Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Joanna Napiórkowska - Kasa

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2023 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. Z.

przeciwko A. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w W.

o odszkodowanie z tytułu niewydania w terminie świadectwa pracy, ekwiwalent za urlop

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki K. Z. na rzecz pozwanej A. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w W. kwotę 1.350,00 zł (słownie: jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za okres od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

3.  nie obciąża powódki w pozostałym zakresie kosztami procesu przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt VI P 174/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 marca 2019 roku K. Z. wniosła o zasądzenie od W. G. kwoty 5372,84 zł tytułem odszkodowania za niewydanie świadectwa pracy w terminie oraz wypłacenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w ilości 13 dni. W uzasadnieniu wskazała, że nie mogła się zarejestrować się w Urzędzie Pracy, jako osoba bezrobotna – poszukująca pracy, nie posiadała ubezpieczenia zdrowotnego.

(pozew – k. 1-3)

Powódka sprecyzowała, że jej pracodawcą była A. G.. Jednocześnie podała, że dochodzi kwoty 1309,88 zł tytułem ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.

(pismo powódki – k. 19)

W odpowiedzi na pozew strona pozwana A. G. wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu Sąd stwierdził, że odwołująca otrzymała świadectwo pracy po konsultacji odnośnie przekazania świadectwa pracy, ponadto powódka nie dostarczyła świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy.

(odpowiedź na pozew – k. 25-30)

Stanowiska stron pozostały niezmienne do zakończenia postępowania.

Sąd ustalił, co następuje:

Powódka została zatrudniona u A. G. na podstawie umowy o pracę na czas okres próbny od 16 października 2017 roku do 15 stycznia 2018 roku, oraz na czas określony od 16 stycznia 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku. Powódka była zatrudniona na ½ etatu za wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 1050,00 zł brutto.

(umowy o pracę – cz. B. a.o. powódki)

W dniu 7 stycznia 2019 roku A. G. wystawiła powódce świadectwo pracy. Świadectwo zostało dostarczone przez W. G. – pełnomocnika pozwanej po wystawieniu przez biuro księgowe spółki.

Powódka ustalił w rozmowie osobiście z A. B., że powódka odbierze osobiście z siedziby firmy świadectwo pracy razem z innymi dokumentami, które były jej potrzebne, w tym zaświadczenie o niekaralności, badania lekarskie.

Powódka nie przyjechała po dokumenty przez ponad 3 miesiące i nie odebrała ich z firmy. Do 7 marca 2019 roku kiedy wysłała maila nie kontaktowała się z pozwaną celem ustaleń, czy jej świadectwo pracy jest już wystawione. Nie przyjechała również osobiście celem odbioru świadectwa (zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami), czy też sprawdzenia, czy zostało wystawione.

(zeznania świadka B. Z. (1) – k. 80v-81; zeznania świadka A. B. – k.81-81v)

W dniu 7 marca 2019 roku powódka zwróciła się W. G. na adres mailowy z prośbą o wysłanie świadectwa pracy, PIT i oryginałów dokumentacji medycznej na jej adres zamieszkania.

W dniu 18 marca 2019 roku powódka zwróciła się do pozwanej mailowo z prośbą o udzielenie odpowiedzi gdzie są dokumenty o które się upominała.

Powódce udzielono odpowiedzi mailowo, że świadectwo pracy jak i PIT czekały na nią od dwóch miesięcy celem odbioru zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami.

Świadectwo pracy został ostatecznie wysłane powódce przez pracodawcę w dniu 19 marca 2023 roku.

(maile – k. 34-35; mail – k. 78; zeznania powódki K. S. – k. 183v-184v; zeznania pozwanej A. G. – k. 184-184v)

U pozwanej urlopy wypoczynkowe udzielano pisemnie i ustnie zgłaszając taki wniosek do pozwanej lub W. G.. Powódka wykorzystała w 2019 roku 21 dni urlopu wypoczynkowego.

W 2018 roku korzystała z urlopu wypoczynkowego w dniach 15 lutego 2018 roku, od 20 sierpnia 2018 roku do 3 września 2018 roku oraz 2 listopada 2018 roku – złożyła pisemne wnioski.

Bez złożenia pisemnego wniosku z urlopu wypoczynkowego korzystała w dniach i okresach: od 30 lipca 2018 roku do 3 sierpnia 2018 roku, od 24 grudnia 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku.

Pracodawca nie miał podstaw do wypłacenia powódce ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy za okres zaturdnienia, ponieważ powódka wykorzystała urlop wypoczynkowy w całości.

(świadectwo pracy – cz. C. a.o. powódki; zeznania powódki K. S. – k. 183v-184v; zeznania pozwanej A. G. – k. 184-184v; wnioski urlopowe – k. 191-193; listy obecności – k. 194-205; opinia biegłego z zakresu rachunkowości E. Z. – k. 213-218)

Powódka na początku stycznia 2020 roku miała być zatrudniona w firmie (...) w Z. na pełen etat za wynagrodzeniem 2.500 zł. Przepracowała tam 3 dni, ale pracodawca poprosił o złożenie świadectwa pracy. Powódka nie miała możliwości doręczenia świadectwa pracy, wobec czego nie zawarto z nią umowy o pracę.

