Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

E. Z. reprezentująca małoletniego M. Z. pozwem z dnia 12.02.2019r.( 15 lutego 2019r -data prezentaty) wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego A. Z. z kwoty po 650 zł miesięcznie do kwoty po 1200 zł miesięcznie.

Pozwany A. Z. w odpowiedzi na pozew nie uznał żądania powództwa i wnosił o jego oddalenie w całości, ponadto poinformował, iż zamierza złożyć powództwo o obniżenie alimentów na rzecz małoletniego syna. Pozwem z dnia 08.09.2019r. (09.09.2019r.-data prezentaty) A. Z. złożył pozew o obniżenie alimentów z kwoty po 650 zł. miesięcznie do kwoty po 400 zł. miesięcznie (sygn. akt IIIRC307/19).

Postanowieniem z dnia 14 listopada 2019r. Sąd połączył sprawę IIIRC307/19 ze sprawą IIIRC 51/19 celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia . (protokół rozprawy z dnia14.11.2019r.- k.124 akt).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obecny obowiązek alimentacyjny A. Z. ustalony został w wyroku rozwodowym Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 08.10.2014r. w sprawie III C 489/14, w którym został on zobowiązany do łożenia na utrzymanie małoletniego syna M. Z. ur. (...) tytułem alimentów kwoty po 650 zł miesięcznie (d. wyrok Sądu Okręgowego k. 193 akt IIIC 489/14).

W tym czasie małoletni M. Z. miał ukończone 6 lat , uczęszczał do I klasy szkoły podstawowej, mieszkał z matką E. Z. oraz starszą siostrą S. Z. ur.(...) w wynajętym mieszkaniu. Matka małoletniego powoda E. Z. była zatrudniona na stanowisku pracownika biurowego z wynagrodzeniem miesięcznym netto 1500 zł. miesięcznie (d. k.49 , k.146 akt sprawy IIIC 305/07). A. Z.-ojciec małoletniego M. przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym (z powodu urazu kolana lewego), które w kwietniu 2014r. wynosiło 52,33 zł. brutto za 1 dzień (k.34,k.117, k. 119, k.146 akt III C 489/14 ). Mieszkał w domu jednorodzinnym stanowiącym majątek dorobkowy stron. Rodzice małoletniego w sprawie o rozwód podpisali plan wychowawczy, w którym m.in. zgodnie ustalili wysokość obowiązku alimentacyjnego A. Z. wobec małoletniego syna M. , ponadto ustalone zostały szerokie kontakty ojca z małoletnim (w każdy wtorek i czwartek, w parzyste weekendy, przez dwa tygodnie wakacji letnich, jeden tydzień ferii zimowych, w święta , w dniu urodzin małoletniego oraz w dniu 1 listopada). A. Z. zobowiązał się do pokrywania poza alimentami kosztów pobytu małoletniego w okresie ferii i wakacji –treść planu wychowawczego-k.183-189 akt sprawy rozwodowej III C 489/14). A. Z. na czas orzekania w sprawie o rozwód korzystał ze świadczenia rehabilitacyjnego, pozostawał na utrzymaniu rodziny. Wcześniej pracował jako kierowca zawodowy ciężarówki na trasach międzynarodowych. (zeznania stron w sprawie o rozwód-k.191 akt).A. Z. był obciążony obowiązkiem alimentacyjnym wobec pełnoletniej córki S. Z. w trybie zabezpieczenia w sprawie IIIRC100/14 SR w Otwocku (okoliczność bezsporna).A. Z. ponosił w całości koszty utrzymania domu oraz spłacał kredyt zaciągnięty przez strony(rata miesięczna kredytu -859,97 zł.-akta sprawy rozwodowej IIIC 489/14- okoliczność bezsporna)

Obecnie matka małoletniego M.-E. Z. ma 46 lat posiada wykształcenie średnie, technik-ekonomista, jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w P.H.U. (...) B. W. w J. , otrzymuje wynagrodzenie 2250 zł. brutto (1673 zł. netto), z okazji świat otrzymuje dodatkowo premię (około 300 zł.). Pracuje od poniedziałku do piątku w godzinach od8.00 do 16.30 oraz w dwie soboty w miesiącu od 8.00 do 13.00 - zaświadczenie pracodawcy z dnia 24.01.2020r-k.136 akt, zeznania strony-k.120 akt (okoliczności bezsporne). W 2018r. E. Z. uzyskała dochód brutto-23.531,28 zł. (zeznanie podatkowe E. Z. za 2018r-k.138-140 akt). Od czerwca 2018r. E. Z. mieszka z synem M. w domu jednorodzinnym położonym w O. na ul (...), stanowiącym majątek dorobkowy stron. Za energię płaci 150 zł. miesięcznie w sezonie letnim, ok.300 zł. miesięcznie z sezonie zimowym. Koszt zakupu oleju opałowego to ok.3200 zł. w sezonie grzewczym. Opłata za wodę wynosi ok.115-120 zł. miesięcznie. Wywóz nieczystości (szambo) to koszt 200 zł. za 1,5 miesiąca. A. Z. opłaca rachunki za wywóz śmieci, które wynoszą 40 zł. miesięcznie. Koszty podatku od nieruchomości (230 zł. rocznie) strony ponoszą po połowie. E. Z. kupuje gaz za kwotę 60 zł. , co wystarcza na dłużej niż jeden miesiąc. Małoletni M. potrzebuje systematycznej wymiany odzieży oraz obuwia. Za obuwie E. Z. zapłaciła jednorazowo ok.180 zł., na odzież potrzebuje ok.150 zł. miesięcznie. Matka małoletniego robi zakupy odzieżowe dla syna w sklepach tzw. sieciowych ( np. H&M). Syn stron małoletni M. Z. ma obecnie 12 lat, jest uczniem klasy VI szkoły podstawowej. Obiady szkolne dla małoletniego kosztują 130 zł. Wyżywienie w domu oraz leki dla syna to koszt ok.500 zł. miesięcznie. Za dodatkowe lekcje języka angielskiego dla małoletniego E. Z. płaci 120 zł. miesięcznie. M. potrzebuje wkładek ortopedycznych do butów które kosztują 30 zł., są kupowane 4 razy w roku, co daje łącznie koszt 120 zł. Małoletni M. trenuje piłkę nożną, koszt miesięczny treningu to 180 zł. Koszt zakupu stroju sportowego dla małoletniego to ok.400 zł. w skali roku. E. Z. ponosi ponadto stałe koszty za internet-90 zł. miesięcznie, na zakup środków czystości dla małoletniego-ok50 zł. miesięcznie, za wodę, które średnio wynoszą 50 zł. miesięcznie, zakupu telefonu 138,99 zł. miesięcznie oraz doładowania , koszty leczenia stomatologicznego małoletniego przy czym koszt jednorazowej usługi to kwota od 100 do 190 zł (k. 38-114 faktury zakupów, potwierdzenia przelewów ). Małoletni M. korzysta z wyjazdów wypoczynkowych , koszt tygodniowego obozu dla niego to kwota ok.1500 zł. Koszt wycieczki szkolnej np. do kina lub teatru to wydatek ok. 60 zł. Kontakty małoletniego z ojcem nie są realizowane zgodnie z ustaleniami planu wychowawczego, np. wyjazd wakacyjny z pozwanym trwał 1 tydzień, ponadto małoletni nie jest zabierany z ojcem na spotkania z nim, często kontakty te są realizowane w aktualnym miejscu zamieszkania dziecka, bez noclegów (zeznania strony-k.120 akt –okoliczności bezsporne). Córka stron pełnoletnia S. K. ma 26 lat, w dniu 21.10.2018r. zawarła związek małżeński, mieszka ze swoim mężem. Na większe wydatki związane z utrzymaniem domu (zakup oleju opałowego) E. Z. pożycza pieniądze od swoich rodziców, którzy mają stałe źródło utrzymania w postaci emerytur (zeznania strony-k.125-126, k.133-134).

Aktualnie A. Z. ma 47 lat, posiada wyuczony zawód frezer, od 01.11.2018r.jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku dyrektor handlowy w firmie (...) w O.. Wynagrodzenie pozwanego uzależnione jest od dochodów firmy. Na przestrzeni 6 miesięcy 2019r, od marca do sierpnia uzyskał najwyższe wynagrodzenie w miesiącu kwietniu-4496,72 zł. brutto, najniższe w czerwcu lipcu i sierpniu-2250 zł. brutto (zaświadczenie z miejsca pracy pozwanego z dnia 03.09.2019r.-k.31 akt). W 2018r. A. Z. osiągnął dochód brutto 82.894,73 zł.-zeznanie podatkowe A. Z. za 2018r-k.32-34akt. Przed 01.11.2018r. A. Z. pracował w firmie (...) o podobnym profilu przez okres 3,5 roku na stanowisku przedstawiciela handlowego. W firmie tej początkowo zarabiał 3000-3500 zł. netto miesięcznie, później 6000 zł. netto miesięcznie. Z firmą (...) pozwany rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron. A. Z. posiada prawo jazdy kategorii C i E w trakcie trwania małżeństwa pracował jako kierowca i zarabiał od 5000 zł. do 7000 zł. miesięcznie. Pozwany mieszka u swojej konkubiny, z którą pozostaje w związku od 3 lat. Pokrywa koszty utrzymania jej domu w kwocie 300 zł. miesięcznie. Partnerka A. Z. posiada stałe źródło utrzymania w postaci wynagrodzenia za pracę, pracuje jako księgowa Czasami nocuje u swoich rodziców. A. Z. spłaca kredyt konsolidacyjny 70.000 zł., który zaciągnął w 2017r. w ratach miesięcznych po 850 zł. do 2027r. Część kredytu przeznaczył na koszty postepowania o podział majątku dorobkowego stron, według relacji strony ok.20.000 zł. A. Z. zaciągnął kredyt także na pokrycie kosztów związanych z weselem córki S., jednak ostatecznie nie przeznaczył tych środków na pokrycie tych kosztów (zeznania strony-k.120-121, okoliczności bezsporne). Pozwany bierze leki przeciwbólowe, które kupuje bez recepty, czasami kupuje lek ketonal. Koszty wyjazdów pozwanego do klientów oraz utrzymania w tym czasie ponosi jego pracodawca Małoletni M. był z A. Z. w górach w okresie ferii zimowych oraz spędził z nim 1 tydzień wakacji w Turcji. Ojciec kupił małoletniemu sportowe buty za ok.300 zł. Małoletni otrzymuje od ojca prezenty z okazji świat lub urodzin np. klawiaturę do komputera oraz myszkę. W czasie wakacji małoletni ma opłacane półkolonie przez matkę. W opiece nad małoletnim M. matkę małoletniego wspiera córka S. K. oraz dziadkowie macierzyści (odprowadzanie do szkoły, przygotowywanie posiłków) W toku niniejszego postępowania od dnia 02.11.2019r.A. Z. zamieszkał we wspólnym domu, przestał uczestniczyć w kosztach utrzymania domu swojej partnerki, zadeklarował udział w kosztach utrzymania domu w ½ części. Od momentu wprowadzenia do domu pokrył koszty opłaty za prąd-150 zł. oraz opróżnienia szamba. A. Z. nie płaci alimentów w kwocie po 300 zł. miesięcznie na rzecz córki za zgodą uprawnionej S. K. od września 2018r. W sprawie o podział majątku dorobkowego stron zapadło nieprawomocne postanowienie, zgodnie z którym własność zabudowanej nieruchomości została przyznana E. Z. , która została zobowiązana do spłaty pozwanemu kwoty 173.000 zł. w terminie 5 miesięcy. Co do zasady podziału majątku dorobkowego strony postepowania były zgodne. (zeznania świadka S. K.-k.104-105 akt. zeznania stron-k.125-127 akt, k.133-134).Powyższe ustalenia Sąd oparł na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym w postaci zeznań stron: E. Z., A. Z. oraz świadka S. K. dołączonych do akt sprawy dokumentów w postaci poświadczonych kopii zeznań podatkowych stron, zaświadczeń o wynagrodzeniu stron, kopii faktur , wydruków z operacji bankowych: przelewów oraz akt sprawy IIIC 489/14. Zgromadzone dowody Sad uznał za wiarygodne co do istotnych okoliczności sprawy , bowiem w tym zakresie korespondują one ze sobą i nie pozostają w sprzeczności. Sąd jedynie uznał za niewiarygodne zeznania A. Z. w przedmiocie ograniczonych możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego do łożenia na utrzymanie syna alimentów po 400 zł. miesięcznie, gdyż pozostają one w sprzeczności z reszta dowodów, które Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd zważył co następuje:

Podstawą zmiany wysokości istniejącego obowiązku alimentacyjnego jest zgodnie z art. 138 k.r.o. zmiana stosunków polegająca, w przypadku żądania podwyższenia alimentów, na wzroście usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej. Orzekając o alimentach Sąd bierze za podstawę rozstrzygnięcia potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego według stanu istniejącego w dacie orzekania (art. 316 § 1 k.p.c.). Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 k.r.o. wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego ostatnie alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu.

Zgodnie z dyspozycją art. 133 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi swoimi dochodami. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego (art. 135 § 1 § 2 k.r.o.)

Od daty wydania ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów A. Z. wobec małoletniego syna M. Z. upłynęło ponad 5 lat.W chwili ustalania obowiązku alimentacyjnego małoletni miał 6 lat rozpoczynał edukacje szkolną, obecnie ma lat 12 i znajduje się w okresie intensywnego wzrostu fizycznego oraz rozwoju psychospołecznego. Skala oraz zakres potrzeb dziecka w tym wieku dynamicznie rośnie, z czym związany jest także wzrost kosztów stałego utrzymania małoletniego. Na wzrost zakresu potrzeb małoletniego ma wpływ zmiana jego miejsca zamieszkania, bowiem generują te potrzeby także koszty utrzymania domu jednorodzinnego, w którym małoletni powód obecnie mieszka ze swoja matką. Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd stanął na stanowisku, iż zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda kształtuje się na poziomie co najmniej 1500 zł. miesięcznie. Na kwotę tę miedzy innymi składają się koszty obiadów szkolnych (130 zł.m-cznie), koszty wyżywienia w domu (ok.500 zł. m-cznie), treningi piłki nożnej (180 zł.m-cznie), koszty dodatkowych lekcji języka angielskiego (120 zł.m-cznie), uśredniony koszt wypoczynku letniego oraz zimowego (ok.200 zł.m-cznie), zakup środków higieny (ok.50 zł. miesięcznie), udział w kosztach utrzymania domu (ok.300 zł.m-cznie). Powyższe wydatki nie uwzględniają wydatków cyklicznych związanych z edukacją (zakup wyprawki, opłata ubezpieczenia, rady rodziców, wycieczek szkolnych), zakupem odzieży i obuwia, w tym także odzieży i obuwia sportowego.

Możliwości zarobkowe A. Z. wzrosły na przestrzeni ostatnich 5 lat i zdaniem Sądu kształtują się one na poziomie ok 6000 zł.brutto (dowód zeznanie podatkowe (...) za 2018r.-k.32-34 akt). Sąd oceniając możliwości zarobkowe zobowiązanego do alimentacji bierze pod uwagę nie faktycznie osiągane dochody ale wynagrodzenie które zobowiązany może osiągnąć przy dołożeniu należytej staranności. Sąd uwzględnił także okoliczność, iż obecnie na utrzymaniu A. Z. pozostaje jedynie syn M., gdyż w 2018r. A. Z. został zwolniony z obowiązku alimentacji córki S. w kwocie 300 zł. miesięcznie. Obecne koszty utrzymania A. Z. są niewygórowane, w szczególności, iż koszty podróży służbowych i wyżywienia podczas tych podróży pokrywa pracodawca pozwanego (okoliczność bezsporna). Pozwany obecnie pokrywa koszty związane z eksploatacja domu w ograniczonym zakresie , t.j płaci za energię (ok.150 zł.) oraz wywóz śmieci (40 zł.) , uiszcza połowę podatku od nieruchomości. Jednocześnie pozwany deklaruje, iż koszty te będzie pokrywał do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy o podział majątku dorobkowego stron. Poza możliwościami zarobkowymi A. Z. posiada możliwości majątkowe w postaci udziału w zabudowanej nieruchomości położonej w O. przy ul (...), którego wartość to ok. 173.000 zł. Podkreślenia wymaga okoliczność, iż do października 2018r. A. Z. realizował obowiązek alimentacyjny w łącznej wysokości 950 zł. miesięcznie (650 zł. na rzecz syna M. oraz 300 zł. na rzecz córki S.) co wskazuje, iż posiadał takie możliwości zarobkowe w latach 2014-2018.

Możliwości zarobkowe matki małoletniego nie uległy zasadniczemu wzrostowi i Sąd ocenił je na poziomie ok 2000 zł. brutto miesięcznie (zeznanie podatkowe Pit 37 za 2018r.-k.139 akt, zeznanie E. Z.). Ponadto matka małoletniego w większym stopniu realizuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniego, powinna więc w mniejszym, niż pozwany, zakresie realizować swój obowiązek alimentacyjny w formie materialnej. Dodatkowym obciążeniem dla przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda będzie obowiązek spłaty udziału pozwanego w nieruchomości wspólnej, co z pewnością ograniczy znacznie możliwości zaspakajania potrzeb małoletniego powoda przez jego matkę na dotychczasowym poziomie. Sąd stanął na stanowisku, iż orzeczenie Sądu w sprawie o podział majątku dorobkowego stron jest wprawdzie nieprawomocne, jednak strony co do zasady podziału majątku były zgodne, kwestionowały jedynie sposób (termin) spłaty zasądzonej w postanowieniu (zeznania stron, okoliczności bezsporne).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał powództwo o podwyższenie alimentów za zasadne w części, t.j co do kwoty 1000 zł. miesięcznie, zaś w pozostałym zakresie powództwo to oddalił uznając je za wygórowane przy uwzględnieniu dotychczasowego udziału ojca w życiu syna (spotkania cykliczne oraz w okresie ferii i wakacji, prezenty okolicznościowe).Z tych samych względów powództwo o obniżeni alimentów Sad uznał za niezasadne w całości i je oddalił.

Podstawą rozstrzygnięcia Sądu jest art. 138 k.r.o. w zw. z art.133§1k.r.o oraz art. 135 § 1i2 k.r.o. Na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd obciążył pozwanego A. Z. kwotą 400 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od której zwolniona była powódka ( zgodnie z art13 ⁹ pkt.1 ust.3 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Dz.U. z 2019r poz.785 z późn. zm.) oraz zasądził zwrot kosztów zastępstwa procesowego na rzecz E. Z. zgodnie z §2 pkt.3 Rozp. Min. Spraw. z dnia 22.10.2015r w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015 poz. 1800 z późn. zm).

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi w pkt. 1 na podstawie art. 333§1 k.p.c.