Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

9 marca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki

Protokolant: Sekretarz sądowy Justyna Fornalik

po rozpoznaniu 2 marca 2023 r. na rozprawie w N.

sprawy z wniosku I. J. (1)

z udziałem A. J. (1), A. M. (1), E. P. (1)

o stwierdzenie nabycia spadku i dział spadku po L. J. i podział majątku wspólnego spadkodawcy L. J. i wnioskodawczyni I. J. (1)

w przedmiocie działu spadku po L. J. i podziału majątku wspólnego spadkodawcy L. J. i wnioskodawczyni I. J. (1)

postanawia

1.  dokonać podziału majątku wspólnego spadkodawcy L. J. i wnioskodawczyni I. J. (1) oraz działu spadku po spadkodawcy L. J. w ten sposób, że wchodzące w składu spadku po spadkodawcy oraz stanowiące składnik majątku wspólnego spadkodawcy i wnioskodawczyni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego znajdującego się w Ł. przy ul. (...) o powierzchni 51,30 m ² przyznać w całości na rzecz wnioskodawczyni I. J. (1),

2.  wartość przedmiotu podziału majątku wspólnego spadkodawcy L. J. i wnioskodawczyni I. J. (1) ustalić na 140 000 zł (sto czterdzieści tysięcy złotych), a wartość spadku po spadkodawcy L. J. ustalić na 70 000 zł (siedemdziesiąt tysięcy złotych),

3.  zasądzić od wnioskodawczyni I. J. (1) na rzecz uczestniczki E. P. (1) 17 500 zł (siedemnaście tysięcy pięćset złotych) tytułem spłaty jej udziału w spadku po spadkodawcy L. J. płatne w 3 ratach:

- 1 rata w wysokości 5000 zł (pięć tysięcy złotych) płatna w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia;

- 2 rata w wysokości 5000 zł (pięć tysięcy złotych) płatna w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia;

- 3 rata w wysokości 7500 zł (siedem tysięcy pięćset złotych) płatna w terminie 18 miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia,

nadto każda rata płatna z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

4.  nakazać ściągnąć od wnioskodawczyni I. J. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Nysie 293,56 zł (dwieście dziewięćdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt sześć groszy) tytułem poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Nysie kosztów opinii biegłego,

5.  nakazać ściągnąć od uczestniczki E. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Nysie 293,55 zł (dwieście dziewięćdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt pięć groszy) tytułem poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Nysie kosztów opinii biegłego.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 16 marca 2021 r.wnioskodawczyniIrena J. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po L. J., zmarłym 7 maja 2012 r. w Ł., ostatnio zamieszkałym w Ł. na podstawie ustawy przez wnioskodawczynię oraz jej dzieci: A. M. (1), E. P. (1) oraz A. J. (1); o dokonanie podziału majątku wspólnego I. J. (1) i L. J., a następnie ustalenie, że udziały w majątku wspólnym są równe; ustalenie, że w skład majątku wspólnego I. J. (1) i L. J. wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu znajdującego się w Ł. przy ul. (...) o wartości 120 000 zł oraz boks garażowy nr (...) o wartości 8000 zł oraz o ustalenie, że w skład spadku po L. J. wchodzi udział w 1/2 w spółdzielczym własnościowym prawie do ww. lokalu i boksu garażowego. Wnioskodawczyni wniosła także o dokonanie działu spadku po L. J. w ten sposób, aby wszystkie składniki masy spadkowej przyznać na rzecz wnioskodawczyni bez obowiązku spłaty na rzecz uczestników postępowania oraz orzeczenie, że uczestnicy ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

W odpowiedzi na wniosek z 18 sierpnia 2021 r. (k. 55) uczestnik A. J. (1) wniósł o stwierdzenie nabycia spadku zgodnie z wnioskiem na podstawie ustawy, nie kwestionował ustalonych udziałów i składników wchodzących w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i spadkodawcy. Sprzeciwił się przyznaniu przedmiotowego prawa do lokalu na rzecz wnioskodawczyni bez obowiązku spłaty oraz wniósł o dokonanie działu spadku poprzez przyznanie przysługującego mu udziału w spadku na rzecz uczestniczki E. P. (1) z obowiązkiem spłaty w wysokości 16 000 zł tj. 15 000 tytułem ¼ udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu oraz 1000 zł tytułem spłaty ¼ udziału w prawie własności boksu garażowego.

Uczestniczka A. M. (1) na rozprawie 9 września 2021 r. (k. 64) zgodziła się z wnioskiem w całości i nie wniosła o spłatę na swoją rzecz. Uczestniczka nie zmieniała swojego stanowiska w toku postępowania.

Uczestniczka postępowania E. P. (1) w odpowiedzi na wniosek z 16 października 2021 r. (k. 74) zażądała stwierdzenia nabycia spadku zgodnie z wnioskiem, nie kwestionowała ustalonych udziałów i składników wchodzących w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i spadkodawcy. Sprzeciwiła się przyznaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na rzecz wnioskodawczyni bez obowiązku spłaty oraz wniosła o dokonanie działu spadku poprzez przyznanie przysługującego jej udziału w spadku na rzecz wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty w wysokości 16 000 zł, tj. 15 000 zł tytułem 1/4 udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu oraz 1000 zł tytułem spłaty 1/4 udziału w prawie własności boksu garażowego. Ewentualnie wniosła o przyznanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na jej rzecz.

Na rozprawie 21 października 2021 r. (k. 76) wnioskodawczyni wniosła o rozłożenie spłat na rzecz uczestników na raty płatne co 6 miesięcy przez 5 lat, wskazując, że utrzymuje się z emerytury wynoszącej 2000 zł miesięcznie. Uczestniczka E. P. (1) stwierdziła, że byłaby skłonna przejąć całą nieruchomość i ustanowić na rzecz wnioskodawczyni prawo dożywotniego mieszkania.

Postanowieniem z 21 października 2021 r. wydanym w sprawie I Ns 167/21 (k. 78) Sąd Rejonowy w Nysie stwierdził, że spadek po L. J., zmarłym 7 maja 2012 r. w Ł. mającym ostatnie miejsce zwykłego pobytu w Ł. na podstawie ustawy nabyli: jego żona I. J. (2) z domu D. córka B. i C., jego córka A. M. (2) z domu J. córka (...), jego córka E. P. (2) z domu J. córka (...) oraz jego syn A. J. (1) syn (...) po 1/4 części każdy z nich.

Wnioskodawczyni pismem z 2 grudnia 2022 r. (k. 175-176) zmieniła swój pierwotny wniosek w zakresie wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, określając jego wartość na 140 000 zł oraz w zakresie sposobu dokonania działu spadku poprzez przyznanie wnioskodawczyni wszystkich składników masy spadkowej bez obowiązku spłaty na rzecz A. M. (1) i z obowiązkiem spłaty ma rzecz E. P. (1) i A. J. (1) po 9250 zł. Wnioskodawczyni wniosła nadto o rozłożenie spłaty udziału A. J. (1) i E. P. (1) na 5 równych rat, płatnych co 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia oraz rozliczenie wydatków poniesionych na koszt utrzymania nieruchomości przez wnioskodawczynię od 1 czerwca 2012 r. do 30 października 2022 r. od uczestników E. P. (1) i A. J. (1).

Ostatecznie uczestnik A. J. (2) w piśmie procesowym z 30 grudnia 2022 r. (k. 311) zmienił swój wniosek poprzez wniesienie o dokonanie działu spadku w taki sposób, by całość składników spadku została przyznana wnioskodawczyni bez obowiązku spłaty na jego rzecz.

Na rozprawie 2 marca 2023 r. (k. 322) wnioskodawczyni podtrzymała wniosek o przyznanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Ł. na jej rzecz na swoja rzecz, cofnęła wniosek o rozliczenie nakładów oraz wniosła o rozłożenie spłaty na rzecz uczestniczki E. P. (1) na raty, płatne miesięcznie oraz wniosła o wzajemne zniesienie kosztów między stronami. Uczestnicy A. J. (1) i A. M. (1) zgodzili się na przyznanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Ł. przy ul. (...) na rzecz wnioskodawczyni bez spłaty swoich udziałów w spadku po L. J..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

L. J. zmarł 7 maja 2012 r. w Ł., w chwili śmierci był żonaty z wnioskodawczynią I. J. (1). Ostatnim miejscem zwykłego pobytu L. J. były Ł.. Spadkodawca zawarł z wnioskodawczynią I. J. (1) związek małżeński 16 stycznia 1971 r. Małżonkowie nie zawierali w trakcie trwania małżeństwa żadnych umów majątkowych małżeńskich, między ww. osobami panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Prawomocnym postanowieniem z 21 października 2021 r. Sąd Rejonowy w Nysie w sprawie o sygn. akt I Ns 167/21 stwierdził, że spadek po L. J., zmarłym 7 maja 2012 r w Ł., mającym ostatnie miejsca zwykłego pobytu w Ł. na podstawie ustawy nabyli: jego żona I. J. (2) z domu D. córka B. i C., jego córka A. M. (2) z domu J. córka (...), jego córka E. P. (2) z domu J. córka (...) oraz jego syn A. J. (1) syn (...) po 1/4 części każdy z nich.

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu L. J. k. 14, odpis skrócony aktu małżeństwa spadkodawcy i wnioskodawczyni k. 15, odpisy skrócone aktów urodzenia i małżeństwa k. 16-20, postanowienie Sądu Rejonowego w Nysie z 21 października 2021 r. k. 78, zapewnienia spadkowe i przesłuchanie wnioskodawczyni oraz uczestniczki A. M. (1) na rozprawie 9 września 2021 r. k. 64-65.

Wnioskodawczyni wraz ze spadkodawcą L. J. na podstawie przydziału lokalu mieszkalnego nr (...) z 15 grudnia 1989 r. nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego znajdującego się w Ł. przy ul. (...) o powierzchni użytkowej 51,30 m ². Lokal położony jest na II piętrze, składa się z 3 pokoi, kuchni, łazienki i przedpokoju. Lokal znajduje się w budynku posadowionym na działce objętej księgą wieczystą o numerze (...). Dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie jest urządzona odrębna księga wieczysta. Wnioskodawczyni jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł..

Dowód: zaświadczenie ze Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. k. 21.

Spadkodawca i wnioskodawczyni wybudowali wspólnie w 2007 r. na wydzierżawionym od Gminy Ł. gruncie boks garażowy nr (...). Wnioskodawczyni po śmierci spadkodawcy zawarła 31 marca 2017 r. umowę dzierżawy z Gminą Ł. na okres 10 lat części nieruchomości gruntowej, objętej księgą wieczystą o nr (...), oznaczonej nr 600/7 – o powierzchni dzierżawionej 0,0035 ha (pod boks garażowy nr (...)). Dzierżawa gruntu pod boksem garażowym jest odnawiana co 10 lat.

Dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni na rozprawie 9 września 2021 r. k. 64, przesłuchanie uczestniczki A. M. (1) na rozprawie 9 września 2021 r. k. 64-65, kserokopia umowy dzierżawy k. 22-23.

Wnioskodawczyni jest rencistką, pobiera rentę rodzinną w wysokości 2560 zł miesięcznie brutto (kwota do wypłaty wynosi 2319,60 zł miesięcznie). Wnioskodawczyni choruje przewlekle, w tym na nowotwór.

Dowód: kserokopia decyzji ZUS k.177, kserokopia kart informacyjnych leczenia szpitalnego k. 91, 178-180.

Lokal mieszkalny przy ul. (...) w Ł. jest usytuowany w budynku mieszkalnym zlokalizowanym na typowym osiedlu domów mieszkalnych wielorodzinnych, zabudowanych budynkami wzniesionymi systemem uprzemysłowionym. Drogę dojazdową do osiedla stanowi droga o nawierzchni asfaltowej, a lokalizacja nieruchomości jest korzystna. Do budowy ścian nośnych budynku w którym znajduje się lokal wykorzystano elementy prefabrykowane - wielkoblokowe. Schody, stropy, elementy stropodachu są wykonane z elementów prefabrykowanych żelbetowych. Ściany działowe są wykonane z elementów drobnowymiarowych. Izolacyjność ścian zewnętrznych spełnia wymagania normy cieplnej. Budynek został wybudowany w drugiej połowie XX wieku, wyposażony jest w instalację wodną, kanalizacyjną, elektryczną, telefoniczną i ogrzewanie centralne. W pobliżu znajdują się punkty usługowe, szkoła, i apteka. Wzdłuż budynku jest wykonany chodnik z kostki betonowej. Tynki na stropach budynku są nierówne z drobnymi pęknięciami wzdłuż płyt stropowych, pokrycie dachowe jest szczelne, a podłogi i podsadzki miejscami są wytarte, nierówne i wymagają częściowej naprawy. Stan budynku jest zadowalający.

Przedmiotowe mieszkanie stanowi lokal wewnętrzny, którego układ funkcjonalny jest korzystny, a wyposażenie standardowe. Na suficie w przedpokoju widoczne są zacieki. W pokojach ściany są otynkowane i malowane techniką emulsyjną, a na podłodze znajduje się posadzka cementowa i panele podłogowe. W pokoju stołowym znajdują się drzwi balkonowe. W kuchni ściany są częściowo wyłożone płytkami ceramicznymi, a w części malowane, na podłodze znajduje się posadzka cementowa i płytki ceramiczne podłogowe. W kuchni znajduje się instalacja gazowa zasilana z butli. W łazience ściany są wyłożone płytkami ściennymi ceramicznymi, na podłodze znajdują się płytki ceramiczne podłogowe. Lokal jest dwustronny, a wejście do poszczególnych pomieszczeń znajduje się z przedpokoju. Ogólny stan techniczny lokalu jest zadowalający. Wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...) według stanu na dzień 7 maja 2012 r., a według cen obecnych wynosi 140 000 zł, tj. 2728 zł za m ².

Dowód: opinia biegłej sądowej Sądu Okręgowego w Opolu ds. budownictwa i szacowania nieruchomości E. S. w formie operatu szacunkowego k. 129-162.

Wnioskodawczyni od maja 2012 r. regulowała w całości wszystkie opłaty związane z eksploatacją lokalu położonego w Ł. przy ul. (...). W lokalu tym obecnie zamieszkuje wyłącznie wnioskodawczyni.

Dowód: zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej k. 180, kartoteka księgowa lokali k. 190-205, potwierdzanie przelewów k. 212, potwierdzenie zapłaty k. 215-229, przesłuchanie wnioskodawczyni na rozprawie 9 września 2021 r. k. 64,.

Sąd zważył, co następuje:

Ustalony powyżej stan faktyczny został oparty na całokształcie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym na opisanych powyżej dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Materiał dowodowy obejmujący zgromadzone w sprawie dokumenty, należało uznać za w pełni wiarygodny, dający pełną możliwość czynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych. Podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły również osobowe źródła dowodowe w postaci dowodu z przesłuchania stron niniejszego postępowania.

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne sąd oparł również o opinię biegłej sądowej do spraw budownictwa i szacowania nieruchomości, która stanowi istotny dowód w sprawie. Sąd uznał przedmiotową opinię za wiarygodny materiał dowodowy dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie, natomiast wnioski z nich płynące przyjął za własne. Podkreślić należy, że biegła do opinii dołączyła dokumentację fotograficzną dokumenującą stan lokalu, jak i budynku w którym lokal jest wyodrębniony. Biegła w sposób szczegółowy opisała stan techniczny budynku, lokalu oraz stan otoczenia. Biegła omówiła metodykę i wybór podejścia wyceny, a wybierając metodę skorygowanej ceny średniej wskazała zasadność wyboru tej metody, jak i występowania warunków zastosowania tej metody. Biegła nadto dokonała analizy i charakterystyki lokalnego rynku nieruchomości, trendu czasowego i poziomu cen, a wyceniając wartość rynkową nieruchomości, uwzględniła współczynniki korygujące. Sąd wskazuje, że żadna ze stron nie kwestionowała dowodu z opinii biegłej.

Sąd podkreśla, że prawie wszystkie okoliczności sprawy nie były między stronami sporne. Strony nie kwestionowały bowiem ustalonych udziałów i składników wchodzących w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i spadkodawcy. Początkowy spór między uczestnikami postępowania A. J. (1) i E. P. (1), a wnioskodawczynią dotyczył sposobu dokonania działu spadku, tj. przyznania wszystkich składników majątku wspólnego i spadku na rzecz wnioskodawczyni bez obowiązku spłaty pozostałych uczestników. Wobec jednak późniejszej zmiany stanowiska procesowego A. J. (1) co do wyrażenia zgody na dokonanie działu spadku w sposób wskazany przez wnioskodawczynię oraz zmodyfikowania poprzez wnioskodawczynię żądania poprzez wniesienie o dokonanie działu spadku ze spłatą na rzecz E. P. (1), stanowiska procesowe wszystkich uczestników postępowania były zbieżne.

Pomiędzy wnioskodawczynią, a spadkodawcą z chwilą zawarcia małżeństwa, zgodnie z art. 31 k.r.o. powstała z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Zgodnie z art. 43 § 1 k.r.o., oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Wspólność majątkowa małżeńska pomiędzy wnioskodawcą, a spadkodawcą ustała ex lege w momencie śmierci spadkodawcy.

Wedle art. 46 k.r.o., od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Zgodnie natomiast z art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala sąd.

W sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami skład majątku wspólnego ustala się według chwili ustania wspólności majątkowej, a jego wartość według stanu tego majątku oraz cen w chwili dokonywania podziału (por. uchwała SN z 23.02.2018 r., III CZP 103/17).

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że 15 grudnia 1989 r., czyli w czasie trwania małżeństwa wnioskodawczyni i spadkodawcy, byli małżonkowie nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu znajdującego się w Ł. przy ul. (...) o powierzchni użytkowej 51,30 m ², w budynku posadowionym na działce objętej księgą wieczystą o numerze (...). Okoliczność ta nie była sporna między stronami. Wartość tego składnika majątku wspólnego została ustalona na podstawie przeprowadzonego dowodu z opinii biegłego na kwotę 140 000 zł. Sąd przy tym wskazuje, że prawo obligacyjne w postaci dzierżawy części gruntu na którym znajduje się boks garażowy nie wchodziło w skład majątku wspólnego byłych małżonków. Jak wynika z przedłożonej umowy dzierżawy gruntu pod boksem garażowym została ona zawarta po śmierci spadkodawcy i ustaniu wspólności ustawowej między stronami w 2017 r.

Zasadniczym zadaniem sądu w sprawie o podział majątku wspólnego jest ustalenie składu i wartości majątku podlegającego podziałowi, a następnie rozstrzygnięcie co do sposobu podziału, co wynika z treści art. 567 § 3 k.p.c. w związku z art. 684 k.p.c.

Zgodnie z art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Wedle art. 43 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Ustawowa wspólność majątkowa między spadkodawcą, a wnioskodawczynią ustała w chwili śmierci spadkodawcy, czyli 7 maja 2012 r. Od momentu ustania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej spadkobiercy stali się osobami, którym przysługuje przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu.

W skład majątku spadkowego po L. J. wchodzi wyłącznie udział wynoszący 1/2 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...). Wartość tego udziału należało obliczyć na podstawie ustalonej przez biegłą wartości całego przedmiotowego prawa (140 000 zł : 2 = 70 000 zł).

Zgodnie z art. 211 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Z kolei według art. 212 § 2 k.c., rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego . Na mocy przepisów art. 1035 k.c. oraz art. 1035 k.c. w zw. z art. 4 k.r.o., wskazane przepisy stosuje się odpowiednio także do działu spadku oraz podziału majątku wspólnego. O sposobie działu spadku i podziału majątku wspólnego decydują okoliczności istniejące w chwili dokonywania podziału. Sąd podkreśla, że strony postępowania ostatecznie były zgodne co do sposobu dokonania działu spadku i podziału majątku wspólnego spadkodawcy i wnioskodawczyni. Zgodnie wnosili oni o przyznanie przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na rzecz wnioskodawczyni z obowiązkiem dokonania spłaty na rzecz uczestniczki postępowania E. P. (1). Z lokalu korzysta wyłącznie wnioskodawczyni ponosząc w całości koszty opłat za lokal.

Wedle przepisów art. 212 § 1 zd. 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o., jeżeli podział majątku wspólnego albo dział spadku następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne, a gdy określony składnik któregoś z tych majątków zostaje przyznany jednemu z uprawionych ma on obowiązek spłaty pozostałych uprawnionych. Ze względu na to, że uczestniczka postępowania E. P. (1) nie otrzymała w wyniku tegoż sądowego podziału majątku wspólnego i działu spadku żadnych składników majątkowych, należała się jej spłata wartości jej udziału w tym majątku. Udział uczestniczki w spadku po L. J. wynosił 1/4, uwzględniając zatem wartość udziału spadkodawcy w spółdzielczym własnościowym prawie do ww. lokalu, należało wskazać że wartość spłaty na rzecz uczestniczki E. P. (1) wynosi 17 500 zł (70 000 : 4 = 17 500 zł). Sąd zgodnie z wnioskiem pozostałych uczestników postępowania nie zasądził spłat na rzecz pozostałych uczestników postępowania. Wobec powyższego wnioskodawczyni powinna zapłacić na rzecz uczestniczki E. P. (1) 17 500 zł tytułem spłaty jej udziału w spadku po spadkodawcy.

Przepisy art. 212 § 3 zd. 1 k.c. w zw. z art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o., stanowią, że w przypadku gdy zostały ustalone spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.

Mając na uwadze, że wnioskodawczyni jest rencistką, która samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe, choruje, w tym na chorobę nowotworową Sąd rozłożył zasądzoną kwotę tytułem spłaty na trzy następujące po sobie raty płatne co 6 miesięcy począwszy od uprawomocnienia się postanowienia. Taki sposób spłaty uwzględnia zarówno interes wnioskodawczyni, jak i uprawnionej do spłaty uczestniczki E. P. (1). Terminy spłat nie są zbyt odległe, ale też nie będą nadmiernym wysiłkiem finansowym dla wnioskodawczyni.

Sąd wskazuje, że w sprawach o podział majątku wspólnego i dział spadku nie występuje sprzeczność interesów o której mowa w art. 520 § 2 i 3 k.p.c., niezależnie od stanowiska uczestników postępowania i zgłaszanych przez nich twierdzeń i wniosków w przedmiocie składu, wartości i sposobu podziału majątku wspólnego i działu spadku. Wobec powyższego zastosowanie znajdzie ogólna zasada przewidziana w art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którą każdy uczestnik postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Uwzględniając powyższe, Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 520 § 1 k.p.c., nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od wnioskodawczyni 293,56 zł, a od uczestniczki postępowania E. P. (1) 293,55 zł tytułem zwrotu poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa kosztów opinii biegłego. Sąd obciążył je tym kosztami po połowie, albowiem wnioskodawczyni i uczestniczka były w równym stopniu zainteresowane rozstrzygnięciem sprawy - jedna otrzymała w całości spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a druga spłatę swojego udziału w spadku. Brak było podstaw do obciążenia tymi kosztami uczestników, który zrzekli się spłaty swoich udziałów w spadku.