarłym dnia 18 lipca 2020 roku w B. M., którego ostatnim miejscem zwykłego pobytu było O., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 29 września 2017 roku nabył syn B. E. (2 im.) W., syn E. i A., w całości.

W punkcie II postanowienia stwierdził, że w drodze zapisu windykacyjnego na podstawie testamentu notarialnego z dnia 29 września 2017 roku sporządzonego przed notariuszem A. P. w siedzibie Kancelarii Notarialnego w O. Rep. A (...), otwartego i ogłoszonego w Sądzie Rejonowym w Oleśnie w sprawie o sygn. akt I Ns 158/20 nieruchomość zabudowana położona w Ł., gmina O., oznaczona w ewidencji gruntów jako działki numerach(...), o powierzchni łącznej 0,1940 ha, dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), nabył syn B. E. (2 im.) W., syn E. i A..

W punkcie III postanowienia stwierdził, że w drodze zapisu windykacyjnego na podstawie testamentu notarialnego z dnia 29 września 2017 roku sporządzonego przed notariuszem A. P. w siedzibie Kancelarii Notarialnego w O. Rep. A (...), otwartego i ogłoszonego w Sądzie Rejonowym w Oleśnie w sprawie o sygn. akt I Ns 158/20 nieruchomość lokalowa mieszkalna numer (...), położona w O., gmina O., w budynku numer (...) przy ulicy (...), stanowiącej halę warsztatową, składająca się z biura, zaplecza socjalnego i kotłowni, o łącznej powierzchni użytkowej 236,00 m ², dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), wraz z udziałem w wysokości (...) części we współwłasności części wspólnych budynku i innych urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali, objętych księgą wieczystą Kw nr (...), nabył syn R. W., syn E. i A.;

W pkt. IV postanowienia orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., stwierdzając, że zainteresowani we własnym zakresie ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.