Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2012 roku

Sąd Okręgowy w Legnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Elżbieta Hallada
Sędziowie:	SO Jolanta Pratkowiecka (spraw.) SO Elżbieta Piotrowska
Protokolant:	st. sekr. sąd. Roksana Babiarczyk

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2012 roku w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S. i S. S.

przeciwko stronie pozwanej (...) Sp. z o.o. w Z. oraz (...) S.A. w K.

o zapłatę i przywrócenie stanu zgodnego z prawem

na skutek apelacji strony pozwanej (...) Sp. z o.o. w Z.

od wyroku Sądu Rejonowego w Złotoryi

z dnia 7 sierpnia 2012 roku

sygn. akt I C 99/10

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) Sp. z o.o. w Z. na rzecz powodów A. S. i S. S. solidarnie kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 585/10

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Złotoryi wyrokiem z dnia 5 września 2012r. zasądził solidarnie na rzecz powodów S. S. i A. S. od strony pozwanej (...) Sp. z o. o. w Z. kwotę 1.850,11 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 8 czerwca 2010 roku, a od strony pozwanej (...) S.A. w K. kwotę 440,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 lutego 2011 roku. Ponadto Sąd umorzył postępowanie w zakresie żądania przywrócenia stanu zgodnego z prawem poprzez usunięcie słupa elektroenergetycznego wraz z linią napowietrzną znajdującego się na działce powodów oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie i orzekł o kosztach postępowania. .

Rozstrzygnięcie powyższe poprzedzone zostało ustaleniami i oceną prawną, szczegółowo przedstawionymi w uzasadnieniu wyroku. Z ustaleń tych wynika, że powodowie A. S. i S. S. są właścicielami, na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej, nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...). Strona pozwana (...) S.A. w K. jest właścicielem znajdujących się na nieruchomości kablowej linii podziemnej niskiego napięcia. Natomiast strona pozwana (...) Sp. z o.o. w Z. jest właścicielem linii napowietrznej niskiego napięcia wraz z konstrukcją wsporczą – słupem. Powodom należy się wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z urządzeń przesyłowych znajdujących się na ich nieruchomości. Zgodnie z opinią biegłego sądowego, wysokość należnego wynagrodzenia za korzystanie z kabla podziemnego w okresie od 25 maja 2010 roku do 25 maja 2010 roku wyniosła 440,87 zł. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z linii napowietrznej wspartej słupem w powyższym okresie wyniosła 124,56 zł – za obszar, na którym posadowiono słup oraz 1.725,55 zł – za obszar, nad którym przebiega linia napowietrzna. Strona pozwana (...) Sp. z o. o. w Z. usunęła z nieruchomości powodów na własny koszt linię napowietrzną niskiego napięcia z konstrukcją wsporczą – słupem. Sąd ustalił ponadto, że (...) Sp. z o. o. w Z. był właścicielem konstrukcji usuniętej z nieruchomości powodów.

Powyższy wyrok w zakresie punktu I zaskarżyła strona pozwana (...) Sp. z o.o. w Z., zarzucając:

I.  naruszenie prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy tj. art. 224 § 2 k.c. przez nieprawidłową jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że w niniejszej sprawie powodowie mogą domagać się odszkodowania od (...) Sp. z o.o. w Z. za korzystanie z rzeczy (służebności) w sytuacji, gdy to pozwany (...) S.A. bezpośrednio korzystał z służebności, a dopiero w następstwie sprzedaży energii elektrycznej korzyści pośrednie uzyskiwała Gmina Z. i pozwane (...) Sp. z o.o. w Z. jako przedsiębiorstwo, które zaopatrywało mieszkańców w wodę i odprowadzało ścieki oraz na uznaniu, że w niniejszej sprawie powodowie mogą domagać się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie za okres poprzedzający wytoczenie powództwa o wydanie rzeczy (służebności), pomimo że żądanie zapłaty dotyczyło roszczeń sprzed wytoczenia powództwa, a w trakcie procesu w wyniku usunięcia awarii i likwidacji słupa upadło roszczenie negatoryjne w zakresie umożliwiającym im skuteczne dochodzenie odszkodowania na podstawie art. 224 k.c.,

II.  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego w sprawie, polegającego na:

-

nieprawidłowym ustaleniu, że właścicielem kabla wraz z urządzeniami elektroenergetycznymi w postaci linii napowietrznej niskiego napięcia z konstrukcją wsporczą (słupem) jest strona pozwana (...) Sp. z o.o. w Z.,

