IX C 531/18 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Opolu z 2018-04-26

Sygn. akt IX C 531/18

POSTANOWIENIE

POSTANOWIENIE

Dnia 26 kwietnia 2018r.

Sąd Rejonowy w Opolu Wydział IX Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Joanna Zapała - Garbacz

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2018 roku w Opolu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Gminy O.

przeciwko Polskiemu Związkowi Łowieckiemu z siedzibą w W.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej

w przedmiocie wniosku powódki o zabezpieczenie powództwa poprzez wpisanie w księdze wieczystej KW nr (...) ostrzeżenia o postępowaniu toczącym się w przedmiocie uzgodnienia stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

postanawia:

udzielić zabezpieczenia poprzez wpisanie w księdze wieczystej KW nr (...) ostrzeżenia o postępowaniu toczącym się w przedmiocie uzgodnienia stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

UZASADNIENIE

Powódka pozwem wniesionym w dniu 30 marca 2018 r. domagała się usunięcia niezgodności między ujawnionym stanem prawnym nieruchomości składającej się z działek ewidencyjnych nr (...) km 1, obręb G., położonej w O., o łącznej powierzchni 3,9090 ha, dla której Sąd Rejonowy w Opolu Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczysta nr (...), a rzeczywistym stanem prawnym poprzez wpisanie w Dziale II księgi - zamiast wpisu prawa własności na rzecz Polskiego Związku Łowieckiego – wpisu prawa własności tejże nieruchomości na rzecz Gminy O.. Powódka wniosła także o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Nadto, w pozwie powódka złożyła wniosek o zabezpieczenie powództwa poprzez wpisanie w księdze wieczystej KW nr (...) ostrzeżenia o postępowaniu toczącym się w przedmiocie uzgodnienia stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż na podstawie decyzji Wojewody (...) z dnia 15 kwietnia 2015 r. nr IN.IV. (...).1.121.2014. EG (...) nabyła z mocy prawa, nieodpłatnie prawo własności nieruchomości Skarbu Państwa, położonej w G., oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działki nr (...) o pow. 0,8600 ha i nr 58 o pow. 3,0490 ha obu z km. 1 dla której Sąd Rejonowy w Opolu, VI Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...). Nieruchomość została opisana na karcie inwentaryzacyjnej nieruchomości nr 68, która stanowi integralną część decyzji. W oparciu o ww. decyzję i kartę inwentaryzacyjną prawo Gminy O. zostało ujawnione w księdze wieczystej.

Aktem notarialnym z dnia 25 sierpnia 2015 r., Repertorium A numer (...), przed notariuszem A. B. strony zawarły umowę sprzedaży zabudowanej nieruchomości położonej w O. składającej się z działek ewidencyjnych nr (...) obu z km. 1, obręb G., o łącznej powierzchni 3,9090 ha, dla której Sąd Rejonowy w Opolu, VI Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...). Na podstawie aktu notarialnego nastąpiło ujawnienie w dziale II tej księgi wieczystej nabywcy - Polskiego Związku Łowieckiego z siedzibą w W..

Na podstawie umowy powódka za cenę 416.300,00 zł przeniosła na rzecz pozwanego prawo własności gruntu. Jednocześnie nieodpłatnie przeniosła na rzecz pozwanego prawo własności zabudowań i urządzeń na tej nieruchomości posadowionych, wybudowanych przez pozwanego z jego środków własnych w czasie trwania umowy użytkowania.

Na potrzeby zawarcia umowy sporządzone zostały operaty szacunkowe. Rzeczoznawca majątkowy W. S. wycenił wartość rynkową nieruchomości gruntowej na potrzeby ustalenia ceny jej zbycia na kwotę 416.300,00 zł. Natomiast rzeczoznawca majątkowy J. M. wycenił wartość obiektów budowlanych i urządzeń zlokalizowanych na nieruchomości gruntowej. Wartość odtworzeniowa obiektów budowlanych i urządzeń posadowionych na gruncie została wyceniona na kwotę 1.270.867,00 zł. W umowie sprzedaży przyjęto łączną wartość nieruchomości na kwotę 1.687.167,00 zł.

Strony zawarły ww. umowę w celu realizacji roszczenia właściciela nieruchomości gruntowej w trybie art. 231 § 2 k.c. Powódka jako właściciel nieruchomości wystąpiła z roszczeniem w stosunku do pozwanego jako użytkownika wieczystego nieruchomości, który wybudował na jej terenie budynki i urządzenia o wartości znacznie przewyższającej wartość zajętej na ten cel działki, aby odkupił on tę nieruchomość od powódki jako jej właściciela.

