Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 786/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 26 września 2024 r. w sprawie o sygn. akt
II K 287/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

--------------------------------------------------

----------------

---------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

--------------------------------------------------

--------------

---------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------------------

--------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Nieprawidłowe zastosowanie art. 42 § 1 k.k. w przedmiotowym stanie faktycznym i wymierzenie oskarżonemu zbyt surowego – 3 letniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym;

2.  Błędy w ustaleniach faktycznych, które stanowiły podstawę wydanego wyroku poprzez pominiecie zwłaszcza opinii biegłych z zakresu ruchu drogowego z dnia 22 kwietnia 2024 r. i faktu przyczynienia się pokrzywdzonej do naruszenia zasad ruchu drogowego

3.  Przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów poprzez przyjęcie, iż tylko oskarżony naruszył zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego określone w art. 26 ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym,

4.  Rażącą niewspółmierność wysokości nawiązki orzeczonej od oskarżonego w wysokości 20.000,00 złotych w sytuacji, gdy według opinii biegłych pokrzywdzona przyczyniła się do naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym,

5.  Pominięcie przy orzeczeniu kar z punktów 3 i 5 wyroku postawy oskarżonego, jego dotychczasowej niekaralności, braku udziału w jakimkolwiek zdarzeniu drogowym oraz faktu niezbędności posiadania uprawnień w celu dalszego prowadzenia działalności gospodarczej

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego była częściowo zasadna i doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie orzeczenia o środku karnym i środku kompensacyjnym.

Na wstępie zaznaczyć należy, że niesłusznie apelujący dopatrywał się naruszenia zasad swobodnej oceny dowodów oraz błędów ustaleń faktycznych poprzez nieuwzględnienie przez Sąd Rejonowy okoliczności wskazanej w opinii biegłego rzeczoznawcy techniki samochodowej, ruchu drogowego i inżynierii ruchu drogowego, jakoby pokrzywdzona przyczyniła się do naruszenia zasad ruchu drogowego. Wskazany dowód został poddany starannej ocenie, co znalazło odzwierciedlenie w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia. Sąd I instancji wskazał, że omawiana opinia była rzetelna i wiarygodna, jednak nie podzielił wyrażonego w niej twierdzenia, że również pokrzywdzona częściowo przyczyniła się do zaistniałego zdarzenia, nie zachowując ostrożności na przejściu dla pieszych. Poddając wskazany dowód swobodnej ocenie Sąd orzekający był uprawniony kształtować swoje przekonanie oceniając go z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego podważające przyczynienie się pokrzywdzonej do zdarzenia. Z przedmiotowej opinii jak i pozostałych dowodów jednoznacznie wynika, że wyłącznie winnym zdarzenia pozostaje oskarżony, który rażąco naruszył zasady bezpieczeństw w ruchu drogowym źle obserwując przedpole pojazdu. Należy podkreślić, że w rozpoznawanej sprawie pokrzywdzona w chwili zdarzenia była już w połowie przejścia dla pieszych, a na przeciwległym pasie ruchu pierwszeństwa ustąpiła jej poruszająca się pojazdem osobowym świadek J. J.. Pokrzywdzona wkraczając na przejście dla pieszych mogła zatem
spodziewać się, że oskarżony zbliżając się kierowanym pojazdem do miejsca zdarzenia prawidłowo oceni sytuację i również zatrzyma się ustępując pierwszeństwa. Trafnie zatem Sąd Rejonowy poddając prawidłowej ocenie dowód z opinii biegłego wykluczył przy orzekaniu przyczynienie się pieszej do omawianego zdarzenia. Zarzuty apelującego
w tym zakresie były niezasadne, co jednak nie wyklucza trafności wywiedzionego środka odwoławczego.

Niezależnie od sposobu sformułowania pozostałych zarzutów rację ma apelujący, że orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat w realiach niniejszej sprawy uznać należy za rozwiązanie zbyt surowe. Orzekanie w zakresie środka karnego należy dokonywać przez pryzmat okoliczności konkretnej sprawy uwzględniając całokształt jej realiów faktycznych i procesowych, ale także uwzględniając dyrektywy wymiaru kary oraz okoliczności wpływających na ten wymiar, a zatem powinny dotyczyć zarówno charakteru popełnionego przestępstwa, jak i osoby sprawcy. Przy orzekaniu o środku karnym nie uwzględnił należycie Sąd Rejonowy licznych okoliczności łagodzących, przemawiających jednoznacznie za wymierzeniem środka karnego w wymiarze mniejszym niż w zaskarżonym wyroku. Oskarżony nie był uprzednio karany, nie łamał dotychczas przepisów ruchu drogowego, w chwili zdarzenia poruszał się z dopuszczalną prędkością i właściwie reagował po zdarzeniu. Popełnione przestępstwo miało charakter incydentalny. Jednocześnie uznając winę i sprawstwo oskarżonego w zakresie prawidłowo przypisanego mu czynu z art. 177 § 2 k.k. popełnionego na szkodę pieszego w obrębie przejścia dla pieszych zauważyć należy, że spełniły się po stronie oskarżonego przesłanki orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, w postaci stwarzania przez prowadzenie pojazdu przez oskarżonego zagrożenia dla bezpieczeństwa komunikacji. Nie należy także zapominać, iż w sytuacji orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawiania wolności wskazany środek karny stanowi w istocie jedyną realną dolegliwość, jaką poniesie oskarżony w związku z prawomocnym skazaniem. Należy mieć również na względzie, że wobec oskarżonego orzeczono karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem, zatem orzeczony środek karny stanowi dla niego realną dolegliwość i powinien on zostać pozbawiony możliwości prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym. Wskazany zakaz pozostaje trafnym
i niezbędnym środkiem represji karnej. W ocenie Sądu Okręgowego jego okres należało określić jednak na 2 lata, zatem łagodniej niż uczynił to w zaskarżonym wyroku Sąd I instancji. Taki wymiar w należyty sposób uwzględnia ustawowe dyrektywy wymiaru środka karnego uwzględniając liczne okoliczności łagodzące jak również powagę charakteru przypisanego oskarżonemu czynu zabronionego.

Trafnie również apelujący kwestionował słuszność orzeczenia o środku kompensacyjnym. Sąd Rejonowy uznał, że w niniejszej sprawie utrudnione było orzeczenie o naprawieniu szkody lub zadośćuczynieniu i zaistniały podstawy do orzeczenia nawiązki. Z takim stanowiskiem nie można się jednak zgodzić. W trakcie procesu wykazano, że pokrzywdzona poniosła realną szkodę w zdarzeniu, pogorszeniu uległ jej stan zdrowia i korzystała ona z prywatnej opieki medycznej co potwierdziła stosownymi fakturami. Jednocześnie jej stan zdrowia wymaga dalszych działań
u wyspecjalizowanych podmiotów medycznych. Ponadto nie ulega wątpliwości, że w wyniku zdarzenia pokrzywdzona doznała też licznych krzywd, które trudno przeliczyć na konkretną sumę pieniędzy, utrudnione bowiem jest wycenić pewną negatywną, niematerialną zmianę. Zaistniałe zdarzenie z pewnością wiązało się z silnymi przeżyciami psychicznymi, bólem, strachem i szeregiem innych niepożądanych doświadczeń. Jednocześnie w niniejszej sprawie czyn został popełniony przez kierującego pojazdem, który posiadał wykupioną ważną polisę odpowiedzialności cywilnej, która nie obejmuje rekompensaty za krzywdy. W ocenie Sądu Okręgowego
w realiach niniejszej sprawy zasadnym jest orzec wobec oskarżonego jedynie zadośćuczynienie za doznaną krzywdę na podstawie art. 46 § 1 k.k. w kwocie 10.000 zł. Jej wysokość pozostaje uzasadniona okolicznościami niniejszej sprawy
i stanowi adekwatną rekompensatę za krzywdę, której doznała pokrzywdzona w wyniku popełnionego przestępstwa. Roszczenia za odszkodowanie za zaistniałe zdarzenie pokrzywdzona powinna kierować względem ubezpieczyciela, zwłaszcza, że celem postępowania karnego nie pozostaje szczegółowe ustalenie szkody, które w realiach przedmiotowej sprawy może wymagać szeregu dodatkowych ustaleń z uwagi na powagę doznanego przez pokrzywdzoną uszczerbku na zdrowiu. Pokrzywdzona w składanych zeznaniach potwierdziła zresztą, że zamierza wystąpić do ubezpieczyciela z roszczeniem odszkodowawczym. Rozwiązanie takie pozostaje również zgodne z klauzulą antykumulacyjną wyrażoną w art. 415 § 1 k.k. Zmiana w tym zakresie pozostaje zgodna z kierunkiem zaskarżenia, bowiem orzeczona kwota jest o połowę mniejsza niż orzeczona w zaskarżonym wyroku nawiązka.

Wniosek

1.  Zmianę zaskarżonego wyroku Sadu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 26 września 2024r. w części dot. Punktu 3 poprzez orzeczenie wobec oskarżonego S. A. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 1 roku z uwzględnieniem treści punktu 4 wyroku

2.  Zmianę zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu w części dot. Punktu 5 poprzez zobowiązanie oskarżonego S. A. do zapłaty na rzecz pokrzywdzonej kwoty 10.000,00 złotych nawiązki lub

3.  Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w w/w zakresie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zgorzelcu

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W przedmiotowej sprawie zgodnie z intencją apelującego Sąd Okręgowy dopatrzył się konieczności znamy wyroku na korzyść oskarżonego w zakresie orzeczenia o środku karnym i środku kompensacyjnym. Wnioski apelacji były częściowo zasadne, bowiem słusznie apelujący domagał się obniżenia wymiaru środka karnego oraz środka kompensacyjnego, jednak argumentacja wyrażona w poprzedniej części niniejszego uzasadnienia wskazuje, że brak jest podstaw do orzekania zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w oczekiwanym wymiarze 1 roku, jak również orzekania środka kompensacyjnego w postaci nawiązki, choć słusznie apelujący domagał się obniżenia zasądzonej kwoty. Brak było natomiast podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku w omawianym zakresie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Pozostały zakres zaskarżonego wyroku – niewymieniony w pkt 5.2 niniejszego uzasadnienia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia w tym zakresie były prawidłowe, ustaleń w tym zakresie nie były podważane w treści środka odwoławczego, brak było ponadto podstaw do ingerencji w treść wyroku z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez:

- obniżenie orzeczonego w pkt 3 części dyspozytywnej środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym do 2 lat;

- w miejsce orzeczonej w pkt 5 części dyspozytywnej środka kompensacyjnego w postaci nawiązki orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 k.k. wobec oskarżonego S. A. na przecz pokrzywdzonej I. U. zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 10 000 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Mając na względzie słuszność apelacji w zakresie w jakim obrońca oskarżonego domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie orzeczenia o środku karnym i środku kompensacyjnym Sąd Okręgowy dokonał powyższej zmiany wyroku. Powody takiego stanu rzeczy zostały opisane w części niniejszego uzasadnienia poświęconej powodom uznania zarzutu za zasadne, zatem brak jest konieczności ich powielania.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------

-------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. zasądzono od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwotę 840 złotych, stanowiącą zwrot kosztów działania jego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym.

IV.

Uwzględniając sytuację materialną oskarżonego oraz orzeczenie wobec niego środka kompensacyjnego Sąd Okręgowy kierując się względami słuszności na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k zwolnił S. A. od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rażąco surowy wymiar orzeczonego środka karnego oraz środka kompensacyjnego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana