Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2016r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący SSR Anna Romańczyk-Symonowicz

Protokolant Beata Toll - Lisiecka

po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2016 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa w P.

przeciwko G. Z.

o zapłatę

na skutek sprzeciwu pozwanej od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 24 lutego 2016 roku
w sprawie sygn. akt I C 2329/15

I.  uchyla wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 24 lutego 2016 roku
wydany w sprawie o sygn. akt I C 2329/15 w całości i zasądza od pozwanej G. Z. na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowej w P. kwotę 2.017,41 zł (dwa tysiące siedemnaście złotych i czterdzieści jeden groszy), przy czym zasądzoną należność rozkłada na 12 rat miesięcznych, w tym pierwsza rata w kwocie 168,20 zł a kolejne w kwocie po 168,11 zł, płatne do dnia 10-tego każdego miesiąca, poczynając od miesiąca następnego od tego, w którym wyrok się uprawomocnił wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia płatności którejkolwiek z rat;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwoty 2.017,41 zł od dnia 26 listopada 2015 r. do dnia 15 czerwca 2016 r.;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 100,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 2329/15

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w P. w pozwie skierowanym w dniu 26 listopada 2015 r. przeciwko G. Z. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz kwoty 2.017,41 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Dodatkowo wymieniona domagała się przyznania zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu żądania podała, że z pozwaną łączyła ją umowa pożyczki pieniężnej, której przedmiotem było udzielenie pożyczki oraz świadczenie usługi obsługi pożyczki w domu pożyczkobiorcy. Przy czym, jak podkreśliła, umowa o świadczenie usługi obsługi pożyczki
w domu była opcjonalna, brak bowiem było obowiązku skorzystania z tej usługi. Pozwana tym samym dobrowolnie zawarła tę dodatkową umowę, godząc się zarazem na ponoszenie dalszej opłaty z tego tytułu. Nadmieniła przy tym, że pozwana była zobowiązana do pokrycia kosztów tej dodatkowej usługi niezależnie od tego, czy rzeczywiście doszło do fizycznego przekazania danej raty do rąk doradcy klienta działającego w imieniu strony powodowej, który każdorazowo odbywał wizyty zgodnie z ustalonymi terminami. Łączna kwota zobowiązania pozwanej wynikająca z umowy wynosiła 4.160,64 zł. Z powodu opóźnień w spłatach spółka naliczyła pożyczkobiorcy odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych w kwocie 132,41 zł. Ponadto wskazała, że z uwagi na brak spłaty zadłużenia przedsięwzięła przewidziane w umowie czynności windykacyjne celem uzyskania zwrotu udzielonej pożyczki, w ramach których wezwała pozwaną do zapłaty telefonicznie oraz pisemnie, co wygenerowało koszt
w wysokości 25,00 zł. Pozwana do momentu wniesienia pozwu spłaciła kwotę 2.300,64 zł, która w zakresie kwoty 2.293,61 zł zaliczona została na roszczenie główne, zaś co do kwoty 7,03 zł na poczet odsetek za opóźnienie. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się należność z tytułu wymagalnych a niezapłaconych rat w kwocie 1.867,03 zł, odsetki za opóźnienie
w wysokości 125,38 zł oraz koszt czynności windykacyjnych w kwocie 25,00 zł.

Pozwana mimo prawidłowego zawiadomienia nie stawiła się na rozprawę, jak również nie złożyła odpowiedzi na pozew oraz nie zażądała przeprowadzenia rozprawy w swojej nieobecności i nie złożyła żadnych wyjaśnień.

Wyrokiem zaocznym z dnia 24 lutego 2016 r. ( k. 21), wydanym w sprawie I C 2329/15, Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze zasądził od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 2.017,41 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 listopada 2015 r. do dnia zapłaty (pkt I) oraz kwotę 100,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II), jak i nadał przedmiotowemu wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności (pkt III).

W sprzeciwie od wyroku zaocznego z dnia 25 marca 2016 r. ( k. 25) pozwana zaskarżyła przedmiotowy wyrok, domagając się rozłożenia zasądzonej nim kwoty na raty, odwołując się do swojej ciężkiej sytuacji majątkowo – osobistej.

W piśmie procesowym z dnia 17 maja 2016 r. ( k. 33) strona powodowa wyraziła zgodę na rozłożenie dochodzonego niniejszym pozwem roszczenia na 12 rat miesięcznych w kwotach po 168,12 zł każda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 lipca 2014 r. G. Z. zawarła z (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w P. umowę pożyczki pieniężnej numer (...).

Zgodnie z postanowieniami przedmiotowej umowy kwota podlegająca wypłacie wynosiła 2.000,00 zł, zaś całkowita kwota do zapłaty wyniosła łącznie kwotę 4.160,64 zł. Na całościową kwotę poza kwotą przeznaczoną do wypłaty pożyczkobiorcy złożyły się następujące sumy pieniężne: 122,00 zł pobrane tytułem opłaty przygotowawczej, 151,53 zł naliczone tytułem odsetek, dalsze 1.422,11 zł jako opłata za obsługę pożyczki w domu, 25,00 zł tytułem opłaty za uruchomienie II transzy oraz 440,00 zł tytułem ubezpieczenia.

Jak ustalono pożyczka podlegała spłacie w 44 ratach tygodniowych wynoszących po 94,56 zł każda.

W myśl zapisów umowy pojęcie: „opcja obsługi pożyczki w domu” oznacza umowną metodę obsługi pożyczki w domu, do wyboru przez pożyczkobiorcę, polegającą na spłacie rat pożyczki poprzez odbiór przez przedstawiciela spłacanych przez pożyczkobiorcę rat pożyczki, w miejscu zamieszkania pożyczkobiorcy.

Stosownie do treści pkt 20 umowy w przypadku opóźnienia pożyczkobiorcy w spłacie danej raty pożyczkodawca może podjąć działania mające na celu zwrot pożyczki,
w szczególności wezwać zobowiązanego do zapłaty telefonicznie lub wysyłając wiadomość sms lub pisemnym wezwaniem do zapłaty. Wówczas pożyczkobiorca zostanie obciążony kosztami wezwania w wysokości: 15,00 zł za przesłanie wezwania do zapłaty pisemnie, 5,00 zł za przesłanie wezwania do zapłaty sms oraz 10,00 zł za wezwanie do zapłaty telefonicznie. Jak ponadto zastrzeżono w pkt 20.5 umowy w przypadku nieudanych prób połączeń telefonicznych, podczas których pożyczkodawca nie mógł nawiązać połączenia
z pożyczkobiorcą, pożyczkobiorca zostanie obciążony kwotą 10,00 zł po trzecim nieudanym połączeniu.

/ dowód: umowa pożyczki pieniężnej nr (...), k. 7–10/

Pismem z dnia 04 września 2015 r. pożyczkodawca wypowiedział pożyczkobiorcy umowę z uwagi na naruszenie postanowień umownych.

Przedmiotowe pismo zostało doręczone pożyczkobiorcy w drodze podwójnego awiza.

/ dowód: wypowiedzenie umowy z dnia 04.09.2015 r. wraz z potwierdzeniem odbioru,

k. 9/

Pożyczkodawca naliczył koszty z tytułu czynności windykacyjnych w kwocie 25,00 zł. Na przedmiotowe koszty złożyły się dwie kwoty: 10,00 zł za wykonanie telefonu pracownika administracji do klienta oraz 15,00 zł za pismo skierowane do klienta.

/ dowód: zestawienie wykonania czynności windykacyjnych, k. 6/

G. Z. na poczet zaciągniętego zobowiązania dokonała spłat w łącznej kwocie 2.300,64 zł.

Aktualne zadłużenie wymienionej z tytułu umowy pożyczki wynosi 2.017,41 zł, w tym kwota 1.867,03 zł tytułem niezapłaconych raty, kwota 125,38 zł naliczona tytułem odsetek za opóźnienie oraz dalsza kwota 25,00 zł, wynikająca z przeprowadzonych czynności windykacyjnych.

/ dowód: historia spłat, k. 4–5/

G. Z. jest osobą niepełnosprawną zaliczoną do I grupy inwalidztwa
z orzeczonym zakazem pracy.

/ okoliczności bezsporne /

Sąd zważył, co następuje:

Zgłoszone powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości, z modyfikacją wynikającą z rozłożenia zasądzonego roszczenia na raty.

Na wstępie rozważań wskazać wypada, że przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd bazował na ujawnionych w toku niniejszego postępowania dowodach z dokumentów przedstawionych przez strony, które uznał za wiarygodne. Zostały one sporządzone
w prawidłowy sposób, przez uprawnione do tego osoby. Ponadto żadna ze stron w toku postępowania nie kwestionowała ich prawdziwości.

Strona powodowa swoje roszczenie wywodziła bazując na regulacji prawnej zawartej w artykule 720 § 1 k.c., zgodnie z którą przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W umowie strony mogą dowolnie oznaczyć termin zwrotu pożyczki i w takim wypadku – z chwilą upływu tego terminu – dłużnik zobowiązany jest natychmiast spełnić świadczenie. Jakiekolwiek wypowiedzenie lub wezwanie ze strony wierzyciela nie jest wówczas konieczne (art. 723 k.c.).

Strona powodowa twierdziła, że pozwana – w przeciwieństwie do niej – nie wywiązała się z przyjętych na siebie zobowiązań umownych i zalega na jej rzecz z zapłatą kwoty dochodzonej pozwem. Pozwana nie zakwestionowała ani faktu niewywiązania się z przyjętych na siebie zobowiązań, ani też samej wysokości oraz wymagalności dochodzonego od niej świadczenia. Jedyną okolicznością jaką podniosła wymieniona w niniejszym postępowaniu był wniosek o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty z uwagi na jej ciężką sytuację majątkowo – osobistą. Tej ostatniej zaś strona powodowa w ogóle nie kwestionowała. Sama bowiem w piśmie procesowym z dnia 17 maja 2016 r wyraziła zgodę na rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty.

Zdaniem Sądu, mając na uwadze stanowiska stron postępowania, powództwo zasługiwało w całości na podzielenie tak w zakresie kapitału, jak i wysokości odsetek umownych, których naliczenie odpowiadało treści umowy pożyczki. Zresztą pozwana, co należy raz jeszcze wydatnie podkreślić, nie tylko nie zanegowała prawidłowości dokonanych wyliczeń, ale i zgodziła się z roszczeniem, wnosząc jedynie o rozłożenie należności na stosowne raty.

Odpowiednio do treści przepisu art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie.

Owe „szczególne okoliczności” zachodzą wówczas, kiedy natychmiastowe wykonanie wyroku byłoby rażąco sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Z taką sytuacją mamy na przykład do czynienia wówczas, jeżeli ze względu na stan majątkowy, zdrowotny, rodzinny niezwłoczne spełnienie świadczenia lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe bardzo utrudnione lub narażałoby pozwanego albo jego bliskich na niepowetowaną szkodę.

Strona powodowa, jak już wskazano powyżej, nie negowała trudnej sytuacji majątkowo – osobistej pozwanej. Za przyznane tym samym uznać należało twierdzenia pozwanej, że jest ona osobą niepełnosprawną, zaliczoną do I – grupy rentowej. Jej sytuacja finansowa jest zatem wyjątkowo trudna. Wymieniona mimo chęci nie może bowiem podjąć żadnego zatrudnienia.

W ocenie Sądu wysokość rat ustalonych w wysokości pierwsza w kwocie 168,20 zł
i następne w kwotach po 168,11 zł, pozwanej umożliwi terminową realizację zobowiązań,
a jednocześnie pozwoli na zaspokojenie wierzyciela w stosunkowo niedługim okresie czasu
(w okresie roku), przy zachowaniu realnej wartości świadczenia. Dodać można, że wysokość raty niemalże w całości pokrywa się ze wskazaniami zawartym przez stronę powodową w piśmie procesowym z dnia 17 maja 2016 r. Sąd przy tym nie znalazł żadnych podstaw tak faktycznych, jak i prawnych, dla których w sentencji rozstrzygnięcia miałby zawrzeć zastrzeżenie, którego domagała się powodowa spółka, a mianowicie, że uchybienie w płatności którejkolwiek z rat co do terminu lub wysokości spowoduje wymagalność całego roszczenia. Istotą rozłożenia świadczenia na raty jest zapewnienie zobowiązanemu możliwości spłaty zasądzonego świadczenia w dłuższym okresie czasu z konsekwencjami w postaci ustawowych odsetek w razie uchybienia płatności którejkolwiek z rat. Artykuł 320 k.p.c. jest bowiem instrumentem pozwalającym na wykonanie wyroku bez ponoszenia przez dłużnika szczególnie dotkliwych reperkusji. Wywołuje on przy tym dla wierzyciela pewne negatywne konsekwencje w postaci rzeczywistego odroczenia, bądź rozciągnięcia w czasie wykonania wyroku
i pozbawia go w związku z tym określonych korzyści. Na tym właśnie polega istota rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty, na którą strona powodowa wyraziła wprost zgodę.

Nadmienić można, że według judykatury, rozkładając zasądzone świadczenia pieniężne na raty, sąd nie może – na podstawie art. 320 k.p.c. – odmówić przyznania wierzycielowi żądanych odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie; rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (zob. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – zasadę prawną z dnia 22 września 1970 r., III PZP 11/70, OSNC 1971, nr 4, poz. 61).

Odpowiednio do treści przepisu art. 347 k.p.c., po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo uchyla go i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

Wobec uzasadnionego wniosku o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty zapadły
w niniejszej sprawie wyrok zaoczny należało uchylić, a wywiedzione powództwo w całości uwzględnić, z zastrzeżeniem, że zasądzona należność zostaje rozłożona na stosowne raty.

Ze wszystkich wskazanych wyżej względów orzeczono jak w pkt I oraz II wyroku.

Zawarte w pkt III rozstrzygnięcie o kosztach znajduje oparcie w przepisie art. 98 k.p.c.