Polski Związek Łowiecki w W. wystąpił do Prezydenta Miasta O., aby Gmina O., na podstawie art. 231 § 2 k.c., jako właściciel gruntu na którym Polski Związek Łowiecki wzniósł budynki i urządzenia o wartości znacznie przewyższającej wartość zajętej na ten cel działki wystąpiła z żądaniem, aby Polski Związek Łowiecki nabył od Gminy O. własność działki za odpowiednim wynagrodzeniem. Strony osiągnęły porozumienie w zakresie „odpowiedniego wynagrodzenia", w rozumieniu art. 231 k.c., w konsekwencji pozwany nabył nieruchomość gruntową po cenie, stanowiącej jej szacunkową wartość.

Powyżej opisana czynność prawna została zakwestionowana przez Regionalną Izbę Obrachunkową w O.. W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w O. zawarta umowa stanowi naruszenie art. 37 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w konsekwencji cała czynność prawna dotknięta jest bezwzględną nieważnością, na podstawie art. 58 § 1 k.c.

Dokonując oceny prawnej umowy z dnia 25 sierpnia 2015 r. Regionalna Izba Obrachunkowa w O. uznała, że narusza ona art. 37 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Jednocześnie w wystąpieniu pokontrolnym nałożyła na powódkę nakaz doprowadzenia opisanej sytuacja do stanu zgodności z prawem. Wystąpienie pokontrolne wiąże powódkę w tym zakresie.

Mając na uwadze zaprezentowane okoliczności powódka wskazała, iż jest związana stanowiskiem Regionalnej Izby Obrachunkowej w O. i przyjmuje je za własne, a niniejszym powództwem wypełnia nałożone przez organ nadzoru i kontroli obowiązki.

Powódka odnosząc się do stanowiska Regionalnej Izby Obrachunkowej zauważyła, że skoro umowa nabycia nieruchomości zawarta z powódką przez pozwanego jest nieważna, to pozwany wpisany w dziale II księgi wieczystej jako właściciel nieruchomości nim nie jest. Ponadto spełniona została w ocenie powódki druga przesłanka zasadności powództwa opartego na art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, to jest zgodność roszczenia z prawdziwym stanem prawnym nieruchomości - właścicielem nieruchomości jest powódka, która nabyła prawo własności na podstawie ostatecznej decyzji Wojewody (...) (tzw. decyzji komunalizacyjnej).

W ocenie powódki przytoczone przez nią okoliczności i załączone dowody z dokumentów uprawdopodabniają jej roszczenie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlegał uwzględnieniu jako zasadny.

Zgodnie z treścią art. 730 § 1 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Na podstawie art. 730(1) k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (zachodzi interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia). Natomiast art. 755 § pkt 5 k.p.c. stanowi, że jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności, sąd może nakazać wpisanie stosownego ostrzeżenia w księdze wieczystej lub we właściwym rejestrze.

W świetle brzmienia art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. 2017, poz. 1007) w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

Jak wynika z treści pozwu oraz dołączonych do niego dokumentów, umowa z dnia 25 sierpnia 2015 r., na podstawie której powódka zbyła na rzecz pozwanego nieruchomość objętą księga wieczystą KW nr (...) została przez (...) Izbę (...) uznana za zawartą z naruszeniem przepisów art. 37 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. 1997, poz. 741), a wskutek tego umowa ta jest umową nieważną, w rozumieniu przepisów art. 58 § 3 k.c. Powódka w pozwie wskazała, iż jest zobowiązana do podjęcia działań mających na celu usunięcie skutków zawarcia tej umowy, wyrażających się w tym, iż w dziale II księgi wieczystej KW nr (...), prowadzonej dla nieruchomości będącej przedmiotem zbycia na podstawie ww. umowy jako jej właściciel został wpisany pozwany. Powódka realizuje te działania, wytaczając niniejsze powództwo. Jednocześnie jednak, zdaniem Sądu istnieje hipotetycznie możliwość, iż pozwany, który widnieje w księdze wieczystej jako właściciel nieruchomości następnie zbędzie ją, a wówczas realizacja celów niniejszego postępowania, toczącego się w przedmiocie uzgodnienia stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym może być niemożliwa lub znacznie utrudniona.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji postanowienia.

Zarządzono:

1.  Odnotować

2.  Doręczyć odpis postanowienia

- pełnomocnikowi powoda

- pozwanemu z pouczeniem o zażaleniu i odpisem pozwu

3.  K.. 7 dni

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agata Szewczyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Opolu
Data wytworzenia informacji: