Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2024 r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marek Dziwiński

Protokolant: Kamila Ruszczak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 lutego 2024 r. w K.

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. z siedzibą w G.

przeciwko (...) S. A. V. (...) w W.

o zapłatę

I  zasądza od strony pozwanej (...) S. A. V. (...) w W. na rzecz strony powodowej (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. kwotę 810,57 zł ( osiemset dziesięć złotych 57/100 groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30.06.2023 r. do dnia zapłaty,

II  zasądza od strony pozwanej (...) S. A. V. (...) w W. na rzecz strony powodowej (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. kwotę 387,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 270,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygnatura akt I C 473/23

UZASADNIENIE WYROKU

z dnia 21 lutego 2024 r.

Pozwem z dnia 05 lipca 2023 r. (k. 1-4) strona powodowa (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w G. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od strony pozwanej (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. kwoty 810,57 zł wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 30 czerwca 2023 r. do dnia zapłaty. Wniosła również o zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 17 marca 2023 r. doszło do zdarzenia drogowego,
w wyniku którego uszkodzony został należący do P. K. pojazd marki V. (...) o numerze rej. (...). Poszkodowany zgłosił przedmiotową szkodę bezpośrednio stronie pozwanej, będącej ubezpieczycielem pojazdu, którym poruszał się sprawca kolizji.
W międzyczasie P. K. dokonał naprawy uszkodzonego samochodu za co warsztat naprawczy wystawił faktury na łączną kwotę 3 744,58 zł. Następnie poszkodowany przelał przysługującą wobec pozwanego ubezpieczyciela wierzytelność na rzecz tego warsztatu, po czym ten – na mocy kolejnej umowy cesji – zbył przedmiotową wierzytelność na rzecz strony powodowej. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność i wypłacił łączną kwotę 2 934,01 zł. Strona powodowa domagała się od strony pozwanej dopłaty 810,57 zł z tytułu nieuwzględnionej przez nią części należnego odszkodowania z powodu przyjęcia wysokości stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych w mniejszym wymiarze aniżeli wynikającym z kalkulacji, według której wykonano naprawę uszkodzonego pojazdu.

W odpowiedzi na pozew z dnia 05 września 2023 r. (k. 16-19) strona pozwana (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenia od strony powodowej na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany ubezpieczyciel potwierdził swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 17 marca 2023 r., która wynikała z zawartej ze sprawcą szkody umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Jednocześnie podkreślił, że w toku likwidacji szkody wypłacił już z tego tytułu stosowne odszkodowanie
w łącznej kwocie 2 934,01 zł jako odpowiadające wysokości uzasadnionych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu określonych na podstawie zweryfikowanej przez niego kalkulacji pochodzącej od warsztatu naprawczego. Strona pozwana zakwestionowała tym samym odszkodowanie dochodzone pozwem, wskazując, że faktury zostały wystawione na rzecz poprzednika prawnego strony powodowej, tj. poszkodowanego kolizją drogową, zaś wynikające z nich koszty naprawy nie odpowiadają cenom rynkowym, zwłaszcza w zakresie stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych. Ponadto zwróciła uwagę, że do wyliczenia wartości odszkodowania nie można opierać się wyłącznie na kosztach zakupu części nowych, ponieważ naprawa z wykorzystaniem tzw. części alternatywne innych producentów, czyli o równoważnej bądź porównywalnej jakości jak części oryginalne sygnowane logiem producenta pojazdu, może również spełnić wymogi pełnej restytucji szkody poprzez przywrócenie uszkodzonego samochodu do stanu poprzedniego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 marca 2023 r. w wyniku kolizji drogowej uszkodzeniu uległ należący do P. K. samochód osobowy marki V. (...) o numerze rej. (...). Poszkodowany zgłosił przedmiotową szkodę bezpośrednio do strony pozwanej, będącej ubezpieczycielem pojazdu, którym poruszał się sprawca kolizji, w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Fakty bezsporne

Następnie w dniu 21 marca 2023 r. P. K. zawarł z warsztatem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w J. umowę zlecenia naprawy uszkodzonego pojazdu, jednocześnie przelewając na jego rzecz wierzytelność wynikającą ze skutków kolizji drogowej z dnia
17 marca 2023 r.

Dowód:



umowa zlecenia naprawy pojazdu z dnia 21 marca 2023 r., zawarta na płycie CD, k. 8,



umowa przelewu wierzytelności z polisy OC sprawcy z dnia 21 marca 2023 r., zawarta na płycie CD, k. 8.

Naprawę przeprowadzono w oparciu o sporządzoną przez wskazany wyżej warsztat kalkulację, którą przedłożono stronie pozwanej do weryfikacji ujętych w niej kosztów (m.in.
w zakresie stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych, którą uznała w wysokości 170,00 zł netto zamiast stawki 240,00 zł netto przyjętej przez warsztat).
W dniach 29 marca 2023 r. i 28 kwietnia 2023 r. wystawiono na rzecz poszkodowanego faktury kolejno na kwotę 1 237,70 zł oraz 2 506,88 zł z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu.

Dowód:



kalkulacja naprawy nr (...) z dnia 27 marca 2023 r., zawarta na płycie CD,
k. 8,



weryfikacja kalkulacji naprawy dokonana przez stronę pozwaną, zwarta na płycie CD, k. 8,



faktura nr (...) z dnia 29 marca 2023 r., zawarta na płycie CD, k. 8,



faktura nr (...) z dnia 28 kwietnia 2023 r., zawarta na płycie CD, k. 8,



weryfikacja faktury nr (...) dokonana przez stronę pozwaną, zawarta na płycie CD, k. 8.

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany ubezpieczyciel uznał co do zasady swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 17 marca 2023 r. i decyzjami z dnia
27 marca 2023 r. i 05 maja 2023 r. wypłacił kolejno kwoty 1 237,70 zł oraz 1 696,31 zł (co stanowiło łącznie kwotę 2 934,01 zł) z tytułu wysokości kosztów naprawy na podstawie zweryfikowanych faktur wystawionych przez warsztat naprawczy.

Dowód:



decyzja płatnicza z dnia 05 maja 2023 r., zawarta na płycie CD, k. 8.

W dniu 15 czerwca 2023 r. warsztat naprawczy przelał na rzecz strony powodowej przysługującą mu wierzytelność z tytułu odszkodowania z polisy OC sprawcy szkody z dnia 17 marca 2023 r. wyrządzonej poszkodowanemu P. K..

Dowód:



zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności z dnia 15 czerwca 2023 r., zawarte na płycie CD, k. 8,



umowa o powierniczy przelew wierzytelności z dnia 15 czerwca 2023 r., zawarta na płycie CD, k. 8,



pełnomocnictwa rodzajowe, zawarte na płycie CD, k. 8.

Pismem z dnia 15 czerwca 2023 r. wezwano pozwanego ubezpieczyciela do wypłaty należnego odszkodowania, zaś za pośrednictwem wiadomości mailowej z dnia 30 czerwca 2023 r. strona powodowa domagała się od strony pozwanej dopłaty w wysokości 810,57 zł ponad kwotę wcześniej ustalonego i przyznanego odszkodowania.

Dowód:



wezwanie do zapłaty odszkodowania z dnia 15 czerwca 2023 r., zawarte na płycie CD,
k. 8,



wiadomość mailowa z dnia 30 czerwca 2023 r., zawarta na płycie CD, k. 8.

W marcu 2023 r. na terenie województwa (...) średnia stawka dla prac blacharsko-lakierniczych wynosiła 280,80 zł netto, przy czym stawki najniższe zaczynały się od kwoty 240,00 zł netto, zaś najwyższe nie przekraczały kwoty 500,00 zł netto.

Dowód:



informacja o stawkach rynkowych netto za jedną roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych stosowanych przez innych uczestników rynku od 21 marca 2023 r. na terenie województwa (...), zawarta na płycie CD, k. 8.

Sąd zważył, co następuje:

Opisany stan faktyczny został oparty o przedłożone przez strony dokumenty, zawarte przede wszystkim na płycie CD, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając na ich podstawie jedynie odmienne wnioski. Podnieść w tym miejscu również należy, że wbrew

deklaracji zawartej w treści odpowiedzi na pozew pozwany ubezpieczyciel nie przedłożył wraz z nią akt szkody, na które ów się powoływał, wobec czego nie można było ustosunkować się do zwartych tam twierdzeń oraz dowodów.

Przechodząc dalej trzeba było stwierdzić, że w realiach omawianej sprawy do cesji wierzytelności przysługującej poszkodowanemu w związku zdarzeniem drogowym z dnia
17 marca 2023 r. doszło wpierw w dniu 21 marca 2023 r., kiedy to P. K. przelał na rzecz warsztatu naprawczego przysługującą mu z tego tytułu względem pozwanego ubezpieczyciela wierzytelność, która następnie umową z dnia 15 czerwca 2023 r. została zbyta na rzecz strony powodowej. W niniejszej sprawie nabycie przedmiotowej wierzytelności nastąpiło przez podmiot zajmujący się zawodowo skupowaniem wierzytelności w celu ich dochodzenia od ubezpieczycieli. W takich przypadkach, istnienie ważnej kauzy, co do zasady mającej charakter odpłatny (umowa sprzedaży), nie powinno budzić uzasadnionych wątpliwości, dlatego zarzuty strony pozwanej pozostawały w tym względzie bezzasadne.

Przystępując do merytorycznego rozpatrzenia omawianej sprawy wypada nadmienić, iż pojęcie szkody nie zostało zdefiniowane ustawowo. Przyjmuje się jednak, że szkodą jest każdy uszczerbek w prawnie chronionych dobrach (np. mieniu), z którym to ustawa wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej. Szkoda majątkowa obejmuje rzeczywistą stratę ( damnum emergens) oraz utracone korzyści ( lucrum cessans). Stosownie do przepisu art. 363 § 1 k.c., naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego – przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowiła regulacja obecna w art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którą przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku mającego miejsce
w okresie ubezpieczenia.

Natomiast stosownie do przepisu zawartego w art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2500) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną
w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Ustalając wysokość uzasadnionej stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych, Sąd kierował się na podstawie art. 505 ⁷ k.p.c. samodzielną oceną opartą na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Stawki rynkowe bowiem są częstokroć znane Sądowi z urzędu ze względu na wielość postępowań prowadzonych w sprawach o zbliżonym do siebie stanie faktycznym oraz prawnym. Ponadto, podejmując decyzję o dokonaniu samodzielnej oceny żądania, Sąd miał na uwadze, że wysokości świadczeń wskazywane przez biegłych w opiniach sporządzanych w innych podobnych sprawach niejednokrotnie niewiele odbiegają od szacunków wskazywanych przez strony w prywatnych ekspertyzach.

W zakresie ustalenia uzasadnionej stawki za jedną roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych na rynku regionalnym Sąd oparł się zatem w głównej mierze na własnym doświadczeniu procesowym w innych podobnych do niniejszej sprawach oraz bazując na dostarczonej przez strony dokumentacji.

Na tej podstawie przyjęto, że stawka zastosowana w kalkulacji sporządzonej przez warsztat naprawczy, tj. 240,00 zł netto, pozostawała nawet mniejsza od stawek średnich, nie zbliżając się tym samym do stawek najwyższych. Z informacji przedłożonej przez stronę powodową wynikało bowiem, że stawka za godzinę tego typu prac wynosiła w marcu 2023 r. (czyli okresie, w którym wykonywano naprawę uszkodzonego pojazdu) średnio 280,80 zł netto. W ten sposób należało uznać za w pełni zasadną pierwotnie przyjętą stawkę stosowaną przez warsztat naprawczy, na podstawie której wyliczono ekonomicznie celowe koszty naprawy. Jednocześnie należało odmówić zasadności stawki skorygowanej następczo przez pozwanego ubezpieczyciela, tj. 170,00 zł netto, która nie odpowiadała nawet wysokości najniższych stawek za jedną roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych oferowanych przez warsztat naprawczy, od którego została nabyta wierzytelność dochodzona w niniejszym postępowaniu, a przez to pozostawała zaniżona wobec stawek rynkowych.

Ustosunkowując się jednocześnie w tym miejscu do zarzutów strony pozwanej, trzeba podkreślić, że uzasadnione koszty naprawy pojazdu wyrażają się w cenach oryginalnych części zamiennych należących do kategorii „O”. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia składu siedmiu sędziów z dnia 20 czerwca 2012 r., sygn. akt III CZP 85/11 (OSNC 2013, nr 3, poz. 37) – dostrzegając występujące w obrocie części oryginalne bezpośrednio pochodzące od producenta pojazdu (oznaczone symbolem „O”) oraz części produkowane przez tego samego producenta, który dostarcza producentowi pojazdu do montażu pojazdów lub części zamienne, zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta pojazdu, a różniące się tylko oznakowaniem (oznaczone symbolem „Q”) – dopuścił możliwość przyjmowania do podstawy ustalania odszkodowania nie tylko cen części równoważnych oryginalnym, ale także cen części zamiennych „o porównywalnej jakości”, a więc części zamiennych, „których producent zaświadczy, że są one tej samej jakości co komponenty, które są lub były stosowane do montażu danych pojazdów samochodowych”. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji naprawy pojazdów starszych i „przestarzałych”. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym że reguła zasadności wykorzystania przy ustalaniu wysokości należnego odszkodowania cen części równoważnych oryginalnym nie jest miarodajna w każdym przypadku.

W niektórych bowiem sytuacjach istotną cechą decydującą o zupełności restytucji jest – obok jakości części – samo pochodzenie części od producenta pojazdu, a więc w praktyce opatrzenie go znakiem towarowym lub logo producenta pojazdu. Odnosi się to w szczególności do pojazdów będących jeszcze na gwarancji producenta, który wymaga od autoryzowanych warsztatów, aby w ramach napraw gwarancyjnych korzystały na ich potrzeby wyłącznie
z części zamiennych dostarczanych przez producenta pojazdów. Także szczególny interes poszkodowanego może uzasadniać dokonanie naprawy z wykorzystaniem części oryginalnych, pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu. Przykładowo, gdy pojazd był dotychczas naprawiany wyłącznie przy użyciu części oryginalnych tego typu kontynuacja jego historii serwisowej może wpłynąć na jego wartość handlową. Podobnie sprawa będzie się miała
w sytuacji gdy poszkodowany potwierdzi swój uzasadniony interes w dokonaniu naprawy
z wykorzystaniem części oryginalnych, kiedy ją faktycznie w ten sposób wykona.

Odnosząc zatem te rozważania do realiów rozpoznawanej sprawy, wskazać należy, że w dacie zdarzenia wyrządzającego szkodę samochód poszkodowanego (zarejestrowany po raz pierwszy 26 lipca 2013 r.) miał niespełna dziesięć lat. Kwestia dotycząca tego, czy pojazd ów pozostawał w stanie sugerującym przeprowadzenie wcześniejszych napraw blacharsko-lakierniczych niezwiązanych w żaden sposób z powstałą szkodą, nie została w żaden sposób wykazana, więc trzeba było uznać, iż w należącym do poszkodowanego samochodzie zamontowany był komplet oryginalnego wyposażenia. Do naprawy wskazane zatem było wykorzystanie jedynie oryginalnych części zamiennych sygnowanych logiem producenta i oznaczonych symbolem „O”, co pozwalało odtworzyć stan samochodu sprzed kolizji. Przyjmując arbitralnie, że zastosowanie alternatywnych części oznaczonych symbolem „Q” pozwoli odtworzyć samochód sprzed kolizji, pozwany ubezpieczyciel zupełnie pominął uprawnienie poszkodowanego do żądania przywrócenia do takiego stanu z wykorzystaniem części tego samego typu jak te, które były w nim wcześniej zamontowane, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt nieprzeprowadzania uprzednio żadnych innych napraw ingerujących w fabryczny zestaw obecnych w pojeździe elementów jego wyposażenia, w tym kompletu oryginalnych części dostarczonych przez producenta.

Dokonując zatem samodzielnej oceny żądania, Sąd – jak już wcześniej wskazano – posiłkował się przedstawioną przez stronę powodową wraz z pozwem prywatną kalkulacją sporządzoną przez warsztat naprawczy oraz informacją o stawkach za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych obwiązujących na rynku regionalnym (w rozpatrywanym przypadku – na terenie województwa (...)). Na ich podstawie ustalono wysokość szkody, poprzez przyjęcie, że należne odszkodowanie wynosi równowartość kwoty 3 744,58 zł, która została stwierdzona w wystawionych przez warsztat naprawczy fakturach. Wobec odnotowania wypłat dokonanych przez pozwanego ubezpieczyciela w toku likwidacji szkody w łącznej wysokości 2 934,01 zł do zapłaty pozostawała więc kwota 810,57 zł (3 744,58 zł – 2 934,01 zł), co było równoznaczne z tym, że powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Podobnie rzecz się miała z żądaniem w zakresie odsetek liczonych od zasądzonej kwoty od dnia 30 czerwca 2023 r. do dnia zapłaty, które należały się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.). Termin spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela wynika bowiem z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; zaś gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. W niniejszej sprawie strona powodowa w dniu 30 czerwca 2023 r. skierowała do pozwanego ubezpieczyciela wezwanie do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, gdyż uchybił on wskazanemu wyżej ustawowemu terminowi do spełnienia swojego świadczenia. W związku z czym należało przyznać rację stronie powodowej i uznać za prawidłowe żądanie odsetek od daty wskazanej w pozwie, tj. od dnia 30 czerwca 2023 r. do dnia zapłaty.

Z tych przyczyn orzeczono jak w punkcie I wyroku, zasądzając na rzecz strony powodowej kwotę 810,57 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, stanowiącą różnicę pomiędzy ustalonym przez Sąd odszkodowaniem za szkodę w pojeździe a kwotą dotychczas wypłaconą z tego tytułu przez pozwanego ubezpieczyciela.

Orzeczenie o kosztach procesu objęte punktem II. wyroku wydane zostało
na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw
i celowej obrony (koszty procesu).

Koszty poniesione przez stronę powodową obejmowały: opłatę sądową od pozwu
w kwocie 100,00 zł (k. 10), wynagrodzenie pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 270,00 zł, ustalone w oparciu o § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935) oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł (k. 7). Łącznie strona powodowa poniosła zatem koszty procesu w kwocie 387,00 zł i taką kwotę zasądzono
z tego tytułu na jej rzecz od strony pozwanej.