-

nieprawidłowym i błędnym logicznie przyjęciu, że skoro § 4 umowy o dostarczanie energii elektrycznej stanowi, że miejscem rozgraniczenia własności urządzeń elektrycznych są zaciski prądowe łączące końcówki kabla zasilającego z linią napowietrzną, to dotyczy to końcówek znajdujących się na spornym słupie w sytuacji, gdy chodzi o zaciski i końcówki znajdujące się na budynku hydrofornii, na działce Gminy Miejskiej Z., gdzie znajdują się urządzenia hydrofornii, w tym jeden hydrofor należący do (...) Sp. z o.o. w Z.,

-

bezpodstawnym przyjęciu, że pełnomocnik pozwanego oświadczył na rozprawie w dniu 2 lipca 2012 roku, że pozwany wybudował i usunął słup energetyczny na działce powoda, co jest nieprawdą, gdyż pełnomocnik oświadczył, że nie budował słupa i instalacji i usunął słup jedynie dlatego, że powodowie spowodowali uszkodzenie instalacji, które to uszkodzenie unieruchomiło hydrofornię i stwarzało zagrożenie sanitarno – epidemiologiczne,

-

nielogicznym i nieprawidłowym przyjęciu, że właścicielem linii napowietrznej jest strona pozwana (...) Sp. z o.o. w Z., gdyż gdyby nie była rzeczywiście właścicielem tych urządzeń, to bez zgody nie mogłaby tej linii i słupa usunąć, w sytuacji, gdy z zeznań świadka D. L. jednoznacznie wynika, że słup wraz z linią napowietrzną został usunięty w wyniku nagłej i bezpośredniej interwencji i w ramach awarii, którą wywołali powodowie, uszkadzając mechanicznie kable elektryczne na słupie.

Strona pozwana (...) Sp. z o.o. w Z. domagała się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz orzeczenia o kosztach postępowania za obie instancje, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi powodowie wnieśli o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie na ich rzecz od strony apelującej kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Zarzuty apelacji koncentrują się w zasadzie na kwestii własności urządzeń elektroenergetycznych posadowionych na nieruchomości powodów. W ocenie strony pozwanej (...) Sp. z o.o. w Z., tylko właściciel urządzeń przesyłowych może być zobowiązany do uiszczania opłat należnych za korzystanie z nieruchomości.

Zdaniem Sądu Okręgowego, nie jest to pogląd trafny. Przepis art. 224 § 2 k.c., zastosowany w zakresie roszczenia powodów o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, nie wymaga, aby podmiot korzystający z cudzej nieruchomości był właścicielem urządzeń posadowionych na danym gruncie. Przepis ten stanowi o odpowiedzialności posiadacza wobec właściciela rzeczy. Zatem samo posiadanie urządzeń przesyłowych stanowi wystarczającą przesłankę dla przyznania wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości.

Strona pozwana nie przeczyła, że eksploatowała urządzenia elektroenergetyczne posadowione na nieruchomości powodów. Potwierdzają to zapisy § 2 ust. 2 i § 4 ust. 1 umowy kompleksowej z dnia 23 września 2010 roku sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji. Sporna linia elektroenergetyczna była eksploatowana przez (...) Sp. z o.o. w Z. w ramach doprowadzanie zasilania do hydrofornii. Posiadanie przez (...) Sp. z o.o. w Z. spornej linii wynika pośrednio z czynności faktycznych tej strony pozwanej, która wybudowała linię z własnych środków i sama ją zlikwidowała.

Konstatując, skoro strona pozwana eksploatowała urządzenia przesyłowe zlokalizowane na nieruchomości powodów (linię napowietrzną niskiego napięcia wraz ze słupem), to na podstawie art. 224 § 2 k.c. zobowiązana jest do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy.

Strona apelująca podniosła ponadto, że roszczenie o bezumowne korzystanie z rzeczy powinno upaść wraz z roszczeniem negatoryjnym powodów, które wygasło w związku z usunięciem urządzeń z nieruchomości. Również ten zarzut nie jest trafny. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w tym przedmiocie m.in. w wyrokach z dnia 3 lutego 2010r., II CSK 444/09 i z dnia 6 maja 2009r., II CSK 594/08, roszczenia tego typu są niezależne i mogą być łączone.

Z powyższych względów apelacja strony pozwanej (...) Sp. z o.o. w Z. jako bezzasadna została oddalona na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. i § 12 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).