Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 listopada 2024 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Joanna Napiórkowska - Kasa

Protokolant: starszy protokolant sądowy Aleksandra Łaszuk

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2024 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. P. (1)

przeciwko Miejskie Zakłady (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

o premię

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda J. P. (1) na rzecz pozwanej Miejskich Zakładów (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 67,50 zł (słownie: sześćdziesiąt siedem złotych 50/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za okres od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt VI P 75/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 lutego 2022 roku J. P. (2) wniósł o zasądzenie od Miejskie Zakłady (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 45 zł wraz z ustawowymi odsetkami z tytułu niesłusznego pomniejszenia premii regulaminowej oraz naruszenia art. 112 § 1 Kodeksu pracy. W uzasadnieniu powód podał, że jego premia regulaminowa została pomniejszona bezpodstawnie ponieważ zasady dotyczące stroju służbowego zawarte w opracowaniu „Co kierowca wiedzieć powinien” były niepełne, a sankcje nie były znane pracownikowi.

(pozew – k. 1)

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o jego oddalenie w całości, w uzasadnieniu wskazując, że powód nie otrzymał premii regulaminowej albowiem w dniu 26 października 2021 roku nie pracował w krawacie.

(odpowiedź na pozew – k. 17-21)

Stanowiska stron pozostały bez zmian.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód jest zatrudniony w pozwanej na stanowisku kierowcy autobusu w Oddziale P. R-3 (...). W dniu 26 października 2021 roku powód pracował obsługując autobus linii 119 bez krawata, w koszulce typu POLO. Zostało to ujawnione przez kontrolę z (...) która poinformowała o tym fakcie pozwaną spółkę.

W dniu 26 października 2021 roku zostałą przeprowadzona kontola niejawna przez pracowników (...), która ujawniła, że powód nie był ubrany w krawat i pracował w koszulce typu polo.

(nagranie na płycie CD – k. 85; zeznania świadka R. Z. – k. 96v-98)

Zgodnie z § 22 ust. 5 Regulaminu Wynagradzania pracownik ma obowiązek wykonywania pracy w mundurze schludnym i estetycznym. Poza tym pracodawca jest zobowiązany do egzekwowania od pracowników noszenia munduru zgodnie z § 22 ust. 7b w.w. Regulaminu.

W załączniku nr 6 do Regulaminu Wynagradzania zawarto wykaz asortymentu umundurowania. W okresie od 1 października do 30 kwietnia kierowca jest zobowiązany nosić m.in. krawat i koszulę. Koszula polo jest umundurowaniem przeznaczonym do noszenia przez kierowcę autobusu w okresie letnim.

Zgodnie z załącznikiem nr 3 ust. 3 i 9 b Regulaminu Wynagradzania – premia regulaminowa przysługuje za przepracowane godziny w danym miesiącu do wysokości nominału miesiąca. Premia danego pracownika jest pomieszana o wysokość kwoty równej kwocie nienależnej za uchybienie powstałe z winy pracownika przy realizacji zadań przewozowych. Pomniejszenie następuje w miesiącu za który stwierdzono uchybienie.

Zgodnie z § 5 pkt 17 Umowy wykonawczej o świadczenie usług przewozowych w zbiorowym transporcie publicznym na liniach autobusowych w latach 2018 – 2027 – świadczenie usług odbywa się autobusami kierowanymi przez kierowców ubranych w firmowe stroje według zasad określonych w Załączniku nr 15 do umowy.

Zgodnie z pkt 1 ust. 1.6.1.1 oraz pkt 1 ust. 1.6.1.3 załącznika nr 15 do umowy wykonawczej o świadczenie usług przewozowych – kierowcy autobusów spółki winni być ubrani w jednolity strój firmowy w przypadku mężczyzny składający się z:

a)  długich spodni w kolorze granatowym,

b)  koszuli tonacji jasnoniebieskiej,

c)  krawatu w kolorze granatowym,

d)  marynarki, swetra, bluzy polarowej lub bezrękawnika w kolorze grantowym.

W okresie od 1 maja do 30 września :

a)  zwalnia się kierowcę z obowiązku noszenia krawata,

b)  dopuszcza się możliwość rozpięcia koszuli pod szyją o 1 guzik,

c)  dopuszcza się koszulę z krótkim rękawem w tonacji jasnoniebieskiej,

d)  dopuszcza się zastosowanie koszulki polo w tonacji jasnoniebieskiej.

Krawat który miał być noszony przez kierowców autobusów w okresie od 1 września do 30 kwietnia musiał być założony pod szyją na koszulę z zapiętym guzikiem.

Powód w dniu 11 grudnia 2017 odebrał od pozwanego broszurę „Co powinien wiedzieć kierowca autobusu” i zobowiązał się do zapoznania z nią oraz przestrzegania wszystkich zawartych w niej wymogów. W broszurze zawarte były wskazania, że w okresie od 1 maja do 30 września kierowca może ubierać się bez krawata, w tym z zastosowaniem koszulki polo w tonacji jasno niebieskiej.

(załącznik nr 15 – k. 32-36; Regulamin wynagradzania – k. 37-42; Regulamin Pracy – k. 43-49; Broszura „Co powinien wiedzieć kierowca autobusu”– k. 51-80; załącznik do aneksu nr (...) do umowy wykonawczej – k. 81-84; zeznania świadka R. Z. – k. 96v-98; potwierdzanie odbioru broszury – k. 121)

Zgodnie z § 1 pkt 1 uchwały nr 77/ (...) od dnia 1 stycznia 20201 roku do 31 grudnia 2021 roku wszelkie stwierdzone przez Zarząd (...), zawinione przypadki uchybień i wynikające z nich kwoty nienależne w odniesieniu do kierowcy rozliczone zostaną stawką 9 zł. Zgodnie z pkt 2.6 załącznika nr 3 do umowy wykonawczej wykroczenie - stanowi służbowy strój kierowcy niezgodny z § 5 pkt 16 umowy. Przepis ten stanowi, że spółka (pozwana) jest zobowiązana do świadczenia usług określonych w umowie autobusami kierowanymi przez kierowców ubranych w stroje firmowe według zasad obowiązujących w spółce w dniu zawarcia umowy i uzgadnianych z (...) w przypadku ich zmiany.

Zgodnie z pkt 3.1. załącznika nr 3 do umowy wykonawczej – współczynnik korygujący uchybienia wynosi „5” za każdy stwierdzony przypadek.

Premia regulaminowa powoda została pomniejszona za miesiąc październik 2021 o kwotę 45 zł (stawka 9 zł x współczynnik 5 = 45zł).

(uchwała nr 383/ (...) – k. 104; uchwała nr 77/ (...) – k. 105; załącznik nr 4 do umowy zawartej 19 czerwca 2017 roku – k. 106-120; załącznik nr 3 do umowy wykonawczej – k. 129-131)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie nagrania CD, dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, które nie były kwestionowane w zakresie autentyczności przez strony postępowania.

Odnośnie zeznań świadka R. Z. Sąd dał im wiarę w całości jako wiarygodnym. Zeznaniom powoda Sąd dał wiarę w części. Nie było wiarygodne, żę w dniu kiedy powód został skontrolowany przez niejawną kontrolę (...) nie musiał mieć krawata przy koszuli, ponieważ nikt tego nie wymagał. W tym zakresie decydujące były zapisy odpowiednich regulaminów pozwanej i (...), z których powoda nikt nie zwolnił. Nie było również wiarygodne na co powód wskazywał, że jakby miał „założony krawat na rękę czy głowę to nie popełniłby żadnego wykroczenia przeciwko regulaminowi”. W regulacjach które były przedmiotem tego postępowania co prawda nie ma wskazanego jak krawat należy nosić, ale z samej istoty tej części męskiej garderoby wynika, że nosi się go do koszuli i wtedy spełnia funkcję reprezentacyjną i wygląda w sposób odpowiedni do ubioru. Nie było również wiarygodne, że regulamin który obowiązywał powoda i został przywołany w otrzymanej przez niego broszurze „co kierowca powinien wiedzieć” był niepełny. Powód w swoich zeznaniach podał na czym ta niepełność jego zdaniem polegała, poza tym regulacje obowiązujące w pozwanej i obowiązujące powoda były jasne w zakresie ubioru jaki miał nosić. Również to, że ubranie powoda było adekwatne do sytuacji i pogody w dniu 26 października 2021 roku nie było prawdą, ponieważ na ten dzień nie uchylono żadnych regulacji odnośnie noszenia krawata. Nie miało znaczenia tym samym jaka była pogoda tego dnia, ponieważ w regulacjach pozwanego i (...) nie było uwzględnione, że ubiór w zakresie krawatu różni się w zależności od pogody.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie z następujących przyczyn.

Należy wyjaśnić, że wynagrodzenie przysługujące pracownikowi może być określone nie tylko w umowie o pracę (art. 22 § 1 k.p.), ale i w aktach wewnątrzzakładowych jak regulaminie wynagradzania, czy zakładowym układzie zbiorowym pracy, który pracodawca w zależności od określonych warunków ma obowiązek lub może wprowadzić (art. 77 1, 77 2 k.p.), a także w przepisach prawa (art. 77 3 k.p.). Wynagrodzenie za pracę powinno odpowiadać rodzajowi pracy i kwalifikacjom pracowników oraz ilości i jakości pracy (art. 78 § 1 k.p.). Wynagrodzenie może być określone jedną kwotą, może jednak składać się z różnych elementów: wynagrodzenia zasadniczego, dodatków (np. stażowego, za pracę w nocy, funkcyjnego), ryczałtów (np.za pracę w godzinach nadliczbowych). Wśród takich elementów są też premie. Te mogą mieć charakter regulaminowy (stanowiąc element stały wynagrodzenia) lub uznaniowy. Premie uznaniowe stanowią określoną w art. 105 k.p. nagrodę za wzorowe wykonywanie przez pracownika obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy, podnoszenie jej wydajności i jakości i przyczynianie się poprzez to szczególnie do realizacji zadań zakładu pracy. Premia regulaminowa z kolei to premia warunkowana spełnieniem ściśle określonych przesłanek, sprawdzalnych kryteriów, które powinny być określone w dokumencie wprowadzającym świadczenie – umowie o pracę, czy akcie prawa wewnątrzzakładowego. Wysokość takiej premii może być określona w sposób stały (kwotowo), jako procent od wynagrodzenia, czy przez określenie dolnej i górnej jej granicy. Przesłanki premii regulaminowej bywają określone pozytywnie (np. osiągnięcie określonego pułapu sprzedaży) lub negatywnie (spóźnienia, nieusprawiedliwione nieobecności).

U pozwanego pracodawcy funkcjonował system w którym kierowcom przyznawano premię regulaminową jako stały dodatek do wynagrodzenia niezależnie od spełnienie kryteriów osiągania wyników w pracy, czy np. punktualności. Były natomiast przesłanki negatywne (reduktory premiowania) w wyniku spełnienia których pracownika pozbawiano premii regulaminowej, która była mu należna, czyli występowały przesłanki negatywne które skutkowały pomniejszeniem premii.

Niniejsza sprawa dotyczy niewypłacenia powodowi części premii regulaminowej w kwocie 45 zł, za stwierdzanie uchybienia w dniu 26 października 2021 roku w zakresie nie prawidłowego ubioru powoda. Sąd ustalił, że w dniu 26 października 2021 roku powód jako kierowca zatrudniony w Oddziale P. „R-3 Ostrobramska” wykonywał pracę ubrany w koszulę polo, bez krawata, co zostało potwierdzone na nagraniach z monitoringu wizyjnego zainstalowanego w autobusie którym kierował. Sąd podziela argumentacje pozwanego, że ubiór powoda w dniu 26 października 2021 roku był nieprawidłowy biorąc pod uwagę obowiązujące w spółce regulacje oraz postanowienia umowy wykonawczej usług przewozowych w publicznym transporcie zbiorowym na linach autobusowych na lata 2018-2027. Zgodnie z pkt 1 ust. 1.6.1.1 oraz pkt 1 ust. 1.6.1.3 załącznika nr 15 do umowy wykonawczej o świadczenie usług przewozowych – kierowcy autobusów spółki winni być ubrani w jednolity strój firmowy w przypadku mężczyzna składający się z:

e)  długich spodni w kolorze granatowym,

f)  koszuli tonacji jasnoniebieskiej,

g)  krawatu w kolorze granatowym,

h)  marynarki, swetra, bluzy polarowej lub bezrękawnika w kolorze grantowym.

W okresie od 1 maja do 30 września :

a)  zwalnia się kierowcę z obowiązku noszenia krawata,

b)  dopuszcza się możliwość rozpięcia koszuli pod szyją o 1 guzik,

c)  dopuszcza się koszulę z krótkim rękawem w tonacji jasnoniebieskiej,

d)  dopuszcza się zastosowanie koszulki polo w tonacji jasnoniebieskiej.

Zgodnie z § 5 pkt 17 Umowy wykonawczej o świadczenie usług przewozowych w zbiorowym transporcie publicznym na liniach autobusowych w latach 2018 – 2027 – świadczenie usług odbywa się autobusami kierowanymi prze kierowców ubranych w firmowe stroje według zasad określonych w Załączniku nr 15 do umowy. W załączniku nr 6 do Regulaminu Wynagradzania zawarto wykaz asortymentu umundurowania. W okresie od 1 października do 30 kwietnia kierowca jest zobowiązany nosić m.in. krawat i koszulę. Koszula polo jest umundurowaniem przeznaczonym do noszenia przez kierowcę autobusu w okresie letnim.

Powód z powyższymi regulacjami był zapoznany ponieważ otrzymał od pracodawcy broszurę „Co powinien wiedzie kierowca autobusu”. Na stronie 9 i 10 tejże broszury wskazane jest wprost, ze w okresie od 1 maja do 30 września zwalnia się prowadzącego z obowiązku noszenia krawata, a także dopuszcza się jako asortyment umundurowania koszulę i koszulkę polo z krótkim rękawem w kolorze jasnoniebieskim. W dniu 26 października 2021 roku powód powinien być ubrany w koszulę jasnoniebieską – a nie koszulkę polo jasnoniebieska oraz powinien mieć założony krawat do tejże koszuli. Powód nie kwestionował tego, że nie miał założonej koszuli z długim rękawem oraz krawata. Nie mogła się ostać jednak argumentacja, że w dniu kiedy został skontrolowany przez niejawnych pracowników (...), nie musiał mieć krawata ponieważ w tym dniu była pogoda która nie pozwalała na założenie krawata pod szyję. Nie ma to jednak znaczenia jaka była w dniu 26 października 2021 roku pogoda, ponieważ w regulacjach obowiązujących powoda jako kierowcę autobusu nie ma mowy o tym, że warunki ubioru podlegają zmianie lub uchyleniu w określonym zakresie zależnie od pogody. To, że jak powód zeznawał przez 11 lat nie zwracano mu uwagi na brak krawata w okresie po 1 października, nie ma żadnego znaczenia, ponieważ liczy się fakt jakie przepisy obowiązywały w dniu 26 października 2021 roku oraz, że wtedy został skontrolowany przez pracowników (...).

Odnosząc się do kwestii, że powód mógł nosić krawat - jak wskazywał – „na głowie lub na ręku” i nie zostałby mu pomniejszona premia regulaminowa za naruszenie - nie jest to prawidłowa argumentacja. Co prawa w broszurze, ani regulaminie pracy, regulaminie wynagradzania, umowie o świadczeniu sług przewozowych, nie ma mowy o tym jak należy nosić krawat, jednak z samej istoty tej części garderoby wynika, że nosi się go pod szyją, ponieważ tylko wtedy spełnia on swoją funkcję - czyli stanowi elegancką ozdobę do koszuli. Nie spełnia takiej funkcji noszony na ręku, czy głowie. Wręcz przeciwnie, w ocenie Sądu jeśli powód nosiłby krawat na tych częściach ciała to wyglądałby jak osoba która nie przykłada uwagi do schludnego ubioru, który był wymagany w pozwanej wobec kierowcy autobusu. Mógłby skutkować poza tym u pasażerów, potencjalnym odbiorem pozwanej jako firmy, która nie traktuje poważnie swoich pasażerów, ponieważ dopuszcza do noszenia przez pracowników elementów ubioru (galanterii) w sposób nieprzyjęty zwyczajowo.

Idąc dalej Sąd wskazuje, że zgodnie z § 1 pkt 1 uchwały nr 77/ (...) zarządu pozwanej spółki wszystkie stwierdzone przez Zarząd (...), zawinione przypadki uchybień i wynikające z nich kwoty nienależne w odniesieniu do kierowcy zostają rozliczone stawką 9,00 zł. Zgodnie z pkt 2.6 zarządzenia nr 3 do umowy wykonawczej o świadczenie usług przewozowych w komunikacji zbiorowej autobusowej w latach 2010 – 2017, wykroczenie służbowe - stanowi strój kierowcy niezgody z ustaleniami §5 pkt 16 tej umowy. Spółka zobowiązująca się do wykonywania przewozów (czyli w tym przypadku pozwana) - zobowiązała się do świadczenia usług określonych w umowie autobusami kierowanymi przez kierowców ubranych w stroje firmowe według zasad obowiązujących w spółce w dniu zawarcia umowy i uzgodnionych z (...) w przypadku ich zmiany. Natomiast zgodnie z pkt 3.1. załącznika nr 3 do umowy wykonawczej współczynnik korygujący uchybienia wynosi „5” za każdy stwierdzony przypadek. Oznacza to, przenosząc na grunt tej sprawy, że Sąd stwierdził, że za jedno naruszenie w postaci stwierdzenia nieprawidłowego ubioru powód mógł zostać pozbawiony przez pozwaną premii w wysokości 45 zł (5 zł x 9). Zgodnie z pkt 5.2 załącznika nr 4 do umowy zawartej 19 czerwca 2017 roku – za każde istotne nieprawidłowości, zleceniodawca ( (...)) naliczy spółce (pozwanej spółce) kary umowne – za wykroczenie służbowe pracownika spółki nieprzestrzeganie obowiązków, w szczególności strój prowadzącego niezgodny z ustaleniami – karę umowną w wysokości za każdy stwierdzony przypadek 20 x skorygowana w sposób określony w ust. stawka jednostkowa brutto obowiązująca w miesiącu w którym zdarzenie miało miejsce. Oznacza to, że pozwana spółka była karana przez Zarząd (...) za to, że kierowcy pozwanej byli nieregulaminowo ubrani w czasie świadczenia przewozów pasażerskich na rzecz (...). Pozwana ostatecznie pomniejszała kierowcom premie regulaminowe za dokonane przez nich naruszenia, ponieważ sama była karana przez (...).

Reasumując Sąd stwierdził, że powód miał wiedzę na temat tego, że w okresie od 1 października do 30 kwietnia następnego roku musi być ubrany w koszulę z długim rękawem i krawat założony do tej koszuli. Ta wiedza wynikała z broszury z którą powód jako kierowca zapoznał się przed przystąpieniem do pracy w pozwanej. Tym samym zobowiązany był do przestrzegania obowiązujących w pozwanej regulacji odnośnie ubioru. Skoro powód w dniu 26 października 2021 roku nie przestrzegał przepisów dotyczących ubioru, został skontrolowany jako pracujący bez krawata i w koszulce polo, to rację miał pracodawca, że pozbawił powoda premii w wysokości 45 zł.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. biorąc pod uwagę, że pozwana spółka wygrała w całości, a stawka kosztów zastępstwa procesowego została obliczona na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.