Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód(...)Bank S.A. we W. wystąpił przeciwko pozwanej (...)sp. z o.o. w W. o zwolnienie od egzekucji pojazdu M. (...) numer rej. (...) z numerem nadwozia (...), zajętego w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przeciwko dłużnikowi R. Z. przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Skierniewicach Pawła Pacyńskiego, sygn. akt Km 233/12. Na wypadek nieuwzględnienia roszczenia powód wniósł o zwolnienie od egzekucji należącego do niego udziału 49/100 w prawie własności ww. samochodu. Równocześnie wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu i udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego. W uzasadnieniu powód podniósł, że zawarł z dłużnikiem umowę kredytu na zakup przedmiotowego pojazdu, której zabezpieczeniem była umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu, na podstawie której i w wyniku spełnienia określonych w niej przesłanek przysługuje mu prawo własności pojazdu.

Pozwana (...)sp. z o.o. w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podniesiono, iż samochód jest rzeczą ruchomą oznaczoną co do gatunku, co w związku z treścią art. 155 § 2 kc miało uzasadniać negowanie okoliczności, że powodowi przysługuje prawo własności pojazdu.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje.

W dniu 15 grudnia 2009 r. powód (...)Bank Polska S.A. zawarł z R. Z. umowę kredytu nr (...) w celu zakupu pojazdu samochodowego M. (...), rok produkcji 2001, nr nadwozia (...) (umowa kredytu – k.6-8). Unormowanie § 2 ust. 6 umowy przewidywało, iż jedną z form zabezpieczenia kredytu będzie przewłaszczenie pojazdu. Z kolei § 5 ust. 4 umowy kredytu przewidywał 30 dniowy termin wypowiedzenia.

Na podstawie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 03 grudnia 2009 r. R. Z. przeniósł na powoda udział w prawie własności ww. pojazdu w części 49/100 w wyniku czego bank stał się w tej części współwłaścicielem pojazdu. Nadto w § 2 ust. 3 tej umowy przewłaszczający wyraził bezwarunkową zgodę na przejście na powoda pozostałej części udziału przysługującej jemu w prawie własności pojazdu tj. 51/100. Skutek ten mógł nastąpić a) w przypadku niedotrzymania przez przewłaszczającego warunków umowy, b) w przypadku stwierdzenia przez bank niezgodności w dokumentach złożonych przez kredytobiorcę, c) w dniu następnym po dniu, w którym zaległość ze spłatą wymagalnych wierzytelności banku w kwocie przekraczającej 50% raty kredytowej wyniesie 90 dni, licząc od dnia w którym kwota ta została przekroczona, d) w dniu następnym po dniu, w którym upłynął okres wypowiedzenia umowy kredytu (umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie – k 4-5).

Pismem z dnia 31 października 2011 r. powód wypowiedział R. Z. ww. umowę kredytu wobec zaległości w spłacie udzielonego kredytu (wypowiedzenie umowy - k.9).Wypowiedzenie doręczono R. Z. w dniu 8.11.2011. zpo – k. 10-11), tym samym 30 dniowy okres wypowiedzenia upłynął z końcem dnia 8.12.2011r.

Pozwany (...)Sp. z o.o. skierował przeciwko dłużnikowi R. Z. wniosek o wszczęcie egzekucji, którego podstawą był podstawie tytuł wykonawczy stanowiący nakaz zapłaty z dnia 22 listopada 2011 r. wydany przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, sygn. akt XVI GNc 6113/11 w wyniku czego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Skierniewicach Paweł Pacyński dokonał w dniu 7.3.2012r. zajęcia samochodu M. (...), rok produkcji 2001, nr rej (...) (zawiadomienie dłużnika – k.12, akta egzekucyjne – nakaz zapłaty k.3, protokół zajęcia ruchomości – k. 27, zawiadomienie o zajęciu ruchomości- k.31).

Pismami z dnia 26 marca 2012 r. powód, występując jako właściciel, wezwał pozwanego oraz komornika sądowego do odstąpienia od egzekucji przedmiotowego samochodu, pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową (wezwanie do pozwanego – k.13, wezwanie do komornika – k.14). W odpowiedzi pozwany uznał żądanie powoda za bezpodstawne. Ponowne wezwanie pozwanego do zwolnienia pojazdu od egzekucji również nie dało skutku w postaci zwolnienia od egzekucji (wezwanie do pozwanego – k.16).

Obwieszczeniem z dnia 10 kwietnia 2012 r. komornik sądowy podał do publicznej wiadomości o termin pierwszej licytacji 51% udziału we własności samochodu M. (...) nr rej. (...) (obwieszczenie - k.18, akta egzekucyjne – k.53).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w niniejszej sprawie i sprawie egzekucyjnej, ich odpisów i kopii, które uznał za wiarygodne, nie znajdując podstaw do kwestionowania ich prawdziwości, biorąc pod uwagę fakt, że również strony niniejszego postępowania nie podważały ich wiarygodności.

Sąd Rejonowy zważył co następuje.

Powództwo było zasadne.

Podstawą dochodzonego roszczenia jest art. 841 § 1 kpc, zgodnie z którym osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa. Wypadkiem naruszenia prawa, który może stanowić podstawę powództwa z pewnością jest skierowanie egzekucji do przedmiotu stanowiącego własność osoby trzeciej, gdy równocześnie wierzyciel nie ma prawa zaspokojenia się z danego przedmiotu. Bez wątpienia osobą trzecią jest powód, który nie został wymieniony w ww. nakazie zapłaty stanowiącym tytuł wykonawczy w postępowaniu egzekucyjnym.

Z ustalonego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że właścicielem całości pojazdu samochodowego M. (...) rocznik produkcji 2001, numer rej (...) z numerem nadwozia (...) jest powód. W myśl postanowień umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 03 grudnia 2009 r. dłużnik wyraził bezwarunkową zgodę na przejście na powoda przysługującej jemu części udziału w prawie własności przedmiotowego pojazdu, w dniu następnym po dniu, w którym upłynął okres wypowiedzenia umowy kredytu. Umowa zaś została rozwiązana z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od daty doręczenia pisma, które nastąpiło 08 listopada 2011r. Tym samym należy przyjąć, że powód został wyłącznym właścicielem pojazdu z początkiem dnia 9 grudnia 2011 r.

Należy zwrócić uwagę również na błędne twierdzenia pełnomocnika strony pozwanej jakoby przedmiotowy pojazd był rzeczą oznaczoną co do gatunku. Po pierwsze w orzecznictwie przyjęte jest stanowisko zgodnie z którym pojazd określony w ramach konkretnego stosunku prawnego stanowi rzecz oznaczoną co do tożsamości. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 1978 r. sygn. IV CR 55/78, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 lipca 1995 r. sygn. I ACr 322/95, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 1992 r. sygn. II CRN 87/92). Nadto powołana przez pełnomocnika teza uchwały Sądu Najwyższego z dnia 30 grudnia 1988 r. III CZP 48/88 nie miała zastosowania w niniejszej sprawie – dotyczy bowiem wytycznych odnoszących się do rękojmi i gwarancji. Tym niemniej w orzeczeniu tym zawarty został pogląd, że podstawowym kryterium pozwalającym na rozróżnienie tych dwóch kategorii rzeczy jest zastępowalność lub niezastępowalność danej rzeczy, a nie ich identyfikacja. W pełni podzielić przy tym należy pogląd podnoszony w piśmiennictwie (np. T. Filipiak w: „Kodeks Cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe.” wydanie II, LEx 2012, tezy do art. 155 kc), że: o tym, czy dana rzecz ruchoma w konkretnym stosunku prawnym należy do rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku czy co do tożsamości, decyduje sposób określenia zbywanej rzeczy w umowie. I tak na przykład umowa sprzedaży egzemplarza książki może w zależności od jej treści mieć za przedmiot książkę określonego autora - rzecz jest oznaczona tylko co do gatunku, bądź dotyczyć ściśle określonego egzemplarza (pamiątkowego, z autografem) - rzecz oznaczona co do tożsamości (por. A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo cywilne, 2001, s. 235). Odnosząc przywołane zasady na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż również zgodnie ze wskazanym w uzasadnieniu uchwały III CZP 48/88 kryterium zastępowalności (lub nie) danej rzeczy, sporny samochód należy uznać za rzecz oznaczoną co do tożsamości. W umowie przewłaszczenia wskazany został bowiem numer nadwozia, będący, zgodnie z powszechną wiedzą, unikalnym oznaczeniem danego egzemplarza pojazdu. Co więcej z uwagi na charakter i cel umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z 3.12.2009r. – udzielenie zabezpieczenia poprzez przeniesienie własności rzeczy, na której zakup został udzielony kredyt bankowy, uznać należy iż w ramach stosunku prawnego łączącego (...)Bank S.A. we W. z R. Z. samochód M. (...) o numerze nadwozia (...), jest rzeczą niezastępowalną. Zobowiązań z tej umowy jej strony nie mogły bowiem wykonać rozporządzając własnością innego pojazdu marki M. (...). Tym samym w sprawie niniejszej sporny samochód należało uznać za rzecz niezastępowalną, a więc oznaczoną co do tożsamości. W związku z tym przeniesienie jego własności (jak również udziału we współwłasności) nie wymagało przewidzianego przez art. 155 § 2 kc przeniesienia posiadania – przesłanka ta wymagana jest wyłącznie w zakresie rzeczy oznaczonych co do gatunku.

Nie ulegało również wątpliwości, wbrew wywodom pełnomocnika strony pozwanej (k. 84), iż przedmiotem przewłaszczenia na zabezpieczenie był sporny samochód zajęty w postępowaniu egzekucyjnym Km 233/12. Po pierwsze numer rejestracyjny nie jest jedyną cechą identyfikującą dany pojazd. Pamiętać należy, iż ulega on zmianom m.in. w razie zmiany miejsca zamieszkania właściciela pojazdu, może zostać również zmieniony w wypadku utraty dotychczasowych tablic rejestracyjnych (np. wskutek kradzieży). Natomiast numer nadwozia zmianom nie podlega. Oznacza to, że od umowy o przewłaszczenie na zabezpieczenie nie sposób wymagać określenia numeru rejestracyjnego pojazdu, skoro pełniej dany pojazd identyfikowany jest poprzez numer nadwozia. Co więcej w aktach egzekucyjnych (k. 32 akt Km 233/12) znajduje się, mające walor dokumentu urzędowego, zaświadczenie z CEPiK (Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców), że R. Z. jest ujawniony jako współwłaściciel samochodu osobowego M. (...), nr rej. (...), nr nadwozia (...).

Wobec powyższego, jako że sporny pojazd stanowił własność strony powodowej, przeciwko której strona pozwana nie dysponuje tytułem wykonawczym ani inną podstawą prowadzenia egzekucji ze spornej ruchomości, należało powództwo uwzględnić w całości.

Z tych względów Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 841 § 1 kpc.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 i § 2 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania, w myśl której strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia spraw. Zasądzona kwota obejmowała zwrot uiszczonej opłaty sądowej 700 zł (k. 50) oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa 17 zł (k. 48).