Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Zenon Węcławik

Protokolant: Magdalena Mastej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2019 r. w K.

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. we W.

przeciwko W. S.

o zapłatę

I  powództwo oddala,

II  nakazuje stronie powodowej (...) Bank (...) S.A. we W., aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze) kwotę 66,00 zł tytułem brakującej opłaty sądowej,

III  ustalić i przyznać kuratorowi P. K. wynagrodzenie w kwocie 300,00 zł (słownie złotych: trzysta i 00/100).

sygn. akt I C 836/16

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, że pozwany W. S. ma zapłacić na jej rzecz kwotę 2.711,19 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP liczonymi od kwoty 2.370,92 zł poczynając od dnia 21.04.2016 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu. Uzasadniając swoje stanowisko podała, że (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. zawarła z pozwanym w dniu 21.03.2015 r. umowę kredytu na kwotę 2.370,92 zł. Pozwany nie wywiązał się z umowy. Strona powodowa wypowiedziała w dniu 28.10.2015 r. umowę kredytu i w dniu 29.10.2015 r. wezwała pozwanego do zapłaty wystawiła, a następnie w dniu 20.04.2016 r. wystawiła wyciąg z własnych ksiąg bankowych.

W dniu 29.07.2016 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze stwierdzając brak podstaw do wydania nakazu zapłaty ( k. 4 akt ).

W toku postępowania sądowego stwierdzono, że dotychczasowy adres pozwanego W. S. nie jest aktualny i nie jest możliwe ustalenie obecnego adresu pozwanego. Kierując się tym pełnomocnik strony powodowej wniósł o ustanowienie pozwanemu kuratora ( k. 39 akt ).

Wobec spełnienia warunków przewidzianych treścią art. 144 § 1 k.p.c. ustanowiono kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego ( k. 46 akt ).

W pisemnej odpowiedzi na pozew kurator pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów procesu ( k. 54 akt ). W uzasadnieniu zwróciła uwagę, że niniejsza sprawa podlega w pełni zasadom kontradyktoryjności i strona powodowa obowiązana jest do wykazania swoich twierdzeń z których wywodzi skutki prawne ( art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. ). Przekładając to na grunt przedmiotowej sprawy, zarzuciła stronie powodowej niewykazanie już samego faktu zawarcia z pozwanym umowy kredytu i w konsekwencji zakwestionowała istnienie roszczenia dochodzonego pozwem. Niezależnie od tego, podniosła, że nie zostało wykazane przekazanie środków finansowych pozwanemu i wymagalność roszczenia strony powodowej.

SĄD USTALIŁ NASTĘPUJĄCY STAN FAKTYCZNY

Pismem z dnia 28.10.2015 r. strona powodowa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. wypowiedziała pozwanemu W. S. umowę kredytu z dnia 21.03.2015 r., nr (...) z 30-dniowym okresem wypowiedzenia i wezwała do zapłaty kwoty 2.590,55 zł z tytułu należności wynikających z powyższej umowy.

( dowód: wypowiedzenie umowy kredytu na k. 21 akt )

W dniu 20 kwietnia 2016 r. strona powodowa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. wystawił wyciąg ze swoich ksiąg bankowych, w którym stwierdził na dzień wystawienia dokumentu wierzytelność względem pozwanego W. S. na kwotę łączną 4.269,63 zł, na co policzył kwotę 2.370,92 zł należności głównej z umowy kredytowej z dnia 21.03.2015 r., nr (...), kwotę 255,27 zł tytułem odsetek za okres od 21.03.2015 r. i kwotę 85,00 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji. Zgodnie z harmonogramem spłaty kredytu załączonym do wyciągu z ksiąg banku, kredyt miał być spłacony w 36 ratach miesięcznych, poczynając od kwietnia 2015 roku.

( dowód: wyciąg z ksiąg banku na k. 19 akt i harmonogram spłat kredytu na k. 20 akt )

SĄD ZWAŻYŁ CO NASTĘPUJE

Ustaleń powyższych Sąd dokonał na podstawie dokumentów przedłożonych przez stronę powodową, działającą profesjonalnie w obrocie finansowym. Pozwany przez swego kuratora wdał się w spór i zakwestionował istnienie wierzytelności. Zarzucił stronie powodowej niewykazanie już samego faktu zawarcia z pozwanym umowy kredytu i w konsekwencji zakwestionował istnienie roszczenia dochodzonego pozwem. Niezależnie od tego, podniósł, że nie zostało wykazane przekazanie środków finansowych pozwanemu i wymagalność roszczenia strony powodowej.

W świetle powyższego nie sposób było przyjąć za prawdziwe twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie i w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, albowiem budziły one zastrzeżenia natury zasadniczej. Nawet bowiem pobieżna lektura dokumentów załączonych do pozwu nie pozwalała ich uznać jako dostatecznego dowodu twierdzeń objętych pozwem.

Umowę kredytu w ramach czynności bankowych przewiduje dyspozycja art. 5 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe ( Dz.U.2015.128 ).

Według art. 69 ust. 1 Prawa bankowego, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Zgodnie z art. 95 ust. 1 Prawa Bankowego, Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Po myśli jednak obowiązującego od dnia 20.07.2013 r. ustępu 1a cytowanego przepisu, moc prawna wskazanych wyżej dokumentów urzędowych, nie obowiązuje w postępowaniu cywilnym.

Już w wyroku z dnia 23 marca 2007 r., ( V CSK 488/2006 - LexPolonica nr 2273002 ) Sąd Najwyższy uznał, iż wyciąg z ksiąg bankowych stanowi dokument urzędowy, ale związane z nim domniemanie może być obalone wszelkimi środkami dowodowymi.

Bardziej istotny jest jednak niedawny wyrok Trybunału Konstytucyjnego, w którym Trybunał uznał, że art. 95 ust. 1 w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zd. 1 i art. 76 Konstytucji RP (wyrok TK z 15 marca 2011 r., P. 7/2009, LexPolonica nr 2477710, Dz. U. Nr 72, poz. 388). Utrata mocy ust. 1 art. 95 w tej części nastąpiła w dniu 5 kwietnia 2011 r. W uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że nie ma wystarczającego uzasadnienia dla utrzymywania mocy dokumentu urzędowego ksiąg rachunkowych banku i wystawionych na ich podstawie wyciągów w stosunku do konsumentów, przede wszystkim z uwagi na fakt, że utrudnia to przeprowadzenie dowodu nieistnienia dochodzonego przez bank roszczenia bądź innej wysokości takiego roszczenia.

Opierając się tylko na twierdzeniach pozwu można przyjąć, że wskazana w nim umowa kredytu, jako usługa finansowa, podlegała przepisom Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim ( t.j.: Dz.U.2014.1497 ) i Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta ( t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 683 ). Po myśli art. 78a Prawa bankowego, przepisy tej ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.

Przede wszystkim jednak należało zważyć, że w niniejszej sprawie obowiązywała zasada kontradyktoryjności, zgodnie z którą strony są zobowiązane do wskazania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Wynika to z przepisu art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c., które nakładają obowiązek wykazania takich twierdzeń. W niniejszej sprawie strona powodowa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., działająca jako profesjonalista w obrocie finansowym, miała skutecznie udowodnić swoje twierdzenia, to jest przedstawić przede wszystkim umowę - jeśli taka istnieje - na podstawie której dochodzi od pozwanego roszczenia. Powyższa umowa nie została w niniejszej sprawie przedłożona. Należy mieć tutaj na uwadze podwyższony stopień należytej staranności ( art. 355 § 2 k.p.c. ).

W tym kontekście podkreślić należy, że wszystkie dokumenty załączone do pozwu były dokumentami prywatnymi w rozumieniu art. 245 k.p.c. Dokumenty takie stanowią dowód tylko tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Dane ujawnione w dokumentach załączonych do pozwu stanowiły dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych pewnego podmiotu względem dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia. Dokumenty te potwierdzają więc sam fakt ich sporządzenia, nie stanowiąc jednakże dowodu istnienia i wysokości wierzytelności. Okoliczności te, w konkretnych realiach sprawy, w razie zaistnienia potrzeby, powinny być wykazane odpowiednimi dowodami, zgodnie z ciężarem dowodu wynikającym z art. 6 k.c. W niniejszej sprawie zaoferowany zaś przez stronę powodową materiał dowodowy był zdecydowanie niewystarczający dla poparcia twierdzeń zawartymi w pozwie.

Z powyższych względów powództwo jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu na podstawie przywołanych wyżej przepisów ( punkt I wyroku ).

W punkcie II wyroku rozstrzygnięto o brakującej części opłaty sądowej, zobowiązując stronę powodową do jej uiszczenia, stosownie do treści art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c. ( należna opłata sądowa wynosiła 100,00 zł, strona powodowa zaś uiściła z tego tytułu tylko 34,00 zł ).

Na podstawie § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9.03.2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej ( Dz.U. z 2018 r., poz. 300 i 398 ) w punkcie III wyroku przyznano kuratorowi pozwanego wynagrodzenie w kwocie 300,00 zł. Sąd miał w tej kwestii na uwadze nakład pracy kuratora i rzeczowość jego zaangażowania po stronie, którą reprezentował, a także zawiłość sprawy i osobiste stawiennictwo kuratora.