Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Andrzej Tekieli (spr.)

Sędziowie SO Waldemar Masłowski

SO Tomasz Skowron

Protokolant Małgorzata Pindral

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kamiennej Górze A. I.

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2018 roku

sprawy P. M. ur. (...) w K., s. B., I. z domu S.

oskarżonego z art. 280 § 1 kk w związku z art. 64 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze

z dnia 30 czerwca 2017 r. sygn. akt II K 555/16

uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego P. M. i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Kamiennej Górze do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 447/17

UZASADNIENIE

P. M. oskarżony został o to że:

W dniu 1.07.2013 r. pomiędzy godziną 15.00 a 15.15 w miejscowości M. B. na ulicy (...) wspólnie i w porozumieniu z innym nieustalonym mężczyzną dokonał rozboju na osobie K. O. w ten sposób że mężczyźni podeszli do pokrzywdzonej kiedy otwierała drzwi od biura i zastosowali wobec niej przemoc polegającą na tym ze nieznany jej mężczyzna przytrzymał ją ręką na wysokości klatki piersiowej i wykręcił jej ręce do tyłu jednocześnie pochylając jej głowę na dół a P. M. uderzył ją pięścią w głowę, a następnie P. M. zabrał w celu przywłaszczenia z pomieszczenia biurowego telefon komórkowy marki N. o nieustalonej wartości, portfel z pieniędzmi w kwocie co najmniej 999,60 zł., czym działali na szkodę firmy (...) (...) (...) oraz telefon komórkowy marki S. o wartości 79,96 zł. czym działali na szkodę K. O., przy czym P. M. zarzucanego mu czynu dopuścił się będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 21.09. 2011 r. w sprawie II K 250/11 za czyn z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art.64 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności którą odbył w okresie od dnia 30.08.2012 r. do dnia 5.06.2013 r. kiedy został warunkowo przedterminowo zwolniony na mocy postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu

tj. o czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze wyrokiem z dnia 30 czerwca 2017 r. w sprawie II K 555/16 uniewinnił P. M. od popełnienia zarzucanego mu czynu i kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku złożył Prokurator Rejonowy w Kamiennej Górze zarzucając:

1.obrazę przepisów postępowania mogącą mieć istotny wpływ na treść wyroku a to art.7 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami doświadczenia życiowego a w konsekwencji dowolnej i jednostronnie korzystnej dla oskarżonego P. M. oceny dowodów w postaci zdeprecjonowania przez Sąd zeznań pokrzywdzonej K. O. przy jednoczesnym bezkrytycznym uznaniu za wiarygodne wszelkich twierdzeń oskarżonego, co w efekcie doprowadziło do wadliwego ustalenia stanu faktycznego w sprawie;

2. obrazę przepisów postępowania mogącą mieć istotny wpływ na treść wyroku art. 2 § 2 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k., art. 167 k.p.k. i art. 366 k.p.k. polegającą na naruszeniu zasady bezpośredniości przez zaniechanie przeprowadzenia niezbędnego dla pełnego ustalenia zaistniałego w sprawie stanu faktycznego dowodu z zeznań świadka – pokrzywdzonej K. O. zawnioskowanej przez oskarżyciela publicznego mimo rzeczywistej możliwości przeprowadzenia tego niezwykle istotnego dowodu , co doprowadziło do niedopuszczalnego poprzestania jedynie na odczytaniu zeznań tego świadka, czego skutkiem ten kluczowy w sprawie dowód szczególnie w świetle różnic relacji oskarżonego i pokrzywdzonej pozbawiono możliwości należytej i dogłębnej weryfikacji i oceny jego wiarygodności, a jednocześnie oceny wiarygodności pozostałych dowodów ujawnionych w sprawie, na których oparto ustalenia faktyczne będące podstawą wyrokowania;

3.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę i mający wpływ na treść wyroku będący skutkiem przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów poprzez niezasadne ustalenie na podstawie niepełnie i wadliwie ocenionego materiału dowodowego że oskarżony P. M. zarzucanego mu czynu nie popełnił ,skutkujący jego uniewinnieniem.

Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Dokonana przez Sąd I instancji ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie tylko nie przekonuje, ale wręcz razi dowolnością. Zasadnie skarżący podkreśla, że Sąd I instancji bezkrytycznie dał wiarę wszelkim twierdzeniom oskarżonego P. M., w sposób nieakceptowalny dezawuując jednocześnie obciążające go dowody. Słusznie skarżący również wskazuje, że materiał dowodowy w sprawie wymaga uzupełnienia, w szczególności o przesłuchanie na rozprawie pokrzywdzonej K. O..

Z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że powodem zakwestionowania przez Sąd I instancji zeznań pokrzywdzonej z postępowania przygotowawczego obciążających oskarżonego P. M. było nieprawidłowe podanie przez nią nazwy ulicy na której w K. zamieszkuje oskarżony oraz opisanie go jako mężczyznę szczupłego, bez tatuażu, o wzroście 165 cm i krótko ściętych, brązowych włosach, podczas gdy Sąd obserwując go bezpośrednio na rozprawie stwierdził iż ma on 180 cm wzrostu, jest „mocno wyłysiałym blondynem” i ma liczne tatuaże na ramionach. Argumentacja Sądu I instancji nie daje się jednak obronić mając na uwadze treść art. 7 k.p.k. Zasady doświadczenia życiowego wskazują, że osoba napadnięta, zaskoczona stosowaniem wobec niej przemocy, pod wpływem stresu niejednokrotnie myli się co do szczegółów zdarzenia, a takim szczegółem jest niewątpliwie nazwa ulicy o której pokrzywdzona dowiedziała się z okazanego jej wcześniej dowodu osobistego. Pokrzywdzona prawidłowo wskazała K. jako miejsce zamieszkania oskarżonego, pomylenie zaś w tych warunkach ulicy na której oskarżony mieszka nie może co do zasady deprecjonować jej zeznań. Podobnie rzecz się przedstawia z opisem wyglądu oskarżonego. Pomijając już fakt, że pomiędzy dniem zdarzenia a przesłuchaniem oskarżonego na rozprawie minęło ponad 3 i pół roku i w tym czasie mógł on nie tylko zrobić tatuaże na ciele ale nawet wyłysieć, to różnice w opisie oskarżonego przez pokrzywdzoną i wyglądem oskarżonego na rozprawie mogą wynikać z dynamicznego przebiegu zdarzenia i stresu pokrzywdzonej. Rację ma oczywiście Sąd I instancji gdy stwierdza, że niemożliwe jest aby oskarżony zmienił swój wzrost o 15 cm, niemniej dywagacje co do braku dostatecznych dowodów na sprawstwo oskarżonego są zdecydowanie przedwczesne, zwłaszcza że pokrzywdzona nie została przesłuchana na rozprawie. Wskazać w tym kontekście należy na jeszcze kilka okoliczności na poparcie tej tezy. Pokrzywdzona K. O. jednoznacznie zeznawała, że sprawcy napadu mówili po polsku i kategorycznie rozpoznała w postępowaniu przygotowawczym oskarżonego P. M. jako jednego z nich na okazanym jej zdjęciu wśród zdjęć innych osób ( k. 57 - 60 ). Brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia aby miała ona powody do pomawiania oskarżonego o czyn którego nie popełnił. Ponadto Sąd I instancji zupełnie nie odniósł się do podawanej przez nią w zeznaniach okoliczności , że sprawcy napadu zabrali kartę ewidencyjną skupu metali kolorowych gdzie były spisane dane mężczyzny który okazał jej wcześniej dowód osobisty, na podstawie którego zapamiętała że mieszka on w K. ( k.272 ). Takie zachowanie sprawcy napadu pośrednio wskazuje na osobę oskarżonego. Wreszcie zupełnie dowolne są rozważania Sądu I instancji dotyczące wyjaśnień oskarżonego odnośnie znalezienia przez niego „pod L.” telefonu skradzionego pokrzywdzonej. Te wyjaśnienia oskarżonego określić należy jako naiwne, oceniane zaś być powinny w kontekście innych dowodów i poszlak wskazujących na sprawstwo oskarżonego.

Zważywszy na wszystkie powyższe okoliczności jako zasadny uznać należało zarzut naruszenia art. 167 k.p.k. i art. 391 § 1 k.p.k. poprzez nieprzesłuchanie bezpośrednio na rozprawie świadka – pokrzywdzonej K. O. i poprzestanie na odczytaniu jej zeznań z postępowania przygotowawczego. Bezwzględnie rację ma Sąd I instancji gdy stwierdza w pisemnym uzasadnieniu wyroku, że to prokurator powinien przedstawić spójną i pełna wersję dowodów jakie niezbicie wskazują na winę oskarżonego i nie może w tym zakresie zasłaniać się możliwością działania Sądu z urzędu. Prokurator zawnioskował jednak w akcie oskarżenia o wezwanie na rozprawę i przesłuchanie bezpośrednio przed Sądem pokrzywdzonej K. O. ( jako jedynego świadka ) , Sąd zaś po kilku próbach jej wezwania odstąpił od jej przesłuchania mimo że krytycznie oceniał wiarygodność jej zeznań. Formalnie Sąd ten miał podstawę do poprzestania na odczytaniu jej zeznań świadek ten bowiem zamieszkuje za granicą, niemniej potrzeba wyjaśnienia chociażby wątpliwości Sądu co do rozpoznania oskarżonego powodowały potrzebę jej bezpośredniego przesłuchania. Stanowisko pokrzywdzonej która nie chciała być po raz kolejny przesłuchiwana w sprawie wywołującej u niej z pewnością złe wspomnienia ( k.260, k.269 ), poniekąd zrozumiałe, powinno jednak ustąpić konieczności wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy. Możliwości techniczne którymi obecnie dysponują sądy ( np. videokonferencje ) powodują że niekoniecznie bezpośrednie przesłuchanie świadka musi wiązać się z jego osobistą obecnością na rozprawie.

W tym stanie rzeczy, zważywszy na obowiązywanie zasady ne peius ( art.454 § 1 k.p.k. ) Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego P. M. i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Kamiennej Górze do ponownego rozpoznania.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy przeprowadzi postępowanie dowodowe w pełnym zakresie, w szczególności przesłucha w charakterze świadka pokrzywdzoną K. O., przy czym Sąd Okręgowy pozostawia do decyzji Sąd I instancji formę tego przesłuchania zalecając jedynie aby była jak najmniej uciążliwa dla pokrzywdzonej a jednocześnie przyczyniła się do wyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy. Całość materiału dowodowego Sad I instancji prawidłowo oceni mając na uwadze wszystkie okoliczności o których mowa powyżej, a następnie wyda wyrok który prawidłowo uzasadni zgodnie z wymogami art. 424 k.p.k.