(zeznania powódki K. S. – k. 183v-184v; zeznania pozwanej A. G. – k. 184-184v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, akt osobowych powódki oraz wiarygodnych w całości zeznań świadków B. Z. (2) oraz A. B.. Wiarygodne w całości były zeznania pozwanej A. G., a w części powódki K. S.. Nie były wiarygodne zeznania powódki odnośnie twierdzeń, że wykorzystała przez 2 lata tylko 14 dni urlopu, albowiem w toku postępowania została przedłożona dokumentacja w postaci pisemnych wniosków urlopowych oraz list obecności. Powódka nie zdołała wzruszyć zawartych w tych dokumentach zapisów. Materiał dowodowy zebrany w sprawie nie wykazał, że zostało jej do wykorzystania 22 dni urlopu wypoczynkowego, albowiem z dokumentów przedłożonych do akt sprawy wynika, że w 2019 roku wykorzystała nawet 21 dni urlopu z 13 przysługujących.

Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego w sprawie, brak było podstaw do uzupełniania materiału dowodowego z urzędu.

Sąd ustalił, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Odnośnie odszkodowania za niewydanie świadectwa pracy w terminie Sąd stwierdził, że roszczenie to było nie zasadne i pozbawione podstaw. Zgodnie z art. 99 § 1 k.p. pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy. Zgodnie zaś z § 2 odszkodowanie to przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni. Szkoda pracownika w rozumieniu art. 99 k.p. polega na utracie wynagrodzenia, które mógłby otrzymać, gdyby podjął pracę po otrzymaniu prawidłowego świadectwa pracy. Przesłankami roszczenia o odszkodowanie z art. 99 k.p., oprócz wydania po terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy, jest poniesienie przez pracownika szkody polegającej na niemożności podjęcia nowego zatrudnienia oraz związek przyczynowy między tymi zdarzeniami. Zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie poglądem "w świetle art. 99 § 2 k.p. odszkodowanie z powodu niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy nie mógł uzyskać z tego powodu nowej pracy pomimo podejmowanych w tym kierunku starań, co sam powinien udowodnić (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1978 r., I PRN 107/78, (...)). Na pracowniku spoczywa ciężar dowodu, że świadectwo wydano po terminie lub jest niewłaściwe, że poniósł szkodę oraz że ta szkoda (polegająca na niemożliwości podjęcia odpowiedniej pracy) jest normalnym następstwem tych bezprawnych zachowań pracodawcy (art. 6 i 361 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.; tak: E. Maniewska, Komentarz aktualizowany do art. 99 Kodeksu pracy). Pracodawca będzie ponosił przewidzianą w komentowanej normie odpowiedzialność, jeżeli pomiędzy niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa a zaistniałą szkodą wystąpi związek przyczynowy. Chodzi w tym wypadku o normalne następstwa braku przedmiotowego dokumentu lub nieprawidłowości informacji w nim zawartej. Może to w szczególności polegać na odmowie zatrudnienia pracownika na określonym stanowisku z powodu niedostarczenia świadectwa potwierdzającego posiadanie wymaganego stażu pracy określonego rodzaju (zob. M. Włodarczyk, Komentarz do art. 99 k.p.).

Zgodnie z art. 97 § 1 k.p. w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 896, 1933 i 2042) albo doręcza je w inny sposób. Świadectwo pracy dotyczy okresu lub okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy. Wobec czego obowiązkiem pracodawcy było wystawienie i wydanie powódce świadectwa pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania stosunku pracy liczonym od 31 grudnia 2018 roku tj. daty kiedy stosunek pracy wygasł z upływem czasu na który umowa o pracę była zawarta. Pracodawca ustalił z powódką, że wystawi dla niej świadectwo pracy, a powódka poprosiła, że chce odebrać to świadectwo pracy osobiście od pracodawcy. Tak więc skoro powódka rozmawiała z A. B. o tym, że chce odebrać świadectwo pracy osobiście powinna stawić się po nie. Pracodawca wystawił dla powódki świadectwo pracy, którego to świadectwa pracy powódka nie odebrała z powodu własnych, zależnych od siebie działań. Przez okres około 3 miesięcy od wystawienia świadectwa pracy i przyszykowania go do odbioru i złożenia w firmie pozwanej, powódka nie stawiała się aby je odebrać. Miała pełną świadomość, że pracodawca nie wyśle jej świadectwa pracy pocztą na adres zamieszkania, gdyż jej wolą był odbiór osobisty dokumentu co wcześniej zostało wyraźnie ustalone z pracodawcą. Powódka powinna więc sama odebrać świadectwo pracy, jak ustaliła to z pracodawcą. Tylko z winy powódki, a nie pracodawcy świadectwo pracy nie zostało jej fizycznie wydane do 7 stycznia 2019 roku. Pozwana nie ponosi odpowiedzialności za niewydanie świadectwa pracy w terminie, które zostało ostatecznie powódce wydane 20 marca 2019 roku.

Pracodawca ma obowiązek wystawić świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania stosunku pracy. Skoro powódka podjęła pracę na początku stycznia 2020 roku to oznacza to, że próbowała podjąć zatrudnienie w kilku pierwszych dniach stycznia 2020 roku. Pracodawca wystawił świadectwo pracy 7 stycznia 2019 roku. Tak więc podejmując zatrudnienie u nowego pracodawcy nie mógł on wymagać od powódki świadectwa pracy ponieważ taki obowiązek się nie zaktualizował. Pracodawca ma obowiązek wystawić świadectwo pracy i wydać w ciągu 7 dni. Tak więc żadnej odpowiedzialności odszkodowawczej nie można przypisać pozwanej, gdyż nie z jej winy powódka nie została zatrudniona. Podejmując zatrudnienie powódka nie mogła jeszcze fizycznie otrzymać świadectwa pracy ponieważ pracodawca miał czas do 7 stycznia 2020 roku aby je wystawić i wydać.

Na pracowniku spoczywa ciężar dowodu, że świadectwo wydano po terminie lub jest niewłaściwe, że poniósł szkodę oraz że ta szkoda (polegająca na niemożliwości podjęcia odpowiedniej pracy) jest normalnym następstwem tych bezprawnych zachowań pracodawcy (art. 6 i 361 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Nie została więc wykazany w żadnym zakresie związek przyczynowy miedzy działaniami pozwanej, a ewentualna powstałą szkodą.

Odnośnie szkody Sąd wskazuje, że powódka zeznała, że z powodu braku wystawienia świadectwa pracy nie mogła się zarejestrować w Urzędzie Pracy, jednakże nie przedłożyła żadnego dowodu (decyzji o nieprzyznaniu prawa do zasiłku) na okoliczność faktu, że nie otrzymała z tego powodu prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Nie wykazała w jakiej wysokości poniosła szkodę w tym zakresie. Poza tym podała, że poniosła szkodę z powodu ostatecznego niezatrudnienia jej w firmie (...) w Z., gdzie miała zarabiać 2.500 zł. Należy wskazać, że nawet w przypadku udowodnienia takiej szkody, strona pozwana nie ponosi winy za niezatrudnienie powódki u nowego pracodawcy w związku z niewydaniem świadectwa pracy. Po pierwsze powódka sama miała odebrać świadectwo pracy, czego nie uczyniła, po drugie na co wskazano już wyżej w czasie kiedy zgłosiła się do pracy w firmie (...) (początek stycznia 2019 roku) strona pozwana miała jeszcze czas na wystawienie świadectwa pracy. Jak podała po 3 dniach przestała pracować. Poza tym nie wskazała, że kontaktowała się z pracodawcą w okresie kiedy jeszcze był czas na wystawienie świadectwa pracy do 7 stycznia 2019 roku, żeby wystawił jej szybciej bo nowy pracodawca od niej tego wymaga.

Kolejne roszczenie o ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, nie zasługiwało na uwzględnienie. Zgodnie z art. 171 § 1 k.p. w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Wysokość ekwiwalentu ustala się na podstawie wynagrodzenia bezpośrednio poprzedzającego nabycie prawa do tego świadczenia. Dotyczy to także ekwiwalentów za zaległe urlopy. Zaznaczyć porządkowo trzeba, że zasady obliczania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r., Nr 2, poz. 14).

W toku postępowania Sąd ustalił, co ostatecznie nie było sporne miedzy stronami, że norma wymiaru urlopu jaki powódka nabywała z początkiem 2018 roku wynosiła 26 dni, a w związku z tym, że powódka była zatrudniona na ½ etatu jej wymiar urlopu uległ proporcjonalnemu zmniejszeniu do 13 dni na podstawie art. 154 § 2 k.p. Także powódka miała prawo do wykorzystania w 2018 roku 13 dni urlopu wypoczynkowego. Sąd ustalił na podstawie dokumentów które zostały złożone w toku postępowania przez stronę pozwaną - wniosków urlopowych oraz list obecności podpisywanych przez powódkę - że powódka w 2018 roku wykorzystała łącznie 21 dni urlopu, czyli nawet więcej niż miała prawo za 2018 rok (13 dni).

Powódka wnosiła o zasądzenie na jej rzecz ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy za 13 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, jednakże było to pozbawione podstaw faktycznych, albowiem cały urlop wypoczynkowy jaki jej przysługiwał wykorzystała. Tak więc powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu.

Mając na względzie powyższe, Sąd oddalił powództwo w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 i § 2 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, uznając, że strona pozwana wygrała w całości.