VI P 858/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2025-06-30
Sygn. akt VI P 858/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 czerwca 2025 roku.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący sędzia Przemysław Chrzanowski
Ławnicy Elżbieta Różańska
Wiesława Bożenna Benedysiuk
Protokolant protokolant sądowy Angelika Lalik
po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2025 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa R. K.
przeciwko Sądowi Okręgowemu w Warszawie
o odszkodowanie
1. zasądza od Sądu Okręgowego w Warszawie na rzecz R. K. kwotę 16.788,60 zł (szesnaście tysięcy siedemset osiemdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania – przy czym stwierdza, że pozwany wypłacił już powodowi 1/3 z tej kwoty, tj. kwotę 5.596,20 zł (pięć tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt sześć złotych dwadzieścia groszy),
2. oddala powództwo w pozostałej części,
3. zasądza od Sądu Okręgowego w Warszawie na rzecz R. K. kwotę 480 zł (czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty,
4. odstępuje od obciążania stron kosztami sądowymi,
5. stwierdza, że pozwany wypłacił już powodowi należną tytułem rygoru natychmiastowej wykonalności kwotę 5.596,20 zł (pięć tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt sześć złotych dwadzieścia groszy).
Elżbieta Różańska sędzia Przemysław Chrzanowski Wiesława B. B.
Sygn. akt VI P 858/24
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 4 maja 2017 r. powód R. K. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Sądu Okręgowego w Warszawie kwoty 17.721,30 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Powód zakwestionował prawdziwość wskazanych w wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyn i podważył jego zasadność, a formułowane pod jego adresem przez kierownik K. B. zarzuty określił jako bezpodstawne.
(pozew: k. 1-5)
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu. Strona pozwana przyjęła stanowisko, w myśl którego przyczyny wypowiedzenia są prawdziwe i uzasadniają rozwiązanie stosunku pracy z powodem.
(odpowiedź na pozew: k. 33-40)
Wyrokiem z dnia 3 października 2022 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie zasądził na rzecz powoda R. K. od pozwanego Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 16.788,60 zł oraz oddalił powództwo w pozostałej części.
(wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie)
Wyrokiem z 11 grudnia 2023 r. Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie uchylił wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe z 3 października 2022 r., zniósł postępowanie od 7 lutego 2020 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia Sądowi Rejonowemu dla Warszawy - Żoliborza w W..
(wyrok z 11 grudnia 2023 r.: k. 504)
Postanowieniem z 4 czerwca 2024 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy - Żoliborza w Warszawie zwrócił się do Sądu Najwyższego o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości.
Postanowieniem z dnia 26 listopada 2024 r. Sąd Najwyższy przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie.
(postanowienie SR dla Warszawy-Żoliborza: k. 525, postanowienie SN: k. 534)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód R. K. był zatrudniony w Rodzinnym Ośrodku Diagnostyczno - Konsultacyjnym nr 1 w W. od dnia 9 mają 2012 r. na stanowisku pedagoga w pełnym wymiarze czasu pracy. Od dnia 1 stycznia 2016 r. był pracownikiem I Opiniodawczego Zespołu (...) Sądu Okręgowego w Warszawie.
(umowa o pracę: k. 2 części B akt osobowych, pismo z 23 grudnia 2015 r.: k. 37 części B akt osobowych, porozumienie: k. 46 części B akt osobowych, pismo z dnia 4 stycznia 2016 r. - k. 47 części B akt osobowych)
Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto powoda, liczone jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, wynosiło 5.596,20 zł brutto.
(zaświadczenie o wynagrodzeniu: k. 43)
W maju 2016 roku K. B. została kierownikiem I Opiniodawczego Zespołu (...) Sądu Okręgowego w Warszawie. Podczas pierwszego spotkania z zespołem przedstawiła swoje plany dotyczące funkcjonowania jednostki. Wcześniej pracownicy mieli możliwość pracy w systemie zadaniowym, w tym przygotowywania opinii w domu. Nowa kierownik uznała jednak, że praca powinna być wykonywana wyłącznie w siedzibie Opiniodawczego Zespołu (...) i w stałych godzinach między 8.00 a 16.00, co spotkało się z niezadowoleniem powoda i innych pracowników, choć dostosowywali się oni do nowych wymagań. Powód był sceptyczny wobec wymogu tworzenia opinii zespołowych przez dwóch specjalistów i zdarzyło mu się rozpocząć badania samodzielnie, nie czekając na współpracownika. Choć nie popierał wszystkich zmian wprowadzanych przez K. B., wykonywał jej polecenia, nie kwestionował stawianych przez nią zadań, nie charakteryzowała go niesubordynacja względem przełożonej.
(zeznania świadka A. A.: k. 249-252, zeznania świadka K. D.: k. 171, zeznania świadka J. M.: k. 223-226, zeznania powoda R. K.: k. 572-573)
K. B. skrupulatnie kontrolowała wszystkie opinie przygotowywane przez specjalistów, w tym powoda, zwracając uwagę nie tylko na błędy stylistyczne, interpunkcyjne, niejasności w sformułowaniach oraz na konieczność doprecyzowania wniosków w odniesieniu do tez sądowych, ale także na treść merytoryczną.
Powód nie zgadzał się z ingerencją w treść swoich opinii, argumentując, że ma prawo do niezależności w tym zakresie. Podobne zastrzeżenia wobec kontroli merytorycznej zgłaszali inni pracownicy, choć wielu z nich poprawiało opinie, aby uniknąć ciągłych zwrotów opinii i zakłóceń w pracy. W odróżnieniu od K. B., poprzednia kierowniczka ograniczała się do weryfikacji formalnej, takiej jak zgodność wniosków z tezą sądu, poprawność językowa, czy zgodność z wytycznymi ministerialnymi.
(zeznania świadka A. A.: k. 249-252, zeznania świadka K. D.: k. 171, zeznania świadka J. M.: k. 223-226, zeznania świadka U. Z.: k. 252-254, zeznania świadka J. K.: k. 571-572, zeznania powoda R. K.: k. 572-573, brudnopisy wybranych opinii powoda: k. 44-70)
Powodowi zdarzało się spóźnić do pracy, ale nie były to notoryczne, długie spóźnienia, nie dezorganizowały one pracy i nie wpływały destruktywnie na sposób wykonywania zadań przez powoda. Spóźnienia nie odbiegały od tych, które zdarzały się innym pracownikom. Powód wykazywał nadto zaangażowanie, pozostając w pracy po godzinie 16:00, jeśli wymagało tego dokończenie obowiązków.
(zeznania świadka A. A.: k. 249-252, zeznania świadka U. Z.: k. 252-254, zeznania świadka K. D.: k. 171, zeznania świadka J. M.: k. 223-226, zeznania świadka I. S.: k. 198-201, zeznania powoda R. K.: k. 572-573)
W trakcie spotkań z kierowniczką powód zabierał głos, wyrażając swoje zdanie na temat nowych zasad, ale robił to w sposób wyważony, bez podnoszenia głosu, czy używania obraźliwych słów. Powód podejmował próby merytorycznej dyskusji, nie przekraczał granic dozwolonej krytyki.
(zeznania świadka A. A.: k. 249-252, zeznania świadka U. Z.: k. 252-254, zeznania świadka J. M.: k. 223-226, zeznania powoda R. K.: k. 572-573)
Dnia 20 maja 2016 roku powód nie pojawił się w pracy. W piśmie z 23 maja 2016 roku zwrócił się o usprawiedliwienie nieobecności, tłumacząc, że nie mógł skontaktować się z kierownikiem wcześniej i pracował nad treścią opinii poza siedzibą Opiniodawczego Zespołu (...) Sądu Okręgowego w Warszawie. W odpowiedzi, w piśmie z tego samego dnia, K. B. wskazała, że powód nie poinformował jej o nieobecności, nie złożył wniosku o urlop na żądanie i powoływał się na nieaktualny system zadaniowego czasu pracy, obowiązujący przed 1 stycznia 2016 roku. Dodała, że obciążenie obowiązkami powoda wynikało z jego własnej organizacji pracy, a nie większej liczby zadań w porównaniu z innymi pracownikami.
(pismo z 23 maja 2016 r. – k. 81 części B akt osobowych, komentarz z dnia 23 maja 2016 r. – k. 82 części B akt osobowych, zeznania powoda R. K.: k. 572-573, zeznania K. B. – k. 142-147)
W dniu 13 lutego 2017 roku do Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim wpłynęło pismo z (...), podpisane przez sekretarkę I. S., informujące, że powód nie może stawić się na rozprawie 15 lutego 2017 roku z powodu zaplanowanych badań, a psycholog M. B. (1), z którą tworzył dwójkowy skład specjalistów, jest na urlopie wypoczynkowym. W rzeczywistości powód nie miał tego dnia żadnych badań. W notatce z 30 marca 2017 roku, sporządzonej przez I. S. w obecności K. B. i pracownika kadr M. B. (2), sekretarka stwierdziła, że prawdopodobnie powód wspomniał o badaniach, choć nie była pewna. W rzeczywistości powód uzgodnił z K. B., że nie stawi się na rozprawę z uwagi na trudny charakter sprawy i zachowanie stron postępowania. Dodatkowo miał tego dnia zastąpić innego pracownika w (...), ale rodzina nie przyszła na badanie. Powód nie informował I. S., że przyczyną jego nieobecności w sądzie są badania. W (...) większość opinii była przygotowywana przez zespoły składające się z psychologa i pedagoga, a obaj specjaliści wspólnie podpisywali dokumenty i reprezentowali opinię przed sądem. Jeśli jeden z autorów nie mógł stawić się na rozprawę (psycholog M. B. (1), z którą powód tworzył dwójkowy skład specjalistów, była wtedy na urlopie wypoczynkowym), zazwyczaj rozprawa była odraczana, choć w niektórych przypadkach sąd wzywał tylko jednego specjalistę.
(zeznania świadka I. S. – k. 198-201, zeznania świadka M. K.: k. 222-223, zeznania powoda R. K. – k., wezwania: k. 59 i 60 części B akt osobowych, pismo z dnia 13 lutego 2017 r. – k. 61 części B akt osobowych, notatka z 30 marca 2017 r. – k. 62 części B akt osobowych)
W dniu 24 kwietnia 2017 r. pracodawca wręczył powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Jako przyczyny wypowiedzenia wskazano:
- ⚫
-
naruszenie obowiązków służbowych przez powoda, polegające na niestawiennictwie na rozprawie sądowej w dniu 15 lutego 2017 r. w celu złożenia ustnej opinii uzupełniającej oraz wprowadzeniu w błąd pracownika sekretariatu co do przyczyny nieobecności, wskazując na kolizję terminu rozprawy z badaniami w (...);
- ⚫
-
lekceważenie przez powoda kierowniczki (...) K. B., przeciwstawiania się jej poleceniom oraz publicznego krytykowania decyzji;
- ⚫
-
nieprawidłowości w sporządzaniu opinii przez powoda; w tym niepogłębianie wywiadów, opieranie się wyłącznie na aktach, powierzchowności opinii, nieodpowiednie słownictwa oraz manipulacje danymi;
- ⚫
-
notoryczne spóźnienia powoda oraz samowolne opuszczanie miejsca pracy.
W oświadczeniu pracodawca wskazał, iż powyższe uchybienia doprowadziły do całkowitej utraty zaufania do pracownika.
(wypowiedzenie umowy o pracę: k. 5-6 części C akt osobowych)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, aktach osobowych powoda oraz w oparciu o zeznania powoda R. K. i świadków M. K., J. M., A. A., U. Z., J. K., które Sąd uznał za wiarygodne i wzajemnie spójne, a także częściowo w oparciu o zeznania świadków I. S. i K. D..
Sąd uznał za wiarygodne zeznania I. S., z wyłączeniem twierdzeń świadka dotyczących daty sporządzenia notatki odnośnie pisma o usprawiedliwienie niestawiennictwa powoda w sądzie.
Sąd nie oparł się także na zeznaniach K. D. w zakresie twierdzeń dotyczących spóźnień powoda, gdyż nie korelowały z zeznaniami pozostałych świadków i były niewystarczająco precyzyjne.
Sąd nie uznał zeznań świadka K. B. za wiarygodne w kwestii, w której twierdziła, że powód bez uzgodnienia z nią i pod jej nieobecność miał wprowadzić w błąd sekretarkę, informując o niemożności stawienia się na rozprawę 15 lutego 2017 roku z powodu rzekomych badań. Powód zaprzeczył, by taka sytuacja miała miejsce, i twierdził, że uzgodnił swoją nieobecność z K. B.. Zawiadomienie do Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim potwierdzało niemożność stawiennictwa powoda, ale ten zaprzeczył, by był jego autorem. Sekretarka I. S., przesłuchana jako świadek, nie potwierdziła wersji K. B., a jej notatka z 30 marca 2017 roku zawierała niepewne sformułowanie „ nie pamiętam?”, co podważa jej wiarygodność. Świadek I. S. zeznała, że została zmuszona przez K. B. do sporządzenia tej notatki, a M. K. potwierdziła, że sekretarka działała rutynowo i nie pamiętała szczegółów. Brak stwierdzenia sporządzenia notatki z rozmowy z powodem przez K. B. dodatkowo podważa jej zeznania. Sąd nie uznał także za wiarygodne zeznań K. B. o notorycznym spóźnianiu się powoda do pracy, gdyż nie potwierdzili tego inni świadkowie, ani dokumentacja pracownicza. Nie znalazły potwierdzenia twierdzenia o opóźnieniach w badaniach z powodu spóźnień powoda, gdyż badania zaczynano o 10:00, a nie o 8:00, i brak było notatki służbowej na ten temat. Zeznania o podważeniu opinii z powodu działań powoda oraz o licznych poprawkach w jego opiniach również uznano za niewiarygodne, gdyż nie potwierdzały tego dokumenty, ani inni świadkowie. Wiarygodne było jedynie twierdzenie, że powód wyrażał niezadowolenie z konieczności nanoszenia poprawek, co potwierdzili inni świadkowie. Zeznania o problemach w komunikacji z powodem zgłoszonych przez A. A. także odrzucono, gdyż nie znalazły potwierdzenia w jej zeznaniach.
Strony niniejszego postępowania sądowego nie wniosły o uzupełninie ww. materiału dowodowego.
Sąd zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 327 1 § 2 KPC uzasadnienie wyroku sporządza się w sposób zwięzły. W niniejszej sprawie, zgodnie z treścią wyroku Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie uchylającego wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe z 3 października 2022 roku, tut. Sąd wskazany zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego, przeprowadził ponownie postępowanie zniesione przez Sąd Okręgowy za okres od 7 lutego 2020 roku.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie podkreśla, że obowiązujące przepisy prawa pracy zapewniają ochronę przed arbitralnym wypowiedzeniem umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 45 Kodeksu pracy). Decyzję o rozwiązaniu umowy z zachowaniem odpowiednich przepisów podejmuje pracodawca, jednak pracownicy są chronieni przed jednostronnym, nieuzasadnionym zakończeniem stosunku pracy. Wypowiedzenie umowy przez pracodawcę musi być poparte konkretnymi i uzasadnionymi powodami, co wyklucza możliwość dowolnego lub samowolnego rozwiązania umowy bez merytorycznych podstaw.
Podstawę materialnoprawną roszczenia pracownika stanowi art. 45 § 1 Kodeksu pracy, który przewiduje, że w przypadku uznania wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony za nieuzasadnione lub niezgodne z przepisami o wypowiadaniu umów, sąd pracy – zgodnie z żądaniem pracownika – może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, przywróceniu do pracy na dotychczasowych warunkach lub przyznaniu odszkodowania. Wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 45 Kodeksu pracy, wynosi wynagrodzenie za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie mniej jednak niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia (art. 47(1) Kodeksu pracy).
Choć przyczyna wypowiedzenia nie musi być szczególnie istotna ani wyjątkowo doniosła, ponieważ wypowiedzenie jest standardowym sposobem zakończenia bezterminowego stosunku pracy, nie oznacza to zgody na wypowiedzenie nieuzasadnione, sprzeczne z zasadami współżycia społecznego lub arbitralne (postanowienie Sądu Najwyższego z 4.06.2024 r., III PSK 14/24, LEX nr 3722756).
Zgodnie z art. 30 § 4 Kodeksu pracy, w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy na czas nieokreślony lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia pracodawca powinien wskazać przyczynę uzasadniającą tę decyzję. W niniejszej sprawie powód twierdził, że podane przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia nie znajdują potwierdzenia w faktach i nie są poparte dowodami. Zdaniem Sądu, pracodawca dopełnił formalnych wymogów wypowiedzenia (art. 30 § 2, 3, 4 i 5 Kodeksu pracy), składając oświadczenie w formie pisemnej, zachowując okres wypowiedzenia, podając na piśmie przyczyny oraz informując o prawie odwołania do sądu pracy. Ciężar dowodu w zakresie zasadności przyczyny wypowiedzenia spoczywa na pracodawcy, natomiast pracownik musi udowodnić okoliczności wskazujące na nieuzasadniony charakter wypowiedzenia (wyrok SN z 8.09.1977 r., I PRN 17/77, (...) 1978, Nr 5, s. 70). Ocena zasadności wypowiedzenia, zgodnie z art. 45 § 1 Kodeksu pracy, jest dokonywana indywidualnie w każdej sprawie. Postępowanie sądowe ogranicza się do analizy przyczyn wskazanych w oświadczeniu o wypowiedzeniu, a sąd bada ich zasadność w granicach podanych przez pracodawcę (wyrok SN z 10.11.1998 r., I PKN 434/98, OSNAPiUS Nr 21/1999, poz. 688).
Sąd uwzględnił, że przyczyna wypowiedzenia nie wymaga szczególnej wagi, ponieważ wypowiedzenie jest zwykłym sposobem zakończenia stosunku pracy (por. wyrok SN z 4.12.1997 r., I PKN 419/97, OSNP 1998/20/598). W orzecznictwie sądów powszechnych podkreśla się, że przyczyna wypowiedzenia musi być rzeczywista, konkretna i precyzyjnie sformułowana, aby pracownik mógł jasno zrozumieć, jakie okoliczności doprowadziły do decyzji pracodawcy. Taka konstrukcja chroni pracownika przed arbitralnymi działaniami pracodawcy i umożliwia mu ocenę zasadności wypowiedzenia oraz podjęcie decyzji o ewentualnym zaskarżeniu go w sądzie. Pracodawca, w przypadku sporu sądowego, nie może powoływać innych przyczyn niż te wskazane w oświadczeniu o wypowiedzeniu. Naruszenie art. 30 § 4 Kodeksu pracy ma miejsce, gdy pracodawca nie podaje przyczyny wypowiedzenia lub gdy jest ona niejasna, niedostatecznie konkretna i niezrozumiała dla pracownika. Sama subiektywna ocena pracodawcy, że przyczyna była znana pracownikowi, nie zastępuje obowiązku jej wyraźnego wskazania. Przyczyna powinna umożliwić pracownikowi ocenę, czy jest rzeczywista i czy warto dochodzić swoich praw w sądzie (wyrok SN z 1.10.1997 r., I PKN 315/97, OSNP 1998/14/427). Niedopuszczalne są przyczyny ogólnikowe, takie jak „utrata zaufania” czy „naruszenie obowiązków pracowniczych”, jeśli nie są poparte konkretnymi okolicznościami. Ocena konkretności przyczyny dokonywana jest z perspektywy pracownika, który powinien rozumieć, dlaczego umowa została wypowiedziana. To sąd ostatecznie ocenia, czy wskazana przez pracodawcę przyczyna jest rzeczywista, konkretna i uzasadnia wypowiedzenie.
W niniejszej sprawie pracodawca wskazał, że przyczyną wypowiedzenia była utrata zaufania do pracownika z powodu określonych okoliczności. Utrata zaufania może uzasadniać wypowiedzenie, o ile opiera się na obiektywnych, racjonalnych przesłankach, a nie na subiektywnych uprzedzeniach czy arbitralnych ocenach. Kluczowe są przyczyny, które doprowadziły do utraty zaufania – muszą być one rzeczywiste, obiektywne i racjonalne, aby mogły stanowić podstawę wypowiedzenia.
Sąd uznał, że wypowiedzenie umowy o pracę powoda R. K. było niezasadne, albowiem wskazane przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Poniżej sąd odniesie się do każdej z czterech przyczyn wskazanych przez pozwanego, uwzględniając zeznania świadków oraz argumentację stron.
Pierwsza przyczyna wypowiedzenia dotyczyła zarzucanego powodowi naruszenia obowiązków służbowych, polegającego na niestawiennictwie na rozprawie sądowej w dniu 15 lutego 2017 r. w celu złożenia ustnej opinii uzupełniającej oraz wprowadzeniu w błąd pracownika sekretariatu co do przyczyny nieobecności, wskazując na kolizję terminu rozprawy z badaniami w (...). Sąd uznał, że pozwany nie wykazał, aby powód samodzielnie i bezprawnie podjął decyzję o przekazaniu sekretariatowi informacji o rzekomej kolizji terminów. Powód zaprzeczył, jakoby samowolnie wydał takie polecenie, a wersja przedstawiona przez kierownik K. B., nie znalazła potwierdzenia. Kluczowa w tej kwestii była wiedza świadka - sekretarki, która sporządziła pismo do sądu, jednak świadek I. S. nie dostarczyła konkretnych informacji, wskazując na rutynowy charakter tej czynności. Brak jest dowodów, aby powód celowo wprowadził sekretariat w błąd. Wersja powoda, w myśl której usprawiedliwienie zostało sporządzone za wiedzą i zgodą kierowniczki, jest wiarygodna, a pozwany nie przedstawił dowodów przeciwnych. Powód R. K. zeznał, że informował kierowniczkę o konieczności wspólnego stawiennictwa z drugą biegłą. W konsekwencji pierwsza przyczyna wypowiedzenia nie została potwierdzona. Sąd miał na uwadze, iż z zeznań świadków wynika, że w sytuacji, gdy opinia miała być wydana w składzie dwuosobowym, a jeden z biegłych (w tym przypadku psycholog) był nieobecny, przyjętą praktyką było zgłaszanie tego faktu do sekretariatu, co skutkowało odroczeniem rozprawy. Świadek A. A. potwierdziła nieobecność w spornym dniu biegłej psychologa. Świadek J. M. wskazała, że w takich przypadkach sekretariat rutynowo sporządzał usprawiedliwienia dla biegłych, co potwierdziła również świadek I. S., zaznaczając, że nie informowała kierownika o takich sytuacjach. Z zeznań świadka I. S. wynika ponadto, że nie potrafiła ona wskazać powodów, dla których usprawiedliwienie zostało sformułowane w określony sposób.
Druga przyczyna wypowiedzenia dotyczyła podnoszonego lekceważenia przez powoda kierownika (...) K. B., przeciwstawiania się jej poleceniom oraz publicznego krytykowania decyzji. Z materiału dowodowego wynika jednak, że zarzuty te nie znajdują oparcia w faktach. Świadek A. A. zeznała, że po objęciu stanowiska przez K. B. atmosfera w pracy uległa pogorszeniu z powodu nacisków kierowniczki na treść opinii biegłych. Wskazała, że powód wchodził w polemikę z kierowniczką, lecz czynił to w sposób merytoryczny, wspólnie z innymi pracownikami, którzy również sprzeciwiali się ingerencjom w treść opinii. Dyskusje te nie miały charakteru konfliktowego, nie dochodziło do podnoszenia głosu, czy niestosownych zachowań. Świadek nie przypomniała sobie sytuacji, aby powód nie wykonał polecenia. Podobnie świadek U. Z. podkreśliła, że powód zgłaszał uwagi dotyczące ingerencji w treść opinii w sposób wyważony, bez jakiejkolwiek wulgarności, mając na celu poprawę sytuacji. Zeznała również, że powód był pomocny, rzetelny i nie zachowywał się niestosownie wobec kierowniczki. Świadek J. M. potwierdziła, że powód na spotkaniach z kierowniczką zachowywał się spokojnie i merytorycznie, nie używając obraźliwych słów. Inni świadkowie, w tym K. D., I. S. oraz J. K., wskazywali na ogólną napiętą atmosferę w pracy, wynikającą z działań kierowniczki, która nierówno traktowała pracowników i wprowadzała zmiany organizacyjne, budzące sprzeciw zespołu. Sąd uznał, że powód nie lekceważył kierowniczki, choć nie zgadzał się z jej wizją zarządzania i ingerencjami w treść opinii. Jego stanowisko miało charakter dopuszczalny, było wyrażane w sposób wyważony, na zebraniach zespołu, i nie przekraczało granic swobody wypowiedzi pracownika. Powód wykonywał polecenia kierowniczki, a pojedynczy incydent wskazany przez świadka K. D., dotyczący rozpoczęcia badania bez drugiego biegłego, miał charakter jednostkowy i nie świadczy o systematycznym naruszaniu obowiązków. Zeznania świadków wskazują, że powód respektował nowe zasady, choć wyrażał wobec nich sprzeciw, co było reakcją na zmiany organizacyjne wprowadzane wbrew dotychczasowym standardom. Należy podkreślić, że wyrażanie merytorycznych uwag wobec decyzji przełożonego w ramach dyskusji zespołowej nie może być uznane za lekceważenie, czy nielojalność wobec pracodawcy, zwłaszcza gdy dotyczyło to ochrony autonomii zawodowej biegłego, gwarantowanej przepisami prawa.
Trzecia przyczyna wypowiedzenia dotyczyła stwierdzenia strony pozwanej o nieprawidłowości w sporządzaniu opinii przez powoda, w tym niepogłębiania wywiadów, opierania się wyłącznie na aktach, powierzchowności opinii, nieodpowiedniego słownictwa oraz manipulacji danymi. Zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził tych zarzutów. Świadek A. A. wskazała, że kierowniczka K. B. ingerowała w treść opinii, mimo że nie uczestniczyła w badaniach, nie znała akt spraw i nie miała uprawnień do kwestionowania merytorycznej warstwy opinii. Podkreśliła, że biegły ma autonomię w doborze metod badania i formułowaniu wniosków, a zarzuty kierownika dotyczące np. niepogłębiania wywiadów nie uwzględniały specyfiki pracy z różnymi klientami. Słownictwo w opiniach musiało być dostosowane do odbiorców, w tym stron postępowania, co wykluczało stosowanie zbyt specjalistycznych sformułowań. Świadek U. Z. potwierdziła rzetelność pracy powoda, jego przygotowanie i doświadczenie, zaprzeczając zarzutom o braku rozmów z klientami, czy powierzchowność opinii. Świadek J. M. zeznała, że wizytatorzy z ministerstwa nie zgłaszali uwag do opinii powoda, a kierownik przekraczała swoje kompetencje, ingerując w merytorykę opinii. Podobne stanowisko wyraziła świadek J. K., wskazując, że zastrzeżenia kierownik miały charakter autorytarny i dotyczyły treści opinii, mimo braku jej udziału w badaniach. Sąd uznał, że nie wykazano, aby powód sporządzał opinie w sposób nierzetelny, powierzchowny, manipulował danymi, czy stosował nieodpowiednie słownictwo. Zarzuty dotyczyły głównie drobnych błędów stylistycznych, interpunkcyjnych lub składniowych, które nie miały wpływu na merytoryczną wartość opinii. Brudnopisy opinii, na które powoływał się pozwany, dotyczyły jedynie kilku spraw przy znacznym obciążeniu powoda pracą, a ich analiza nie wykazała braku spójności czy profesjonalizmu. Co istotne, brak obiektywnych dowodów na nierzetelność opinii powoda, takich jak negatywne oceny wizytatorów, bądź skargi sędziów wskazuje, że zarzuty te miały charakter subiektywny i wynikały z konfliktu kompetencyjnego z kierowniczką, co nie może uzasadniać wypowiedzenia umowy o pracę.
Czwarta przyczyna wypowiedzenia dotyczyła rzekomych notorycznych spóźnień powoda oraz samowolnego opuszczania miejsca pracy. Zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził tych zarzutów. Świadek A. A. zeznała, że badania biegłych rozpoczynały się o godzinie 10:00, wobec czego incydentalne, krótkie spóźnienia nie powodowały zakłóceń w pracy. Dodała, że biegli często pozostawali w pracy po godzinie 16:00, aby dokończyć badania. Świadek U. Z. wskazała, że nie przypomina sobie częstych spóźnień powoda, a na pewno nie były one bardziej regularne niż u innych pracowników. Podkreśliła, że nie było wymogu natychmiastowego wpisywania się na listę obecności po przybyciu do pracy, a spóźnienia wynikały z przyczyn losowych, takich jak korki. Świadek I. S. potwierdziła, że powód nie spóźniał się częściej niż inni i często pracował po godzinach. Zeznania świadka K. D., która twierdziła, że powód był nieobecny o godzinie 9:00, nie korelują z zeznaniami innych świadków, a zarzut oczekiwania opiniowanego od godziny 8:00 nie znalazł potwierdzenia. Świadek J. M. wskazała, że po zmianie systemu pracy z zadaniowego na sztywny (8:00–16:00) część pracowników miała trudności z dostosowaniem się, ale powód pracował dłużej, aby ukończyć zadania. Powód R. K. wyjaśnił, że incydentalne spóźnienia wynikały z problemów komunikacyjnych, a praca była często wykonywana w domu. Sąd uznał, że nie wykazano notorycznych spóźnień ani samowolnego opuszczania miejsca pracy przez powoda. Wskazana przez pozwanego nieobecność z 20 maja 2016 r. miała charakter jednostkowy i wynikała z okresu przejściowego po wprowadzeniu nowych zasad organizacji pracy przez kierownik. Powód w tym czasie pracował zdalnie i dostarczył sporządzone opinie. Od tamtej pory przestrzegał zasad dotyczących czasu pracy. Zeznania świadków wskazują, że spóźnienia zdarzały się wielu pracownikom i nie były traktowane jako istotne naruszenie, zwłaszcza że pracownicy często pozostawali w pracy dłużej lub wykonywali obowiązki w domu. Zarzuty dotyczące spóźnień mają charakter nieproporcjonalny do skutku w postaci wypowiedzenia umowy o pracę, tym bardziej że pozwany nie wykazał, aby incydentalne spóźnienia powoda powodowały jakiekolwiek zakłócenia w funkcjonowaniu Opiniodawczego Zespołu (...) Sądu Okręgowego w Warszawie.
Reasumując, żadna z przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę wskazanych przez pozwanego nie znalazła potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.
Zasądzając kwotę odszkodowania w wysokości 16.788,60 zł Sąd kierował się treścią art. 47 1 kp, z którego wynika, że odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, jednak nie niższej od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Na podstawie przedłożonego w toku postępowania zaświadczenia o średnim wynagrodzeniu powoda Sąd przyjął, iż jego miesięczne wynagrodzenie wynosiło 5.596,20 zł brutto, zatem należne jest mu odszkodowanie za 3 miesiące w wysokości 16.788,60 zł. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, iż niekwestionowaną okolicznością było, iż pozwany wypłacił już powodowi 1/3 kwoty z tej kwoty, tj. 5.596,20 zł, co znalazło odzwierciedlenie w sentencji wyroku.
W kwestii odsetek ustawowych za opóźnienie Sąd zasądził je od pierwszego dnia po ustaniu stosunku pracy, tj. po dniu nastąpienia szkody w postaci zakończenia stosunku pracy, tj. od dnia 1 sierpnia 2017 roku – do dnia zapłaty.
Powództwo w zakresie kwoty przewyższającej kwotę 16.788,60 zł zostało oddalone. Jednocześnie, na podstawie art. 98 kpc, art. 100 kpc oraz § 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.). Sąd zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za I instancję oraz kwotę 120 zł za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym. Zgodnie bowiem z § 10 ww. rozporządzenia, stawki minimalne wynoszą za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym przed sądem okręgowym - 50% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat - 75% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 120 zł. Reasumując, na podstawie art. 100 k.p.c. – gdyż powód uległ w niniejszej sprawie jedynie nieznacznie – Sąd zgodnie ze zgłoszonym żądaniem zasądza od Sądu Okręgowego w Warszawie na rzecz R. K. kwotę w sumie 480 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty. Nadto, w ocenie Sądu względy słuszności przemawiają za tym, aby na podstawie art. 97 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych odstąpić od obciążania stron kosztami sądowymi.
Na podstawie art. 477 2 § 1 k.p.c. należało stwierdzić, że pozwany wypłacił już powodowi należną tytułem rygoru natychmiastowej wykonalności kwotę 5.596,20 zł.
Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Przemysław Chrzanowski, Elżbieta Różańska
Data wytworzenia informacji: